Historia Orła Bialego - Polska Megakampania AAR cz. 2 Europa Universalis III

​

Witam! Postanowilem przetłumaczyć mój AAR z paradoxforum, na język ojczysty.

Link do AAR w wersji angielskiejhttp://forum.paradoxplaza.com/forum/showthread.php?p=6327408#post6327408

Część pierwsza jest już w pełni przetłumaczona, i dostępna pod tym linkiem, lepiej ją najpierw przeczytać bo dużo się wydarzyło i Europa jest nieco inna niż historycznie:-D:

http://www.eufi.org/showthread.php?p=256539#post256539


AAR to megakampania - od 1066 do 1956 przez wszystkie gry paradoxu. Jak na razie jestem w 1475. AAR zawiera dużo grafiki, map, filmików bitewnych z M2TW.

Zgarnąłem już parę nagród na paradoxforum, w tym za najlepszą grafikę za 2 kwartały, najlepszy history-book za trzy kwartały. No i cieszę się dość dużą oglądalnością - cz1(ck) - 5 pod względem oglądalności na 500 AAR-ów, cz2(eu3) - 2 pod względem oglądalności na ok 250. Nie jest to kolejny podbój świata - są wzloty jak i całkowite upadki - staram się odgrywać postacie władców - nie jest to tylko zimna kalkulacja gracza.

Mam nadzieję że wam też się spodoba.

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Europa Anno Domini 1350

Mapa Religijna


Gęstość zaludnienia


Kultury/Języki


Mapa polityczna (domena - ciemniejszy kolor, wasale - jaśniejszy)


Najbogatsze państwa Europy


​

Ruś/Europa wschodnia - W tym czasie była tylko jedna, dominująca potęga w tym regionie - Złota Orda. Kiedy nowo powstałe imperium okrzepło po czasie wielkich podbojów, Chanowie utworzyli szereg zależnych trybutarnych państewek, na rubieżach rozległego państwa. Nie mając wystarczająco dużej armii by móc kontrolować buntowniczych Polaków i Rusinów, mongolscy władcy rozdzielili ich ziemie po równo, pomiędzy rywalizujące rody. Gdyby jedno z lenn odmówiło zapłaty trybutu, oznaczało to natychmiastową inwazję Mongołów oraz wrogich rodów z sąsiednich lenn. Tymczasem sami Mongołowie powoli stapiali się z koczowniczymi ludami stepów, których podbili w pierwszej kolejności. Wkrótce Kipczaccy, Bułgarzy Nadwołżańscy i Kumanie mieli zlać się w lud, nazwany przez Europejskich uczonych Tatarami. Poza życiem na stepach, ludy te łączyły podobne, animistyczne wierzenia. Jednak pod wpływem muzułmańskich Bułgarów na północy, jak i Tureckich plemion na południu, pogańska wiara zaczynała być powoli wypierana przez Islam. Wasalami Wielkiego Chanatu były - Polska, Śląsk, Czechy, Pomorze, Prusy, Litwa, Kurlandia, Zaporoże, Krym, Gruzja, Moskwa, Jarosław, Nowogród, Riazań, Twer, Psków i Finlandia. Złota Orda była w 1350 roku najpotężniejszym i najbogatszym krajem Europy, jeśli nie świata.


Skandynawia - Dwa rywalizujące rody Ynglingowie - królowie Norwegii i Danii, oraz Stenkilowie - królowie Szwecji, zapomniały o dawnych urazach w obliczu zagrożenia ze strony Złotej Ordy.


Niemcy - Święte Cesarstwo Rzymskie było silnym feudalnym państwem. Cesarz posiadał dość małą domenę, ograniczającą się do Frankonii, zaś niektórzy jego wasale posiadali więcej ziemi. Niektórzy niemieccy władcy mieli już dość władzy dynastii Salickiej i zaczynali głośno domagać się obieralności nowych cesarzy.


Wyspy Brytyjskie - Po zwycięstwie Humberta Kapetynga 80 lat temu, ziemie dawnego, normańskiego królestwa zostało podzielone na szereg państw-lenn królów Francji i Anglii. Do państw tych należały - księstwo Anglii, Lancaster i Jorku, oraz hrabstwa Kornwalii i Nortumbrii. Potomkowie Wilhelma Zdobywcy rządzili w pomniejszym królestwie Walii. Drugą siłą w regionie było królestwo Irlandii. Rodzina O`Connor nie tylko zdołała zjednoczyć szmaragdową wyspę, ale także odebrać Norwegom Ulster, oraz północną Szkocję wraz z pobliskimi wyspami. Sama Szkocja była cieniem swojej dawnej potęgi, zaś Norwegowie wciąż posiadali część jej terytorium.


Francja - Po stuleciach wojen domowych i ekspansji obcych królestw, Francja odzyskała status dominującej potęgi w Europie Zachodniej. Dokonał tego król Humbert I Wielki, który zjednoczył podzielone królestwo i zadał śmiertelny cios normańskiej Anglii, kończąc 'Wojnę Stuletnią' przez zdobycie angielskiej korony. Choć w 1350 roku Francja wciąż była silna, to następcom Huberta Kapetynga brakowało już jego umiejętności i królestwo znów uległo feudalnemu rozdrobnieniu.


Iberia - Iberia, choć w całości odzyskana przez Chrześcijan blisko 200 lat temu, była podzielona na dwie główne grupy etniczne i dwa królestwa. Królowie Navarry-Aragonii kontrolowali większość ziem sprzed rekonkwisty, zaś królestwo Leonu-Maghrebu, zwane też od stolicy Fezem, kontrolowało południową część półwyspu, oraz Afrykę Północną. Choć obydwa królestwa rządzone były przez dwie gałęzie rodu Jimenezów, to po dwóch stuleciach zarysowały się między nimi duże różnice. Ludność królestwo Fezu zachowała język i kulturę arabską, które przejęła też rodzina panująca - aby odróżnić się od swych muzułmańskich pobratymców zwali się oni Andaluzyjczykami. Z kolei w królestwie Navarry uprzywilejowaną pozycję mieli Baskowie, wywołało to w efekcie przejęcie przez większość szlachty języka Baskijskiego i ekspansje tej kultury poza tradycyjne obszary. Księstwa Portugalii, Aragonii i Katalonii były wasalami Navarry, zaś Kastylia, Granada i Maroko wasalami Fezu.


Afryka Północna - Spośród dawnych muzułmańskich państw Północnej Afryki pozostał tylko emirat Algierii, rządzony przez Berberyjską dynastię Hammadidów. Reszta regionu, od Tunezji do Synaju została podbita przez krzyżowców z Francji, Węgier i Neapolu.


Włochy - Półwysep Apeniński był w 1350 roku podzielony na królestwa Burgundii-Lombardii na północy, oraz Neapolu na południu, oraz Państwa Papieskiego jako buforu między rywalizującymi Normanami i Burgundczykami. W wyniku Imperialnej Wojny Domowej ród Chiemgau zdołał wyrwać cesarzowi korony Burgundii i Lombardii. Jednocześnie normańskie księstwo Apulii, później królestwo Neapolu, także zwiększało swą potęgę zdobywając między innymi Konstantynopol. Obydwa państwa rywalizują o supremacje we Włoszech - władcy Neapolu zaczęli prowokacyjnie tytułować się królami Włoch. Tylko kupieckie republiki Genui i Wenecji zdołały zachować niepodległość.


Bałkany - Najpotężniejszymi władcami regionu byli Arpadowie. Węgierscy królowie zdołali w poprzednich stuleciach podbić większość Bałkan. Jedynymi niepodległymi im państwami była zamieszkana przez katolickich potomków Pieczyngów Mołdawia, oraz prawosławna Bułgaria.


Grecja/Azja Mniejsza - Cesarstwo Rzymskie upadło w połowie XIII wieku i jego najbliższym sukcesorem było prawosławne królestwo Grecji. Głównym przeciwnikiem Greków był utworzony po najazdach cyrenejskich muzułmański emirat Aten i jego wasale - Trapezunt, Epir i Morea. Najsilniejszą frakcją w Azji Mniejszej był Sułtanat Rum - utworzony z pozostałości Turków Seldżuckich. Ich aambicją było utworzenie własnego, muzułmańskiego cesarstwa. Kolejnym znaczącym państwem było, będące wasalem papieskim księstwo Armenii. To właśnie tam przebywali papieże, kiedy utracili Rzym w roku 1089.

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Konrad I
1350 - 1355



​

Tuż po podboju królestwa Polski, mongolski Wielki Chan i jego wezyrowie musięli zdecydować co począć z olbrzymim, nowo podbitym terytorium. Rozległe ziemie, zamieszkane przez wrogą ludność, nie mogły być efektywnie zarządzane przez mongolskiego władcę. Kaganat Złotej Ordy rozciągał się od Finlandii i Bjarmii na północy do Morza Czarnego na południu i od Łaby na zachodzie do gór Ural na wschodzie. Ponieważ Polska została zniszczona, ludność zdziesiątkowana, a rycerstwo niemal przestało istnieć, Chan nie uważał już Polaków za poważne zagrożenie. Tak więc Wielki Chan podzielił ziemie na rubieżach swego imperium pomiędzy rywalizujące ze sobą lokalne rody szlacheckie. Na dawnych ziemiach Polski utworzono księstwa Kurlandii, Mazowsza, Prus, Litwy, Pomorza, Śląska, Czech i Małopolski. Wszystkie te wasalne państewka były rządzone przez rozmaite polskie rody, tylko władzę nad księstwem Litwy przekazano lokalnej mniejszości litewskiej. Każdego roku Mongołowie przybywali ze wschodu po olbrzymi trybut, rabując miasta i wioski napotkane na swojej drodze.

​

Konrad Piast, syn Zygmunta I Pobożnego, który wpadł w niewolę w roku 1349, otrzymał książęcy tytuł Małopolski. Konrad miał w chwili objęcia władzy 40 lat. Był człowiekiem tchórzliwym, panicznie obawiającym się Mongołów, robił on wszystko co tylko możliwe by zadowolić swych nowych władców. W roku 1350 przybył on na dwór Wielkiego Chana w Saraj, gdzie prawdopodobnie usługiwał mogolskiej arystokracji jako zwykły pachołek. Stał się on prawdziwą atrakcją i pośmiewiskiem stolicy Kaganatu - następca tronu polskiego w roli służącego. Konrad stracił resztki godności, jednak zyskał zaufanie Chana.

Kiedy w roku 1353 Mongołowie przybyli odebrać daninę od księcia pomorskiego, zostali przywitani przez otwartą rewoltę. Uciskana ludność, rycerstwo a nawet sam książę, zdecydowali się stawić opór grabieżcom. Niewielka mongolska armia wpadła w zasadzkę na zalesionych bagnach w okolicach Słupska i została całkowicie zniszczona. Zanim wieść o buncie dotarła do Wielkiego Chana i był w stanie wysłać armię na Pomorze, rewolta została stłumiona. Najwierniejszy z wasali mongolskiego władcy - Konrad - brutalnie stłumił pomorskie powstanie. Małopolska armia otrzymała rozkaz by łupić i mordować z większym nawet okrucieństwem niż robili to zwykle Mongołowie. Zadowolony z takiego obrotu sprawy Chan podarował swojemu wiernemu słudze Poznań i pozwolił Konradowi na utrzymywanie większej niż dotychczas armii. Od tej pory małopolski książę mógł sam zbierać trybut, bez konieczności 'wizyt' mongolskich armii.

​

Konrad był znienawidzony przez swych poddanych zarówno chłopstwo, duchowieństwo, szlachtę jak i przez własną rodzinę. W roku 1355 książę oficjalnie odrzucił Chrześcijaństwo i zaczął wyznawać pogańskich bożków swych mongolskich panów. Jednakże Konrad I zmarł tego samego roku w niejasnych okolicznościach. Plotka głosiła iż został on zgładzony przez swego własnego syna - Ziemowita.


Mapa Polski na początku i na końcu jego rządów:

​

# Terytorium początkowe
# Ziemie przyłaczone
# Granice państw pod koniec jego rządów
​

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Ziemowit II
1355 - 1360



​

Kiedy Ziemowit przejął rządy po swoim niesławnym ojcu, nie było pewne czy utrzyma on, czy też zmieni, dotychczasową politykę. Podatki zbierane na coroczną daninę dla Wielkiego Chana wywoływały niepokoje wśród wszystkich stanów, lecz pomimo tego młody książę nie zamierzał nadwyrężać cennego zaufania, jakie wypracował u mongolskiego władcy jego ojciec. Umocnił on więc swą pozycję, ograniczając nieco lokalne ośrodki władzy - miasta i szlachtę. Jednakże jednocześnie umacniał on siły zbrojne, tworząc dziesięciotysięczną, stałą armię. Wobec zapewnień iż tak silna armia ma posłużyć do ewentualnej pomocy w walce ze zbuntowanymi wasalami, jak na Pomorzu w roku 1353, przedstawiciele Złotej Ordy nie zakwestionowali tego ruchu.

​

W roku 1356 doszło do bardzo ważnego wydarzenia. Mongolski Chan Sartaq, będąc człowiekiem niezwykle dumnym, postanowił zniszczyć ostatnie niepodległe mu miasto na wschodnim wybrzeżu Bałtyku - Rygę. Przez dwa ostatnie stulecia, miasto służyło za siedzibę Zakonowi Krzyżackiemu. Niemieccy rycerze, zamiast walczyć z pogańskim najeźdźcą zamknęli się za potężnymi murami i z czasem przekształcili się w kupców. Ponieważ miasto było formalnie częścią Cesarstwa i zawiązało sojusz obronny ze Szwecją, nie padło ono łupem mongolskich hord, aż do tej chwili.

​

Krzyżacka armia, wspierana przez licznych najemników, została pokonana na polu bitwy i szybko wycofała się za mury. Ponieważ Mongołowie nie kontrolowali Bałtyku miasto mogło trwać w oblężeniu przez długie miesiące, wspierane żywnością i ludźmi przez szwedzkie i niemieckie okręty. Tak więc niecierpliwy mongolski władca wydał rozkaz do szturmu. Pomimo olbrzymich strat wśród atakujących, dopiero trzecie krwawe natarcie zakończyło się zdobyciem potężnych murów. Ryga została doszczętnie złupiona, zaś tych mieszkańców którzy nie znaleźli miejsca w odpływających z miasta okrętach albo zabito, albo uprowadzono w niewolę.

Słysząc wieści o mongolskiej agresji, młody król Szwecji Eryk V wbrew swym doradcom zareagował natychmiastowo, wysyłając drogą morską posiłki do Rygi, zaś główne siły skierował do Finlandii. Natomiast Cesarz Heinrich III zwlekał z decyzją i kiedy w tydzień później dotarła do niego wiadomość o ryskiej klęsce, nie odważył się na wojnę ze Złotą Ordą. Kiedy Eryk usłyszał od powracających z morza kapitanów, że z Rygi pozostały tylko dymiące zgliszcza, jego pewność siebie stopniała. Postanowił on wycofać się z Finlandii pomimo początkowych sukcesów i bronić przejść na wyspach Alandzkich i w Laponii.

Zarówno Szwedzi jak i mongolscy dowódcy nie spodziewali się że Sartaq Chan zdecyduje się na inwazję skandynawskiego królestwa, nie posiadając okrętów. Jednak pomimo tego że lato miało się ku końcowi, Wielki Chan skierował olbrzymią armię na północ, aby zaatakowała Szwecję przez Laponię. Pogańska horda, która pokonywała otwarte stepy w niezwykle szybkim tempie, musiała znacznie spowolnić tempo pokonując gęste lasy i bagna Finlandii. Mongołowie dotarli do Laponii dopiero pod koniec listopada roku 1357, kiedy rozpoczynała się już na dobre sroga, północna zima. W tak morderczych warunkach, najeźdźcy ponosili straszliwe straty bardziej z powodu zimna, głodu i chorób, aniżeli oporu szwedzkich wojsk. Wśród mongolskich dowódców i arystokracji rosła wyraźna opozycja wobec Sartaq Chana i jego kontrowersyjnych decyzji.

Kiedy wieści o wydarzeniach wojny szwedzko-mongolskiej dotarły do Ziemowita, książę postanowił wejść na drogę bez odwrotu i wykorzystać sytuację. Wiosną 1358 roku zwołał on zjazd przedstawicieli większych miast, rodów i duchowieństwa. W toku długiej debaty charyzmatyczny książę zdołał przekonać swych rozmówców, że pojawiła się dogodna okazja do zrzucenia mongolskiego jarzma. W zamian za obietnice pewnych ustępstw, przedstawiciele poszczególnych stanów zgodzili się dopomóc złotem i ludźmi. Tuż po zakończeniu zjazdu wyrzucono z Krakowa mongolskich przedstawicieli i ogłoszono wojnę. Wieści te zostały entuzjastycznie przyjęte przez zwykłych poddanych, którzy dość mieli najazdów, rabunków i danin. Po miesiącu chorągwie rycerskie, pospolite ruszenie, oddziały miejskich milicji oraz węgierskich najemników liczyły już imponującą liczbę dwudziestu tysięcy zbrojnych. Ziemowit, który został wychowany bardziej w sprawach dworu niż po rycersku, potrzebował też dobrego dowódcy. Wyznaczył on na stanowisko marszałka-generała starego Dytryka z Lublina, jednego z rycerzy Zygmunta Pobożnego który ostanie lata spędził zamknięty w lochach Wawelu.

Choć wieści o wojnie wywołały prawdziwą euforię wśród większości poddanych, Ziemowit wiedział że wykonał śmiertelnie ryzykowny ruch. Emisariusze posłani do innych książąt-wasali Złotej Ordy wrócili z niczym. Żaden inny władca nie wierzył w powodzenie walki 'Dawida z Goliatem'.

Z początkiem czerwca roku 1358, polska armia dowodzona przez Dytryka wkroczyła na Ruś Halicką, nie napotykając na swej drodze większej próby oporu ze strony wroga. Marszałek pozostawił część swych sił by dokonała oblężenia Lwowa, ruszając z resztą armii na Wołyń. Jednocześnie w katedrze krakowskiej odbyła się uroczysta koronacja Ziemowita II na króla Polski.

Z końcem roku, Polacy zdołali zdobyć Lwów oraz Włodzimierz Wołyński i oblegali Kijów. Polska ludność zamieszkująca podbite tereny wspierała wyzwolicieli jak mogła, ograniczając straty wynikające z nadchodzącej zimy. Z początkiem roku 1359 pojawiły się w końcu pierwsze siły wroga, jednak były to głównie nieliczne i słabo zorganizowane oddziały kipczackich konnych łuczników które nie atakowały otwarcie. Pomimo tych utrudnień i licznych potyczek, armia marszałka Dytryka zdobyła w kolejnych miesiącach Czernihów, Polesie i Połtawę.

​

Ziemowit, świadomy tego iż to cud że Mongołowie nie zniszczyli jeszcze jego armii wysłał posłów do Saraj, prosząc Sartaq Chana jedynie o uznanie jego suwerenności jako króla Polski, zwracając wszystkie zdobyte przez marszałka Dytryka terytoria. Emisariusze nigdy nie powrócili do Krakowa - podobno mongolski władca słysząc ich posłanie własnoręcznie ściął im głowy w przypływie gniewu. Wielki Chan był wściekły że w swej naiwności dał się zwieść Konradowi, dając mu szeroką autonomię. Jednak Sartaq Chan nie traktował polskiego ataku jako zagrożenie i nieświadom straszliwych strat jakie odnosiły jego siły na dalekiej północy, rozkazał im powrót na południe aby zgniotły buntowniczych Polaków raz na zawsze.

Zaniepokojony brakiem odpowiedzi ze strony wroga Ziemowit, postanowił za namową Dytryka wycofać wojska rozproszone na rozległym terytorium, aby skupić obronę na mniejszym odcinku. Okazało się że ruch ten ocalił Polaków od klęski, kiedy to potężna mongolska armia przybyła z północy. W styczniu roku 1360 doszło do bitwy pod Lwowem.

​

Mongolska armia, licząca blisko 20,000 ludzi składała się w połowie z zaciągniętych siłą po drodze chłopów, w połowie z mongolskiej, kipczackiej i kirgiskiej kawalerii, lecz pomimo przewagi liczebnej pogańska armia była wyczerpana długim marszem z północy i zdemoralizowana. Dytryk dysponował 14,000 pospolitego ruszenia, 2,000 rycerstwa i lekkiej jazdy. Kiedy polskie wojska zostały rozmieszczone w pozycji obronnej na niewielkim wzgórzu, wypad niewielkiego oddziału konnych kuszników zdołał wciągnąć część wrogiej kawalerii w pułapkę. Ostateczne zwycięstwo zapewniła Polakom szarża rycerstwa, które zdołało wejść na tyły związanego walką wroga. Było to pełne zwycięstwo, zaś Dytryk ruszył natychmiast w pościg na wschód.

Obejrzyj Bitwę pod Lwowem

Niestety, nim wieści o zwycięstwie dotarły do Krakowa Ziemowit został zamordowany, zaś tron odziedziczył jego kuzyn Sambor. Szybko pochwycony zabójca okazał się być starym pomorskim rycerzem, którego syn został zamordowany kilka lat wcześniej przez Konrada i który zdołał dokonać zemsty...



Dokonania:

- Odnowienie tytułu królewskiego
- Jak na razie udana kampania przeciwko Złotej Ordzie



Mapa Polski na początku i na końcu jego rządów:

​

# Terytorium początkowe
# Ziemie przyłączone
# Granice państw pod koniec jego rządów
​

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Sambor II
1360 - 1363



​

Gdy bijące dzwony krakowskiej katedry oznajmiały śmierć króla Ziemowita II, wśród poddanych smutek mieszał się z radością, oto bowiem wieści o wielkim zwycięstwie pod Lwowem dotarły do stolicy. Ponieważ zamordowany król nie posiadał potomstwa, tron odziedziczył jego kuzyn - hrabia sieradzki Sambor.

42-letni sukcesor wsławił się w młodości jako znamienity rycerz, walcząc ramię w ramię ze swym ojcem Tomaszem i wujem Zygmuntem Pobożnym podczas inwazji Złotej Ordy. Został wzięty do niewoli podczas obrony Krakowa i poddany straszliwym torturom - od tego czasu nigdy już nie odzyskał zdrowia. Traumatyczne przeżycie nie stępiło jego umysłu - hrabia odbudował zniszczony Sieradz i był znakomitym administratorem. Schorowany Sambor przybył do stolicy najszybciej jak to było możliwe, aby uzyskać dokładne rozeznanie w trudnej, wojennej sytuacji. Wiedział on że jedna wygrana bitwa nie zapewni zwycięstwa i że fortuna może się szybko odwrócić.

Król zdawał sobie też sprawę z tego, że pod Lwowem zniszczono ledwo krople w morzu mongolskich armii i że czas pracował na jego niekorzyść. Większość królewskich doradców sugerowała aby zażądać ziemi od Wielkiego Chana, ponieważ polskie zwycięstwo było wyraźne. Sambor wysłał posłów do wroga z propozycją przyłączenia Halicza do Polski i uznania jego królewskiego statusu, jednak dumny Sartaq Chan odmówił. Polski król wysłał jeszcze dwie oferty, redukując swe żądania do niewielkich reparacji w złocie, lecz one także zostały odrzucone.

​

Tymczasem marszałek Dytryk ze swą armią dzielnie odpierał kolejne mongolskie ataki. Jednak podczas gdy po stronie Polski wciąż rosły straty, wróg wciąż gromadził coraz to większe siły, ściągane z wszystkich zakątków imperium. Sambor rozpoczął mobilizację kolejnych oddziałów chłopskich aby pomóc Dytrykowi na wschodzie, lecz rezerwy ludzkie były już na wyczerpaniu. Pozbawione obrony trakty i osiedla przyciągały bandytów i rozbójników - przeciągająca się wojna zaczęła rujnować królestwo.

W końcu Sambor zaproponował Wielkiemu Chanowi pokój utrzymujący dotychczasowe granice, lecz ten odpowiedział że tylko wymordowanie wszystkich Piastów może go zadowolić. Jednakże mongolscy dowódcy, jak i synowie Sartaq Chana nie podzielali jego chorobliwego uporu i żądzy zemsty. Długa, trwająca 6 lat wojna, przyniosła Mongołom olbrzymie straty - zwłaszcza w Finlandii i Szwecji. Poza tym, nieobecność pogańskich armii na rozległych terytoriach Rusi i Litwy doprowadziła do coraz to śmielszych buntów ze strony uciskanej ludności. Istniało też duże ryzyko, że inni książęta-wasale pójdą śladem Polski.

Pomimo to Sartaq Chan nie przyjmował tego wszystkiego do wiadomości - w efekcie, na początku 1361 roku został zamordowany, prawdopodobnie przez jednego ze swych synów. Tytuł Kagana przypadł najstarszemu - Jochi, jednak wkrótce jego młodsi bracia zapragnęli władzy dla siebie. Najmłodszy Berke został wzięty do niewoli i uduszony cięciwą z rozkazu Jochi, starszy brat - Altan zdołał uciec z Saraj. Znalazł on schronienie na Krymie, gdzie zdobył poparcie dużej części Kipczaków, obiecując ich książętom liczne przywileje. Pogańskie imperium pogrążało się w chaosie.

Z końcem 1361 roku liczebność polskiej armii walczącej na wschodzie stopniała do zaledwie 6,000 zbrojnych. Sambor czuł że klęska jest pewna, kiedy to przybyło mongolskie posłanie. Jochi Chan, w obliczu poważnej wewnętrznej opozycji i rosnącego chaosu, zgodził się on uznać królewski tytuł Sambora oraz oddać Halicz i Wołyń. Zdziwiony nagłym obrotem spraw król zaakceptował warunki pokoju.

​

Boże Narodzenie roku 1361 stało się okazją do wielkiego świętowania, oto bowiem dobiegła końca 11-letnia niewola. Zwykli poddani wierzyli w powrót wspaniałych dni, jednak Sambor zdawał sobie sprawę że Wielki Chan prędzej czy później przywróci stabilność w swym imperium i upomni się o swe utracone ziemie. Tak więc król skupił się na odbudowie kraju, wojska i zrujnowanego wojną skarbu. Pomimo sprzeciwów duchowieństwa, anulował on prawo z czasów Zygmunta Pobożnego i pozwolił na działalność lichwiarską, zaciągając olbrzymią pożyczkę od prominentnych rodzin kupieckich.

​

Wojna szwedzko-mongolska zakończyła się w roku 1362. Mimo długiej i zdeterminowanej walki Skandynawowie doznali straszliwej klęski, tracąc niemal połowę swego terytorium. W tym samym czasie południowy sąsiad Polski, potężne królestwo Węgier, zaatakowało i podbiło Mołdawię. Jednakże agresywna polityka Arpadów w ostatnich latach, w tym zdradziecki sojusz ze Złotą Ordą, podminowały ich reputację. Rosnący niepokój wśród węgierskich wasali doprowadził do buntu najsilniejszego z nich - Austrii Babenbergów. Szybka i udana kampania, wspierana przez cesarskie rycerstwo i najemników, ujawniła słabość węgierskiej armii i doprowadziła do upokarzającej klęski. Król Tamas I zmuszony był uznać stosunek wasalny wobec Austrii za niebyły, oraz przekazać im hrabstwo Sopron. Pomimo pomocy udzielonej przez cesarza, austriacki książę nie zamierzał składać mu hołdu i pozostał niezależny.

Z początkiem roku 1362 król zaczął gwałtownie tracić na zdrowiu i zmarł. Tron odziedziczył jego najstarszy syn - Zygmunt.



Dokonania:

- Niezwykle korzystny pokój ze Złotą Ordą
- Przyłączenie Halicza i Wołynia
- Postawienie fundamentów pod działalność bankową
- Rozpoczęcie odbudowy kraju po wojnie

Mapa Polski na początku i na końcu jego rządów:

​

# Terytorium początkowe
# Ziemie przyłączone
# Granice państw pod koniec jego rządów
​

​

 

HISTORIA ORłA BIAłEGO



Zygmunt II Mądry
1363 - 1387




​

Zygmunt odziedziczył tron w wieku 25 lat. Młody monarcha nie był typem rycerza czy generała, ponieważ jego edukacja skupiona była raczej na sprawach państwa. Niemniej, król był człowiekiem o silnej osobowości, zdeterminowanym forsować swoje decyzje wbrew rozmaitym grupom interesu. Zdawał on sobie sprawę, że czas jaki dało królestwu niedawne zwycięstwo nad Złotą Ordą nie może być zmarnowany.

Podczas pierwszych lat swego panowania, Zygmunt skupił się odbudowie wyczerpanego wojną kraju. Spore straty w ludziach zostały częściowo zrekompensowane przez uciskanych chłopów z sąsiadujących z Polską regionów Mazowsza, Śląska i Pomorza, którzy zbiegali do królestwa szukając lepszego losu. Powoli eliminowano też rozpanoszone w czasie wojny bandy zbójeckie, przywracając bezpieczeństwo na traktach. Groźba mongolska niwelowała wiele konfliktów wewnętrznych, jednocząc wszystkie stany w wysiłkach na rzecz odbudowy królestwa. W tak komfortowej sytuacji Zygmunt snuł plany wielu wewnętrznych reform, jednak w roku 1369 jego uwagę przykuły wydarzenia na południu.

Królestwo Węgier zostało ponownie zaatakowane przez Austrię sprzymierzoną ze Styrią. Dodatkowo, w parę tygodni później trudną sytuację Arpadów skomplikowała inwazja od południa, gdzie car Bułgarii, wspierany przez króla Grecji, postanowił odebrać węgrom Wołoszczyznę. Widząc kłopoty starego wroga Polski, Zygmunt postanowił włączyć się w konflikt. Celem króla było odzyskanie ziem zagrabionych przez Madziarów w 1350 roku, które wchodziły w skład księstwa Halicko-Podolskiego - wasala Węgier. Planom tym sprzyjała sytuacja w Kaganacie Złotej Ordy, która wciąż pogrążona była w wojnie domowej.

Chorągwie rycerskie i pospolite ruszenie zostały podzielone na trzy armie, które wkroczyły na ziemie księstwa Halicko-Podolskiego z początkiem kwietnia 1369 roku. Dzięki wcześniejszym wysiłkom dyplomatycznym króla i obietnicom przyszłych przywilejów, duża część polskiej szlachty zamieszkującej Halicz przystąpiła do wojny pod królewskim sztandarem. Nieliczne i słabo zorganizowane wojska ruskie zostały szybko pokonane i zmuszone do odwrotu do miast i twierdz. Jednak książę Jurij II nie zamierzał łatwo się poddawać, licząc na szybką węgierską odsiecz. W ten sposób rozpoczęto długotrwałe oblężenie fortec w Mołdawii, oraz na Podolu i Haliczu.

​

Król Tamas I, zajęty walką z sojuszami Austriacko-Styryjskim i Bułgarsko-Greckim, nie kwapił się z udzieleniem pomocy swemu wasalowi. Sroga zima lat 1369/1370 poważnie wyczerpała oblegane, ruskie garnizony, które zaczęły powoli kapitulować. Wiosną tego samego roku doszło do pertraktacji, czego efektem był korzystny dla Polski pokój. Książę Jurij oddał Zygmuntowi zamieszkany w większości przez polskojęzycznych katolików Halicz i złożył mu hołd.

Jednak wojna z Węgrami trwała nadal. Król Tamas, kiedy już podpisał pokój z carem Bułgarii, postanowił zmusić Zygmunta do zrzeczenia się niedawnych zdobyczy poprzez jedno silne uderzenie - zdobycie Krakowa. Polskie wojska które dość mocno ucierpiały podczas zimy spędzonej na obcym terytorium, zostały pospiesznie przesunięte do Małopolski.

​

Do bitwy doszło na początku sierpnia 1370 roku w okolicach Krakowa. Obydwie armie były w podobnym stopniu zmęczone wielodniowym marszem lecz Węgrzy mieli niewielką przewagę liczebną. Ostatecznie, o wyniku trwającej od zmierzchu do świtu bitwy zadecydowało większe doświadczenie Polaków. Najeźdźcy zostali zmuszeni do odwrotu, jednak w kilka tygodni później armia ta została rozbita przez Austriaków, będąc już po drugiej stronie Karpat.

Po tym zwycięstwie Zygmunt mógłby kontynuować kampanię na południu, jednak wieści o końcu wojny domowej w Złotej Ordzie przekreśliły taką ewentualność. Z Wołynia dochodziły wieści o dużej koncentracji tatarskich wojsk na granicach z Polską. W tej sytuacji król zmuszony był zakończyć wojnę najszybciej jak to możliwe, co też nastąpiło w jesienią roku 1370 kiedy to Węgry wypłaciły jedynie niewielką sumę w złocie jako warunek pokoju.

​

Pomimo zwycięstwa nad braćmi w wojnie domowej, Jochi Chan był nadal zajęty tłumieniem wielu regionalnych konfliktów i rebelii. Niewielkie grupy tatarskie regularnie najeżdżały na polskie ziemie przy granicy z Ordą, jednak przez resztę panowania Zygmunta II nie doszło do wybuchu wojny. W latach 1370-1387 rozbudowywano przy olbrzymich kosztach fortece graniczne i utrzymywano tam na stałe dużą liczbę wojska.

Choć polski król skupiał swe działania głównie na przygotowaniach do ewentualnego konfliktu z Kaganatem, dokonał on także rozlicznych zmian w polityce wewnętrznej. Postanowił on jeszcze bardziej ograniczyć wpływy kleru, który był w konflikcie z już z jego ojcem, wzmacniając rolę rozwijającego się w miastach kupiectwa i mieszczaństwa. Król patronował też sztuce i nauce, sprowadzając z zagranicy na swój dwór filozofów, astronomów czy alchemików.

​

Siedemnastoletni okres pokoju dokonał znacznej poprawy sytuacji gospodarczej kraju. Zygmunt II zmarł w roku 1387 w wieku 49 lat, pozostawiając koronę swemu synowi Henrykowi.


Dokonania:

- Zwycięska wojna z Węgrami
- Przyłączenie Halicza
- Wasalizacja księstwa Podolskiego
- Poprawa sytuacji gospodarczej


Mapa Polski na początku i na końcu jego rządów:

​

#Terytorium początkowe
#Ziemie przyłączone
#Granice państw pod koniec jego rządów
​

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Henryk II Waleczny
1387 - 1401



Część I

​

Długi i spokojny okres rządów króla Zygmunta II przyniósł Polsce stabilizację, oraz wzrost jej siły i bogactwa. Młody Henryk niezwykle różnił się od swego ojca - mimo niewielkiego wzrostu był on doskonałym rycerzem i dowódcą, człowiekiem dumnym i impulsywnym. Pragnął on jak najszybciej wykorzystać kapitał wypracowany przez jego ojca w ciągu kilkunastu ostatnich lat, użyć rosnących rezerw ludzkich i pełnego skarbca do wojny - wojny która przywróciłaby dawną potęgę.

Tuż po koronacji w roku 1387, król rozpoczął reformować armię. Henryk stwierdził że Polska, będąc krajem małym, powinna stosować bardziej ofensywną strategię w czasie wojny - aby odnieść szybkie zwycięstwo. Zmniejszył on nieco wysokość podatków nakładanych na swych wasali, żądając w zamian zwiększenia liczebności chorągwi rycerskich w razie wojny.

​

Henryk mógł uchodzić za człowieka który podejmuje pochopne decyzje bez namysłu, lecz miał on długoterminowy cel strategiczny. Jego planem było zdobycie dostępu do morza poprzez podbój Gdańska. W ostatnich latach portowe miasto stało się niezwykle ludne i bogate, przyciągając kupców z terytorium całego Kaganatu, Niemiec i Skandynawii. Jednak to nie bogactwo nadbałtyckiego portu miało być głównym profitem płynącym z jego podboju. Największą korzyścią byłoby odcięcie lądowego połączenia między Złotą Ordą, a jej najdalej wysuniętymi na zachód wasalami - Pomorzem, Śląskiem i Czechami.

Henryk zdawał sobie sprawę, że wojna będzie niezwykle trudnym i śmiertelnie ryzykownym posunięciem. Aby zabezpieczyć swą flankę, król musiał uregulować wrogie stosunki z Węgrami. Po kurtuazyjnej wymianie darów i korespondencji z Janosem III, obydwaj monarchowie doszli do wniosku że dalsza eskalacja konfliktu Polsko-Węgierskiego nie leży w ich interesie, ponieważ posiadali już dosyć innych wrogów. Zwieńczeniem tego swoistego paktu o nieagresji był mariaż Henryka z córką Janosa, Alidą Arpad.

​

Kolejną fazą przygotowań do wojny, było utworzenie sojuszu ze Szwecją. Północne królestwo straciło niemal połowę swego terytorium w podczas wojny z Kaganatem w roku 1360. Młody i energiczny król Eryk VI, bardzo przypominający charakterem Henryka, marzył o szybkim i chwalebnym zwycięstwie nad pogańskim najeźdźcą.

Z końcem zimy roku 1393 zakończyły się przygotowania wojenne. Chorągwie rycerskie z wszystkich zakątków królestwa stawiły się w imponującej liczbie, pod broń powołano trzecią część chłopstwa, zaś ludne miasta zapewniły dobrze wyszkolone oddziały milicji. Henryk miał do dyspozycji około 16,000 ludzi z czego jedną czwartą stanowili ciężkozbrojni rycerze. Dodatkowe wsparcie zapewniały niemieckie oddziały zaciężne - tysiąc kawalerii i tyle samo piechoty.

​

Książę Podolski miał do dyspozycji ledwo tysiąc zbrojnych, zaś król Szwecji pięć tysięcy. Henryk utrzymywał spore rezerwy w złocie, aby zaciągnąć więcej najemnego wojska w razie potrzeby. Według informacji pochodzących od szpiegów i zwiadowców, Książę Prus mógł zwerbować co najwyżej 2 tysiące ludzi, jednakże hordy Kaganatu liczyć mogły nawet kilkadziesiąt tysięcy.

Choć tatarskie wojska składały się głównie z szybkiej jazdy, to były one rozproszone na rozległym terytorium. Aby zniwelować olbrzymią przewagę liczebną wroga, Henryk przygotował dość odważny i ryzykowny plan, zakładający szybkie zwycięstwo. Główne siły polskie, około 9,000 ludzi pod dowództwem marszałka-generała Bezpryma, miały początkowo pozostać na Wołyniu, broniąc granic przed niechybnym atakiem mongolskim. Niemieccy najemnicy mieli pozostać w Haliczu, aby wesprzeć armię na Wołyniu w razie potrzeby. Tymczasem król Henryk miał uderzyć wraz z 7,000 ludzi z Kujaw na Prusy, podbijając księstwo tak szybko jak to tylko możliwe, biorąc warownie wroga szturmem aniżeli oblężeniem. Gdy tylko księstwo byłoby zdobyte, miało nastąpić jednoczesne uderzenie na ziemie Kaganatu z Prus i Wołynia. Część królewskich doradców kwestionowała plan jako zbyt ambitny, jednak Henryk był głuchy na ich argumenty.

​

Wiosną roku 1393, gdy tylko stopniały ostatnie śniegi, polskie wojska ruszyły na wojnę...

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Henryk II Waleczny
1387 - 1401



Część II

​

Z Początkiem marca roku 1393 wybuchła wojna. Na północy, siedmiotysięczna armia dowodzona przez króla Henryka rozpoczęła marsz na główny cel tej kampanii - Gdańsk. Jednak książę pruski Bolesław IV nie zamierzał łatwo składać broni. Mając ledwo dwa tysiące ludzi, sprytny dowódca zagrodził drogę polskiemu królowi na mokradłach, pomiędzy dwoma jeziorami. Część dumnych i niezdyscyplinowanych rycerzy ruszyło na mniej licznego wroga wbrew rozkazom Henryka. Prowadzeni przez księcia wielkopolskiego Michała wojowie pragnęli łupów i zakładników widząc łatwe zwycięstwo, lecz ich szarża zakończyła się klęską. Wielu z nich padło od ostrzału pruskich kuszników lub utonęło, galopując przez zdradziecki bagienny teren i w połowie drogi zawrócili na bezpieczne pozycje. Wściekły na swych rycerzy Henryk, nie stracił jednak zimnej krwi - posłał on na przód swych licznych kuszników i łuczników, zmuszając wroga do odwrotu. Podczas bitwy zginęło około 500 polskich rycerzy.

​

Z końcem maja królewska armia dotarła pod mury Gdańska. Henryk pozostawił tysiąc pieszych by kontynuowali oblężenie i ruszył z resztą swych sił do Warmii. W czerwcu raz jeszcze pokonał Bolesława IV całkowicie rozbijając jego armię, rozpoczął oblężenie Elbląga i wyruszył na Królewiec. Tym razem pruski książę nie miał już dokąd uciec i schronił się za murami swej stolicy.


Na południu sytuacja nie układała się już tak pomyślnie. Marszałek-Generał Bezprym, broniący Wołynia ze swą dziewięciotysięczną armią, otrzymał od swych zwiadowców informację o nadciągających z Podlasia i Kijowa tatarach - w sile około 11,000 wojowników, oraz o 3,000 atakujących Podole. Bezprym był zdolnym strategiem, ale miewał momenty kiedy to jego duma i pewność siebie brały górę nad racjonalnym oglądem sytuacji. Stwierdził on, że nie potrzeba mu pomocy 'sprzedajnych szumowin' jak określał najemników i posłał ich do księcia podolskiego.

Niestety, obydwa mongolskie ataki się powiodły. Na równinnym terenie Wołynia, zdominowane przez jazdę pogańskie siły łatwo wymanewrowały powolną armię armię Bezpryma. Zmuszeni do odwrotu Polacy ponosili ciężkie straty, gnębieni przez niewielkie grupki konnych łuczników. Wysłane na Podole zaciężne posiłki dotarły na miejsce za późno, tuż po klęsce ruskiego księcia i także zostały pokonane.

Gdy wieści o klęskach na południu dotarły do oblegającego Królewiec Henryka, rozkazał on nająć więcej najemników, całkowicie opróżniając królewski skarbiec. Aby zgromadzić dodatkowe fundusze na dalsze prowadzenie wojny, król ustanowił dodatkowy podatek wojenny. Sprowadzało się to do brutalnych akcji konfiskaty dóbr mieszczańskich i chłopskich. W ten sposób, najęto dodatkowe 5,000 węgierskich i niemieckich najemników, którzy mieli pomóc Bezprymowi na południu. We wrześniu marszałek-generał ruszył z odsieczą obleganym twierdzom Wołynia i Podola, z pokaźnym wsparciem 'sprzedajnych szumowin'.

​

Druga bitwa Wołyńska była już znacznie bardziej wyrównana. Schronieni za pawężami zaciężni kusznicy okazali się doskonałym remedium na harce mongolskich konnych łuczników, którzy nie mogli już swobodnie ostrzeliwać Polaków. W tej sytuacji Tatarzy przypuścili frontalny atak, lecz ostatecznie ulegli lepiej uzbrojonym i opancerzonym siłom królewskim...

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Henryk II Waleczny
1387 - 1401



Część III

​

Tuż po zwycięstwie na ziemi Wołyńskiej, marszałek-generał Bezprym postanowił wykorzystać nadarzającą się okazję, do przejęcia inicjatywy. Wbrew rozkazom króla Henryka i pomimo nadchodzącej zimy, postanowił on ścigać pokonanego przeciwnika. Wczesnym listopadem rozbił on zbiegających na Polesie tatarów, wkraczając tam na czele pięciotysięcznej armii. Jednocześnie, wydał on rozkaz tak samo licznej armii złożonej z oddziałów zaciężnych do ataku na Kijów.

Niestety, gdy Bezprym dotarł z początkiem grudnia na Polesie wpadł on w mongolską zasadzkę. Okazało się, że sam Okhotur Chan dowodził siłami wroga. Młody Kagan znany był z podstępnych i sprytnych manewrów na polu bitwy. Pogański władca zebrał swe rozbite i zdemoralizowane oddziały, przypuszczając niespodziewany atak na wyczerpanych marszem Polaków. Bitwa zakończyła się całkowitą klęską, ledwo połowa uszła z życiem tatarskiemu pościgowi. Marszałek Bezprym zginął od ciosu buzdyganem, ścigany podobno przez samego Okothur Chana i jego gwardię.

Straż przyboczna Okothur Chana ścigająca polską piechotę​

Tymczasem najemnicy dotarli nie niepokojeni pod Kijów, rozpoczynając oblężenie.

W Prusach sytuacja układała się pomyślniej. We wrześniu wszystkie pruskie armie były już rozbite, zaś miasta były oblegane. Aby pomóc w oblężeniach, Henryk rozkazał nająć dodatkowe trzy tysiące niemieckich najemników. Król zdołał także odeprzeć tatarski kontratak we wschodnich Prusach, pomimo przewagi liczebnej wroga. Niestety, nadchodziła zima zaś wojska cierpiały coraz bardziej od głodu, chorób i dezercji.

Miesiąc później, polska armia oblegająca Gdańsk została wzmocniona przez siły najemne. Ponieważ portowe miasto było zaopatrywane w żywność przez kurlandzkie statki, mogło ono trwać w oblężeniu przez lata. Tak więc dokonano szturmu. Pruski garnizon stawiał minimalny opór i szybko się poddał, w dużej mierze dzięki naciskom gdańskich mieszczan, którzy dosyć już mieli mongolskiego trybutu i woleli by ich miasto powróciło do królestwa. Do końca 1393 roku w podobny sposób poddały się pozostałe miasta księstwa. W styczniu następnego roku książę Prus Bolesław IV, niemając dużego wyboru, zrzekł się Gdańska i Warmii i złożył hołd lenny Henrykowi. Tym samym podstawowy cel wojny został osiągnięty.

Jednak radość króla zmieniła się we wściekłość, gdy dowiedział się on o klęsce swego niesubordynowanego marszałka. Niestety, napłynęło więcej złych wieści - pomimo początkowych sukcesów, Szwedzi przegrywali wojnę na północy, zaś książę Podolski Jurij został niemal całkowicie pokonany. Kolejnym problemem był pusty skarbiec - tysiące najemników kosztowały tysiące dukatów. W tej sytuacji królewski podskarbi zmuszony był zaciągnąć olbrzymią pożyczkę. Król zdawał sobie sprawę że wojna nie zmierza w dobrym dla Polski kierunku, postanowił więc zaproponować poganom pokój zachowujący status quo. Oferta została odrzucona, zaś zmuszony walczyć dalej Henryk ruszył na czele trzytysięcznej armii na Żmudź.

W marcu 1394 roku zdemoralizowane polskie siły na Wołyniu zostały zaatakowane przez 6,000 tatarów dowodzonych przez samego Okhotura i z łatwością pokonane. Gdy Kagan rozpoczynał oblężenie, podolska stolica księcia Jurija wpadła już w pogańskie ręce. Jedynie oblegający Kijów najemnicy nie zostali jak dotąd pokonani. Zniecierpliwieni i chciwi żołdacy wzięli miasto szturmem na początku kwietnia. Stara stolica Rusi została brutalnie splądrowana.

​

Gdy Henryk otrzymał wieści o wzięciu Kijowa, posłał on kolejną propozycję rozejmu. Niestety, pomimo silniejszej pozycji negocjacyjnej Okhotur Chan odrzucił taką możliwość. Sytuacja nie była dobra. Z informacji zebranych przez szpiegów wynikało że mongołowie koncentrowali coraz to większe siły, aby rzucić przeciwko Henrykowi całą potęgę Kaganatu.

​

Z końcem kwietnia, do oblegającego stolicę Żmudzi Henryka, dotarły kolejne złe wieści - upadające królestwo Szwecji zostało najechane przez Norwegów, zaś król Eryk poprosił polskiego władcę o reakcję. Henryk, dla którego honor był najwyższą rycerską cnotą wypowiedział wojnę królowi Norwegii-Danii i wszystkim jego wasalom...

​

​

​

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Henryk II Waleczny
1387 - 1401



Część IV
​

Z nadejściem wiosny roku 1394, sytuacja Polski w wojnie ze Złotą Ordą zaczęła się pogarszać. Pomimo wielu zwycięstw na polach bitew, oraz faktu zajęcia bogatego Kijowa, siły królewskie nie były w stanie dłużej opierać się niezliczonym zastępom tatarskich wojowników. W maju tego roku Szwecja została pokonana, oddając wszystkie swe lądy poza Svealandem, i wyspami Alandzkimi, Kaganowi oraz królowi Norwegii-Danii.

​

W tym samym czasie pokonany książę Podolski zmuszony był oddać wrogom Krzemieńczuk. Będąc w stanie wojny już tylko z Polską, Mongołowie koncentrowali coraz to większe siły na zachodnich rubieżach Kaganatu. Król Henryk, który nie miał już żadnych rezerw ludzkich, ani finansowych, wiedział że dalsza wojna przyniesie mu całkowitą klęskę. Posyłał on Kaganowi kolejne propozycje zawarcia rozejmu, lecz bez rezultatu. Szczęśliwie, w czerwcu tego samego roku polscy emisariusze zdołali nakłonić do podpisania pokoju króla Haralda X Ynglinga. Norweski monarcha, obawiając się że w razie porażki Polaków stanie się następnym celem Kagana, przystał na bezwarunkowy rozejm. Z końcem czerwca padły też ostatnie wołyńskie twierdze oblegane przez tatarów, którzy przesuwali swe siły dalej na zachód. Klęska wydawała się nieunikniona.

​

Lecz wtedy to Otokhur Chan zgodził się na polskie warunki zawarcia pokoju, zadowalając się otrzymaniem Wołynia. Nie jest jasne co zatrzymało jego dalszy marsz na zachód. Być może nie zdawał on sobie sprawy z kłopotów, jakie Henryk miał z brakiem ludzi i złota, a może podczas jego długiej nieobecności w Saraj, oponenci szykowali spisek by odsunąć go od władzy?

​

W ten sposób królestwo po raz kolejny zostało ocalone. Polska była straszliwie osłabiona wojną - na polach bitew zginęły dziesiątki tysięcy ludzi zaś zaciągnięte pożyczki i konfiskaty zrujnowały ekonomię. Niemniej, pomimo tych nieszczęść jak i faktu utraty Wołynia, bogaty Gdańsk został odzyskany, zaś zachodni wasale Złotej Ordy zostali odseparowani od swych dawnych oprawców.

Jak można się było domyślić, książęta Pomorza, Śląska i Czech zaprzestali wypłacania rocznego trybutu Kaganowi, zrywając tym samym de facto wasalną zależność od mongolskiego władcy. Okothur Chan, nie posiadając floty musiał pogodzić się z tą stratą. Choć książęta wyrażali wdzięczność za przelaną za ich wolność krew, to nie zamierzali składać Henrykowi hołdu. Wkrótce okazało się też, że polsko-mongolska wojna przyniosła o wiele dalej idące reperkusje.

​

Dynastia Salicka, która od kilku stuleci rządziła Cesarstwem Niemieckim straciła swą niepodzielną władzę nad krajem. W ostatnich dziesięcioleciach jedyną siłą, która trzymała niemieckich książąt w feudalnej zależności od Cesarza była groźba mongolska. Kiedy zachodnie granice Ordy przesunęły się dalej na wschód, cesarscy wasale wypowiedzieli posłuszeństwo. Wojna domowa lat 1396-1400 zakończyła się klęską dynastii Salickiej. Zmuszeni oni byli zrzec się cesarskiego tytułu, który stał się od tamtego momentu obieralny, nie dziedziczny. Jednak nie oznaczało to ich całkowitej porażki - choć stracili wszystkich wasali, to zachowali tytuł królewski (który został tym samym rozdzielony od cesarskiego), domenę we Frankonii i Brandenburgii oraz liczne roszczenia co do zbuntowanych ziem..

Ostatnie lata rządów, Henryka II spędził na odbudowie zrujnowanego kraju. Skrupulatna polityka podatkowa pozwoliła spłacić olbrzymie pożyczki do roku 1400. Król, któremu potomni nadali przydomek 'Waleczny' zmarł w roku 1401, pozostawiając tron najstarszemu synowi.


Dokonania:

- Podbój Gdańska i Warmii
- Wasalizacja księstwa Prus
- Oswobodzenie zachodnich wasali Kaganatu
- Utrata Wołynia



Mapa Polski na początku i na końcu jego rządów:

​

# Terytorium początkowe
# Ziemie przyłączone
# Granice państw pod koniec jego rządów
​

​

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Henryk III Gruby
1400 - 1411




​

Henryk wstąpił na tron w wieku 18 lat. Odziedziczone królestwo wyszło w ostatnich latach z kryzysu spowodowanego wojną ze Złotą Ordą i jego pozycja była w tym czasie dość silna. Niestety, młody monarcha w niczym nie dorównywał swemu ojcu. Henryk II, przez całe życie pochłonięty wojną i sprawami państwa nie uczestniczył w wychowaniu swych dwóch synów. Charakter pierworodnego - Henryka, został w dużej mierze ukształtowany przez matkę i krakowskich dworzan. W rezultacie Henryk wyrósł na człowieka próżnego i leniwego który nie miał pojęcia o sprawach państwa. Jego młodszy brat - Bezprym, któremu nie dane było odziedziczyć tronu, był jego kompletnym przeciwieństwem. Podobno kiedy dni Henryka II miały się ku końcowi, przejrzał on na oczy i przerażony perspektywą przekazania tronu zepsutemu i tchórzliwemu pierworodnemu, zaaranżował 'wypadek na polowaniu' który miał wyeliminować Henryka z sukcesji, otwierając drogę na tron Bezprymowi. Jednak albo jakimś cudem młody Henryk wyszedł z opresji, albo też cała sprawa była tylko plotką i w końcu odziedziczył on tron po swym ojcu.

Młody król powierzył niemal całą władzę swym doradcom, sam zaś oddawał się przyjemnościom beztroskiego życia na dworze - ucztom, zabawom i płodzeniu niezliczonej ilości bękartów.

​

Niestety, bierność króla miała wkrótce zagrozić zachodnim granicom królestwa. W roku 1403 król Niemiec Konrad VI, zdołał przekonać swych dawnych zbuntowanych wasali, teraz książąt-elektorów, do obrania go na cesarza. W ten sposób dynastia Salicka odzyskała część utraconego prestiżu. Chcąc utrzymać dobre stosunki z niemieckimi państewkami, cesarz obrał kierunek ekspansji poza ziemie Cesarstwa - na wschód. W roku 1405 zawiązał on sojusz z księciem Czech Mieszkiem i razem zaatakowali Śląsk. Doradcy Henryka, jak i jego brat Bezprym, apelowali do króla o dokonanie interwencji, ponieważ królestwo Niemiec stanowiło coraz większe zagrożenie dla Polski i atakowało polskie ziemie. Jednak Henryk odmówił, argumentując że królestwo jest zbyt słabe by stanąć w szranki z Niemcami. Wojna zakończył się po kilku miesiącach - Konrad VI zagarnął Łużyce, zaś Mieszko Górny Śląsk.

AD 1409 Niemcy, tym razem sprzymierzone z połabskim księstwem Meklemburgii, zaatakowały Pomorze. Tym razem do Henryka powoli docierało, że jeśli szybko nie zacznie działać to królestwo Polski znajdzie się między tatarskim młotem a niemieckim kowadłem. Niestety, król zbyt długo zwlekał z decyzją i pokonane księstwo Pomorskie przestało istnieć. W kilka tygodni po wojnie, pewny siebie król-cesarz wypowiedział wojnę Polsce.

​

Niemcy dysponowali bardziej nowoczesnym uzbrojeniem, między innymi nową straszliwą bronią - bombardą. Przerażony król przekazał dowództwo nad armią swemu bratu Bezprymowi, sam zaś pozostał za bezpiecznymi murami Wawelu. Choć polskie wojska ustępowały wrogu jakością uzbrojenia, to w swych szeregach miały one więcej zaprawionych w boju z tatarami dowódców. Kolejną przewagą było zmęczenie i upadek morale armii niemieckiej, która toczyła już trzecią wojnę w krótkim okresie czasu. Podczas pierwszych tygodni wojny, Bezprym zdołał pokonać wroga w kilku potyczkach i zmusić Niemców do odwrotu z polskich ziem.


Obejrzyj potyczkę pod Lubuszem

Z początkiem 1410 roku Polacy wtargnęli na ziemie wroga. Książę Bezprym gotów był prowadzić dalszy podbój, zaś polskie rycerstwo rwało się do boju o łupy i honor ze swymi niemieckimi odpowiednikami.

​

Lecz niestety panicznie obawiający się porażki Henryk przystał na ofertę pokoju zaproponowaną przez Cesarza i wojna zakończyła się zachowaniem status quo.

Król zmarł zimą następnego roku z powodu złego zdrowia, choć złośliwa plotka głosiła iż przejadł się na śmierć. Henryk nie pozostawił męskiego potomka, poza licznymi bękartami i tron odziedziczył jego brat - Bezprym


Dokonania:

- Brak

Mapa Polski na początku i na końcu jego rządów:

​

# Terytorium początkowe
# Ziemie przyłączone
# Granice państw pod koniec jego rządów
​

​

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Bezprym I
1411 - 1412




​

22-letni Bezprym był zupełnym przeciwieństwem swego zepsutego i tchórzliwego brata Henryka. Już od wczesnych lat był on energicznym i inteligentnym dzieckiem, chętnie chłonącym wiedzę i umiejętności. Zapatrzony w swego wojowniczego ojca, Bezprym wyrósł na wspaniałego rycerza i dowódcę, czego dowiódł prowadząc polskie wojska do zwycięstwa nad Niemcami w latach 1409-1410. Król, zdawał sobie także sprawę z dużej roli jaką odgrywała sprawna administracja, handel i gospodarka jako całość. Jednakże pomimo rycerskiej powierzchowności i rozległej wiedzy, Bezprym był człowiekiem sprytnym i bezwzględnym - wierzącym że cel uświęca środki. Tuż po objęciu tronu poślubił on księżniczkę czeską Marię, aby zabezpieczyć południowo-zachodnie granice królestwa.

Już w pierwszych tygodniach panowania Bezprym odwołał wielu niekompetentnych ludzi powołanych na rozmaite urzędy przez jego zmarłego brata. Aby zwalczyć szerzącą się korupcję i nepotyzm, król dobierał sobie ludzi bardziej pod kątem ich zdolności aniżeli urodzenia. Zaczął on też odbudowywać sieć szpiegów i donosicieli - rzecz zapomnianą w ostatnich latach.

​

W tym samym czasie do Krakowa dotarła ważna wiadomość ze wschodu. Pod wpływem nacisków ze strony Bułgarów nadwołżańskich oraz imperium Timurydów, Kagan Złotej Ordy Akkar Chan zdecydował się przejść na islam. Jak można było się spodziewać wydarzenie to wywołało ostry konflikt wewnętrzny ze sporą częścią Kipczackich i Alańskich szczepów, które nie zamierzały porzucać swych tradycyjnych, animistycznych wierzeń.

​

Widząc że śmiertelny wróg Polski zmaga się z wewnętrznymi wstrząsami wywołanymi zmianą religii, Bezprym wiedział że nadarza się okazja do działania i umocnienia władzy. Królestwo miało w tym czasie dwa lenna - księstwa Prus i Podola. To drugie było zdominowane przez ruską ludność i arystokrację, więc król postanowił pozostawić ich autonomię w spokoju. Prusy natomiast już od XII wieku były tradycyjnie polską ziemią, zaś po dawnych bałtyckich zwyczajach, wierzeniach i językach nie było już śladu. Wkrótce dwór księcia Władysława III został opanowany przez królewskich szpiegów, zaś większość jego ludzi sowicie opłacona. Bezprym postanowił osobiście złożyć wizytę swemu wasalowi i wymusić na nim zrzeczenie się władzy książęcej.

Podczas podróży na północ przez lasy Warmii, królewski orszak napotkał na swej drodze na miejsce walki - rozbójnicy napadli na małą grupkę podróżnych. Szczęśliwie, sam widok królewskich gwardzistów wystarczył by bandyci rozpierzchli się w leśnej gęstwinie. Okazało się że ofiarą napadu padła, pochodząca z pomniejszego rodu pruskiego, szlachcianka Helena Lis i jej służba. Król, widząc najpiękniejszą kobietę jaką kiedykolwiek dane mu było ujrzeć, osobiście zainteresował się sprawą i zaoferował Helenie eskortę w dalszej drodze.

​

Gdy król dotarł do stolicy Prus - Królewca, oznajmił on swemu wasalowi, używając niezwykle subtelnych aczkolwiek jednoznacznych słów, że stracił on faktyczną władzę nad księstwem i najlepszą rzeczą jaką może zrobić jest zrzeczenie się tytułu książęcego, pozostając hrabią Prus Wschodnich. Władysław nie był głupcem, zdawał sobie sprawę że królewscy szpiedzy skorumpowali jego dwór i zgodził się na ultimatum Bezpryma.

​

Podczas kilkutygodniowego pobytu w Prusach, zafascynowany Heleną Bezprym spędzał w jej towarzystwie długie godziny i gdy przyszło mu wracać do Krakowa zaprosił ją na swój dwór. Podczas wspólnej, wielodniowej drogi powrotnej zakochał się w kobiecie którą uratował, zaś początkowa fascynacja przerodziła się we wzajemną namiętność. Bezprym podarował Helenie niewielką posiadłość nieopodal Krakowa, gdzie kochankowie mogli się spotykać z dala od królowej Marii i wścibskich dworzan.

Z końcem roku 1411, wzrok Bezpryma padł na pozostałości księstwa Śląskiego. Niewielkie państewko mogło w każdej chwili paść ofiarą niemieckiej ekspansji i po nieudanej próbie pokojowego przyłączenia księstwa do Polski rozpoczęto przygotowania wojenne. W tym czasie król dzielił swój czas pomiędzy planowanie przyszłego ataku, koordynacje działań siatki szpiegowskiej i polowania. Lecz to ostatnie było tylko wymówką, aby mógł on spotkać się ze swą kochanką. Helena była nie tylko oszołamiająco piękna, lecz również inteligentna - król często dyskutował z nią sprawy państwa, a ona udzielała mu cennych porad.

W końcu, kiedy stopniały ostatnie śniegi, w marcu 1412 roku Bezprym wypowiedział wojnę księciu Śląska, roszcząc sobie prawa do tych tradycyjnie polskich ziem. Siedmiokrotnie mniejsza armia śląska została rozbita w krótkim i brutalnym starciu, zaś Polacy w impecie zdobyli również sam Wrocław po krótkim szturmie. Gdy zwycięski Bezprym wkraczał na dwór śląskiego księcia by oznajmić mu jego porażkę, przybył do niego posłaniec przynoszący złe wieści - na Polskę najechali Węgrzy. Wściekły król zażądał natychmiastowych wyjaśnień od swego mistrza szpiegów, jak to było możliwe że nic nie wiedział o planach Arpadów. Tego samego dnia księstwo Śląskie zostało formalnie przyłączone do królestwa.

​

Armia natychmiast ruszyła do marszu. Ponieważ śniegi zalegające na karpackich przełęczach jeszcze nie stopniały, większość sił węgierskich wciąż pozostawała w górach. W kolejnych tygodniach Bezprym zdołał rozbić forpoczty wroga i sam ruszył w góry aby zagrodzić drogę głównym siłom przeciwnika. Do pierwszej dużej bitwy doszło na przełęczy Dukielskiej w maju 1412 roku. Starcie było niezwykle wyrównane i pełne okrucieństwa - zarówno polskie jak i węgierskie rycerstwo doskonale pamiętało dawne, wzajemne urazy.

​

Ostatecznie kompetencja i charyzma Bezpryma jako dowódcy dała Polakom zwycięstwo. Na początku czerwca pierwsze polskie chorągwie schodziły już z przełęczy po południowej stronie Karpat.

Czując że całkowite zwycięstwo było już tylko kwestią czasu, Bezprym postanowił złożyć wizytę swej ukochanej - posiadłość Heleny leżała ledwo dwa dni drogi od gór. Gdy dotarł w końcu do jej domu, Helena przywitała wycieńczonego podróżą króla kielichem wina, po czym weszli do środka. To był ostatni raz kiedy pozostawieni na zewnątrz gwardziści widzieli Bezpryma żywego...

​

Dokonania:

- Dyplomatyczna aneksja księstwa Prus
- Podbój księstwa Śląskiego

Mapa Polski na początku i na końcu jego rządów:

​

# Terytorium początkowe
# Ziemie przyłączone
# Granice państw pod koniec jego rządów
​

​

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Sambor III
1413 - 1414




​

Po wielogodzinnym oczekiwaniu zaniepokojeni gwardziści pozostawieni na straży, postanowili poszukać swego pana. Dość szybko natknęli się oni na ciało Bezpryma w jednej z komnat posiadłości Heleny, jednak kobieta zniknęła. Brutalnie przesłuchana służba opisała swą panią w najmniejszych szczegółach i gwardziści zrozumieli z kim w sekrecie spotykał się król - młodą szlachcianką ocaloną z napadu w Warmii, kilka miesięcy wcześniej.

Wkrótce wieść o śmierci Bezpryma dotarła do obozu polskiej armii w Karpatach. Odbiło się to poważnie na morale żołnierzy, którzy kochali króla który prowadził ich od zwycięstwa do zwycięstwa. Ponieważ zmarł bezdzietnie, tron odziedziczył starszy z jego dwóch kuzynów - marszałek Sambor. Był on ponad wszystko rycerzem, człowiekiem honorowym i odważnym, jednak obce mu były mechanizmy rządzące polityką - polegał on na swym młodszym bracie, Henryku który sprawował pieczę nad królewskimi szpiegami.

Z końcem zimy 1413 roku, siły polskie na wschodzie wkroczyły na Ruś Zakarpacką, podczas gdy król pozostawał z trzonem swojej armii w Krakowie, czekając na nadejście wiosny. Pewnej nocy, tuż po zakończeniu narady wojennej, Sambor cudem uniknął śmierci z rąk zabójcy, zabijając napastnika po chaotycznej walce. Winą za niezapewnienie bezpieczeństwa obarczył on swego brata i po zażartej kłótni pozbawił go jego funkcji. Z nadejściem wiosny, kiedy węgierskie twierdze we wschodniej części Karpat były już oblegane, Polacy odparli dwa ataki wroga w Małopolsce i na Podolu. Tuż po tych zwycięstwach Sambor ruszył śladem pokonanych Węgrów na południe.

W lipcu 1413 roku, w ręce polskich zwiadowców broniących karpackich przełęczy wpadła Helena Lis, próbująca przedostać się wraz z grupką ludzi na południe. Podająca się za chłopkę kobieta nie zdołała zwieść polskiego dowódcy, który po delikatnej skórze i dłoniach rozpoznał ją jako wyżej urodzoną. Gdy Helena dotarła do królewskiego obozu, została ona rozpoznana przez jednego z gwardzistów. Poddana straszliwym torturom, zabójczyni oskarżyła królewskiego brata, Henryka, o uknucie spisku którego była tylko narzędziem. Król nie dawał wiary tym rewelacjom, jednak kiedy posłał on po swego brata do Krakowa, okazało się że Henryk zniknął.

​

Do końca roku 1413 Polacy zyskali już znaczną przewagę, zaś z początkiem roku następnego zajęli wszystkie kluczowe twierdze Karpat i Mołdawii. Ostatnią szansą Janosa Arpada była starcie stoczone na otwartych równinach Panonii. Zgromadziwszy kwiat madziarskiego rycerstwa, zażądał on walnej bitwy od Sambora, który przyjął to wyzwanie.

Obejrzyj bitwę na Równinach Panonii

Polskie rycerstwo zatryumfowało, jednak sam król poległ, stratowany przez swych towarzyszy po niefortunnym upadku z konia. Ponieważ zmarł on bezdzietnie, prawowitym następcą tronu był Henryk. Kiedy pojawił się on w Krakowie w kilka tygodni po śmierci brata, w mieście huczało od plotek o jego intrygach i zbrodniach. Widząc rosnące zaniepokojenie i groźbę buntu, król postanowił natychmiast zakończyć wojnę z Węgrami zachowując status quo, pomimo wielu polskich zwycięstw i krwi przelanej na polach bitew.

​

Dokonania:

- Zwycięstwa nad Węgrami

Mapa Polski pod koniec jego rządów:

​

# Terytorium początkowe
# Ziemie przyłączone
# Granice państw pod koniec jego rządów
​

​

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Henryk IV Srogi
1414 - 1422




Część I

​

Kiedy minęło już kilka tygodni od koronacji Henryka na króla Polski i zawarcia rozejmu z Węgrami, w Krakowie aż huczało od plotek na temat jego zbrodni i intryg. Długa i krwawa wojna odbiła się negatywnie na polskiej gospodarce i w wielu miejscach dochodziło do klęski głodu. W tej sytuacji oskarżenia króla o spisek i zamordowanie swych poprzedników padały na niezwykle podatny grunt. W samym Krakowie roiło się od weteranów wojny polsko-węgierskiej, coraz śmielej wzywających do obalenia króla - zbrodniarza i zdrajcy.

Henryk, będący człowiekiem niezwykle pragmatycznym, nie czekał z założonymi rękami na eskalację napięcia. Wykorzystując królewską siatkę szpiegowską, którą do niedawna osobiście kierował, szybko wyeliminował najbardziej kłopotliwych przeciwników z ulic stolicy. Aby utrzymać w ryzach mieszczan, król znacznie powiększył swą sekretną policję rekrutując nowych ludzi spośród gnijących w lochach przestępców. Brutalne działania nowej, tajnej policji królewskiej w przeciągu kilku miesięcy stłumiły buntownicze nastroje krakowian, wprowadzając na ulicach terror.

​

Przez dwa pierwsze lata, Henryk zdołał stłumić najmniejsze ślady opozycji w Krakowie i Małopolsce, jednak w innych rejonach kraju szlachta otwarcie krytykowała jego politykę twardej ręki. Kiedy na początku roku 1413 król zawarł mariaż z córką węgierskiego króla Janosa Arpada, aby zabezpieczyć Polskę od południa i skupić się na zagrożeniu ze strony Tatarów, oskarżenia o spisek Henryka z Węgrami podczas niedawnej wojny nabrały zdwojonej mocy. Obawiając się buntu, król wydał edykt o wprowadzeniu prerogatywy królewskiej, znacznie ograniczając szlacheckie przywileje. Jednocześnie, znacznie powiększył on rozmiary tajnej policji która miała pomóc w egzekwowaniu nowego prawa.

​

W końcu, wiosną roku 1416 czujący zagrożenie możni zdecydowali się na konfrontację z despotycznym władcą. Rebelia rozpoczęła się w Lublinie i wkrótce rozszrzyła się na całe królestwo.

​

Błyskawiczne działania tajnej policji, szpiegów i zabójców, pozwoliły na pewne ograniczenie rozmiarów buntu, jednak Henryk i tak zmuszony był stawić czoła swym kontestatorom na polu bitwy. Pomimo początkowych sukcesów buntowniczych książąt, z początkiem 1417 roku siły królewskie zaczęły zdobywać przewagę. Henryk wygrał na swoją stronę kilku znaczących przywódców buntu, którzy przerażeni realną groźbą utraty swych tytułów i majątków, ugięli przed nim kolana. Ostatecznie wojna domowa dobiegła końca latem 1417 roku, zaś majątki buntowników zostały skonfiskowane, znacznie powiększając rozmiary domeny królewskiej. Henryk zdołał umocnić swą władzę wobec szlachty jak żaden polski król przed nim panujący, jednak spustoszenie kraju wywołane wojną było ogromne. Wykorzystali to Tatarzy którzy jesienią 1417 roku najechali na Polskę.

​

Tatarskie hordy szybko wdarły się na polskie ziemie, zaś osłabione siły królewskie nie były w stanie stawić czoła trzykrotnie liczniejszemu wrogowi. Poza Tatarami, także niektórzy trybutariusze Złotej Ordy uczestniczyli w inwazji. Z końcem lata książę Kurlandii Trojden III zdołał zdobyć Prusy Wschodnie. Sytuacja wydawała się być beznadziejna - siły królewskie były w ciągłym odwrocie, zaś szlachcie i rycerstwu nie było spieszno przybyć z pomocą swemu znienawidzonemu królowi. Jednakże, z końcem jesieni Henryk otrzymał dobre wieści - ziemie Złotej Ordy najechali od wschodu i południa Timurydzi. Wiedza ta dała polskiemu potężny argument w rokowaniach i w październiku 1417 roku zawarto rozejm. Księstwo Kurlandii otrzymało Prusy Wschodnie, zaś księstwo Podolskie zostało zwolnione z obowiązku lennego wobec Polski.

​

Minął miesiąc od ostatniego odcinka, w razie kontynuacji PW

Aux Teergois

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Henryk IV Srogi
1414 - 1422




Część II
​

Z końcem roku 1418 królestwo Polski było znacznie osłabione po wojnie domowej i przegranym konflikcie z Tatarami. Henryk IV zdołał jednak znacznie ograniczyć buntownicze nastroje wśród szlachty. Wielu oponentów króla przystało bowiem na nieformalne zawieszenie broni wobec zagrożenia ze strony Ordy.

Tymczasem na wschodzie Timurydzi kontynuowali inwazję nie napotykając na swej drodze większego oporu. Zaniepokojony Usztur-Chan natychmiast wyruszył z Polski na wschód. Z początkiem roku 1418 Timurydzi rozpoczęli oblężenie Saraj. Władca Złotej Ordy postanowił zaatakować oblegających pomimo ich przewagi liczebnej. Przegrał on bitwę, zaś w kilka dni później także swoją stolicę.

​

Wobec widma całkowitej klęski Usztur-Chan zmuszony był zebrać wszystkie dostępne siły, wzywając armie z wszystkich części swego rozległego imperium. Jednak często armie te były jedynym gwarantem stabilności w odległych prowincjach zamieszkanych przez buntowniczą ludność. W Czerwcu roku 1418 książę Nowogrodu Wasyl II spotkał się z księciem fińskim Jakko I i dwaj prawosławni władcy zawiązali sojusz. Wobec niezwykle sprzyjających okoliczności postanowili oni pójść ścieżką Polski sprzed 60 lat i zrzucić tatarskie jarzmo na drodze wojny. Fińsko-nowogrodzkie siły zdołały szybko zniszczyć niewielkie garnizony tatarskie na swych ziemiach i najechały na terytoria pozostające pod bezpośrednią kontrolą Ordy. Udany początek tej kampanii zachęcił innych trybutariuszy Wielkiego Chana do pójścia śladem buntowników. Do końca roku 1419 także Jarosław, Moskwa, Riazań, Twer, Kurlandia i Litwa przyłączyły się do rebelii.

Tak rozpoczął się najpoważniejszy kryzys Złotej Ordy, która niepodzielnie rządziła całą wschodnią Europą przez 150 lat. Kolejne rewolty rozprzestrzeniały się jak pożar, zaś zdemoralizowane armie ponosiły porażkę za porażką. Usztur-Chan zaczął zdawać sobie sprawę z wagi niebezpieczeństwa jakie zawisło nad jego imperium.

Z początkiem roku 1420 zamieszkujący Zaporoże Pieczyngowie wypowiedzieli posłuszeństwo Chanowi, zaś wiosną na tereny Bułgarii Nadwołżańskiej najechali zza Uralu wojownicy Chanatu Syberyjskiego. Tymczasem w Skandynawii Szwedzi rozpoczęli powstanie, szybko pokonując nieliczne siły tatarskie okupujące ich kraj. W ten sposób Złota Orda została dosłownie otoczona przez przeciwników.

Tymczasem Henryk IV wciąż uważnie obserwował rozwój wypadków na wschodzie. Pomimo podpisanego z Usztur-Chanem porozumienia pokojowego, od trzech lat przygotowywał się on do wojny. Król zdawał sobie sprawę, że oto nadarzyła się niepowtarzalna okazja aby przywrócić Polsce jej dawną potęgę i chwałę. Tak więc wiosną roku 1421 Polskie wojska ruszyły do walki.

​

Trzon sił polskich uderzył na Wołyń, rozpoczynając oblężenia kluczowych twierdz i osiedli regionu. Tymczasem druga, mniejsza armia napadła na ziemie wciąż lojalnego wobec Ordy księcia mazowieckiego - Jana. W ciągu kolejnych miesięcy Polacy zdołali podbić znaczne połacie ziemi, nie napotykając przy tym poważniejszego oporu. Olbrzymie Tatarskie imperium zdawało się upadać pod swym własnym ciężarem.

​

W końcu, na początku 1422 roku, Henryk zmuszony był podpisać pokój, ponieważ jego niewielkie siły nie były w stanie kontynuować walki na tak olbrzymim terytorium. Książę Mazowsza zmuszony był złożyć hołd królowi oraz zwrócić mu Płock. Ponadto, Wielki Chan zwrócił Polsce dużą część katolickiej Rusi, między innymi Wołyń i Polesie, a także bogaty Kijów.

​

Wspaniałe zwycięstwo nie zjednało mu jednak jego dawnych przeciwników. Ambitny władca został otruty przez nieznanych spiskowców w kilka miesięcy później.


Dokonania:

- Utrata Prus Wschodnich
- Ustanowienie despotycznego systemu władzy królewskiej
- Podbój Polesia, Wołynia i Kijowa
- Wasalizacja Mazowsza
- Zwolnienie z zależności wasalnej księstwa Podolskiego


Mapa Polski na początku i na końcu jego rządów:

​

# Terytorium początkowe
# Ziemie zdobyte
# Granice państw pod koniec jego rządów
​

​

​

Ostatni odcinek ponad miesiąc temu, zamykam aara, kontynuacja = PW

Aux Teergois

Na prośbę autora otworzono.
Pozdrawiam, konserw.

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Bezprym II Wielki
1422 - 1449





Część I


​

Bezprym był najstarszym i najbardziej utalentowanym spośród synów Henryka IV. Choć odebrał on staranną edukację w kluczowych dziedzinach koniecznych do sprawnego rządzenia to czasem, gdy wyprowadzony z równowagi, działał impulsywnie. Gdy 20-letni młodzieniec wstępował na tron, stłamszone przez Henryka Srogiego rody szlacheckie liczyły na zniesienie primogenitury królewskiej i przywrócenie dawnych przywilejów. Jednak dzięki tajnej policji Bezprym zdołał zapobiec wybuchu rewolty. Niezwykle religijny władca zwiększył jeszcze wpływy aparatu terroru poprzez zawiązanie sojuszu z polskim duchowieństwem. Oskarżenia o domniemaną herezję okazały się idealnym pretekstem aby dosięgnąć jego potężnych, politycznych przeciwników.

​

Zima przełomu lat 1423-24 była najdłuższą i najbardziej srogą od dziesięcioleci, co zaowocowało bardzo ograniczonymi plonami. Co gorsza, susza która zaczęła się późną wiosną, spowodowała że wielu właścicieli odmawiało w panice sprzedaży, magazynując ziarno w spichlerzach. Sytuacja ta szybko doprowadziła do klęski głodu wśród chłopstwa i mieszczaństwa, zaś narastająca fala incydentów niebezpiecznie zbliżała królestwo do groźby wojny domowej. Wbrew swym doradcom, Bezprym postanowił zaingerować i pomóc głodującym poddanym poprzez import niezbędnej żywności z zachodnich księstw. Niestety taki ruch wymagał wydania całego zgromadzonego w skarbcu złota i zaciągnięcia niekorzystnych pożyczek. W przeciągu kilku miesięcy sytuacja uspokoiła się, zaś autorytet króla wzrósł niezmiernie wśród chłopstwa oraz w miastach. W ten oto sposób pozyskał on także przychylność stanów niższych, dzięki czemu mógł trzymać ambicje szlachty w szachu.

​

W roku 1424 wysiłki dyplomatyczne króla pozwoliły na poprawę stosunków z Czechami, kiedy to książę Tomasz II Ogończyk zgodził się wydać swą córkę za żonę. Choć Ogończycy byli starymi wrogami od czasów Henryka I, kiedy to zbuntowali się i wydarli Piastom koronę czeską, Bezprym postanowił zapomnieć na razie o dawnych roszczeniach na zachodzie. Całą uwagę skupiał on na wschodzie i Złotej Ordzie, która pomimo problemów wewnętrznych wciąż daleka była od klęski.

Dwa lata później, myśląc że Bezprym II ostatecznie porzucił roszczenia do Czech, książę Tomasz dokonał ryzykownego politycznego ruchu, koronując się nieoczekiwanie na króla. Polskim dyplomatom argumentował on że Mongołowie nie mieli prawa odebrać Ogończykom korony, podobnie jak Piastom, zaś ewentualne roszczenia Bezpryma są bezpodstawne, gdyż Piastowie stracili czeską koronę podczas herezji Henryka I 200 lat temu, co zaaprobował Papież. W ten oto sposób postawił on króla Polski przed faktem dokonanym, licząc na to że małżeństwo z jego córką ochroni go przed ewentualną reakcją. Jednak czeski władca przeliczył się, kiedy to uniesiony gniewem Bezprym wypowiedział mu wojnę.

​

Pierwsze działania wojenne rozpoczęły się już w kilka tygodni po wybuchu wojny, jednak do decydującego starcia doszło dopiero jesienią roku 1426. Podczas walnej bitwy pod Pragą czeskie rycerstwo doznało druzgocącej klęski z rąk sił polskich, dowodzonych przez samego Bezpryma. W bitwie uczestniczyło większość wojsk powołanych pod broń przez obydwie strony konfliktu, tak więc porażka oznaczała dla Tomasza II koniec jakichkolwiek nadziei na zwycięstwo.

​

Oblężenia zajmowanych przez Ogończyków twierdz trwało całą zimę, ostatnia skapitulowała Praga. Doprowadzony do królewskiego obozu teść Bezpryma, zmuszony zrzec się korony, klęknąć przed polskim władcą i złożyć mu hołd lenny, a także przekazać we władanie Górny Śląsk z Opolem. Tak szybkie i zdecydowane zwycięstwo zwiększyło prestiż młodego króla za granicami kraju i wydawało się że Polska znów staje się poważnym graczem na mapie Europy. W kilka miesięcy później, obawiając się potęgi tatarskiej książę Podola postanowił ponownie oddać się pod opiekę króla Polski, stając się jego lennikiem.

​

 

Netzach - Dzięki - heh, faktycznie dość niefortunnie to napisałem

Sauron25, LuKo, de Ptysz - Dzięki

---------- Post dodany o 23:09 ----------Poprzedni post został napisany o 23:04 ----------

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Bezprym II Wielki
1422 - 1449




Część II

​

Złota Orda wyszła z Wielkiej Rebelii, zapoczątkowanej inwazją Timurydów, znacznie osłabiona. Skandynawia znów była wolna, zaś ruscy książęta pokonali siły tatarskie podczas dziesiątek krwawych bitew. Kagan Ahmad I zmuszony był uznać niepodległość swych niedawnych wasali, często idąc na upokarzające ustępstwa. Jednak przepełniony żądzą zemsty tatarski władca z czasem odbudowywał siłę Ordy. Ponieważ kontrolował on teraz znacznie mniejsze terytorium w którym dominującą grupą byli lojalni mu nomadowie, zdołał on znacznie scentralizować i umocnić władzę. Polityka tolerancji wobec Chrześcijan na Rusi i Litwie dobiegła końca, zaś tych którzy nie godzili się na przymusową islamizację rabowano, brano w niewolę jako niewolników lub po prostu mordowano. Nie jest jasne czy brutalne działania Ahmada I podyktowane były chęcią zneutralizowania buntowniczej części ludności, czy też po prostu żądzą rewanżu.

​

Tym czasem w Polsce, 8 lat po wojnie z Czechami, sytuacja była stabilna. Zadłużenie zaciągnięte podczas klęski głodu z 1424 roku zostało spłacone i królestwo znów rosło w dobrobyt. Bezprym II uznał że jest wystarczająco silny i czas najwyższy ponownie ruszyć na wschód, by ocalić Chrześcijan od tatarskiego terroru. Gorąco popierany przez duchowieństwo i mieszczan król, wiosną 1435 roku zorganizował potężną, 30-sto tysięczną armię. Lojalni wasale zapewnili zaś dodatkowe 10 tysięcy zbrojnych.

Pierwsza wyprawa wojsk polskich skierowana była ku dwóm kluczowym twierdzom zajmowanych przez wroga - Mohylewowi i Czernichowowi. Celem tego ataku było odcięcie słabo obsadzonych wojskami tatarskimi Mińska i Litwy od reszty ziem Złotej Ordy. Jednocześnie, działający na tych terenach królewscy szpiedzy zaczęli organizować uciskaną ludność do buntów. Do końca roku Czernichów i Mohylew zostały zdobyte, zaś rozproszone i nieliczne siły wroga unikały konfrontacji i wycofały się na wschód.

Gdy tylko zima roku 1436 dobiegła końca, król wznowił działania wojenne, dzieląc armię na trzy części. Książę Mazowiecki miał udać się z kilkoma tysiącami piechoty na zachód, by wyzwolić Minsk i Litwę z pomocą buntowników. Podobne zadanie otrzymał książę Podolski, który miał za zadanie wziąć przez oblężenie Briańsk, Kaługę i Tulę. Sam Bezprym na czele rycerstwa i lekkiej jazdy skierował się na Kursk i Charków, aby zablokować ewentualne siły tatarskie, idące z odsieczą ku obleganym przez polską piechotę twierdzom. Do końca roku Żmudź, Litwa i ziemia Minska zostały wyzwolone i książę Mazowiecki skierował się z powrotem na wschód. Niestety, zajmowane przez Tatarów garnizony na Rusi wciąż się broniły.

​

Z początkiem wiosny 1437 roku ewentualny polski sukces tej kampanii zdawał się być coraz to bardziej zagrożony. Armia Bezpryma która blokowała dostęp siłom wroga na północ, była coraz to częściej nękana przez tatarskich konnych łuczników. Ponieważ nomadzi stosowali głównie taktykę nagłych uderzeń i odwrotów, złożone głównie z ciężkiego rycerstwa oddziały polskie, działające dodatkowo na otwartym stepie, ponosiły duże straty.

​

Pomimo tego, Król zdołał utrzymać swoją pozycje w Charkowie, dzięki czemu do końca roku polska piechota zdołała wziąć przez oblężenie wszystkie twierdze Ordy na Rusi. Ahmad I, który cierpliwie gromadził swe siły od dwóch lat, próbował zniszczyć blokadę wojsk królewskich, lecz trzy dokonane przez niego próby zakończyły się krwawą klęską. Bezprym dokonał już w tym momencie strategicznego zwycięstwa nad wrogiem, okupując większość znanych ziem Złotej Ordy. Pomimo dużych strat i wyczerpania walczących od 4 lat wojsk, król zamierzał dokonać ostatniego silnego ciosu. Porywając swych żołnierzy charyzmatyczną mową, latem 1438 roku ruszył na Saraj - wielką stolicę Kaganatu.


Obejrzyj wideo - Bitwa o Saraj


Szturm zakończył się sukcesem, zaś Bezprym nakazał swym wojskom splądrować do niedawna wspaniałe miasto. Zwycięstwo to ostatecznie zakończyło trwającą ponad 200 lat hegemonię Złotej Ordy w Europie Wschodniej. Pokonany Ahmad I zmuszony był zwrócić Polsce Żmudź, Litwę i Mińsk.

​

 

HISTORY OF THE WHITE EAGLE



Bezprym II Wielki
1422 - 1449




Część III​

Królestwo Polski wyszło z wojny lat 1435-1438 bardzo wzmocnione. Pomimo dużych strat w ludziach i pewnych problemach ze szlachtą na odzyskanych ziemiach, Bezprym pragnął kontynuować konsolidację dawnych piastowskich terytoriów.

​

W roku 1442, wojska polskie dokonały interwencji na pogrążonych w chaosie Węgrzech. Nieudana krucjata Arpadów przeciwko Tatarom doprowadziła do powszechnego buntu szlachty. Skrzętnie wykorzystali to niedawni węgierscy wasale - książęta Austrii i Styrii, którzy inkorporowali zachodnie ziemie królestwa do swych władztw. Krótka i sprawna kampania Bezpryma II przeciwko dawnym wrogom z południa, zakończyła się wyzwoleniem księstwa Mołdawii jako niepodległego państwa i nowego sojusznika Polski.

​

Tak konsekwentnie realizowana agresywna polityka zaniepokoiła książąt Meklemburgii i Litwy, którzy obawiali się że staną się wkrótce kolejnymi jej celami. Państwa te, sprzymierzone dodatkowo z księstwem Kurońskim, wypowiedziały Polsce wojnę w roku 1446, jednak Trojden IV rządzący nadbałtyckim państewkiem nie włączył się w konflikt, zrywając sojusz. Choć osłabione przez lata wojen, polskie wojska po raz kolejny zatryumfowały dzięki wojennemu kunsztowi swego władcy. Po 2 latach zmagań pokonani agresorzy zmuszeni byli zwrócić Pomorze i Grodno. Tego samego roku anektowane zostało także Mazowsze, kiedy to ostatni władca księstwa zmarł nie pozostawiając następcy.

Gdy Bezprym II zmarł w roku 1449, pozostawił on królestwo które choć niezwykle potężne, jeszcze nie zdołało okrzepnąć po licznych podbojach. Jego następcy musieli zmagać się z wewnętrzną opozycją w postaci wrogo nastawionej szlachty, a także nieprzyjaznymi i zaniepokojonymi agresywną polityką sąsiadami...




Dokonania:

- Przyłączenie Opola, Pomorza, Grodna, Minska, Litwy i Żmudzi
- Aneksja Ksiestwa Mazowieckiego
- Wasalizacja Księstw Czeskiego i Podolskiego
- Złamanie potęgi Złotej Ordy
- Umocnienie despotycznego systemu władzy
- Zwiększenie wpływów duchowieństwa


Mapa Polski za jego panowania:

​

Paradygmat już kiedyś z rozpędu wyczyścił, a ja dziś zamykam.
W razie kontynuacji (co mam nadzieję nastąpi) proszę o PW.
Pozdrawiam, konserw.