AAR Polska

Wielka Kampania EU 1.08 Normal/Normal 1419r. To mój pierwszy AAR i z polaka miałem ledwo 4 więc bądźcie wyrozumiali w ocenie.



Swój żywot rozpocząłem w 1380 roku. Pochodzę ze szlacheckiej rodziny, której dworek znajdował się niedaleko Puszczy Białowieskiej. Gdy byłem małym chłopcem wybrałem się do lasu i tam stało się coś co zmieniło moje życie. Gdy szedłem ku leśnej polanie niepostrzeżenie zakradł się do mnie wilk i ugryzł mnie w nogę. Rana nie krwawiła lecz w kilka sekund się zagoiła. Wystraszony pobiegłem szybko do domu. Kilka dni później, o północy, podczas pełni księżyca, poczułem jak moje ciało się zmienia. Zauważyłem, że jestem Wilkołakiem! To tłumaczy moją nieśmiertelność. I tak co miesiąc zmieniałem się w tego potwora. Jednak dawało mi to nadzwyczajną siłę i odporność. W wieku 38 lat (grudzień 1418) na polowaniu poznałem króla, który zachwycony moją tężyzną fizyczną zaciągnął mnie do swojej gwardii przybocznej. I tak służyłem wszystkim królom począwszy od Jagiełły aż do Poniatowskiego. Uczestniczyłem we wszystkich wojnach i pamiętam doskonale całą historię Polski którą mam zamiar wam bliżej przedstawić.


Wojna Polsko – Pruska 1 styczeń 1419 – 11 Maj 1422

Król Jagiełło, z powodu braku dostępu do morza, środki na rozbudowę floty przeznaczył w całości na żołd i kupno wyposażenia bojowego dla nowych oddziałów (+1 Lądowa). 1 stycznia 1419 roku Polska w porozumieniu z Litwą wypowiedziały wojnę silnemu sojuszowi pruskiemu (Meklemburgia, Pomorze, Brema, Holsztyn, Prusy i Zakon Krzyżacki). Powodem była chęć odzyskania Prus Królewskich zagarniętych w 1309 roku. Sojusz niemiecki miał dość znaczną przewagę liczebną, ale wola walki i ambicje polskich i litewskich wojowników wyrównywały szansę. Nagła i ciężka choroba Jagiełły uniemożliwiła mu kierowanie wojną, co wprowadzało w nasze poczynania pewien chaos.

Działania wojenne

21 stycznia 12 tysięczne oddziały Niemców otoczyły Gniezno. Było to dla nas ogromne zaskoczenie i spowodowało to zatrzymanie przemarszu naszych wojsk do Gdańska. Natomiast dzień później Pierwsza Armia Polska pod dowództwem pułkownika Lanckorońskiego rozpoczęła oblężenie Królewca. Na początku lutego, pod Poznaniem doszło do połączenia sił 2. i 3. Armii Polskiej, by 7 kwietnia, gdy w mieszkańcach Gniezna zgasła wszelka nadzieja na obronę miasta, rozgromić oddziały Pomorza. Następnie oddziały pułkownika Paca udały się pod Gdańsk.


Odsiecz gnieźnieńska - 7 kwietnia 1419


W okolicach Królewca 1. Armia podzieliła się na dwa oddziały – jeden miał oblegać Królewiec, a drugi Kłajpedę. Niestety te posunięcie pułkownika okazało się nietrafione. 28 maja nasze wojska w Prusach zostały rozgromione przez odsiecz 35 tysięcznej armii sojuszu niemieckiego, a druga częśc armii rozpoczęła oblężenie Kłajpedy. Na szczęście 9 lipca 21 tysięczna Armia, która w marcu rozbiła armię Pomorza, zdziesiątkowała powracające oddziały Meklemburgii, Bremy i Holsztynu. Ta bitwa przechyliła szalę zwycięstwa na naszą stronę.


Bitwa pod Gdańskiem - 9 lipca 1419


Następne miesiące nie przynosiły żadnych decydujących o losach wojny potyczek. 1 stycznia 1920 roku po długiej chorobie do zdrowia wrócił Jagiełło. Jednakże nieudolność dowódców i nieodzyskanie pełnej światłości rozumu przez króla, oblężenia trwały miesiącami. Pierwsza padła Kłajpeda – 9 września 1921, następnie Królewiec – 12 luty 1422. Gdańsk padł dopiero 1 maja 1422.

Po 3,5 roku wojny podpisano I pokój toruński, który zatwierdzał całkowite zwycięstwo Polski przyznając jej Pomorze Gdańskie, Memel i 425 sztuk złota do podziału między Rzeczpospolitą, a Litwę.
Ta wojna poniosła za sobą opustoszenie skarbca, ogromne straty materialne, a liczebność wojska zmniejszyła się dwukrotnie. Państwo stać było tylko na budowę 3 galer i 2 poborców podatkowych.

Ryzyko ataku ze strony zechodnio- i wschodnio- północnej zeostał zażegnany na długie lata, niestety strzec się trzeba desantu morskiego szwedów lub wzrostu potęgi Państwa Moskiewskiego, niebezpieczna może być także Brandenburgia i Czechy. Nie ma się czego obawiać także ze strony Węgrów i Mołdawii.

Ciąg dalszy pokaże się w najbliższym czasie jeśli sie komukolwiek choć trochę spodoba, bo w przeciwnym razie nie widzę sensu jego kontynuowania.

 

Odbudowa po wojnie 11 maj 1422 – 10 kwietnia 1430

Priorytetem dla króla było rozwinięcie infrastruktury, przeznaczał na ten cel większość miesięcznych przychodów do skarbca. Pierwszym znaczącym wydarzeniem było opracowanie projektu nowoczesnej Akademii Sztuk Pięknych oraz ulepszenie narzędzi, którymi posługiwali się rzemieślnicy (2 poziom infrastruktury) wiosną 1427 roku. Jednakże z braku pieniędzy w skarbcu projekt nie został zrealizowany.

Władysław Jagiełło chcąc załatać dziury budżetowe zaciągnął pożyczkę na 200 dukatów, co pozwoliło na zatrudnienie poborców podatków w 4 prowincjach: Lwów, Podole, Podlasie, Mazowsze, a w rok później na Kujawach. Tak więc infrastruktura w państwie była już jedną z najnowocześniejszych i obejmowała już wszystkie tereny. Reformy wojskowe zostały jednak zaniedbane przez króla (3 dukaty miesięcznie) i według królewskich inżynierów wojskowych nowe technologie zostaną opracowane dopiero w 1441 roku (2 poziom LT), natomiast flota rozwijała się tylko dzięki szczodrości samego króla, który z własnej kieszeni opłacał inżynierów.

Powodem wolniejszego rozwoju państwa były także coraz większe żądania magnaterii i bogatszej szlachty, więc król aby otrzymać ład i stabilność w państwie zaakceptował w 1423 roku przywilej brzeski ‘neminem captivabimus’ zmniejszając poddaństwo chłopów (-2 poddaństwo), ale spowodowało to także równoczesny spadek dochodów w większości prowincji. Jednakże w międzyczasie dobra polityka rządu doprowadziła do przyspieszenia rozwoju infrastruktury i handlu w wysokości 400 dukatów.

Wojna ze Złotą Ordą 10 kwietnia 1430 – 8 czerwca 1432

Atak Litwy na Złotą Ordą nie został skonsultowany w polskim rządem, więc nasze wojska dotarły do pierwszych miast wroga – Doniecka - dopiero 27 maja i Boguczara – 30 maja 1430 roku. W pierwszych miesiącach wojny nie dochodziło do potyczek, gdyż wszystkie siły wroga skoncentrowane były na walkach z Państwem Moskiewskim. W tym czasie padły twierdze Doniec – 13 maj 1431 roku i Boguczar 30 września, Litwa przejęła pod kontrolę Krym i Woroneż dopiero w 1432 roku.

Do pierwszej i jedynej bitwy doszło 10 października 1431 roku. Na przedpolach Doniecka stanęło do nierównej walki 6,5 tysiąca dzielnej, polskiej husarii przeciwko 22 tysiącom muzułmańskiej piechocie. Plan pułkownika Kazimierskiego zakładał szybką ucieczkę, ale po początkowych sukcesach i 8 tysięcznych posiłkach litewskich wydał rozkaz kontynuowania bitwę, którą ostatecznie wygraliśmy. Straty polskie wyniosły 3,5 tys. Litewskie 1 tys., a straty wroga wyniosły około 7-8 tysięcy. Wojna zakończyła się przytłaczającą wygraną polsko-litewskiego sojuszu. Jednak działania wojenne musiały zostać przerwane z powodu niezadowolenia rzemieślników w Polsce i na Litwie (-400 infrastruktury). 8 czerwca 1432 roku podpisano pokój krymski, zatwierdzający przyłączenie Krymu i Woroneż do Litwy.

II Wojna Polsko – Pruska 1 września 1432 – 21 kwietnia 1437 oraz Wojna z sojuszem Brandenburgii i Saksonii 21 maj 1433 – 18 październik 1436 roku

I pokój toruński był tylko zawieszeniem broni, a kolejną wojnę z Prusami odwlekł tylko konflikt z Mongołami. II Wojna pruska zakładała szybką aneksję Prus i przyłączenie Pomorza do Polski. 1 września wypowiedzieliśmy wojnę Pomorzu. 19 września nasza 32 tysięczna armia wybiła w pień 15 tysięcy żołnierzy Pomorza tracąc zaledwie 2 tysiące.


Bitwa pod Stargardem - 19 września 1432 r.

Niestety kolejne miesiące przynosiły same klęski dopiero styczeń przyniósł przełom w bitwie pod Królewcem. Wszystko szło po naszej myśli aż do 21 maja 1433 roku, gdy to wojnę wypowiedziała nam Brandenburgia z Saksonią, posuwali się bardzo szybko zdobywając już w grudniu 1434 roku Kostrzyn. Nasze wojska natomiast kontynuowały oblężenie Królewca, Szczecina i Stargardu.

Katastrofa nadeszła jednak z dniem 2 czerwca 1434, kiedy to nasz wódz i król Jagiełło zmarł. Władzę przejął jego najstarszy syn – 10-letni Władysław III Warneńczyk. Nie był on jednak zdolny to samodzielnego rządzenia, więc kierownictwo nad państwem przejął regent, którym był kardynał Zbigniew Oleśnicki, który okradał państwowy skarbiec. W nasze poczynania wkradł się wówczas chaos, nie posiadaliśmy żadnego zdolnego i doświadczonego przywódcy toteż przegrywaliśmy wszystkie bitwy.


Władysław II Warnenczyk


Pomoc z Litwy nie nadchodziła, ponieważ wszystkie oddziały tłumiły chłopskie wystąpienia. Lata 1435-36 nie przyniosły żadnego przełomu – Brandenburgia przejęła także Wielkopolskę i Małopolskę, więc kardynał nie widząc szansy na poprawę sytuacji podpisał z agresorami pokój 18 Października 1436 roku oddając Brandenburgii Kujawy.

Z tegoż powodu w Podolu wybuchło powstanie chłopskie. Jednakże sroga zima zdziesiątkowała oddziały chłopów oblegających Kamieniec Podolski oddalając zagrożenie ze strony chłopów. Nasze oddziały w 1437 roku zakończyły oblężenia, więc w 21 kwietnia 1437 roku podpisano dwa pokoje – II pokój toruński zatwierdzający inkorporację Prus, a pokój w Szczecinie przyznawał Polsce Pomorze i 75 sztuk złota.

 

Witam po weekendzie, uff się namęczyłem z tym ARRem.

------------------------------------------------------------------------------------

Cisza przed burzą 21 kwietnia 1437 – 4 kwietnia 1442

Odbudowa państwa Polskiego spoczywało na głowie zaledwie 13-letniego króla i kardynała-regenta, który dbając tylko o własne interesy zapomniał o obowiązku rządzenia krajem. Kraj zaczął podupadać. Opracowanie nowych doktryn wojennych i planów nowoczesnych fortyfikacji (2 Land Tech 1440) było raczej zasługą poprzedniego władcy – Jagiełły, niż obecnego regenta. Kardynał Oleśnicki był fatalnym ekonomem, zabrał więc fundusze przeznaczone na badania, by przeznaczyć je na spłatę zaległej pożyczki. Efektem tego był duży wzrost inflacji w stosunkowo krótkim okresie czasu – 0,5% w 6 miesięcy. Zła polityka rządowa doprowadziła do kryzysu politycznego i spowodowała swoiste ‘zacofanie gospodarcze’ (-400 w infrastrukturę i handel).


Kazimierz IV Jagiellończyk

Niezadowoleni chłopi i rzemieślnicy wypowiedzieli posłuszeństwo regentowi, który nie cieszył się zaufaniem i oblegli Lublin. Na szczęście matka natura znowu była po naszej stronie. Wyjątkowo sroga zima zmusiła buntowników do ustąpienia. Lata 1438 – 42 były spokojne nie tylko w Polsce ale także w całej Europie. Nastąpiło nieznaczne przyspieszenie rozwoju gospodarczego, regent zlikwidował nieposłusznych urzędników (+1 centralizacja), a ludziom w miastach i na wsi żyło się coraz lepiej. Z tegoż powodu pewien magnat z rodu Lubomirskich wpłacił dobrowolnie 200 sztuk złota, co pozwoliło na sfinansowanie rozbudowy fortyfikacji w stolicy – Krakowie.

Konflikty religijne

Część I 4 kwietnia 1442 - 20 czerwca 1445
Po 4 latach spokoju nadeszły gorsze czasy. Wschodni sąsiedzi polsko-litewskiej Korony – Mongołowie – korzystając z uśpionej uwagi Europejczyków - wypowiedzieli Litwie wojnę! Na tą chwilę nasz sojusz posiadał zaledwie 25 tysięcy wojowników, natomiast wróg miał 2-krotną przewagę. W pierwszej fazie wojny ponosiliśmy dotkliwe porażki. Polska posiadała wówczas 5 tysięcy konnicy, więc jedynym rozwiązaniem była pożyczka. Złota Orda zaprzepaściła swoje szanse na końcową wygraną kierując 90% wojsk na południe. Młody król nakazał spalić wioski na południowych stepach, odbierając tym samym wrogom zaopatrzenie. Pomimo zdobycia Krymu, ten manewr zakończył się totalną klęską Mongołów; z 50 tysięcy wysłanych tam żołnierzy ocalało zaledwie 10.



W tym samym czasie rozpoczęliśmy oblężenie Doniecka i Boguczaru, które skończyły się odpowiednio 29 kwietnia i 19 maja 1444 roku. Szala zwycięstwa przechyliła się na stronę Korony. Jednakże dalszy przemarsz wojsk zatrzymała śmierć zaledwie 20-letniego króla i nowe, potężniejsze oddziały sojuszników: Ak Koyulu i Dulkadiru. Przed zimą Litwa zdobyła ważną twierdzę Woroneż. Na wiosnę nasze wojska powróciły na stepy wzmocnione posiłkami odnosząc spektakularne zwycięstwa. Doprowadziły one do podpisania 20 czerwca 1445 roku wielce korzystnego rozejmu dla Polski, mianowicie Donieck i Boguczar zostały dołączone do Polski.

Władzę po bracie przejął Kazimierz Jagielończyk. Priorytetem nowego monarchy, było zabezpieczenie esklawy na wschód od Litwy, jednakże ta wojna zostawiła Polskę zadłużoną i wyczerpaną.

Część II 24 listopada - 17 stycznia 1446 - 17 stycznia 1447
W międzyczasie na południu w siłę rosła Turcja. Spotkało się to z natychmiastową reakcją Litwy, a co za tym idzie – także i Polski. 24 listopada 1446 roku, związaliśmy się w konflikt z Turkami, ratując w ten sposób Węgry. Najważniejszym założeniem tej wojny były nie tyle zdobycze terytorialne, o tyle złamanie wzmacniającej się Turcji. Początkowo walka była bardzo wyrównana, dochodziło do wielu starć, powodując ogromne straty. Do największej i przełomowej bitwy doszło pod Budziakiem 17 stycznia 1447 roku.

Główne zamierzenie – obrona Europy przed muzłumanami – zostało wykonane. Można by było pokusić się także o zdobycze terytorialne jednakże pogłębiający się kryzys społeczno-gospodarczo-polityczny Litwy wyłączył ją z działań wojennych. Osamotniona Polska zaczęła ponosić coraz więcej klęsk, więc 20 czerwca 1445 roku doszło do podpisania pod naciskiem Litwy pokoju, w którym Turcja zobowiązała się do zapłacenia haraczu w wysokości 102 dukatów. W tej wojnie doszło do około 25 bitw, w których Polska poniosła stratę około 40 tysięcy żołnierzy.

Po Kujawy! 7 kwietnia 1449 – 23 listopada 1451
Król od dawna czekał na ten moment... W przededniu wojny z Turcją, Brandenburgia wypowiedziała wojnę ze swoimi sojusznikami przeciwko Szwecji i Danii. Po zakończonej w 45 roku król wydał dekret stworzenia 30 tysięcznej armii. Korzystając z osłabienia sojuszu (Brandenburgii, Holsztynu, Pomorza i Norwegii) wypowiedzieliśmy wojnę Brandenburgii 7 kwietnia 1449 roku i ku naszemu zdziwieniu sojusznicy niemieckiego państewka zhańbili sojusz!

Plan królewskich strategów zakładał jak najszybsze rozprawienie się z siłami lądowymi, a następnie oblężenie twierdz. Pierwsza część planu została wykonana w 50%, 11 tysięczne oddziały niemieckie udały się na oblężenie twierdz. 25 kwietnia 1450 roku pod naszą kontrolę powróciła rdzenna prowincja – Kujawy, następnie wojska udały się na oblężenie Kostrzyna. Latem tego samego roku z pomocą nadeszła Litwa rozbijając oddziały niemieckie oblegające Pomorze. Po tej bitwie nasze zwycięstwo było już pewne. 3 lutego 1451 padł Kostrzyn, 11 lutego Berlin, a 20 listopada Magdeburg. 23 listopada po totalnej klęsce Brandenburgii, oddali Polsce wszystkie ziemie oprócz stolicy: Kostrzyn, Magdeburg i Kujawy. Plan został wykonany w 100%, ale w tempie wolniejszym niż zakładano.



Obraz Polski z dnia 23 listopada 1451 roku

Czas innowacji

Król dążył do zwiększania swojej władzy, jednak tym razem ustąpił. A stawka była wysoka! Szlachta w zamian za kolejne przywileje oferowała Centrum Handlu w największym portowym miastem Polski – Gdańsku. Każdy władca chce mieć jak największe wpływy do skarbca, więc bez chwili wahania podjął decyzję – przyjąć przywileje nieszawskie! Efektem utworzenia nowego centrum było zlikwidowanie konkurencyjnego innego w Kurlandii, a rok następny – 1453 – okazał się doskonały do prowadzenia w Polsce interesów (inflacja – 5%, +100 dukatów). Kolejny rok przyniósł niestety kryzys polityczny wywołany wcześniejszymi wojnami. Przez niestabilną sytuację państwa spadło także tempo rozwoju handlu (-600) oraz zwiększyła się liczba bezrobotnych. Z braku środków do życia zaciągnęli się do lokalnej armii (+5000 piechoty). Społeczeństwo miejskie, obawiając się powstań, rozbudowało na własny koszt fortyfikacje w Lublinie, a sam król kontynuował reformy administracyjne zwiększające centralizację władzy (+1 centralizacja).

182 dni, czyli wyprawa na Moskwę 24 marca 1460 – 26 września 1460

Litwa korzystając z upartej ekspansji Moskwy na stepy należące do Złotej Ordy i małrj ilości wojsk na reszcie państa, wypowiedziała jej wojnę 24 marca 1460 roku. Sojusznik odnosł spektakularne sukcesy nad słabo wyszkoloną armią rosyjską. Przed nadejściem zimy Litwa zawarła rozejm, na mocy którego przeciwnicy zapłacili 210 dukatów. Był to krótki epizod w historii naszego sojuszu. „Blitzkrieg” Litwinów przebiegał tak szybko, że polskie oddziały nie zdążyły się zgrupować prze granicy litewsko-rosyjskiej.

Czas innowacji cd.2

Przypływ znaczącej gotówki do skarbca umożliwiło rozbudowanie twierdzy w Boguczarze, która w połączeniu z panującymi tam warunkami podczas zimy stała się praktycznie nie do zdobycia. Król rozwinął marynarkę tworząc 5 nowych galer, a także zwiększył liczebność stałej armii do 30 tysięcy.