Es lebe der Kaiser! - IV Rzesza aar

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar​

*****************​

Technikalia:
DD 1.3a
Bez modów
Scen ’36 (ugrany do ‚38 Polską)
poziom: normal/furious




​

​

Wstęp​

Jest to, co prawda aar Niemcami, lecz będzie on dosyć nietypowy, ponieważ Niemcy w raz ze swymi sojusznikami ( o tym więcej w aar'ce) przegrały wojnę z tzw. Małą Ententą i mimo odzyskania niepodległości spod okupacji Polskiej są zbyt słabe, by być realnym zagrożeniem. Celem rozgrywki będzie odzyskanie dawnej potęgi (sprzed I Wojny Światowej), a także rozegranie nowej II Wojny Światowej, w której będzie miała swój udział Nowa Oś. Gra rozpoczyna się 6 II 1938 (data proklamacji IV Rzeszy).






Spis treści:

Rozdział I - "Zanim powstała Rzesza" lata '18-'36
1. Polska za żywota naczelnika Piłsudskiego
2. Ukraina - po wiekach na mapie
3. Rusini, których nie było - Białoruś
4.1 Odrodzenie państw centralnych (Pakt Norymberski)
4.2 Odrodzenie państw centralnych (Pakt Norymberski)
4.3 Odrodzenie państw centralnych (Pakt Norymberski)
5. Co jeszcze na świecie się dzieje? - Inne kraje '18-'36

Rozdział II - "Powstanie nowego mocarstwa" lata '36-'38
1. Daleki wschód - czyli pierwsze działania na froncie azjatyckim
2.1 Wywód generała Kutrzeby - nim rozpoczęła się wojna
2.2 Wywód generała Kutrzeby - bój jest to nasz ostatni...
​

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział I - "Zanim powstała Rzesza" lata '18-'36

Polska za naczelnika Piłsudskiego
lata 1918-1935


​

​

Nikt nie spodziewał się tego, że kraj, który istniał ledwo od roku na mapach świata mógłby podjąć walkę z rosyjską potęgą. Ta nawet osłabiona stanowiła znaczną siłę, a rewolucja trawiąca go od dwóch lat wygrywała. Mimo to naczelnik państwa polskiego, głównodowodzący siłami zbrojnymi Józef Piłsudski podjął się nie tyle nawet, co obrony kraju, co próby odtworzenia namiastki dawnej Polski – Rzeczypospolitej Trojga Narodów, gdzie Litwini, Polacy i Ukraińcy żyliby jako trzy bratnie narody.

​

Plakat propagandowy mający zachęcić Polaków do zaciągania się do armii.​

Idea ta przyświecała wojnie, jaka podówczas się rozpoczęła z wyłaniającym się z trupa Rosji Carskiej tworu – ZSRR. Sukcesy towarzyszyły tej kampanii od samego początku. W kolejnych bitwach wojska polskie wspomagane przez Ukraińców, a także białogwardzistów wypierały wroga z terenów Białorusi i Ukrainy. Już 7 maja wojska polskie wkroczyły do Kijowa. Próby kontrofensywy ze strony radzieckiej na północnym odcinku spełzły na niczym. Legendarna już Rezerwowa Armia gen. Sosnkowskiego z trudem i ponosząc liczne straty oparła się jednak siłom wroga. Jednocześnie dzięki szybkiej dyslokacji sił udało się powstrzymać Armię Konną Budionnego pod Samorodkiem.

​

Oficjalne wkroczenie sił Polsko-ukraińskich do Kijowa.​

Fiasko obu operacji pozwoliło Ukraińcom uwierzyć w to, że Polska nie jest „przejściowym” tworem, lecz jedyną ich nadzieją. Nic dziwnego, że powoli ludność przekonywała się do tej strony konfliktu. Niezwykle ważnym stało się przyłączenie do wojny po stronie Polski sił Wrangela – pozostałości po armii białych operującej na tych terenach (25 VI 1920).

W połowie czerwca ruszyła kolejna Polska ofensywa na południu. W wyniku operacji Jekaterynosławskiej (która była kluczową fazą ofensywy) udało się przełamać front południowy, co pozwoliło zająć sporą część Ukrainy przy okazji zamykając w kotle większość armii południowej bolszewików (i przy pomocy Rumunii, która dołączyła do wojny po stronie polskiej 2 IX 1920 ostatecznie zmusić wojska wroga do kapitulacji). A następnie w ostatniej fazie wojny uderzyć z południa na Białoruś wyzwalając spore jej połacie (w momencie zawieszenia broni Polacy zajmowali tereny od Rostowa przez Kursk i przedpola Ariańska oraz Smoleńska po Połock). Ostatecznie Polaków powstrzymała zima i nowe siły bolszewickie ściągnięte zza Uralu. Wtedy też rozpoczęto negocjacje na tzw. neutralnym gruncie, czyli w Rydze.

​

Wojna polsko-bolszewicka od IX 1919 do traktatu ryskiego.​

W wyniku negocjacji udało się wynegocjować powstanie niepodległej Ukrainy oraz autonomicznej Białorusi ( zaraz po podpisaniu traktatu Ryskiego przeprowadzono referendum, które jasno wskazywało, że taką opcję preferują mieszkańcy Białorusi; spora grupa historyków uważa, że głosowanie były fałszowane, a Białorusi byli przekonywani o efemeryczności swego państwa w razie ogłoszenia niepodległości ze względu na bliskość ZSRR oraz braku pomocy ze strony polskiej w razie takowego konfliktu). Niestety Litwa, ostatnio ogniwo w koncepcji federacyjnej Piłsudskiego chcąc „uchronić” swoją niezależność zwróciła się do Wlk. Brytanii, Francji i Niemiec. Ostatecznie podpisano między Litwą, a Polską obustronny pakt o nieagresji pod naciskiem Ligi Narodów.

Jednocześnie, kiedy trwała kampania na wschodzie Polscy dyplomaci starali się o zawiązanie paktu między nowopowstałymi krajami. Rumunia ochoczo poparła projekt, głównie, dlatego, że znajdowała się w sojuszu z Polską już od czasu interwencji tego kraju na Ukrainie ( co wynikało z zakończenia wojny z Turcją oraz traktatu w Trianon oficjalnie tworzącego powojenną Rumunię, a przede wszystkim konieczności zabezpieczenia granicy wschodniej). Dużym sukcesem dla tego projektu był podział Śląska Cieszyńskiego. W wyniku tego działania oraz dominacji państwa Polskiego w regionie również Czechosłowacja dołączyła do sojuszu w 1924 roku. Ostatecznie powstała tzw. „Mała Ententa” składająca się z: Polski, Rumunii, Czechosłowacji, Ukrainy i Białorusi (mimo, że była autonomią miała własne siły zbrojne, dlatego została członkiem paktu na równi z innymi).

​

Negocjacje rumuńsko-polsko-ukraińsko-białorusko-czechosłowackie w Bratysławie, w ich wyniku powstała tzw. „Mała Ententa”​

Potem historia toczyła się znanymi torami. Przewrót majowy piłsudczyków i popierających ich Ukraińców, powolna odbudowa Polski, Ukrainy i Białorusi. Aż nadszedł rok ’33. Wtedy to w Niemczech doszły do władzy naziści pod przewodnictwem A. Hitlera. O ile już sam niepokój budziła ideologia partii NSDAP to z pewnością tworzenie nowego bloku państw centralnych było realnym zagrożeniem. Niemcy głosząc konieczność zrównoważenia sił na kontynencie zdołały stworzyć silny sojusz w skład, którego weszły: Niemcy (1933), Włochy (1934), Austria (1933), Jugosławia (1934), Węgry (1935), Grecja (1936), Bułgaria (1936) oraz Portugalia (1935). Mimo protestów ze strony państw Małej Ententy Wlk. Brytania pod przewodnictwem Chamberlain’a dalej prowadziła swą politykę pokoju za wszelką cenę, którą nazywano także polityką appeasmentu. Projekt Piłsudskiego, który proponował wspólną ofensywę na Niemcy i ustanowienie nowego rządu spotkał się z chłodnym przyjęciem.

W wyniku tego powstał plan operacji „”. Zakładał on ofensywę na północną część Niemiec przy jednoczesnym odciążaniu tego frontu na południu przez pozorowane ataki ze strony Czechosłowacji, której siły w razie napotkania większego oporu miałyby się cofać na linię umocnień. Jednocześnie siły Czechosłowacje, a głównie Rumuńskie prowadziłyby ofensywę na Węgry i Bułgarię w celu wyeliminowania tych państw przy jednoczesnej obronie granic z Jugosławią. Zaskoczenie miałoby pozwolić na szybkie zdobycie Berlina oraz Budapesztu i Sofii.

Operacja ta nie mogła być jednak wykonana ze względu na zagrożenie ze strony ZSRR, które z pewnością chciałoby odzyskać utracone terytoria Ukrainy i Białorusi, a być może także zagrozić niepodległości Polski.

I wtedy nadszedł rok 1936, kiedy to w wyniku poparcia przez ZSRR komunistów Chińskich oraz imperialistycznej polityce Japonii w Azji rozgorzała na tamtym obszarze wojna, w którą wciągnięte zostały siły czerwonoarmistów…


________________________
Proszę o niełączenie wątków.
Taki styl pod spis treści po prostu.

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział I - "Zanim powstała Rzesza" lata '18-'36

Ukraina - po wiekach na mapie

Ukraina 1918-1935





​

Ukraina od czasu wybuchu rewolucji w ’17 stała się karczmą zajezdną. Początkowo znalazła się w rękach białych, jednak bolszewicy ze względu na wagę tego rejonu starali się go odbić. Jednocześnie ciągle znajdowały się tu oddziały Niemieckie, które dopiero się wycofywały, co dodatkowo komplikowało sytuację. Ostatecznie jednak pod koniec ’18 Ukraina znalazła się głównie w rękach Kozaków, Ukraińców i białych (kontrrewolucjonistów).

19 stycznia 1919 proklamowano utworzenie Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej pod władzą Dyrektoriatu (biali, kozacy, Ukraińcy). Jednocześnie ogłoszono, że w skład republiki wchodzą również kresy należące do Polski, co oficjalnie uznać można za wypowiedzenie Polsce wojny, co wpłynęło na stosunek Polaków do Dyrektoriatu.

​

Kozacy walczący po stronie Ukraińskiej.
​

Jednak żyzna i bogata Ukraina nie mogła zostać wyzwolona ot tak. Bolszewicy w szczególności chcieli odzyskać ten teren. Tu właśnie skupiano sporą część przemysłu, jakim dysponowała Carska Rosja oraz znajdowały się tu liczne kopalnie czy też elektrownie. Sowieci starali się odzyskać tereny zajmowane przez kontrrewolucjonistów i oddziały ukraińskie stosując taktykę terroru wobec zajętych terytoriów, co spowodowało dezercję 6 Ukraińskiej Dywizji Czerwonej atamana Nikifora Grigoriewa a także innych jednostek. Załamało to pierwszą ofensywę na ten rejon wzmacniając znacznie białych i zagroziło zwycięstwu rewolucjonistów. Natomiast Dyrektoriatowi umożliwiło to ofensywę na Carycyn, którego zdobycie było równe z połączeniem się z siłami kontrrewolucyjnymi działającymi na wschodzie i w wyniku tego klęskę rewolucjonistów. Cel ten zdołano osiągnąć głównie dzięki gen. Wrangelowi i brytyjskiemu oddziałowi pancernemu, któremu udało się wywołać panikę wśród przeciwnika i przełamać front. 30 VI, po kilku dniach walk padł Carycyn. Jednak mimo zdobycia miasta i przerwania frontu na tym odcinku nie udało się jeszcze przypieczętować klęski bolszewików, gdyż ofensywa armii podległej Kołczakowi (który walczył na terenach Syberii i Uralu, a nawet przy terenach nad Wołgą) została powstrzymana, a więc połączenie zostało uniemożliwione. Mimo to dobra passa trwała nadal. Do końca sierpnia Krym, gubernie charkowska i jekaterynosławska oraz unicestwiono armie skupione w zagłębiu donieckim jednocześnie zatrzymując ofensywę na Kijów.

​

Żołnierze ukraińscy przed monastyrem św. Michała w Kijowie (marzec 1918 ).
​

W związku z odzyskaniem sporych połaci Ukrainy zbudowano zaczątek władzy administracyjnej. Na czele państwa stał Denikin, dowódca wojsk na południu, mający niemal nieograniczoną władzę. Podzielono też państwo na okręgi z wyjątkiem autonomii kozackich gdzie władzę sprawowała lokalna starszyzna.

Jednak rok 1919 skończył się szeregiem klęsk. Po pierwsze czerwoni wyeliminowali z gry Kołczaka oraz dotarli do Pacyfiku, co umożliwiło przerzucenie 200 tysięcy żołnierzy na fronty na zachodzie. Po drugie ofensywa na Moskwę, którą zaplanował Dienikin nie powiodła się gdyż pod Tułą jego armie zostały powstrzymane przez siły, które zostały przerzucone z frontu polskiego, kiedy to podpisano z rządem polskim w październiku, w Mikaszewiczach, zawieszenie broni.

​

Piotr Wrangel, następca Dienikina, wyzwoliciel Ukrainy.
​

I w końcu nadszedł rok 1920. „Czerwoni” za sprawną dobrze zaplanowanej ofensywy zdołali z łatwością zająć kolejne połacie Ukrainy, głównie dzięki armii konnej Budionnego, która przełamała front w okolicach Kurska. Ostatecznie w rękach „Białych” został właściwie tylko Krym. W wyniku udania się na emigrację poprzedniego dowódcy (Dienikin) szefem wojsk został Piotr Wrangel. Postanowił on wykorzystać fakt, że wojna polsko-bolszewicka, która wybuchła parę miesięcy wcześniej znalazła się w kluczowym momencie dla obu stron. Wtedy to właśnie armia konna Budionnego próbowała przełamać front polski w rejonie Samohrodku, a sami Polacy reorganizowali swoje siły w celu prowadzeniu dalszych działań na Ukrainie.

W wyniku dalszej udanej ofensywy Polaków oraz zapewnieniu, że zamierzają utworzyć niepodległą Ukrainę Wrangel postanowił porozumieć się z Piłsudskim, który był głównodowodzącym w kampanii przeciwko bolszewikom. Dzięki koordynacji obu armii doszło do pierwszego wspólnego sukcesu, a zarazem przełomu w wojnie. Udało się mianowicie zamknąć siły bolszewików w ogromnym kotle między Dnieprem, a Dniestrem i dzięki pomocy wojsk rumuńskich, które niespodziewanie postanowiły przyłączyć się do konfliktu zgodnie z zapewnieniami, jakie usłyszał Piłsudski, ostatecznie rozgromiono siły w nim zamknięte, w tym sławną już armię konną Budionnego. Stworzyło to lukę na froncie południowym, którą bolszewicy zdołali dopiero zamknąć, gdy połączone siły rumuńsko-polsko-ukraińskie zdobyły Rostów i Połtawę. Mimo starań rosyjskich (mobilizacja sił pod Kurskiem) w wyniku bitwy pod Charkowem Polakom udało się zdobyć jeszcze Kursk. W wyniku negocjacji pokojowych, jakie miały miejsce w Rydze na początku 1921 roku powstała Ukraina.

Pierwszy rząd stworzył Wrangel, którego partia wygrała wybory rozpisane w 1921 roku. Powoli nawiązywano kontakty dyplomatyczne z kolejnymi krajami. Zaraz po Polsce, Rumunii i ZSRR niepodległość Ukrainy zatwierdziła Kanada, a następnie Wielka Brytania. Ukraina mimo, że dużo mniejsza niż by tego chciała pojawiała się w końcu na mapach Europy.

Warto wspomnieć o tym jak Polacy poradzili sobie z problemem ukraińskim na ich tzw. wschodnich stanicach lub kresach wschodnich. Przeprowadzono słynną akcję „Zbrucz” w wyniku, której przesiedlono ogromną ilość ludności narodowości Ukraińskiej na wschód (patrz mapka). Ostatecznie rząd ukraiński uznał to za „zło konieczne”. Plusem było to, że Ukraińcy zajmowali budynki po Rosjanach, którzy w ramach akcji „Wisła” zostali wysiedleni do zachodniej Polski zajmując poniemieckie zabudowania (było to spowodowane buntem rosyjskich chłopów na Ukrainie). Jednocześnie Polacy obiecali Ukrainie poszerzenie jej granic aż do Rostowa. Obietnica ta miała charakter utajniony ze względu na możliwość konfliktu dyplomatycznego.

​

Akcje przesiedleniowe w 1921.
​

W 1926 roku rząd Ukraiński poparł Piłsudskiego podczas przewrotu Majowego uzasadniając tą decyzję tym, że nie można wystąpić przeciwko człowiekowi, który Ukrainę stworzył. Doszło wówczas do drobnych potyczek na granicy ukraińsko-polskiej, lecz w wyniku dymisji rządu Wojciechowskiego nie doszło do poważniejszego konfliktu.

Do 1936 roku Ukraina zdołała zorganizować armię liczącą (przy 100% mobilizacji) 18 dywizji piechoty i 4 dywizje kawalerii zorganizowane w 3 armie (północ, środek, południe). Również pojawiły się projekty stworzenia floty czarnomorskiej oraz sił lotniczych. Kontrakty na ich budowę dostała Stocznia Sewastopolska oraz niemiecka firma Messerschmidt. Rozbudowa jednak sił obrony powietrzno-morskiej w ’36 był dopiero w toku.

​

Żołnierze pierwszej dywizji piechoty im. Piotra Wrangela.​

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział I - "Zanim powstała Rzesza" lata '18-'36

Rusini, których nie było - Białoruś
​

Białoruś lata 18’-36’
​

​

Białoruś tak naprawdę nigdy nie istniała jako niezależny kraj. Choć wielu doszukuje się jej istnienia w początkach średniowiecza, to tak naprawdę mimo, że język starobiałoruski był stosowany jako oficjalny na Litwie ( do 1699) to także ten naród nie miał aż takiego znaczenia w Państwie Litewskim.

Doszukuje się powstania świadomości białoruskiej w czasach porozbiorowych, kiedy to w wyniku ostrych represji ze strony Rosji carskiej oraz intensywnej rusyfikacji starano się całkowicie zniszczyć kulturę, język i samoświadomość Białorusinów. Zadziałało to w drugą stronę powodując powstanie elity kulturalnej i politycznej głoszącej ideę powstania narodu białoruskiego.

Ważnym dniem jest 28 III 1918. Wtedy po raz pierwszy Białoruś ogłosiła swą niezależność przy pomocy Niemiec, które podówczas okupowały te tereny. Jednak nie trwało to długo. Już w styczniu 1919, kiedy wojska niemieckie opuszczały te tereny sowieci uderzyli na Białoruś niemającą własnych sił zbrojnych i zajęli ją bez problemów tworząc Białoruską Socjalistyczną Republikę Radziecką (BSRR) całkowicie uzależnioną od bolszewików.

Godło Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.​

Ponowne nadzieje na powstanie własnego państwa obudził konflikt polsko-bolszewicki. Wówczas jeden z białych generałów, Stanisław Bułak-Bałachowicz porozumiał się z rządem polskim, a następnie dokonał śmiałego rajdu przebijając się przez terytoria bolszewickie w stronę terenów zajętych przez Polskę (III 1920). Brał on udział w obronie północnych kresów, jego oddział odznaczył się zwłaszcza podczas bitwy pod Głębokimi gdzie dzięki znacznej mobilności zdołał utrzymać odcinek północny zatrzymując oddziały Tuchaczewskiego, które zdołały przebić się przez Polskie okopy i mogłyby okrążyć siły Polskie w rejonie Brasława, co doprowadziłoby finalnie do załamania frontu północnego.

Jego osobę wykorzystano, by zachęcić Białorusinów do zaciągania się do armii. W wyniku udanej akcji propagandowej udało się utworzyć pierwszą białoruską dywizję piechoty im. Wacława Iwanowskiego oraz pierwszą białoruską brygadę kawalerii. 16 IX 1920 Stanisław Bułak-Bałachowicz został awansowany na stopień generała dywizji i otrzymał do swoich dyspozycji obie jednostki, które odtąd rozkazem Naczelnego Dowództwa Polskiego nazywane były Ochotniczą Sprzymierzoną Armią.

Bohater białoruski, pierwszy prezydent Białorusi Stanisław Bułak-Bałachowicz.
​

Po przybyciu posiłków z frontu południowego odciążonych przez wojska rumuńskie przystąpiono na terenach Białorusi do ofensywy w kierunku Orszy (ofensywa Majewskiego). Jednocześnie W wyniku zagrożenia okrążeniem jak to miało miejsce z armią południową bolszewicy postanowili wycofać swoje oddziały w stronę Briańska jednocześnie utrzymując Orszę w swoich rękach. W okolicach Ariańska znajdowała się armia ściągnięta z frontu północnego, która miała zatrzymać Polaków.

Jednak dzięki koncentracji niezwykle dużej ilości jednostek lotnych (kawaleria Rumuńska, Polska, z armii Wrangela i Białoruska) oraz czołgów TF-17, które dostarczyli Francuzi – cisi sojusznicy zarówno Polscy jak i Ukraińscy udało się wyprzedzić wycofujące siły. Jednak w wyniku walk w okolicach Ariańska część armii czerwonej zdołała uciec z okrążenia. Resztę spotkał los ich poprzedników na południu. Dzięki tej operacji odzyskano w ciągu niecałego miesiąca spore połacie Białorusi, co dało podstawy do utworzenia takowego państwa.

Ofensywa francuskich TF-17 w okolicach Briańska. Bardziej niż militarnie przysłużyły się one się psychologicznie powodując panikę w oddziałach rosyjskich swą „odpornością”.​

Ostatnim wydarzeniem na froncie północnym było zdobycie Witebska przez armię gen. Szeptyckiego. Ofensywa ta miała na celu zdobycie Smoleńska, co niestety nie powiodło się. Jednakże sukcesy koalicji antybolszewickiej pozwoliły na korzystne dla niej warunki pokoju, które wynegocjowano w Rydze (traktat Ryski).

W wyniku postanowień tego traktatu o Białorusi miało zadecydować referendum, przy czym ziemie te znaleźć miały się w obrębie wpływów Polski. Referendum przeprowadzono w marcu. Zadano w nim 3 pytania:

Fragment plakatu propagandowego.​

Jednocześnie z referendum prowadzono ostrą kampanię propagandową zachęcającą do głosowania 3xtak oraz głosząca, że samotna Białoruś zostanie od razu „zjedzona przez rosyjskiego niedźwiedzia” i tylko „Polski Orzeł obroni niepodległości Białorusi”. Również Stanisław Bułak-Bałachowicz, bohater i człowiek uznawany za wyzwoliciela Ukrainy nawoływał do głosowania 3xtak. Warty odnotowania jest fakt czasowego rozszerzenia Białorusi na obszary etnicznie Polskie (zaraz po referendum wrócono do starego projektu, uzasadniono to złymi danymi na temat zaludnienia regionów północno-wschodnich) oraz namawianiu Polaków do czasowej migracji na tereny Białorusi (sponsorowanej przez rząd Polski). Ostatecznie wyniki, w których mogli brać udział wszyscy zameldowani w dowolnej części autonomii białoruskiej wykazały jakoby Białorusini wybrali rzeczywiście wskazywane przez Polaków opcje.

Oficjalne wyniki referendum na Białorusi.​

Białoruś mimo posiadania „tylko” autonomii cieszyła się sporymi wolnościami. Językiem urzędowym obok polskiego był także białoruski. Białoruś posiadała własny rząd (choć musiał on uznawać zwierzchnictwo polskie), siły zbrojne (podległe marszałkowi polskiemu), które pod koniec ’35 liczyły 9 dywizji w tym 1 dywizję lotną (kawalerii). Miała też własne symbole narodowe i stolicę (Mińsk).

Często Białorusini mając w pamięci BSRR mawiają, że co prawda niepodległość nie jest pełna, lecz jest najlepiej jak mogłoby być.

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział I - "Zanim powstała Rzesza" lata '18-'36





Odrodzenie państw centralnych


Niemcy i sojusznicy 1918-1935
​

​

30 I był dniem, który zmienił historię świata na zawsze. Wtedy to przy bardzo silnym poparciu Adolf Hitler, przywódca partii NSDAP, został wybrany na kanclerza Republiki Weimeirskiej.

Adolf Hitler, twórca III Rzeszy.​

Już niecały miesiąc później spłonął Reichstag (27 II), a Hitler wykorzystując ten fakt (podpalaczem miał być żydowski komunista) w celu rozprawienia się z opozycją. Dzień po pożarze uchwalił ustawy „Zum Schutz von Volk und Staat“ („O ochronie narodu i państwa”), która zawieszała prawa obywatelskie i konstytucję Republiki, a następnie przyjęto kolejne prawo „Ermächtigungsgesetz” (Ustawa o pełnomocnictwach”). Przekazywała ona Hitlerowi i to w sposób legalny władzę nieograniczoną (na jej mocy kanclerz Niemiec mógł dowolnie modyfikować konstytucję bez zgody Reichstagu). Hitler wykorzystał swoją władzę dosyć szybko. Najpierw 15 III ratyfikował w Poczdamie utworzenie III Rzeszy, a już 5 V rozwiązał rozbił Wolne Związki Zawodowe. 14 VII uznano partię NSDAP za jedyną mogącą istnieć (rozwiązano wszystkie inne partie i uniemożliwiono tworzenie nowych).

Pożar Reichstagu.​

Również rozpoczęto proces selekcji ludności. Pierwszy obóz koncentracyjny dla przeciwników politycznych, „podludzi” i określonych grup społecznych (homoseksualiści, księża, komuniści, Żydzi, Cyganie itd.) utworzono już pod koniec marca w Dachau.

Jeśli chodzi o scenę polityczną przedłużono porozumienie z ZSRR, które powstało w wyniku negocjacji w Rapallo w 1927 (traktat z Rapallo) oraz doprowadzono do konkordatu ze Stolicą Apostolską. Jedyną przeszkodę, jaką napotkał na swej drodze to odmowa Polski i Czechosłowacji, co do podpisania paktu o nieagresji. Ministrowie spraw zagranicznych tych krajów zbyli Konstantina von Neurath’a (minister spr. Zagranicznych III Rzeszy). W wyniku tego Hitler postanowił zabezpieczyć się przeciwko wyraźnie agresywnej postawie państw „Małej Ententy”, które przedstawiany dosyć sporą siłę militarną.
Pomysł nasunął się 3 X, kiedy to w zamachu zginął Engelbert Dollfuss, dyktator austriacki. Hitler zaproponował wówczas jego następcy Kurtowi von Schuschnigg’owi ścisły sojusz pomiędzy tymi państwami, który jednocześnie miałby być gwarancją na suwerenność Austrii ( od lat polityków austriackich martwił projekt Anschlussu, który nieomal nie wszedł w życie).

Hitler wita delegację litewską na wojskowym lotnisku pod Norymbergą (7 X 1933).​

Ostatecznie Litwa, będąca od czasów wojny polsko-bolszewickiej pod ochroną niemiecką, Austria i Niemcy podpisały W Norymberdze 9 X 1933 pakt dający początek nowemu blokowi państw centralnych. Jednocześnie wszystkie trzy kraje wystąpiły z Ligi Narodów. Tak oto Europa dotąd otrząsająca się po poprzednich konfliktach zaczęła „biec” w stronę następnego.

Państwa należące do bloku państw centralnych do 1 I 1936

Wg kolejności przystępowania do Paktu Norymberskiego
​

Austria (9 X 1933)​

​

Austria, niegdyś centrum potężnych Austro-Węgier rozciągających się przez pół Bałkanów aż po Czechy i Alpy w wyniku przegranej wojny rozpadła się jak z domek kart. Mimo, że Karl Renner (pierwszy kanclerz Austrii, socjalista), Otto Bauer (działacz socjalistyczny, polityk) starali się utrzymać całe państwo proponując utworzenia w ramach Austro-Węgier państwa federacyjnego, czy też koncepcji 15 kantonów Aurela Popovici’ego, na które miałyby być podzielone tereny monarchii (każdy kanton miałby własny rząd, zależny byłby jednak od władzy centralnej) państw rozpadło się. W 1918 ogłoszona zostaje niepodległość Republiki Austriackiej.

Karl Renner – twórca koncepcji federacyjnej, pierwszy kanclerz Austrii, zwolennik Anschlussu.​

Austria znalazła się w fatalnej sytuacji jako spadkobierca po państwie habsburskim, czyli długów i problemów, jakie monarchia miała (głównie w wyniku wojny). Z tego powodu ogromne poparcie miał projekt Anschlussu Austrii do Niemiec, który aktywnie popierała partia Wszechniemiecka oraz socjaliści.

Ostatecznie Austria została zmuszona do podpisania traktatu z Saint-Germain-en-Laye, w którym zgodziła się na straty terytorialne, ograniczenie wojska oraz zakaz przyłączania się do Niemiec. W Protokołach Genewskich trzy lata później (1922) Austria musiała potwierdził ustalenia z Saint-Germain-en-Laye, a w zamian otrzymywała pożyczkę od państw Ententy w wysokości 650 mln złotych koron.

Liga Narodów była niezwykle czuła na tym punkcie. W 1929 kiedy to Austria podpisała tajne porozumienie z Niemcami o unii celnej, walutowej i ekonomicznej od razu ją unieważniła. Następnie nastały rządy przeciwnej Anschlussowi partii Chrześcijańsko-społecznej (1932). Pierwszy kanclerz rządzący z ramienia tej partii (Engelbert Dolfuss) zawiesił działanie parlamentu, zdelegalizował partie socjalistyczne i de facto stworzył w Austrii dyktaturę. Bojąc się Anschlussu zbliżył się bardzo do Włoch Mussoliniego praktycznie od nich się uzależniając. Trwała ona trochę ponad rok, gdyż 3 X 1934 zginął z rąk nieznanego zamachowca.

Kurt von Schuschnigg (po prawej, na pierwszym planie) z Mussolinim.​

Jego następcą był Kurt von Schuschnigg. Uważał on taki silny związek z Włochami za zagrożenie dla państwa, jednocześnie również był przeciwnikiem Anschlussu. Dlatego bardzo wygodnym wyjściem był dla niego sojusz z Niemcami (tzw. Pakt Norymberski), przy zastrzeżeniu, że Niemcy nie będą próbowały włączyć Austrii w granice swojego państwa.

Austria w raz z Litwą i Niemcami podpisała pakt 9 X 1933. Dzięki temu pozycja Kurta von Schuschnigg’ena znacznie się wzmocniła. Zarówno opozycja jak i jego partia poparły projekt, a Niemcy zaproponowały niskooprocentowane pożyczki, które umożliwiły dynamiczny rozwój kraju. Szybko także wkradły się do państwa elementy socjalistyczne obecne w Rzeszy takie jak np. roboty publiczne. Austria wchodziła w drugą połowę lat 30. jako nowy kraj…

Litwa ( 9 X 1933)​

​

Litwa ogłosiła niepodległość 16 II 1918 (a dokładnie zrobiła to tzw. Taryba, czyli Rada Litewska) przy pomocy Niemiec, która podówczas okupowały te tereny. Kraj był uzależniony od Rzeszy, mimo to dzień ten stał się świętem narodowym odzyskania niepodległości. Przeciwko Tarybie wystąpiła od razu Komunistyczna Partia Litwy, która powołała Litewsko-Białoruską Republikę Socjalistyczną zaraz po wkroczeniu bolszewików na te tereny.

Taryba – Rada Litewska, która zainicjowała powstaie wolnej i niezależnej Litwy​

Wojska taryby już miesiąc później przy wsparciu niemieckim zajęła Litwę, a następnie Rosjanie po rozpoczęciu konfliktu polsko-bolszewickiego oddali Litwie okręg wileński razem z Wilnem. Jednak w 1920 roku w symulowanym buncie gen. Żeligowski na polecenie Piłsudskiego wkracza na Wileńszczyznę (okupowaną przez siły Polskie) i ogłasza powstanie Litwy Środkowej (jako zaczątku istnienia Litwy podług koncepcji federacyjnej Piłsudskiego). Aby uchronić się przed groźbą ewentualnej agresji Polski (co mogłoby wynikać z jej sukcesów na froncie wschodnim i powolnej realizacji projektu Piłsudskiego) rząd litewski na czele z Aleksandrasem Stulginskskisem prosi o zagwarantowanie ze strony Wielkiej Brytanii, Francji i Niemiec pomocy w razie takowego konfliktu. Tylko Francja odrzuca tą prośbę. Jednocześnie rząd niemiecki inicjuje powstanie paktu „O przyjaźni Narodów Niemieckiego i Litewskiego”, który tworzy sojusz obronny pomiędzy oboma państwami.

Ostatecznie Litwa Środkowa w wyniku postanowień traktatu Ryskiego zostaje włączona do Białorusi mimo protestu ze strony władz litewskich.

Litwa w kolejnych latach powoli rozwija się osłaniania przez Niemcy oraz oficjalnie Wielką Brytanię. 22 VIII 1920 dołącza do Ligi Narodów. Jednak po powrocie do władzy Antanasa Smetony zamiast zbliżać się do krajów Ententy rozszerza pakt z Niemcami do rangi pełnoprawnego sojuszu militarno-gospodarczego, co wykorzystuje Hitler częściowo uzależniając Litwę od Rzeszy.

W 1933 roku odchodzi z Ligi Narodów jednocześnie w raz z Niemcami i Austrią tworząc „Pakt Norymberski”.

Jugosławia (21 XI 1934)


​

Jugosławia była państwem powstałym w wyniku licznych problemów politycznych i etnicznych z Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców (Królestwo SHS).

Samo Królestwo SHS proklamowało swoje istnienie 1 XII 1918 w wyniku działań Komitetu Jugosłowiańskiego, który zabiegał o stworzenie państwa południowych Słowian z Serbią na czele. Ostatecznie w skład Królestwa weszły: Bośnia, Chorwacja-Słowienia, Hercegowina, Serbia i Dalmacja. Jednoczyć je miała także wspólna dynastia królewska z rodu Karodziordziewiców.
Państwo to na początku wchodziło w liczne konflikty z sąsiadami, tj. Węgrami (północno-wschodnie regiony, Chorwacja) Włochami (Karyntia, Rijeka, Istria, Dalmacja) i Austrią (Karyntia), które zostały ostatecznie rozwiązane dopiero 1924 (dołączeniem Rijeki do Włoch). Jednocześnie aktywnie działało przeciwko restauracji dynastii Habsburskiej na Węgrzech lub Austrii.

Król SHS i twórca Jugosławii Aleksander I Karodziordziewic.​

W 1921 nastąpiła koronacja Aleksandra I Karodziordziewica oraz uchwalenie demokratycznej konstytucji. Mimo tego szybko doszło do konfliktu między Serbami, a Chorwatami. Pierwsi starali się skupić władzę w swoich rękach kosztem drugich. Doprowadziło to do tragicznych wydarzeń w 1928, kiedy to poseł czarnogórski trzech przywódców Chorwackiej Partii Chłopskiej. Aleksander I wobec zagrożenia dalszej egzystencji państwa zawiesił konstytucję i przejął władzę w kraju zmieniając nazwę na Jugosławia i znosząc dawny podział administracyjny wg rozmieszczenia demograficznego ludności na rzecz nowego całkowicie go ignorującego.

Zabójstwo Aleksandra I.​

W 1931 zostaje uchwalona nowa konstytucja dająca spora władzę monarsze oraz ograniczającą prawa obywatelskie oraz samą demokrację. Jednak król nie nacieszył się swym sukcesem długo. W 9 X 1934 zginął w zamachu, a jego syn jako, że był zbyt młody, aby rządzić samodzielnie, musiał zaakceptować radę regencyjną, która de facto sprawować zaczęła władzę. To ona postanowiła wejść w sojusz z Niemcami, który ci proponowali, aby zabezpieczyć się przed zagrożeniem, jakie stanowiła „Mała Ententa” (której jednym z popularniejszych haseł było zjednoczenie wszystkich Słowian od Bałtyku po Morze Śródziemne). 21 X 1934 Jugosławia wystąpiła z Ligi Narodów i weszła do Paktu Norymberskiego.



________________________________
Kiedy okiełznam/znajdę nowy program do gifów (Beneton ma jakieś problemy) pojawi się jeszcze mapa ukazująca Litwę od 1918 do 1921

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział I - "Zanim powstała Rzesza" lata '18-'36





Odrodzenie państw centralnych


Niemcy i sojusznicy 1918-1935



Włochy(3 XII 1934)​

​

Włochy mimo, że znalazły się wśród zwycięzców Wielkiej Wojny wyszły na tym nienajlepiej. Zyskały jedynie rejon Alp w wokół Trydentu oraz Istrię, parę wysp wzdłuż Dalmacji i Zadar (a o większość tych zdobyczy musiały prowadzić długie spory z Królestwem SHS). Zadłużenie państwa, niepokoje społeczne, dezorganizacja systemu finansowego, wzrost znaczenia mafii, zniszczenia wojenne w północnych regionach i zdemoralizowana armia popchnęły ten kraj w stronę rządów autokratycznych.

Jedną z najbardziej niezadowolonych grup społecznych byli kombatanci wojenni. 23 III 1919 jeden z nich – Benito Mussolini w raz z innymi, a także przy znacznej pomocy socjalistów założył Fasci Italiani di Combattimento (związki kombatanckie), z których wyewoluowała Narodowa Partia Socjalistyczna. W wyniku pogarszającej się sytuacji politycznej podjęto radykalne środki. Postanowiono dokonać przewrotu stanu. W 1922 roku (27-31 października) dokonano operacji znanej później jako „Marsz czarnych koszul”. Zwolennicy Partii Faszystowskiej pomaszerowali na Rzym w raz ze swym przywódcą Benito Mussolinim (oficjalnie, nieoficjalnie podróżował on prawie do samego Rzymu pociągiem). Wiktor Emanuel III mimo, ze miał możliwość powstrzymania rebeliantów bojąc się rozlewu krwi i wynikającego z tego pogłębienia negatywnych nastrojów społecznych dał Mussoliniemu to, czego żądał. A mianowicie stanowiska premiera.

Benito Mussolini, włoski duce.​

Z jednej strony nowy premier, którzy szybko kazał nazywać się duce (przywódca) zniósł demokrację, zdelegalizował inne partie poza własną, ograniczył prawa i wolności obywatelskie jednak z drugiej strony zaczął rozbudowę armii, infrastruktury, walczył z mafią i bezrobociem (organizacja robót publicznych), zdołał ostatecznie rozwiązać sprawę granic włoskich oraz nie dopuścić do powrotu Habsburgów. Te działania przysporzyły mu ogromnej popularności. Faszyzm włoski, aż do 1935 był chwalony w innych krajach, za niezwykłe osiągnięcia. Włochy w ciągu 10 lat zmieniły się nie do poznania.

Jednocześnie Mussolini miał niezwykle ambitne plany militarne. Ogłosił, że planuje odbudowę Imperium Rzymskiego oraz wszedł do paktu norymberskiego dzięki obietnicy o tak zwanej rewizji Europy powojennej (Włochy miały otrzymać poparcie w sprawie zwiększenia swego terytorium zarówno w Afryce jak i w Europie) A sam Pakt Norymberski miał mieć charakter równoważnika dla Ententy i Ligi Narodów, co umożliwiłoby przeciwstawienie się jej w razie możliwości zaistnienia konfliktu. Duce postanowił "wybrać najlepszą z możliwych stron" i podpisał akt wejścia Włoch do bloku państw związanych Paktem Norymberskim.

Armia włoska maszerująca przed podobizną duce.​

Pod koniec 1935 doszło do dwóch konfliktów, w których swój udział oprócz Niemców mieli także Włosi. Mianowicie wojna portugalska i konflikt włosko-abisyński (Etiopia). Liga Narodów właściwie ograniczyła się do licznych protestów. Pierwszy konflikt trwał dosyć krótko i skończył się obaleniem rządu prohiszpańskiego..


Druga wojna rozstrzygnęła się w pierwszych miesiącach roku 1936 (luty) aneksją afrykańskiego kraiku przy pomocy Niemców (2 korpusy piechoty). Wówczas to duce ogłosił powstanie Drugiego Cesarstwa Rzymskiego. Na jego nieszczęście zrobił to nieco przedwcześnie…

Węgry (1 I 1935)​

​

Węgry były z pewnością najbardziej poszkodowanym krajem, z tych, które teoretycznie nie brały udziału w wojnie. Przed Wielką Wojną rozciągały się od Siedmiogrodu przez południową Słowację po Chorwację i Bośnię. Po wojnie z braku winnych (Austro-Węgry rozpadły się) to Węgry miały ponieść konsekwencje polityki Austro-węgier. 4 VI 1920 Węgry zostały zmuszone do podpisania traktatu (traktat w Trianon), na mocy którego Węgry musiały uznać niepodległość Czechosłowacji i Królestwa SHS, a spora część terytorium węgierskiego (ok. 2/3) znalazła się w granicach Rumunii (Siedmiogród, część Banatu), Czechosłowacji (południowa Słowacja), Królestwa SHS (Chorwacja, Bośnia, Baczka), Austrii (komitety Sopron Moson i Vas). Oprócz tego Węgrzy nie mogli mieć większej armii niż 35-tysięczna, nie mogli posiadać lotnictwa, marynarki wojennej, konieczności powszechnej służby wojskowej oraz rozwijać przemysłu zbrojeniowego. Węgrzy mieli również wypłacić reparacje wojenne.

Delegacja węgierska w Trianon.​

Mimo hasła tworzenia granic podług narodowości zamieszkujących dane tereny podział, jaki wprowadzał ten traktat był istną hipokryzją. Zarówno w południowej Słowacji jak i w Siedmiogrodzie i w prowincji Banat dominującą narodowością byli Węgrzy (często bywa tak na niektórych obszarach po dzień dzisiejszy). To wydarzenie miało wpłynąć znacząco na przyszłą politykę Węgier.

Węgry przed traktatem i granice państw na Bałkanach po traktacie.
​

Kraj węgierski był drugim (po ZSRR), w którym rewolucja komunistyczna powiodła się. 21 III 1919 odsunięto od władzy poprzedni rząd, a władzę objęła koalicja socjaldemokratów i komunistów pod przewodnictwem Beli Kuna. Rząd ten utrzymał się przy władzy tylko 133 dni. W wyniku polityki terroru i nacjonalizacji ziem prywatnych niezadowolenie społeczne sięgnęło zenitu, a kraje Ententy wyraziły zgodę na interwencję wojsk czechosłowackich i rumuńskich, które wspomogły kontrrewolucję Miklósa Horthy’ego de Nagybánya’ego, która wybuchła na Węgrzech. W sierpniu 1919 zdobyto Budapeszt. Bela Kun zbiegł przez Austrię na wschód gdzie walcząc przeciwko Armii Wrangela na Ukrainie został złapany przez siły rumuńskie, a następnie przekazany Węgrom, którzy urządzili pokazowy proces skazując go na karę śmierci.

Miklós Horthy de Nagybánya, admirał i regent węgierski.​

Miklós Horthy jako bohater narodowy z łatwością przejął władzę zostając wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na regenta kraju (co mimo tego, że Węgry oficjalnie zostają monarchią uniemożliwia Habsburgom wrócić na tron). W ten sposób powstaje pierwsza prawicowa dyktaturą w europie powojennej przy okazji rządzoną przez „admirała bez floty, w kraju bez morza” (Horthy był też zwierzchnikiem sił zbrojnych posiadając stopień admirała).

Mimo prób rewizji traktatu z Trianon kraje Ententy stale odmawiały tym Węgrom. Popchnęło to ten kraj w stronę włoskim faszystów, a także nazistowskich Niemiec (Głównie dzięki premierowi węgierskiemu Gyula’owi Gömbös’owi de Jákfie). VI 1933 Włochy obiecały wsparcie w razie wojny z Jugosławią lub Rumunią o utracone terytoria, co uznać można już za sojusz militarny. Jednocześnie zaraz po odęciu do władzy przez Hitlera Gömbös starał się o poparcie dla sprawy Czechosłowackiej (na terytorium Czech żyła spora grupa ludności niemieckojęzycznej). Ostatecznie jednak pod naciskiem węgierskich polityków został przy współpracy węgiersko-włoskiej zamiast niemcko-węgierskiej (ze względu na brak poparcia dla interwencji w Jugosławii).

Kiedy Włochy rozpoczęły konflikt zbrojny z Abisynią i weszły do Paktu Norymberskiego sytuacja diametralnie się zmieniła. W tym momencie dwa stronnictwa, pomiędzy, którymi Węgry musiały wybierać zjednoczyły się. Gömbös uznał to za znak do podjęcia działań. W wyniku tajnych negocjacji w Budapeszcie z delegacją niemiecko-włoską w zamian za poparcie sprawy węgierskiej na Rumunii (w tym dostępu do morza poprzez przyłączenie Besarabii) i Czechosłowacji oraz zrzeczenie się ziem w Jugosławii Węgry miały dojść do Paktu. Oficjalnie zatwierdzono to w Nowy Rok dokładnie, kiedy wybiła północ, co miało świadczyć o niezwykłości porozumienia i być symbolem narodzin Nowych Węgier.

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział I - "Zanim powstała Rzesza" lata '18-'36





Odrodzenie państw centralnych


Niemcy i sojusznicy 1918-1935



Portugalia (24 VI 1935)





​

Portugalia po wojnie znalazła się w jeszcze gorszej sytuacji niż przed nią. Podupadające imperium kolonialne, nie dość, że utrzymało ledwo kilka prowincji zamorskich to na dodatek jego gospodarka podupadała, inflacja rosło w raz z niezadowoleniem społecznym. Tylko od 1919 do 1921 roku Portugalia miała 13 różnych rządów. W kolejnych latach po kolejne przewroty, pucze, rządy nie umiały poradzić sobie z sytuacją. I tak do 1926 przewinęło się 31 rządów. Chwilą wytchnienia były lata 1926-1927 kiedy to w wyniku udanego puczu do władzy doszli katolicy, konserwatyści i umiarkowani monarchiści rozwiązując parlament i zaprowadzając władzę autorytarną pod wodzą António Óscara de Fragoso Carmony, Manuela de Oliveiry Gomesa da Costy i José Mendesa Cabeçadasa. Jednak już w 1927 roku w wyniku nieudanej próby odsunięcia d władzy Jose Mendesa przez dwóch pozostałych wybuchła wojna domowa trwająca do 1929, kiedy w końcu udało się pokonać siły podległe Mendesowi. Jednak zamiast spodziewanego spokoju dwóch pozostałych przywódców rzuciło się sobie do gardeł. Ostatecznie w połowie 1930 wygrywa Carmona i wprowadza swoje rządy. Da Costa ucieka do Angoli w raz zwiernymi oddziałami.

Carmona szybko został zaakceptowany przez Portugalczyków, zwłaszcza dzięki doskonałemu wyborowi na ministra finansów, którym został Salazar. W ciągu roku zrównoważył on budżet, zbił inflację i bezrobocie. W wyniku tego uzdrowienia finansowego Salazar staje się niezwykle popularny. Jednak mimo tego ciągle została nierozwiązana sprawa Angoli gdzie trwały zażarte walki między rebeliantami Da Costy i wojskami Carmony. W wyniku udanej ofensywy na Luandę pada dotychczasowa główna baza wojsk Da Costy. Wojna wydaje się już przesądzona.

W tym czasie (1931) w Hiszpanii w wolnych wyborach wygrywają republikanie. W wyniku tego król Alfons XIII, król hiszpański opuszcza kraj. Da Costa upatrując w tym swoją szansę prosi rząd hiszpański o wsparcie dla jego wojsk. O dziwo Hiszpania pozytywnie ustosunkowuje się do prośby przeciwnika Carmony i we wrześniu 1931 jej wojska przekraczają granicę Portugalii. Wojna trwa ledwo dwa miesiące, Carmona z Salazarem uciekają do Włoch, a Da Costa zajmuje ich miejsce. Portugalia, co prawda zostaje krajem niezależnym jednak faktycznie jest całkowicie zależna od rządu republikańskiego w Hiszpanii.

Gomez da Costa z rządem, dyktator portugalski w latach 1931-1935 (pierwszy rząd, drugi od lewej).​

O ile za rządów Carmony Portugalia zaczęła w końcu wychodzić z kryzysu o tyle rząd da Costy znowu go przybliżył. Mimo licznych pożyczek ze strony Hiszpanii inflacja znów rośnie, a z nią bezrobocie. W 1934 wybuchają zamieszki w Lizbonie, które ogarniają całą Portugalię. Dochodzi do interwencji hiszpańskiej potępionej przez Ligę Narodów.

W latach 1931-1934 Carmona z pomocą Włochów stara się powiększyć liczebność wojsk oraz stan floty Portugalii. Dużym sukcesem była operacja włoskiej marynarki, która ratuje z ł Porto i Lizbony kilkanaście tysięcy powstańców w raz z rodzinami przed Hiszpanami. Kilkaset kolejnych osłanianych przez pancernik włoski Giulio Cesare (który mimo modernizacji jaką przechodził został na ten czas zwodowany) oraz pomniejsze okręty (niszczyciele, torpedowce) ucieka na pokładzie 2 portugalskich niszczycieli Guadia i Douro. Dzięki pomocy sprzętowej Włochów udało się sformować dywizję składającą się z uciekinierów poddanych szkoleniu wojskowemu „Liberdade” (por. wolność).

Portugalski niszczyciel Douro.​

Pod koniec 1934 Włochy weszły do Paktu Norymberskiego, co rozpoczęło także okres stosunków dyplomatycznych między Carmoną, a Hitlerem. Ostatecznie w 1935 rozpoczęto przygotowania do operacji „Wolna Portugalia”. 1 VI 1935 portugalsko-włoska-niemiecka flota zablokowała port w Lizbonie i od razu przystąpiła do desantu jednostek. Jednocześnie główny człon marynarki włoskiej zablokował port Barcelonie gdzie przebywała 70% floty Republiki Hiszpańskiej. Próby przebicia się spowodowały zatopienie pancernika España.

Pancernik España zatopiony podczas próby rozbicia blokady portu w Barcelonie.​

Operacja lądowa przebiegała całkiem sprawnie. Armia Hiszpańska stacjonująca w portugalii zaskoczona desantem prawie nie broniła portu lizbońskiego. Ostatecznie wylądowało 10 dywizji niemieckich, 8 włoskich i 2 portugalskie. Oddelegowano też do tej operacji 1 Flotę Powietrzną (Niemcy). Hiszpanie nieprzygotowani z łatwością poddawali kolejne terytoria. Jednocześnie po raz kolejny wybuchło powstanie. Portugalia była już stracona dla da Costy, który uciekł do Madrytu.

Rząd hiszpański zgodził się na uznanie nowych władz oraz suwerenności Portugalii i anulować długi jakie Portugalia zaciągnęła za czasów da Costy. Carmona w zamian za przywrócenie do władzy dołączył do Paktu Norymberskiego. Wartym wzmianki jest poparcie Francji dla operacji niemiecko-włosko-portugalskiej.

Podobizna António Óscara de Fragoso Carmony, dyktatora portugalskiego 1935-1938.​

Salazarowi po raz drugi udało się uzdrowić gospodarkę i to ledwo w pół roku. Portugalia pod protekcją państw Paku w końcu po 18 latach destabilizacji zaznała spokoju.

Bułgaria ( 1 I 1936)​

​

Bułgaria była jedyną monarchią, która utrzymała się przy władzy będącą w bloku państw centralnych. W wyniku traktatu pokojowego z Neuilly-sur-Seine (miejscowość pod Paryżem) traciła Dobrudżę Południową na rzecz Rumunii, Trację Zachodnią na rzecz Grecji i drobne skrawki ziemi na granicy z Królestwem SHS. Narzucono także obowiązek ochrony mniejszości narodowych, utrzymywania maksymalnie 20 tysięcznej armii bez broni ciężkiej i lotnictwa, tylko z zaciągu ochotniczego (przed Wielką Wojną Bułgaria miała ok. 300 tysięczną armię). Postanowienia traktatu nie podpisywał Ferdynand I Koburg, gdyż abdykował 9 X 1918 na rzecz syna Borysa III.

Podobizna Ferdynanda I, ojca Borysa III.​

Nowy władca był inny niż ojciec. Co prawda krwawo stłumił powstanie komunistyczne (1923), zwane później wrześniowym, które wybuchło w północno-zachodniej Bułgarii lecz także przemierzał osobiście swój kraj, chcąc poznać mieszkających w nim ludzi. Wprowadził także elementy demokracji i załagodził napięcia narodowościowe i polityczne. Rozwinał bułgarską gospodarkę i przywrócił całkowitą równowagę w kraju. Przysporzyło mu to ogromnej popularności.

Doświadczony naukami wynikającymi z klęsk w II Wojnie Bałkańskiej oraz przede wszystkim Wielkiej Wojny pragnął zachować neutralność kraju, przez co prowadził niezwykle ostrożną politykę zagraniczną. Na jego nieszczęście w Niemczech do władzy doszli naziści na czele z Hitlerem. W ciągu 2 lat zdołali stworzyć sojusz zwany Paktem Norymberskim mającym być opozycją zarówno dla Starej jak i Nowej (Małej) Ententy. W połowie roku 1935 Hitler zaoferował Borysowi III i dołączenie do Paktu obiecując europejskie terytoria Turcji oraz odzyskanie Dobrudży. Ten kategorycznie odmówił. Po wojnie portugalskiej i agresji na Etiopie Niemcy ponowiły propozycje tym razem grożąc agresją. Bułgaria widząc brak reakcji na konflikty, w które wplątał się Pakt i bojąc się o swoją niepodległość niechętnie przystała do paktu razem z Grecją zmuszoną w podobny sposób.

Borys III witany przez Hitlera na stacji w Norymberdze.​

Grecja (1 I 1936)​

​

Grecja, co prawda znalazła się bloku państw zwycięskich i po wojnie w wyniku traktatu z Sèvres miała otrzymać Smyrnę oraz sporą część terenów jakie pozostały Imperium Osmańskiemu w Europie. Jednak w wyniku konfliktu grecko-tureckiego, podczas którego wraca na tron stary władca (Konstantyn I) o proniemieckich poglądach, co powoduje wycofanie się z wojny Wlk. Brytanii I Francji Grecja wojnę przegrywa, a w jej wyniku dochodzi do deportacji Greków z zachodniej Anatolii. Konflikt ten zakończył istnienie monarchii. Grecja stała się republiką, a polityków i wojskowych odpowiedzialnych za jej rozpoczęcie skazano na śmierć lub więzienie (grecka armia została niemal unicestwiona, odbyły się pogromy ludności greckiej w Smyrnie).

Ludność grecka próbująca dostać się na pokład amerykańskiego statku uciekając przed wojskiem tureckim mordującym innowierców.​

Grecja popada w kryzys gospodarczy mimo prób walczenia z nim. Powoduje to rezygnacje premiera Panajosa Tsaldarisa oraz powszechny plebiscyt w wyniku, którego na tron wraca król Jerzy II. Po kilkunastu latach Grecja znów została monarchią. Niedługo po tym fakcie wzrasta poparcie dla partii komunistycznych. Jednocześnie Niemcy oferują Grecji przystąpienie do Paktu Norymberskiego w zamian za obietnicę odzyskania ziem im należnych (kraje paktu uznały na potrzebę negocjacji traktat z Lozarno, który zmieniał postanowienie traktatu z Sèvres za nieważny). Grecja odmawia, lecz niedługo potem wybucha powstanie w północno-zachodniej Grecji inicjowane przez komunistów. Jerzy II powołuje rząd Ocalenia Narodowego z Ioannisem Metaxasem na czele (który miał jawnie faszystowskie poglądy, które wprowadzać zaczął w życie). Pod koniec roku 1935 kiedy to walki z komunistami znalazły się w kluczowym momencie Niemcy jeszcze raz zaproponowały sojusz oferując pomoc w walce z powstańcami. Metaxas wiedząc o groźbie wobec Bułgarii postanawia przyjąć propozycję i przekonuje do niej Jerzego II. Ostatecznie Bułgaria i Grecja wchodzą do paktu 1 I 1936.

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział I - "Zanim powstała Rzesza" lata '18-'36




Co jeszcze na świecie się dzieje?

Inne kraje lata ’18-‘36​

Szwecja (od 1914)
​

​

Szwecja w 1914 poparła państwa Centralne, ponieważ Gustaw V postanowił przystąpić do konfliktu, aby odzyskać tron Norweski oraz Finlandię z rąk rosyjskich pod hasłem zjednoczonej, potężnej Skandynawii. Jednak mimo początkowych sukcesów (zdobycie płw. Kolskiego, rozbicie wojsk rosyjskich pod Oulu) Rosjanie zdołali przejąć inicjatywę (zatrzymano ich dopiero pod Kemijärvi), a Niemcy stanęły we Francji po bitwie nad Marną. Dodatkowo siły rosyjskie zdołały przenieść walki na terytoria Austro-węgier i Rzeszy. Sytuacja wydawała się stracona, obawiano się, że w razie udanej ofensywy rosyjskiej Car może przerzucić na północ dodatkowe siły po raz drugi przełamując szwedzki front. Nastroje Szwedów stawały się otwarcie antymonarchistyczne. W końcu w 1915 parlament ogłosił detronizację króla (który musiał zbiec do Niemiec) oraz powołanie republiki Szwedzkiej. Następnie ustalono z krajami Ententy w tzw. traktacie Szwedzkim powrót do stanu „Status Quo” oraz przystąpieniu Szwecji do wojny po stronie Ententy.

Granice Zjednoczonej Skandynawii według wizji Gustawa V.​

Jednak Niemcom na froncie wschodnim udało się przystąpić do kontrofensywy. Siły Szwedzkie wysłane na północny odcinek ponosiły spore straty musząc ciągle się cofać. Morale upadały. Gwoździem do trumny był nieudany desant na tyły niemieckie niedaleko Królewca. Postanowił to zręcznie wykorzystać zdetronizowany nie tak dawno Gustaw V. Potajemnie porozumiał się ze środowiskiem wojskowym za pomocą oficerów wziętych do niewoli po desancie pod Królewcem. W końcu na początku 1917 wrócił potajemnie do kraju. Tam ujawnił się i na czele wojska obalił rząd na powrót ogłosił monarchię. Następnie zawiesił działanie parlamentu i podpisał pokój z państwami centralnymi, czym zyskał sobie poparcie społeczne.

Żołnierze wierni królowi pod Sztokholmem podczas udanej próby powrotu monarchy na tron.
​

Następnie w okresie międzywojennym mimo znacznych strat poniesionych w wyniku uczestnictwa w Wielkiej Wojnie udało się uratować Szwecję przed kryzysem, jaki dotknął kraje Europejskie dzięki rozsądnej polityce socjalnej. Szwecja w ł przeciwieństwie do innych państw prosperowała. Przyniosło to sporą popularność królowi, który ponownie powołał parlament, choć o dużo mniejszych prawach niż przed wojną. De facto w Szwecji rządził król.

Gustaw V Bernadotte, twórca idei zjednoczonej Skandynawii, król Szwecji.​

W raz z powrotem króla na tron znów popularny stała się wizja zjednoczonej Skandynawii, a zwłaszcza odzyskania korony norweskiej. Polityka Gustawa V w następnych latach tylko przysporzyła mu zwolenników jego planów. W związku z tym próbowano zabiegać wśród krajów Ententy, a także na forum Ligi Narodów o zmuszenie Norwegii do ponownego uznania zwierzchnictwa króla szwedzkiego ( Norwegia zerwała unię personalną w 1905, kiedy to ojciec obecnego władcy nie pozwolił Norwegom utworzenia własnej służby dyplomatycznej). Wnioski te spotkały się z odmową, a ich jedynym skutkiem było pogorszenie stosunków między tymi dwoma krajami oraz Danią, która otwarcie poparła niepodległość Norwegii. Stosunki z Finlandią były nieco lepsze, w 1931 podpisano pakt o nieagresji oraz sojusz obronny przeciwko ZSRR.

Daleki wschód

​

​

Podczas gdy Europa otrząsała się z 4-letniego konfliktu na Dalekim Wschodzie jedynie kontrrewolucjoniści bili się z rewolucjonistami. Jednak spokój ten był jedynie ciszą przed burzą. Odkąd Japonia pokonała Rosję w 1905 równowaga w regionie została zachwiana. Kraj kwitnącej wiśni przez wieki żyjący w tradycji przyjął to, co przyniosła mu kultura i technika europejska, co dobrze wykorzystał.

I tak już w 1931 Japonia poczyniła kolejny krok po tym jak zajęła Koreę w 1910 i Tajwan w 1895. Przejęła kontrolę nad Mandżurią przemianowując nazwę na Mandżuko i tym samym pokazując, w jaką stronę zmierza jej przyszła polityka. W stronę państwa środka – Chin.

Te tym czasem powoli otrząsały się ze swoistego rozbicia jednoczone przez siły Kuomintangu, które ostatecznie zdołały sobie w pewnym stopniu podporządkować do 1928 większość Chin, choć na peryferiach ciągle rządzili tzw. baronowie mający faktyczna władzę, choć nie mogący przeciwstawić się sile armii Czang Kaj-szeka, głównodowodzącego wojsk Kuomintangu. Jednak mimo to starali się zagarnąć jak najwięcej dla siebie. Dlatego dwóch z nich Li Zongren rządzący baronią Kwangsi i Yen Hsi-shan majacy władzę w okręgu Shan-hsi (Szansi) wyszli z inicjatywą do Japonii w wyniku, której powstał sojusz mający na celu wspólną walkę z Chinami Czang Kaj-szeka, które w tamtym okresie (1935) były zajęte walkami z komunistami, którzy pod wodzą Mao uciekli w północne rejony państwa gdzie, w górach sukcesywnie się bronili.

Przywódca Kuomintangu Czang Kai-shek, faktyczny przywódca Chin.



​

Sytuacja zaczęła się zaogniać pod koniec 1935, kiedy to ZSRR zaczęło aktywnie wspierać komunistów chińskich, Kuomintang powoli kończ wojnę o panowanie nad Chinami jako zwycięzca, a Japonia i jej sojusznicy powoli mobilizowali wojska na granicach swych państw. A kolejne incydenty przygraniczne jedynie przyspieszały moment nadejścia wojny…


_______________

Dzisiejszy odcinek jest dosyć krótki, kończy on jednak rozdział I. Jako, że obecnie w końcu wolne być może w ciągu świąt napisze cały rozdział II i w końcu na nowy rok zacznie się właściwa historia.

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział II - "Powstanie nowego mocarstwa" lata '36-'38




Daleki wschód


Czyli pierwsze działania na froncie azjatyckim​

Wojska japońskie na ulicach Władywostoku.​

Początkiem dla konfliktu, jaki wstrząsnął Europą w latach 1936-1938 (lub w zależności od interpretacji historyków serii konfliktów) nie była bynajmniej sytuacja na arenie tego kontynentu tylko miejsce wieleset, a nawet tysięcy kilometrów dalej. Mianowicie fragment pasma górskiego w północnych Chinach gdzie schronili się komuniści chińscy i odpierali ataki Czang Kaj-szeka.

Być może nikt nie zwróciłby uwagi na rewolucję komunistyczną w Chinach. Ale ZSRR, państwo, które w wyniku wojny domowej straciło znacznie na swej pozycji (utrata zachodniej i środkowej Ukrainy oraz 2/3 Białorusi, uniezależnienie się Litwy, Estonii, Łotwy, Finlandii, zagarnięcie ziem przez Rumunię i Polskę) wręcz na siłę szukało konfliktu, w którym mogłoby sprawdzić swe potężne siły zbrojne (ZSRR posiadało na tamte czasy najliczniejszą armię na świecie, przy tym dosyć mobilną, choć nieco przestarzałą). A chińscy bracia im cassus belli dostarczyli. W odezwie z 5 I do Kuomintangu Stalin zażądał, aby podzielić Chiny na północ i południe, gdzie w każdej z części rządziłby inny rząd. Na północy komunistyczny, na południu nacjonalistyczny. Jak można było się spodziewać Czang Kaj-szek odmówił. 9 I ZSRR wypowiedziało wojnę Chinom. Sprawę Chin poparły baronie Yunnan i XiBei San Ma ora autonomia Singciang-ujgur. Japonia widząc w tym szansę pieczenia dwóch pieczeni na jednym ogniu dwa dni później (11 I) stanęła w obronie praw baronów Szansi i Kwangsi dokonując desantu na Władywostok oraz wypowiadając wojnę Chinom (12 I). I tak trzy główne siły na arenie azjatyckiej rzuciły się sobie do gardeł.

Desant pod Władywostokiem.​

Początkowo łatwy do opanowania konflikt stał się dla Stalina problemem. Japonia posiadała całkiem nowoczesną i liczną armię oraz przede wszystkim potężną flotę zdolną do dokonywania desantów w dowolnym miejscu wybrzeża, które było w rejonach Pacyfiku całkiem spore. Jedynym wyjściem była dyslokacja sił z Europy na daleki wschód…

Moskwa, biura J. Stalina, 12 I 1936


​

Stalin witający gości w swoim biurze. Obraz propagandowy. ​

Niski, lecz barczysty człowiek z sumiastymi wąsami siedział przy biurku z pustym kieliszku po wódce w ręce patrząc na portret Lenina wiszący na przeciwległej ścianie. Po jego lewej stronie stało dwóch mężczyzn. Jeden w mundurze z insygniami marszałka, drugi w garniturze i okularach trzymał w ręce notatnik i pióro.
-A więc towarzyszu Tuchaczewski twierdzicie, że pomoc w szerzeniu rewolucji w Chinach będzie słusznym rozwiązaniem?
-Tak jest, towarzyszu Stalin. Wojska chińskie są fatalnie wyposażone, tylko przestarzały sprzęt. Nie mają szans.
A wy towarzyszu Litwonow – Stalin przerwał na chwilę – co o tym myślicie? Co z naszymi innymi granicami?
-Polska nie będzie stanowiła takiego problemu, według doniesień naszego wywiadu ich siły oraz ich sojuszników nie mogą dorównać naszym poza tym atak na nasz kraj pozwoliłby Hitlerowi na atak na Polskę. A wiadomo, że głosi potrzebę powrotu do granic przedwojennych.
- A nie myślicie czasem, towarzyszu Litwinow, że Polacy uderzą wtedy na Hitlera?
-To wykluczone – Litwinow pokręcił energicznie głową – dane wskazują, że byłoby to samobójstwem. Musieliby walczyć jednocześnie na froncie od morza Czarnego po Bałtyk. Maja mniejsze siły zarówno lądowe, morskie jak i lotnicze. A zachód i Chamberlain im nie pomogą.
-Jeszcze Japonia, towarzyszu Litwinow – przerwał komisarzowi spraw zagranicznych Stalin nalewając sobie wódki do kielonka.
-Jeśli Japonia uderzy to też nie ma zbyt dużych szans. Być może ich morskie siły są potężne, ale lądowe ustępują nam – odpowiedział za Litwinowi marszałek Tuchaczewski. – Nie ma powodu do obaw towarzyszu Stalin.
-No, mam taką nadzieję. Nie możemy sobie pozwolić na kolejną klęskę po wyzwoleniu Ukrainy przez Polaków. Zawsze powtarzałem Leniowi żeby uważał na nich. Oni jedyne, co pragną to tylko walczyć z nami i Niemcami – Stalin wstał i podszedł do drewnianego barku w ścianie i wziął stamtąd dwa kielonki i kolejną butelkę wódki.
- No cóż napijmy się towarzysze – zaproponował stawiając cały asortyment na stole…




W pierwszych miesiącach walki ZSRR przystąpiło do ofensywy w rejonie rzeki Ertix (lub Czarny Irtysz). Udało im się przebić przez góry Tarbagataj przełamując obronę sojuszu chińskiego i zdobyć stolicę okręgu Karamay. Dopiero w wyniku bitwy pod Usu (ok. 150 km na południe od Karamay) udało się powstrzymać sowietów, którzy musieli odciążyć część sił z tego odcinka po tym jak siły Sinciang-Ujgur przeszły przez pasmo Ałtaju dokonując ofensywy w zachodniej Mongolii gdzie praktycznie nie było żadnych sił prócz ochotniczych oddziałów granicznych. Dopiero siły republiki Tana-Tuwy zdołały zatrzymać wroga w okolicach jeziora Chjargas nuur.

Operacje wojsk na terenach Mongolii wschodniej i Sinciang-Ujgur.​

Mimo zwycięstwa pod Usu nie odsunięto zagrożenia, jakim była możliwość szybkiego zdobycia stolicy tego regionu (Singciang-Ujgur), którą było Changji. Jednocześnie Rosjanie poczynili działania zmierzające do odcięcia sił koalicji chińskiej znajdujących się w Mongolii.

Tymczasem na froncie japońsko-radzieckim dawała o sobie znać przewaga Japonii, która z łatwością przerzuciła spore siły w ten region i dokonała ofensywy na północ z Władywostoku. Gorzej radziło sobie Mandżuko, której siły były w odwrocie po wspólnej ofensywie mongolsko-rosyjskiej. Na pomoc ruszyły wojska baronii Szansi, odpychając armię mongolską i wchodząc w głąb Mongolii zachodniej.

Na południu siłom Szansi szło nie najgorzej. Mimo utraty sporych terenów zachodnich udało im się zdobyć główne bazy górskie komunistów tym samym praktycznie odcinając ich od zaopatrzenia. Może to w przyszłości przesądzić o wyniku wojny.

Kwangsi i Szansi mimo sojuszu z Japonią nie wypowiedziało wojny Chinom obiecując, że zrobią to po pokonaniu komunistów.

Front w połowie lutego 1936.​

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział II - "Powstanie nowego mocarstwa" lata '36-'38



Wywód Generała Kutrzeby cz. 1


Nim rozpoczęła się wojna…



​

Prelekcja dla kadetów w ramach obchodu Dnia Zwycięstwa, Szkoła Oficerska w Poznaniu. ​

Aula była przepełniona. Zebrani mimo ścisku jednak nie opuszczali swych miejsc. W końcu prelekcje dla gości dziś dochodziły do kluczowej fazy. Sam Tadeusz Kutrzeba, twórca doktryny Walki Mobilnej użytej przez Sojusz podczas wojny w ’36 miał dziś przedstawić w ogólnym skrócie cała kampanię od jej organizacji przez przebieg. Liczono także na parę słów o II wojnie polsko-radzieckiej, zwłaszcza o bohaterskiej bitwie o Kijów.

Generał Kutrzeba w otoczeniu podległych mu generałów. Wieczór 29 II 1936.​

Gdy na podwyższeniu pojawił się sam generał powitał go głos przełożonego krzyczącego w stronę zebranych kadetów.
-Baczność!
W raz z nim pojawił się von Rundstedt inicjator i dowódca podczas obrony Kijowa oraz marszałek IV Rzeszy oraz honorowy marszałek Ukrainy.

- Spocznijcie – zaczął generał Kutrzeba uśmiechając się w stronę zebranych. – Miło mi widzieć tyle osób na mojej skromnej prezentacji konfliktu, który wstrząsnął naszym regionem ledwo 2 lata temu. Dedykuje ją pamięci wszystkich poległych żołnierzy po obu stronach frontu – dowódca zamilkł na chwilę. – Oczywiście nie mogę tu przedstawić niektórych szczegółów tej kampanii, cenzurą już zajęło się Ministerstwo #######, ale jakbym zdradził jakąś tajemnicę proszę udawać, że państwo jej nie słyszeli… - wypowiedź przerwała fala śmiechu, jaka przetoczyła się po widowni po ostatnich słowach generała. – Zacznijmy od początku. Od spotkania w celu korekty planów operacji z ’35. Spotkanie odbyło się w lutym, zaraz po wkroczeniu przez wojska niemieckie do Nadrenii, co ostatecznie utwierdziło nas w przekonaniu, że Hitler nie tylko chciał podnieść Niemcy z kryzysu. Spotkanie odbyło się w Czechach. Brali w nim udział marszałkowie wszystkich krajów, paru generałów, w tym moja skromna osoba oraz pan Rydz-Śmigły i prezydent Benesz…

9 II 1936, sztab główny dla odcinka północnego, 60 km od Liberca, Czechy​

Edvard Beneš, jedyna głowa państwa obecna na tajnym spotkaniu w sztabie głównym dla odcinka północnego​

(…)
-Ale panie generale wtedy odsłonimy odcinek południowy.
-Priorytetem są Niemcy i Litwa. Niemcy trzeba pokonać, gdyż są dominującą siłą w sojuszu i jednocześnie długa granica ła umożliwia nam na najlepsze wykorzystanie naszych wojsk odciągając część ich sił od kierunków głównych uderzeń. Litwa dlatego, że łatwo i szybko można ją pokonać oraz relatywnie szybko stamtąd przenieść nasze siły przez Prusy wschodnie na front właściwy z Niemcami. Przy okazji, jeśli dobrze skoordynujemy działania zdołamy na samym początku zniszczyć parę wrogich dywizji, które stacjonują w rejonie Królewca. Wtedy siły te wsparłyby drugie uderzenie mające na celu rozbicie ostatecznie frontu.
-Ale na południu sytuacja nie byłaby ciekawa. Nasz kraj byłby atakowany z 3 stron. Węgry, Jugosławia, Bułgaria wspierana przez Grecję, kto wie czy Włosi nie dosłali by swoich sił… Uważam, że jest lepsza alternatywa. Zmniejszy ilośc sił obronnych na granicy z Niemcami w Czechosłowacji. Niech więcej znajdzie się blisko Węgier. I tak w pierwsze fazie operacji trzon naszych sił dokonałby inwazji na Węgry i korzystając z zaskoczenia szybko rozbił ich siły, najlepiej zamykając je pod Budapesztem.
-Ale Czechosłowację nie stać, by mocno wspierać taka operację. Wasze wojska musiałyby mocno się zaangażować. A jeszcze musicie przesłać kawalerie na odcinek berliński…
-Może udałoby się zostawić część sił na południu i natychmiast uderzyć nimi na Bułgarię. Następnie umocnilibyśmy się w górach, co umożliwiłoby dyslokację sił na front z Jugosławią. Sądzę, że Grecja nie zdążyłaby wesprzeć wojsk bułgarskich do tego czasu. Następnie po zajęciu Węgier ruszylibyśmy na północną Jugosławię, a kilka dywizji z Bułgarii na południe tego kraju. Tym samym dość szybko moglibyśmy wyłączyć kolejny kraj z wojny i dosłać siły na północ.
- Ale wówczas Włochy zaatakują na pewno w tym kierunku.
-Niewielkie oddziały spowalniałyby ich marsz. Zanim zajęliby tereny Jugosławii zdołalibyśmy pokonać Niemców osamotnionych przez nasze działania na południu.
-Szalony plan. Jedno niepowodzenie i to będzie nasz koniec.
-Czekanie nic nam nie da. Znaleźliśmy się między młotem i kowadłem. Trzeba korzystać z okazji kiedy młot jest zajęty…
-Młot z sierpem, nie sam młot.
-Tak rzeczywiście. Młot z sierpem…



- Datę ataku wyznaczono na 1 III 1936 – Kutrzeba spojrzał w stronę szoferki – poproszę o slajd numer 13! – W wyciemnionej chwilę temu na prośbę generała Sali na chwilę zniknął strumień światła wycelowany w ekran, by następnie ukazała się mapa Europy Środkowej. - Widzicie tu organizację naszych wojsk na terenie całego sojuszu. Były one wszystkie dowodzone z jednej kwatery początkowo znajdującej się w Pradze, a następnie w Krakowie, po tym jak pod stolicę Czechosłowacji podeszły siły Wermachtu. Pozwolę sobie najpierw omówić, w jaki sposób udało nam się utrzymać wszystko w tajemnicy. Przede wszystkim o operacji mieli wiedzieć tylko głowy naszych państw oraz zebrani na konferencji lutowej. Rozkazy, więc umieszczono w strzeżonych sejfach. Naczelni dowódcy poszczególnych armii znali ich lokalizację, lecz nie mieli szyfrów. Dzień przed wyznaczoną datą ataku rozległy się telefony u wszystkich dowódców. Wedle ustalonego wcześniej klucza podano im szyfry. W sejfach znajdowały się rozkazy. Mobilizacja armii była robiona pod pretekstem wielkiej gry wojennej, drobnego konfliktu przygranicznego z Litwą. Czechosłowacy wymówili się wizytacją wojskową Wielkiej Brytanii (którą wcześniej wręcz od tego kraju wybłagali), a Rumunii z powodu wzięcia udziału w grze wojennej, c potwierdzała obecność ich sił w Polsce. Między innymi to utwierdzało Niemców w przekonaniu, że raczej nic się nie dzieje, więc dnia 1 III nie zmobilizowali wszystkich sił. Jedynym problemem była opinia publiczna, lecz jak to ujął generał Sosnkowski „Nikt nie pyta zwycięzcy, w jaki sposób zwyciężył”.

​

Teraz przejdźmy do armii. Zacznę od północy. W rejonach od Władysławowa aż po Sępólno ( miasto na północny-zachód od Bydgoszczy, w pół drogi do Szczecinka)stacjonowała Armia Szczecin. Warto wspomnieć, że nazwy armii miały oznaczać ich cele.

Sztab główny ​

Odcinkiem tym osobiście dowodził marszałek Białorusi, Sikorski. Miął pod sobą 3 korpusy piechoty i jeden kawalerii. – Kutrzeba znowu spojrzał na szoferkę – poproszę kolejno o slajdy 29, 30, 31 i 32. Były to:

1.Korpus Armii Szczecin pod dowództwem generała Fabrycego w rejonie Wejcherowa.



​

2.Korpus Armii Szczecin pod dowództwem generała Dąb-Biernackiego w rejonie Kościerzyny.





3. Korpus Armii Szczecin pod dowództwem generała Rola-Żymierskiego, który jako jedne z kilku korpusów został wyposażony w dodatkowy sprzęt mający wspierać działania armii w razie większych problemów, zwłaszcza w wielce przydatną prototypową bronią przeciwpancerną. Stacjonował on w rejonie Chojnicy.





1.Korpus Konny pod dowództwem generała Bór-Komorowskiego mający szybko opanować Szczecinek zamykając drogę odwrotu dla Niemieckich sił w południowym rejonie Pomorza Przedniego mający swe pozycje na zachód od Sępólnia.







​

​

Kolejna armia to armia Mazury. Miała ona zdobyć Gdańsk i Olsztyn oraz wspierać późniejszą ofensywę na Królewiec. Składała się tylko z 3 korpusów. Ze względu na rozległośc odcinka i możliwość problemów z komunikacją odcinek ten nie miałjednego dowódcy. Poszczególne korpusy miały wykonać swoje działania samodzielnie, a następnie przejść pod komendę generała Przedmińskiego-Krukowicza, naczelnego dowódcy armii Litwa. Proszę o slajdy 33, 34 i 35! A więc:

1.Korpus Armii Mazury pod dowództwem generała Orlicza-Dreszera stacjonująca w Tczewie, mająca opanować Gdańsk i Elbląg.





2.Korpus Armii Mazury pod dowództwem generała Dembińskiego znajdujący się między Nowym Miastem, a Lubawą.



​

2.Korpus Armii Mazury, rumuński, pod dowództwem generała Aldei w rejonie Chorzeli.








​

Ostania armia na północy była to wspomniana prze mnie armia Litwa w skład, której wchodziły 3 korpusy i jedna Samodzielna Dywizja Strzelców Białostockich. 50% tej armii stanowiła sama kawaleria, co było dość. Jednak liczyła się przede wszystkim szybkość. Slajdy 36, 37, 38 i 39! – generał poczekał chwilę, aż pokaże się pierwszy zamawiany obraz. – Widzicie tu:

Samodzielną Dywizję Strzelców Białostockich pod dowództwem generała Orlik-Ruckemana mająca za zadanie uderzyć w stronę Królewca odciągając Niemców od Litwy. Stacjonowała ona na północ od Suwałk.





1.Rumuńska Armia Konna generała Macici mająca prowadzić ofensywę od swych pozycji nad jeziorem Dzisna w stronę Uciany i Klejdan.





1.Korpus Piechoty Armii Litwa pod dowództwem samego generała Przedmiński-Krukowicza, dowódcy całej armii stacjonujący w rejonie Mejszagoły (na północny-zachód od Wilna) mający bezpośrednio uderzyć na Kowno.





2.Korpus Konny generała Abrahama w tym samym rejonie, miał on wyprzedzać ruchy piechoty.








​

Między nimi znajdował się korpus pod dowództwem generała Romera samodzielnie tworzący Armię Prusy i mający spełniać funkcje obronne. Znajdował on się pod Grajewem i miał podejść możliwie najbardziej na północ, a w razie zbyt dużego oporu okopać się i pod żadnym pozorem nie opuszczać stanowisk.

​

Teraz czas na najważniejszą właściwie armię w całej operacji, Armię Berlin. Szczęśliwie dowództwo przypadło mojej osobie z czego jestem niezmiernie dumny i wyniosłem niezwykle ważne dla mnie doświadczenia. Celem jej istnienia było opanowanie Berlina, co było chyba najważniejszą rzeczą w tej wojnie, zwłaszcza propagandowo. Była to druga, co do wielkości armia po armii Śląsk w skład, której wchodziło 12 dywizji, w tym jedna dywizja pancerna. Podzielona została na 4 korpusy o raz Samodzielną Dywizję Pancerną. O widzę, że slajdy już są gotowe. Najważniejszym korpusem był:

2. Korpus Piechoty Armii Berlin pod moją komendą mający swą pozycję w rejonie Nowego Tomyśla.





1.Korpus Piechoty Armii Berlin pod dowództwem generała Bołtucia stacjonujący w Międzychodzie.





3.Korpus Piechoty w rejonie Wolsztyna mający uderzyć na Zieloną Górę, a stamtąd od południa iść w stronę Berlina pod dowództwem Młota-Fijałkowskiego.





4.Korpus Armii Berlin, kolejna pomoc militarna ze strony Rumunii pod dowództwem generała Argeseanu w rejonie Czarnkowa.





Samodzielna Dywizja Pancerna, jedyna taka stacjonująca na terenie Polski, zgodnie z ustaleniami ze stroną rumuńską miała bezpośrednio uderzać na Berlin, dlatego stacjonowała między 1. i 2. Korpusem. Dowodził nią generał Phleps.









​

Największą armią ze względu na długość granicy w swoim rejonie była armia Śląsk. Obejmowała ona rejon od Rawicz (niedaleko Leszna), aż po tereny w pobliżu Kłodzka po czeskosłowackiej stronie granicy. W jej skład wchodziło 16 dywizji należących do wszystkich trzech państw sojuszu. To o tym odcinku mówił później generał Dragalina po powrocie do ojczyzny, że „ziściła się tu idea naszego sojuszu, żołnierze trzech państw ramię w ramię tą wojnę zaczęli, by w końcu skończyć ją w Grecji cały czas idąc w tym samym szyku: Czech, Słowak, Polak, Rumun, Białorusinin, Czech…”. Armia ta dzieliła się na 6 korpusów.

1.Korpus piechoty Armii Śląsk generała Sosnkowskiego stacjonująca w rejonie Rawicza. W raz 6. Korpusem miał zamknąć niemieckie siły od północy na Górnym Śląsku w sporym kotle.





2.Korpus piechoty Armii Śląsk dowodzony przez generała Szylinga, głównodowodzącego armii. Swoje pozycje miał on w rejonie Katowic.





3.Korpus piechoty Armii Śląsk stacjonujący na zachód od Działoszyna pod dowództwem generała Kowalskiego.





4.Korpus piechoty górskiej Armii Śląsk generała Boruta-Spiechowicza znajdujący się w rejonie Prudnika.





5.Korpus piechoty Armii Śląsk (czeski) stacjonujący na wschód od Hradec generała Gajdy, miał on domknąć kocioł od południa.





6.Korpus piechoty Armii Śląsk generała Dragaliny mający swe pozycje koło Krotoszyna. ​

Dochodzimy teraz do terenów czechosłowackich. Tutejsze armie miały za zadania obronno-zaczepne, aby sprowokować jak największe siły Wermachtu uniemożliwiając im działania na północy. Opierały się one na linii umocnień wzniesionych, wzdłuż granicy z Niemcami i Austrią. Pierwszym zgrupowaniem była Armia Obronna Wschód. Składała się ona z jednego korpusu. Był to:

1.Korpus Armii Obronnej Wschód generała Eliasa. Obszar jego działania były to tereny od Hradca przez Trutnow, Jabłoniec i Lipę po Deczyn. Posiadął on nowoczesną dywizję piechoty, której wzór zapożyczono z najnowszych niemieckich standardów wojskowych przy użyciu czechosłowackiego sprzętu. Miał także Brygadę Lekką, która umożliwiała szybkie wspieranie zagrożonych odcinków.




​

​

Kolejna armia obronna, była to tzw. Armia Obronna Północ. Miała ona działać na jednym z najbardziej narażonych rejonów od Deczyna po Cheb. W jej skład wchodziły 4 dywyzje dywizje dwóch związkach taktycznych:

1.Korpus Armii Północ głównodowodzącego odcinka generała Vojcechovsky’ego mający za zadanie obstawić granicę, aż do okolic Karlowych Warów.





Samodzielna Brygada Strzelców Górskich Praga generała Sklenkovsky’ego.









​

Trzecia armia obronną broniącą równie trudnego terenu to… proszę o te slajdy, numer 52, 53 i 54! – światło znów na chwilę znikło, by pojawić się wyświetlając kolejną mapę - …to Armia Obronna Zachód. Ciężko tu rodzielić miejsca stacjonowania poszczególnych korpusów, gdyż pozycje te były dosyć płynne. Ogólnie był to obszar między Chlebem, a Cesky’im Krumlovem. Pierwszym jej korpusem był:

1.Korpus Armii Obronnej Zachód, który był w ok. 60% uzbrojony wg nowych standardów armii czechosłowackiej pod dowództwem generała Husarka.





2.Korpus Armii Obronnej Zachód generała, a zarazem ministra i wielkiego patrioty Hasala.





I. Korpus Pancerny Praga Armii Obronnej Zachód pod dowództwem przyszłego feldmarszałka, generała Syrovy’ego.











​

Kolejna grupa taktyczna tego typu mimo posiadania w nazwie również słowa „obronna” miała funkcje ofensywne. Była to Armia Obronna Południe i jej zadaniem było zdobycie terenów do linii Krems-Dunaj, a w miarę możliwości opanowanie Wiednia, a także wspieranie ofensywy na Gyor. Miała ona 3 Korpusy:

1.Korpus Armii Obronnej Południe generała Viesta stacjonujący we Vranovie.





2.Korpus Armii Obronnej Południe generała Bartosa, głównodowodzącego odcinkiem, która stała w rejonie Bratysławy.





II. Korpus Pancerny Armii Południe generała Kutlvarsa mający swe pozycje koło Mikulova.








​

I tak przechodzimy do terenów, na których działała armia Rumunii. Pierwsza armia, którą omówię operowała na największym terenie spośród wszystkich. Bo od Komarna aż po granicę rumuńsko-jugosłowiańską. Zacznę od zachodu:

4. Korpus Piechoty Armii Węgry generała Rozina stacjonujący między Komarno, a Luciencem.





3.Korpus Piechoty Armii Węgry pod dowództwem generała Iacobici zajmujący pozycje od Rożniawy po Koszyce.





5.Korpus Piechoty Armii Węgry pod dowództwem generała Mitranescu stacjonujący na południe od Mukaczewa.





2.Korpus Piechoty Armii Węgry generała Antonescu stacjonujący w Satu Mare (1 dywizja) i okolicach Waradynia (1 dywyzja).





1.Korpus Piechoty Górskiej Armii Węgry generała Pantazi stojący na zachód od Pecicy.







​

Wzdłuż granicy z Jugosławią nie istniała żadna armia. Jedynie 3 dywizje zabezpieczające granicę z Jugosławią. Zorganizowane w dwa związki taktyczne:

1.Korpus Obronny generała Racovitza’ego broniący obszaru między Timisoarą, a linią Karpat.





Samodzielna dywizja Craiova broniąca terenu Karpat, aż po miejscowość Cetate generała Dimitriu. ​

Slajd 103 powinien być w tym miejscu

​

Ostatnim związkiem była Armia Bułgaria. Zaraz… poproszę o slajd 103! – Kutrzeba zamilkł na chwilę czekając. – Gdzie ten slajd?
Po chwili odezwał się głos z końca Sali, blisko szoferki.
-Panie generale szoferce twierdzą, że go nie ma! Jest 102 i 104. 103 nie ma!
-Hmm.. tak dziękuje wam. No cóż. Przejdźmy dalej. Ostatnią armią jak już powiedziałem jest Armia Bułgaria. Składała się ona z 8 dywizji w 3 korpusach:

1.Korpus Piechoty Armii Bułgaria pod dowództwem generała Sanatescu stacjonujący na południe od Bukaresztu.





2.Korpus Piechoty Armii Bułgaria generała Constantinescu-Clapsa stojący w Bistrem (na południe od Craiovy).





2.Korpus Konny Armii Bułgaria generała Tatarescu, dowódcy całej armii, stojący pod Ostrowem (w pół drogi między Konstantą i Bukaresztem).


I to tyle jeśli chodzi o armie. Teraz przejdźmy do samej wojny. Jak wam wiadomo wybuchła ona 1 III rano, o godzinie 6.00 kiedy ruszyły jednostki na wszystkich odcinkach… ​

Koniec części pierwszej.​

W następnym odcinku:​

Wojna z Państwami Paktu Norymberskiego, aż do drugiego wyzwalania Jugosławii i ofensywy w Grecji.

_____________________________________
Od Autora:
1.Niestety z powodu wielkości odcinka nie udało mi się wczoraj go dokończyć. Prosiłbym uwagi co do jego czytelności w raz z pomysłami na rozwiązanie ew. problemu. Nie jestem pewien czy obecne rozwiązanie jest najlepsze.

2.Prawdopodobnie skrócę ilość odcinków ostatniego rozdziału wstępu do jeszcze 4. Wszystkie oprócz ostatniego będą dalszą częścią wywodu generała Kutrzeby.

3. Siły białoruskie mimo, że de facto istnieją w wyniku zmian nazewnictwa oraz tego, że podlegają pod polskie siły zbrojne nie zostały wyszczególnione. Ukraińskie siły zbrojne nie biorą udziału w konflikcie ponieważ chronią wschodniej granicy.

4. Nazewnictwo (nietypowe dosyć) wyjaśnione będzie w następnym odcinku.
​

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział II - "Powstanie nowego mocarstwa" lata '36-'38



Wywód generała Kutrzeby


Bój jest to nasz ostatni…​

Mcneal starał się sobie poukładać wszystko w głowie. Co prawda miał notatki jednak jak najszybciej musiał napisać to w formie pełnych zdań, a następnie korygując je i wykorzystując napisać artykuł. Zanim zapomni to, czego nie zdążył zapisać w swoim notatniku.

„1 III 1936 zaczęło się. Równo o godzinie 6.00 Polskie, Czechosłowackie i Rumuńskie siły przekroczyły granicę niemiecką, węgierską, bułgarską, jugosłowiańską, austriacką i litewską. Wszystkie siły w skoordynowanym ataku na tysiącach kilometrach frontu ruszyły. Państwa Paktu były zaskoczone. Nie zdążyły one jeszcze zorganizować swoich sił w takim stopniu, by skutecznie się obronić. Pierwszy główny cel – miasto Zielona Góra (niem. Grunberg), gdzie mieścił się lokalny sztab dowodzenia został zdobyty niemal z marszu, po nielicznych potyczkach przez rumuńskie oddziały pancerne. Na innych odcinkach nie szło jednak tak gładko. Litewskie wojska skutecznie przez parę dni stawiały opór na bagnach broniąc Polakom drogi do Kaunas, a Niemieckie siły w rejonach Olsztyna zdołały zatrzymać Polską ofensywę i przejąć inicjatywę taktyczną w regionie odbijając Elbląg wzięty przez 1. Korpus Armii Mazury. Najcięższe walki trwały na Śląsku, gdzie Niemcy za wszelką cenę chcieli uniknąć otoczenia i mimo miażdżącej przewagi przeciwnika walczyli niezwykle ofiarnie drogo okupując każdą piędź ziemi. Mimo to już 4 marca generał Syropy na czele swych trzech dywizji pancernych ostatecznie odciął drogę 3 dywizjom, które jako ostatnie wycofywały się za Odrę. Skapitulowały one dwa dni później, a pierwszy dowódca niemiecki – generał Himmler – został wzięty do niewoli. Ostatecznie do dnia 6 marca zdobyto jednak Pomorze Zachodnie, ziemię Lubuską, Dolny i Górny Śląsk oraz po ciężkich bojach w lasach na pojezierzu mazurskim udało się odeprzeć Niemców, odbić Elbląg i podejść pod Królewiec (Konigsberg).

Likwidacja kotła na Śląsku.​

Niemców tak zaskoczyły sukcesy Sojuszu, że nie zdążyli przerzucić odpowiednich sił w północne rejony kraju. W wyniku tego po ciężkich bojach generał Guderian został zmuszony do wycofania się z Berlina wbrew rozkazom Hitlera. Zaraz po wydaniu odpowiednich rozkazów oddał się w ręce rumuńskich żołnierzy 1 Samodzielnej Dywizji Pancernej, którzy jako pierwsi wkroczyli do miasta…

Berlin 7 III godz. 16​

Generał Guderian podczas walk na ziemi lubuskiej.
​

Starszy chorąży Małakowski Stanisław przydzielony do rumuńskiej dywizji pancernej (do załogi czołgu Monedă 12) po tym jak poniosła ogromne straty osobowe w bojach o most w Gubinie (Guben), nie mógł uwierzyć własnym oczom. Jeszcze kilka godzin temu przy wsparciu 2 Korpusu ledwo przebijali się do przodu, a teraz cisza. Żadnych ludzi na ulicach, żołnierzy czy też zasadzki. A byli już prawie w centrum, od Reichstagu, który spłonął w 1933 dzieliła ich jedna przecznica. W czołgu dawało się wyczuć napięcie. W Gubinie stracili sporo maszyn podczas walk w mieście, kiedy to Niemcy z poświęceniem starali się ich zatrzymać za pomocą artylerii.

Minęli ostatnią przecznicą ciągle w tej upiornej ciszy. Nie było słychać nawet toczących się w oddali walk. Niemcy znikli. Po ich lewej znajdowała się gdzieś Polska ambasada. Ręce już mu ścierpły od kurczowego trzymania karabinu. Spojrzał w dół do kabiny, by tylko zobaczyć równie niespokojną rumuńska obsługę czołgu.

W końcu wyjechali na plac. I tu spotkała ich dziwna niespodzianka. Na murku obok Reichstagu siedział samotny mężczyzna w mundurze generała. Obok niego nerwowo krążył jakiś cywil.
- Co do licha? – zaklął po polsku chorąży, który jako pierwszy zauważył tą dziwną scenę. Po chwili kolejni żołnierze podążający za nimi również głośno wyrażali swoje zdziwienie. Spojrzał w dół, do wnętrza czołgu, po to by rozkazać operatorowi o podjechanie do osobnika w stroju generała.

W tym czasie niemiecki wojskowy spoglądał na czołgi nawet z pewnym zadowoleniem. Kiedy zobaczył jedną z maszyn zbliżającą się do niego wstał i powolnym krokiem zaczął się do niej zbliżać. Czołg stanął, a chorąży zeskoczył na ziemię, by wyjść naprzeciw zbliżającemu się Niemcowi i jego towarzyszowi.
-Guten Tag, Soldaten. Ihr habt viel Gluck…
Cywil, który widocznie miał być tłumaczem od razu ruszył na pomoc nic nie rozumiejącemu Małakowskiemu.
-Dzień dobry. Jestem pracownikiem polskiej ambasady – zaczął po rumuńsku z wyraźnie polskim akcentem – czy ktoś może zna tu polski?
- Miło spotkać krajana we wrogim państwie – odpowiedział po polsku Małachowski nie zważając na zadane po rumuńsku pytanie mimo, że doskonale je zrozumiał. Pracownik odetchnął z ulgą.
-Już myślałem, że będę musiał po rumuńsku…
-Herr Wałecki, Sie mussen mir helfen, spater konnen Sie mit deinem Landsmann uber andere Sachen sprechen – odezwał się nagle generał.
- Ja, naturlich – odparł tłumacz nazwany Wałeckim. – a więc to jest pan Guderian. On chciałby się poddać w wasze ręce.
Chorąży spojrzał na generała.
- Źle mu jest jako generałowi?
-Nie – Wałecki poprawił swoje okulary. – Pan Guderian sądzi, że Hitlera nie ucieszy fakt, że nie udało mu się obronić Berlina. A sam nie chciał być odpowiedzialny za jego zniszczenie. Dlatego zaraz po tym jak zdobyliście przedmieścia kazał wycofać się swoim wojskom, a sam tu na was czekał.
- No proszę. To miło z jego strony. Oczywiście możemy go wziąć do niewoli – Małachowski odwrócił siew stronę załogi czołgu, która z niego zdążyła już wyjść teraz ciekawie przyglądała się scenie razem z kilkunastoma innymi towarzyszami. – Gdzie jest radiotelegrafista? Ma przekazać generałowi Plebsowi, że wzięliśmy generała Guderiana do niewoli! – rozkazał po rumuńsku. – I Golescu daj flagi!
Żołnierz nazwany Golescu zasalutował i pobiegł zaraz za innym, który był radiooperatorem. Po chwili wrócił ze swojej maszyny mając pod pachą trzy wielkie zwinięte flagi. W tym czasie dwóch innych stanęło przy generale na straży, który ponownie usiadł na murku. Jedne z nich, najwyraźniej znający niemiecki wdał się szybko w rozmowę z Guderianem.
- O czym oni rozmawiają? – zapytał tłumacza starszy chorąży, mijając niemieckiego generała i jego ochronę w drodze do Reichstagu gdzie miał z kilkoma żołnierzami wywiesić flagi.
- O czołgach – padła krótka odpowiedź ze strony polskiego urzędnika.

15 minut później nad cichym Berlinem zawisły trzy flagi: Polska, Czechosłowacka i Rumuńska świadczące o pierwszym wielkim sukcesie w wojnie.

Front na dzień 5 marca.​

Do połowy marca wojskom sojuszu udało się opanować całe Pomorze ( z Pomorzem Przednim), Brandenburgię, wschodni fragment Saksonii oraz oczywiście Pojezierze Mazurskie i Śląsk. Ofensywa Polska miała takie powodzenie w dużej mierze dzięki poświęceniu armii czechosłowackiej. To ona od 1 III zaczęła prowadzić działania zaczepne zmuszając Niemców do zostawienia na południu poważnych sił. Niestety z powodu wprowadzenia przez Niemców trzech dywizji pancernych jednak z grup mająca uderzać na Deggendorf została otoczona, a w wyniku powstałej wyrwy w umocnieniach przygranicznych Niemcy zdołali się przez nie przedrzeć, a także ją poszerzyć. W ten sposób padł cały tzw. zachodni odcinek obronny, a Niemcy dotarli niemal pod samą Pragę, pod którą w połowie marca toczyły się ciężkie boje.

Lepiej się miała sytuacja bardziej na południu gdzie odniesiono ogromne sukcesy. Po pierwsze Czechosłowacji udało się dotrzeć do Dunaju i zdobyć prawobrzeżny Wiedeń. Jednak w wyniku przybycia posiłków walki na tym odcinku zamieniły się w wojnę pozycyjną, która spowodowała spore zniszczenia w samym mieście (m. in. Uszkodzone zostało lewe skrzydło Hofburgu w wyniku bombardowania przez artylerię pozycji wojsk austriackich. Odniesiono także sukcesy na froncie bułgarskim gdzie armia rumuńska odcięła ten kraj od morza oraz zajęła niemal połowę terytorium, a następnie okopała. Ofensywę zatrzymały dopiero góry i greckie wsparcie.

Jednak Z niczym nie można porównać tego, co się wydarzyło na odcinku węgierskim. W ciągu tych 15 dni opanowano prawie cały kraj poza stolicą i tzw. „korytarzem austriackim”, którym wojska broniące stolicy zaopatrywane są przez inne państwa. Jednocześnie Rumunii zdołali przerzucić część sił do Jugosławii gdzie również rozpoczęła się niezwykła ofensywa. Do 15 III południe i północ kraju oraz prowincje graniczne znalazły się w rękach sojuszu.

Żołnierze Wermachtu transportowani do obozu jenieckiego po poddaniu się sił niemieckich w Prusach Wschodnich.​

W wyniku dalszej ofensywy 26 III poddały się ostatnie oddziały w Prusach Wschodnich po przegranej bitwie w okolicach Zalewu Wiślańskiego, 4 IV odparto Niemców od Pragi przerzucając wojska z odcinka Węgierskiego. Ofensywa w Niemczech na wysokości Saksonii została powstrzymana, lecz na północy do połowy kwietnia udało się podejść pod Lubekę i zdobyć ją (13 IV) po tym jak zdezorganizowane siły Niemieckie wycofały się do Hamburga. 5 IV zdobyto Belgrad, a już 13 IV Jugosławia jako pierwszy kraj Paktu Norymberskiego podpisała kapitulację. Siły z Jugosławii przerzucono na odcinek bułgarski (gdzie doszło do ofensywy w wyniku, której utracono zdobyte wcześniej terytoria, a Rumunii ledwo trzymali się w Konstancie) oraz czeski. Na nim wojska austriackie i węgierskie wykorzystując osłabienie odcinka przeszły do kontrofensywy odbiły tereny aż do granicy z Czechosłowacją oraz wyparły wojska sojuszu z Bratysławy czasowo zajmując to miasto (11 IV). Ostatni ruch należał do Niemców, którzy zdołali w końcu zagrozić okrążeniem siłom stojącym na odcinku północnym i zdobyć kolejny pas umocnień mający chronić Czechów przed nimi. Jednocześnie rozpoczęto pobór wśród lokalnej ludności niemieckojęzycznej.

Front w połowie kwietnia w momencie rozpoczęcia działań pod Lipskiem.​

Dnia 14 IV wojska Polskie podeszły pod Lipsk gdzie napotkały spory opór nieprzyjaciela. Tak o to zaczęła się przełomowa bitwa dla całej kampanii. Tu Niemcy omal nie doprowadzili do przejęcia inicjatywy i odepchnięcia Polaków. Bitwa toczyła się na stosunkowo sporym obszarze między Beilrode, Biobbau, Leisnig i Hohenmolsen. Celem niemieckim było okrążenie części sił Polskich w rejonie Lipsk-Halle. Operacja ta miała złamać złą passę wojsk niemieckich i umożliwić przejęcie inicjatywy na froncie. Polacy natomiast zatrzymani na wszystkich odcinkach jak najszybciej chcieli dotrzeć do Bawarii, aby otrzymać wsparcie armii obronnej zachód i południe oraz odciążyć Rumunię i Czechosłowację atakowane z niezwykłą zaciętością.

​

Początek bitwy zaczął się od pozorowanego przełamania pozycji obronnych Niemców pod Thallwitz (na północny-wschód od Lipska). Jednocześnie padają Polskie pozycje na skrzydłach i Wermacht zajmuje Luppę oraz Bad Duben zagrażając otoczeniem armii Berlin nacierającej na Lipsk. Jednak w wyniku synchronizacji przeciwnika sztab główny nie zauważa niebezpieczeństwa.

​

Wojska polsko-rumuńskie szybko docierają do przedmieść Lipska gdzie napotykają opór nieprzyjaciela (15 IV). Tego samego dnia gen. Student goniąc polskie oddziały dociera 10 km od Torgau. Skrzydło południowe, które 14 IV zajęło Luppę zostało powstrzymane przez 3 Korpus Piechoty Armii Śląsk gen. Kowalskiego. Pod koniec 15 IV Armia Berlin została niemal zamknięta w kotle, a trzy korpusy armii Śląsk chroniące linii Schmannenwitz-Kuhren oraz Torgau-Laussig ledwo trzymało swoje pozycje nie mogąc się równać z niemieckimi czołgami i piechotą. Reszta armii Śląsk podówczas znajdowała się na południu głównie ciężko walcząc o Rudawy.

​

Dopiero 17 IV o godz. 4.15 generał Kutrzeba, dowódca armii Berlin dostał rozkaz do odwrotu. Było to spowodowane zajęciem Torgau przez Wermacht godzinę wcześniej oraz odwrotem gen. Kowalskiego. Jednocześnie generał Elias na czele swojej Armii Obronnej został skierowany na północ w celu wsparcia 9 dywizji broniących korytarza, który zamykany był pod Belgern. W drodze do tego rejonu znajdowała się armia Litwa, jednakże spodziewać się jej można było dopiero 19 IV. W końcu po ciężkich bojach Niemcy domykają kocioł (godz. 21). Ich dalsza ofensywa zostaje powstrzymana przez 3 i 4 korpus piechoty armii Berlin, która wzmacnia żołnierzy generała Sosnkowskiego, który jako jedyny nie wycofał się dbając o to, by oddziały gen. Studenta nie zacieśniły pierścienia, jaki zamknął się wokół polskich jednostek nacierających na Lipsk.

​

18 IV zatrzymana zostaje ofensywa w Rudawach mająca na celu okrążenie Drezna, najbardziej wysuniętego na wschód punktu obrony armii niemieckiej oraz odzyskanie linii umocnień czeskich, które zdołali Niemcy zdobyć. Cała armia Śląsk zostaje przekierowana na północ. Feldmarszałek Sikorski rozkazuje atakować pozycje Niemieckie pod Torgau z obu stron (był to najsłabszy punkt pierścienia). Jednak nasilone działanie Luftwaffe ostatecznie zmusza do odwrotu na uprzednie pozycje. W wyniku tej jednodniowej bitwy spora część miasta zostaje zniszczona. Do końca operacji pod Lipskiem ma się zamienić w miasto duchów.

​

Dzień później zaczynają się pierwsze doniesienia i problemach z zaopatrzeniem. Tymczasem Niemcy zdoławszy się okopać nie opuszczają swoich stanowisk mimo kolejnych prób. Gen. Kutrzeba postanawia zmniejszyć obszar, który utrzymywała jego armia. Dwa korpusy piechoty stojące za Muldą wycofały się utrzymując jedynie przyczółki przy mostach. Popołudniu docierają jednostki armii Litwa i zostają ulokowane między Bitterfield, a Bad Duben (płn. front). W nocy docierają jeszcze trzy dywizje gen. Eliasa.

Bohaterzy 6 dnia bitwy gen. Sosnkowski dowodzący 1 Korpusem Armii Śląsk (oraz żołnierze z jego korpusu na ulicach Torgau) i gen. Macici (na zdjęciu kawalerzyści jego 1 Armii Konnej spieszący na pomoc gen. Sosnkowskiemu).​

20 IV zostaje wznowiona ofensywa na odcinku od Bitterfield, aż po Torgau. Niemcy w pewnym momencie przejmują inicjatywę taktyczną i zdobywają wysunięte na wschód Kossdorf przekraczając Łabę. Jednak wbicie się klinem pomiędzy dywizje gen. Studenta stojące na zachód od Torgau, a gen. Blaskowitza broniące samego miasta powoduje, że Niemcy samoczynnie się wycofują. Dokonały tego dwie dywizje pod dowództwem generała Sosnkowskiego z 1 Korpusu Piechoty Armii Śląsk. W ciągu 5 godzin zażartych walk udało się w końcu odzyskać połączenie. W wyniku próby odzyskania panowania gen. Blaskowitz osłabia obronę Torgau, co wykorzystuje Sosnkowski zostawiając do obrony korytarza 1 Armię Konną (wchodzącą w skład Armii Litwa) gen. Macici, która ledwo, co przybyła w te rejony. Ostatecznie 28 DP zajmuje samo miastowym samym rozrywając kocioł na długości 20 km. Niemcy pospiesznie zaczynają ściągać siły spod Drezna w celu nie dopuszczenia do klęski operacji.

​

21 IV Polacy wycofują się z Torgau pod naporem przeciwnika. Niemcy około południa ponownie zamykają kocioł jednak przybycie 1 Korpusu Armii Berlin zmienia sytuację. Inicjatywa ponownie przechodzi w ręce Armii Polskiej. Dzień kończy się niewielkimi ubytkami terytorialnymi na rzecz Wermachtu (przegrana potyczka o Bitterfeld i utrata Gossy oraz Torgau).

​

Około 3 rano 22 IV przybywają posiłki spod Drezna pod dowództwem feldmarszałka von Rundstedta. Wykorzystując zaskoczenie przekraczają Łabę na odcinku Torgau-Riesa oraz odpychają Armię Berlin Torgau. Mimo rozerwania kotła i wydostania się z niego całej Armii Berlin Niemcy ciągle są pewni zwycięstwa. Na całym odcinku dokonują ofensywy odpychając zdezorganizowane dywizje armii Śląsk, Litwa i Berlin. W krytycznym momencie pada Dessau, które było bazą zaopatrzeniową dla armii Litwa. Od Dessau aż po Riese Niemcy zdobywają pozycję za Łabą.

​

I wtedy całą sytuację ratują 3 korpusy Armii Śląsk uderzające od Riesy. Do końca dnia przełamują one obronę przeciwnika na południu podchodząc pod Luppę. Wykorzystując dyslokację sił spod Torgau na południe gen. Sosnkowski ponownie zajmuje miasto.

​

23 IV Niemcy mimo prób odzyskania inicjatywy na południu i centrum (okolice Torgau) ciągle się cofają. 21 DPGórsk. generała Boruta-Spiechowicza dociera nawet do linii Muldy zdobywając Wurzen. 50 km dalej zaczyna się Lipsk. Jednocześnie gen. Kutrzeba wspomaga korpus gen. Sosnkowskiego w wyniku czego zostaje przełamana obrona oddziałów gen. Studenta. Początkowy odwrót zamienia się w paniczną ucieczkę, kiedy zagony 1 Armii Konnej pojawiają się na tyłach Niemców odcinając ich od Lipska. Mimo to nie udaje się złapać przeciwnika w pułapkę i ten wycofuję się za Muldę.

​

24 IV ostatnie oddziały Wermachtu opuszczają na odcinku środkowym tereny za rzeką (Muldą) i dochodzi do spotkania pierwszych oddziałów Polskich z Armii Śląsk nacierających od południa, a Armii Berlin idącej od północy. Cały czas trwa ofensywa, która doprowadza do odzyskania Dessau oraz przełamania obrony na Muldzie. Pod koniec dnia gen. Sosnkowski jako pierwszy podchodzi pod Lipsk zdobywając Taucha.

​

25 IV dochodzi wieść o przełamaniu frontu na północy przez Armię Szczecin oraz o wynikającego z tego upadku Hamburga i Hanoweru. Również spore sukcesy odnotowuje Armia Litwa, która po zdobyciu Dessau dalej prowadzi ofensywę na zachód, południowy-zachód podchodząc pod Halle. Tymczasem Armie Berlin i Śląsk zaczynają ciężkie boje o Lipsk. W wyniku ciszy na południu między Dreznem, a Lipskiem Niemcy umacniają się nie chcąc dopuścić do utraty tak ważnego przyczółka, jakim jest Drezno w wyniku ewentualnej operacji Armii Śląsk po tym jakby padł Lipsk.

​

Walki o Lipsk trwają ledwo dzień. Przewaga sił polsko-czeskosłowacko-rumuńskich oraz zdobycie Halle i dalsza ofensywa Armii Litwa zmuszają von Rundstedta do wydania rozkazu odwrotu. Od tego momentu zaczyna się powolny, aczkolwiek nie przerwany marsz Armii Małej Ententy na południe oraz kończy się operacja zwana bitwą o Lipsk. W jej wyniku cały obszar w widłach Łaby i Muldy zostaje poważnie zniszczony (zwłaszcza Lipsk, Torgau, Luppa, Bitterfeld i Dessau), ale też w końcu przełamano opór przeciwnika na południu.


Kiedy rozgrywała się bitwa pod Lipskiem na północy w wyniku przewagi liczebnościowej Armii Szczecin i wsparcia ze strony Armii Mazury i Prusy zdołano opanować Lubekę, a następnie niezwykle szybko dyslokując siły spod Kiel zdobyć Hamburg i Hannover. Zaskoczone siły niemieckie nie zdołały się zreorganizować i 28 IV Polacy zdobywają Bremę i Bremerhaven zamykając kocioł na siłach broniących rejonów Szleswig-Holstein. Do połowy maja wykorzystując zamęt wśród sił Wermachtu po klęskach na całym froncie udaje się zdobyć Drezno, Chemnitz i odzyskać linię umocnień wzdłuż granicy czeskosłowacko-niemieckiej, a także przejąć inicjatywę w Austrii odpychając siły Paktu z Bratysławy. Jedynie na południu nie radziła sobie Rumunia, która utraciła niemal całe terytorium Jugosławii na rzecz Grecji i Włoch.

Tereny opanowane do końca kwietnia na froncie północnym.​

Kolejne 15 dni na froncie niemieckim to kolejne sukcesy. Polacy podchodzą pod Zagłębie Rury zdobywając Munster oraz wchodzą na tereny landów Bayern i Hessen. Na froncie Węgierskim ostatecznie odcina się siły Węgierskie broniące Budapesztu od Austrii. W wyniku zdobycia samego miasta po ciężkich bojach na jego ulicach rząd węgierski jako trzeci (po Litwie i Jugosławii) z państw Paktu Norymberskiego podpisuje akt kapitulacji. W czerwcu Niemcy opóźniają marsz wojsk Sojuszu w rejonie zagłębia Rury kosztem Bawarii. 19 VI pada Norymberga, a nad Koloseum Hitlera powiewać zaczyna biało-czerwona flaga. Ofensywę w tym rejonie zatrzymują dopiero Alpy. Po upadku Węgier Austria nie radzi sobie sama na froncie i w końcu pada Wiedeń. Dalsza ofensywa zmusza Niemców do opuszczenia Bawarii i umocnienia się w Alpach austriackich.

Kapitulacja Węgier była kolejnym ciosem dla Paktu Norymberskiego.​

Na początku lipca Włosi zatrzymują ofensywę na terenie Jugosławii odzyskawszy niemal cały teren tego państwa i przerzucają siły do Austrii. W wyniku tego udaje się odzyskać Monachium. Mimo tego ofensywa w Austrii rozpoczyna się na nowo i pada Klagenfurt. Również na północy coś się rusza. 1 VII Polacy wkraczają do Frankfurtu. 18 VII wybucha wojna domowa w Hiszpanii przez, co Portugalczycy wycofują swoje siły do kraju. Wojna ta spowodowana głównie klęską podczas wojny o Portugalię będzie się toczyć po między siłami rządowymi dodatkowo wspieranymi przez ZSRR (nie za darmo, w zamian Hiszpania straci na rzecz Rosji niemal całe rezerwy złota), a profaszystowskimi siłami nacjonalistów, którzy głoszą konieczność „odzyskania” ziem utraconych, czyli Portugalii.

W lipcu jedynie południe Niemiec oraz część zagłębia Rury znajdowała się jeszcze w rękach Paktu. ​

Dalsza ofensywa utrudniona przez dołączenie sił włoskich oraz trudny teren mimo to dalej trwa. Do połowy sierpnia Polacy ponownie odzyskują Bawarię, a także odcinają główne siły Niemieckie broniące zagłębia Rury od południa zdobywając Saarland. Gdy pierwsze oddziały docierają do granicy francuskiej witają ich entuzjastycznie francuscy żołnierze okrzykami „Enfin!” (franc. „Nareszcie!”). Do 20 VIII pada Salzburg oraz polskie dywizje górskie osiągają granicę Szwajcarii tym samym odcinając siły włosko-niemieckie stojące w Wirtembergii i Badenii (blisko 22 dywizje). Rozpoczyna się także ofensywa w Jugosławii. Wojska rumuńskie podchodzą nawet pod Belgrad.

Ostatnie siły niemieckie w sierpniu zostały już kompletnie odcięte od Włoch w południowej Badenii i Nadrenii.​

21 VIII w końcu daje się przebić przez Alpy oraz zdobyć ostatnie ważne terytoria Austrii. Wobec tego kraj ten jako czwarty podpisuje akt kapitulacji. 25 VIII poddają się 22 dywizje niemiecko-włoskie otoczone w Badenii. Zaczyna się także fala dezercji wśród sił broniących zagłębia Ruhry spowodowana w dużej mierze tym, że blisko 80% kadry oficerskiej znajdowało się w niewoli. Hitler mimo to głosił hasła walki do samego końca terroryzując ostatnich wiernych mu dowódców.

Udany zamach na Hitlera w jego kwaterze w Essen, którego pomysłodawcą był Wilhelm Canaris spowodował podpisanie kapitulacji przez III Rzeszę.​

We wrześniu siły Małej Ententy dochodzą w końcu do Adriatyku zdobywając Wenecję i tym samym rozpoczynając operację we Włoszech. Do końca tego miesiąca mimo zażartej obrony Włochów zostaje zdobyta północna część kraju, a większość armii (26 dywizji) poddaje się po otoczeniu pod Turynem i Trento. Masowe dezercje oraz upadek morale wśród resztek Waermachtu, które okopały się w Nadrenii powoduje zawiązanie spisku w wyniku, którego dochodzi do udanego zamachu bombowego na Hitlera, który tym samym ginie 13 października 1936 roku. Wilhelm Canaris podpisuje kapitulację Niemiec. Ostatnie wierne mu oddziały uciekają do Belgii i Holandii 16 X gdzie zostają internowane. W tym czasie we Włoszech po poddaniu się niemal całej armii mającej bronić półwyspu w pierwszej fazie operacji ofensywa przebiega niemal bez zakłóceń. 10 IX pada Rzym. 17 X czeskie czołgi podjeżdżają pod przedmieścia Neapolu. Tymczasem w Jugosławii i Bułgarii nie udaje się przełamać sił Paktu. Włosi mający tu większość swojej armii (od czasu poddania się 22 dywizji pod Turynem) skutecznie odpierają ataki przy pomocy Greków.

Ostatnia bitwa włoskiej armii w tej wojnie.​

Do połowy listopada całe Włochy z Sycylią zostają zajęte i następuje dyslokacja sił na północ w celu odzyskania Jugosławii. Mimo zimy udaje się do końca roku odzyskać tereny Słowenii i Chorwacji, a także zdobyć przyczółki w Bułgarii. Styczeń okazuje się przełomem ze względu na dołączenie do walk ostatnich sił działających dotychczas na półwyspie. Zostaje odbity Belgrad oraz ostatnie poważne siły włoskie poddają się po okrążeniu od Dubrownikiem (11 II). W wyniku ofensywy spadło jednak drastycznie morale, a wymęczeni żołnierze coraz gorzej sobie radzili. Dlatego po osiągnięciu Macedonii pozwolono sobie na przerwanie działań militarnych, militarnych, które wznowiono w marcu. W końcu 13 III pada Belgrad zdobyty przez młodego gen. Andersa. Do końca tego miesiąca Zostaje opanowana połowa Grecji, a polska artyleria ostrzeliwuje Ateny. Rząd grecki nie widząc sensu dalszej walki podpisuje kapitulację 11 IV, a 2 dni później to samo robi Bułgaria. Jedynie Włochy broniące się na Sardynii, wyspach Egejskich oraz w afrykańskich koloniach i Portugalia dzięki przewadze na morzu (kraje Małej Ententy nie posiadały niemal floty). Jednak, jeśli chodzi o armię Włochy niemal całą straciły w europie i tak naprawdę porządku w buntującej się Etiopii i Libii musieli pilnować Portugalczycy.

Front w momencie zakończenia wojny na kontynencie.​

Postanowiono, więc czekać jednocześnie wykorzystując armię do niszczenia ostatnich ognisk oporu na zdobytych terytoriach. Często też miały miejsca spotkania głów państw w celu zastanowienia się, co zrobić z nowymi nabytkami terytorialnymi. Sytuacja ta trwała, aż do lipca, a Włochom i Portugalii powoli kończyły się środki do dalszego prowadzenia wojny. I wtedy powiał wiatr zmian ze wschodu…

Tereny Paktu Norymberskiego po kapitulacji Bułgarii i Grecji.​

Kwestie techniczne:

1. Jak zapewne niektórzy się domyślają mapki przedstawiające bitwę o Lipsk miały być gifem (dokładnie dwoma). Z powodów technicznych nie związanych z moją personą, a z tym jak mój komputer toleruje ostatnio niektóre programy zrobienie pięknych animowanych mapek nie powiodło się. W związku z tym w obecnym odcinku jest zbyt dużo obrazków. Zamieszczam tutaj legendę:​

2. Z góry za wszelkie błędy gramatyczne, rzeczowe, fleksyjne,
przekłamania historyczne, uproszczenie etc. przepraszam, bo takowe
pewnie się pojawią (ciężko sprawdzić 10 stron A4 pisane przez pół
miesiąca).

3. Rozmiar mapek zmienię po 21. Pierwotny był zbyt mały więc wrzucam je na razie w oryginale. <<< Nie wiem czemu mimo zmiany linków ciągle są te za małe miast oryginału. W każdym razie po 21 zmienię.
EDIT: Zmienione.
​

 

Es lebe der Kaiser!

IV Rzesza aar

*****************





Rozdział II - "Powstanie nowego mocarstwa" lata '36-'38

Odcinek specjalny:
Odpowiedzi na pytania, których nie zadano a pro po wojny Paktu z Ententą

czyli odrzuty z poprzedniego odcinka

Spraw kilka na temat wojny przeciwko Paktowi Norymberskiego, norymberskiego, których różnych powodów zabrakło w odcinku poprzednim, a autor napisał (o nich i wyciął).





-…teraz z chęcią odpowiem na wasze pytania.

W sali od razu zrobiło się głośno. Dowódcy jednak sprawnie uciszyli przyszłych oficerów.

-Prosiłbym, aby opiekunowie poszczególnych grup zgłaszali swoich podopiecznych…

Zaczęła się seria pytań. Opiekunowie patrząc od tych najbardziej na lewo i z tyłu zadawali pytania nurtujące ich bądź ich wychowanków. Po jednym na każdą kolejkę.



-Generale Kutrzeba, mógłby pan wyjaśnić rolę, jaką odgrywały w wojnie jednostki ukraińskie i białoruskie?

-No cóż – generał westchnął głęboko. – Jednostki ukraińskie, dzięki Bogu, nie brały udziału w operacji mając za zadanie ochronę granicy wschodniej gdyby ZSRR mimo jego zaangażowania w Azji postanowiło uderzyć na nasz kraj. Choć bardziej ich zadanie było odstraszające, gdyż sam Związek wszystkie praktycznie siły wycofał. Pojawiły się one dopiero z powrotem po kapitulacji Mandżuko. Co do białoruskich to poszczególne dywizje wchodzące w skład armii białoruskiej znajdowały się w armiach Litwa, Mazury i Szczecin i miały ogromny wkład w wojnę, brały udział w operacjach na północy Niemiec, pod Lipskiem czy podczas walk w byłej Jugosławii.



-Generale, wspomniał pan, że Kiel zostało zdobyte bez wystrzału. Jak to możliwe?

-Dowódca lokalnego odcinka Erich Höpner, który brał początkowo udział w operacji w Prusach Wschodnich, a następnie na północy jak sam wyznał „nie widział sensu walki odcięty od macierzy, zaopatrzenia będąc generałem kraju, który i tak przegrał już wojnę”.

​

Niemiecki generał Erich Hopner, współtwórca Reichsheer (oficjalna nazwa armii IV Rzeszy).
​

-A fala dezercji, która przetoczyła się przez Wermacht? Kiedy się zaczęła? Jak wyglądała?

-Zaczęła się mniej więcej po wkroczeniu do Bawarii. Pierwsi byli dowódcy północnych odcinków jak Höpner, który ponosili największe klęski. Jednak najbardziej nasilił się ten proces po oddzieleniu armii południowych od północnych (w Badenii i Nadrenii). Dowódcy poddawali się w raz z żołnierzami nie chcąc walczyć za przegraną sprawę.



-Czym jeszcze oprócz klęsk na froncie był spowodowany ten upadek morale?

-Duży wpływ miał charakter naszych działań. Ze względu na brak lotnictwa nie mogliśmy bombardować miast, a nasze wojska lądowe miały kategoryczny zakaz działania na szkodę cywilów. Powodowało to, że miasta i ludność cywilna w dużej mierze wojnę przetrwała, a wojskowi niemieccy często kiedy walka toczyła się w mieście woleli je oddać w nasze ręce niż narazić je na całkowite zniszczenie. Dużym sukcesem pod tym względem była operacja pod Lipskiem. O ile miasto Torgau zostało niemal doszczętnie zniszczone, o tyle sam Lipsk przetrwał. Tak samo było z Dreznem, które również mocno ucierpiało ze względu na opór. Dawało to do myślenia Niemcom. Zwłaszcza po klęsce pod Lipskiem.​

Niemieckie Messerschmitt Bf 109 siejące postrach wśród polskich lotników.​

-W takim razie czy lotnictwo odgrywało jakąś rolę w wojnie? I jak wyglądała sprawa Luftwaffe?

-Tak, oczywiście, ale jedynie defensywną. Nasze lotnictwo skupiało się na osłanianiu naszych jednostek, pozycji etc. Przed nalotami niemieckimi. A jeśli chodzi o Luftwaffe działało prężnie prawie do samego końca wojny mimo, że najważniejsi ludzie z nim związani, mam tu na myśli Goringa, Milcha i Udeta znajdowali się w niewoli. Następnie maszyny uciekły do Libii, a na wezwanie niemieckich generałów wróciły w lipcu 1937 na kontynent, aby… Zresztą zaraz będę mówił o drugiej wojnie bolszewicko-polskiej, wtedy rozwinę myśl.



-Jak pan ocenia, która armia była najlepiej wyposażona i najlepiej sobie radziła w tej wojnie?

-Z pewnością niemiecka. Gdyby sojusznicy III Rzeszy mieli, choć podobne jakościowo armie przegralibyśmy tą wojnę. Ale na szczęście mimo jakości była nieliczna. Dziś Polska Armia korzysta z tego, co wypracowali niemieccy teoretycy wojskowi. Zwłaszcza mam tu na myśli generała Guderiana. Być może przy okazji najbliższego konfliktu będzie można zobaczyć efekty.

​

Duma Kriegsmarine, ciężki krążownik Admiral Graaf Spree.


​

-Jak wyglądała sprawa walk na morzu?

-Ich prawie w ogóle nie było. Kraje Paktu miały ogromną na tym polu przewagę. Na Bałtyku grasowało prężne i nowoczesne Kriegsmarine, a bardziej na południu włoska Supermarina. Aczkolwiek doszło do kilku potyczek między Bułgarią, a Rumunią, w których Bułgarzy zostali rozgromieni. Największe straty ponieśli Grecy w momencie kiedy skapitulowali i przyłączyli do Ententy ze strony Supermariny. Stracili krążownik i dwa niszczyciele.



-Skąd wzięło się tak nietypowe nazewnictwo armii? Podział na korpusy, armie, dywizje? To znaczne uproszczenie.

-Należało ujednolicić system ze względu na stworzenie centralnego sztabu, który dowodzić miał wszystkimi armiami oraz wymagało tego doktryna mobilnego ataku. Takie uproszczenie pozwalało zorientować się dużo szybciej i łatwiej w sytuacji i dotknęło zgrupowania od tych najniższego szczebla, aż po korpusy i armie.​

_____________________________________________
Technikalia:
W tym odcinku znajdują się rzeczy, które napisałem, chciałem napisać, ale nie znalazłem na nie miejsca w odcinku poprzednim.
​

Temat zamknięty i oczyszczony. Jeżeli pojawi się potrzeba ponownego otwarcia tematu to napisz na pw.
Thomas_PL