Korona Świętego Wacława

Sen o potędze

Wacław IV (1360-1409)



Państwo czeskie po upadku rodzimej dynastii przeżywało przez pewien okres dość wyraźny kryzys, powiązany był on z utratą wpływów w Polsce i rezygnacją z ekspansji na południe. Wykorzystała fakt ten dynastia Luksemburgów.
Pierwszy przedstawiciel nowej dynastii okazał się człowiekiem wybitnym umacniającym czeskie wpływy na śląsku, potrafił także wygrywać konflikty z możnymi, ale poprzez otaczanie się Niemcami zraził do siebie wielu możnych z Czech. Za czasów jego następcy Czechy doszły do wielkiej potęgi i nawet zdobył ich władca ttytuł cesarski.
Jego następcą w roku 1360 został słaby Wacław IV.
Nowy władca nie wyróżniał się niczym szczególnym poza uleganiem wpływom możnych. Z drugiej strony zaś wyraźnie popierał element czeski, czego dowodem było, pod koniec panowania, nadanie kierowniczej roli uniwersytetu w Pradze autochtonom..
Znaczny wpływ na króla zdobył ród Witkowiców, a szczególnie wybitny przedstawiciel tegoż rodu Jerzy Witkowic, który został ostatecznie w 1399 roku palatynem.

Polityka wewnętrzna.

Władca ulegając naciskom możnych podzielił kraj na województwa chętnie obsadzając urzędy Czechami. W kraju pojawiły się w efekcie następujące województwa:
-Morawskie (zlikwidowano odrębność margrabstwa Moraw).
-Czeskie (obejmujące właściwe Czechy, miało zarazem najwyższy prestiż)
-Wrocławskie (tereny Dolnego Śląska)
-Opolsko-raciborskie (Opolszczyzna i reszta Śląska)
-Austriackie (utworzone po wojnie z Habsburgami obejmujące Austrię właściwą bez Wiednia)
-Styryjsko-karynckie (Na obszarze o tej samej nazwie, z czasem autonomiczne)



Kościół w Opawie ufundowany przez Wacława IV

Król zasłynął także jako fundator klasztorów na terenie całego swego królestwa. Ostatnią zaletą jego panowania było szczęście do doradców, gdzie należy wspomnieć o dwóch wybitnych osobistościach:
-Jerzy Witkowic z jednego z najpotężniejszych czeskich rodów. Człowiek znający bardzo dobrze języki: węgierski, górnoniemiecki, łacinę i polski. Wykształcony na uniwersytecie w Padwie. Zorganizował on podupadłą administracje czeską i wyraźnie był rzecznikiem wzmocnienia władzy centralnej. Największą rolę odegrał dopiero po śmierci Wacława IV.
Henryk Ziębicki- Piast o nieprzeciętnych zdolnościach wojskowych, autor śmiałych planów wojennych, doświadczenie zdobywał w praktyce. Początkowo wojewoda wrocławski (1400- 1404), a następnie czeski. (od 1404 roku).

Polityka zewnętrzna

Wzorem swojego poprzednika dążył do umocnienia wpływów na śląsku co doprowadziło do otwartego buntu książąt opawskich i opolskich. W 1399 roku przeprowadził niejaki Jaromir kampanię na terenie śląska zagarniając dla królestwa tereny zbuntowanych książąt. Pozostali książęta zmuszeni zostali do rezygnacji z ziem, w zamian za to pełnili różne urzędy państwowe stając się zaczątkiem śląskich możnych. Walki nie miały większego znaczenia, więc informacje w kronikach na ich temat są szczątkowe.
W tym też czasie doszło do zawarcia kilku interesujących układów, prawdopodobnie z inicjatywy palatyna. Sprzymierzeńcem stały się Węgry i Polska liczące z jednej strony na zabezpieczenie własnej granicy, a z drugiej na osłabienie wpływu Habsburgów. Ci ostatni wyraźnie domagali się czeskiej korony, a gdyby to im się udało to by powstało potężne państwo destabilizujące region.
Lata 1403-1404 miały szczególne znaczenie. W tym czasie wojska Bośni, Austrii oraz Zety (później nazwaną Czarnogórą) uderzyły na Węgry. O dramaturgii tamtych wydarzeń dowiadujemy się min z listu do króla Wacława IV:

W dalszej części listu król prosił o azyl dla siebie i dworu.
W tej sytuacji, gdy wieści te dotarły do Henryka Ziębickiego począł naciskać na króla, aby jak najszybciej uderzyć. Król wykazał się wielką rozwagą samemu nie udając się na wyprawę, a powierzając dowództwo młodemu Henrykowi. Główna armia habsburska znajdował się nieopodal Budy, gdzie zadała ciężki straty Węgrom. Terytoria chorwackie były głównie pod okupacją bośniacką. W tej sytuacji Czesi wykorzystując element zaskoczenia bez trudu zajęli tereny położone za Dunajem. Problemy zaczęły się pod Linz, gdzie wierni księciu mieszczanie i możni zdecydowali się na stanowczy opór. Oblężenie trwało blisko pół roku, nie pomagało nawet zbudowanie potężnych machin. Obrońcy byli nieugięci. Dopiero, gdy zdecydowali się odstąpić od miasta i pozostawić w okolicy szpiegów, czujność nieprzyjaciela została uśpiona do tego stopnia, że już dwa dni później w nocy przebrani za kupców rycerze wkroczyli do miasta mordując strażników i otwierając bramy pierw niewielkiemu oddziałowi, a po podpaleniu miasta głównej armii wojewody.
Sukcesy te nie wpłynęły zbytnio na poprawę sytuacji węgierskich sojuszników, którzy ostatecznie oddali naddunajskie tereny Słowacji i północną część Chorwacji najeźdźcy. Wynik wojny przeważyła armia polska, która wkroczyła do Wiednia niemal w tym samym czasie, co Czesi do Linzu (Marzec 1404). W efekcie kolejnych pustoszących wypraw aż po Tyrol książę Austriacki poddał się i oddał górną i dolną Austrię (bez Wiednia) w ręce Wacława IV.
Pokój nie trwał długo, bowiem możni morawscy byli wrogo nastawieni do Niemców. Bezpośrednim powodem wybuchu nowego konfliktu był bunt mieszczan w Linz.
Już w 1406 wybucha kolejna wojna, ale tym razem bez większego trudu sojusznicy rozgramiają wrogów. W okolicach Wiednia rozniesiona zostaje trzon armii nieprzyjacielskiej. W ten sposób potęga głównego rywala stała się przeszłością. Zajęto w ten sposób Styrię i Karyntię, Węgry z kolei odzyskały (przejściowo) utraconą część Chorwacji. Słowację odzyskali ostatecznie 4 lata później.
Rok 1407 przeszedł pod znakiem dwóch poważnych buntów, pierw przeciw ojcu wystąpił książę Jaromir, który zyskał poparcie Niemców w Karyntii i Górnej Austrii, ale po kilku potyczkach zdając sobie sprawę z trudnej sytuacji powstańców zbiegł do Bawarii, aby rok później wzniecić kolejne powstanie, tym razem tylko w górnej Austrii, pozyskał także, za poparciem austriackim, oddział najemnych żołnierzy, ale i tym razem został pobity przez wojewodę czeskiego i ścigany aż do Karyntii, gdzie został schwytany i powieszony. Śmierć księcia stawiała królestwo w trudnej sytuacji, jedynym następcą był chorowity książę Jan, dla którego była planowana kariera duchowna.
Warto w końcu wspomnieć, ze w tym samym czasie oderwała się Chorwacja, a Węgry zostały dotkliwie spustoszone przez najazd Turecki. W połowie 1408 wybuchł konflikt w który wmieszany został także król czeski. Ufając swojemu wojewodzie w końcu zdecydował się na wyprawę u jego boku przeciw tatarom, Stary król przeszedł przez Słowację i Mołdawię z 17-stotysieczną armią i aż do Dniepru mógł tylko podziwiać ziemie zajęte przez Polaków i Litwinów. Dopiero za Dnieprem na stepie dwukrotnie Czesi rozbili niewielkie zagony wroga, doszli aż do Wołgi, gdzie armię zdziesiątkowała epidemia febry. Zadała ona równie wielkie straty, jak ciągłe ataki chana.
Zmusiło to wyprawę do odwrotu, ale nim doszli do porohów połączyli się z armią litewską próbując stawić czoła nawale niewiernych. Ci rozzuchwaleni ostatnim sukcesem zaczęli energiczny pościg.



Rycerstwo opolskie biorące udział w wyprawie na wschód.

Armia litewsko-czeska liczyła prawie 10 tysięcy żołnierzy, zaś chan miał pod swoimi rozkazami prawie 4 razy więcej. Lewe skrzydło, gdzie stał Henryk Ziębicki dzielnie odpierało ataki, ale reszta armii daleka była od tejże i szybko zaczęła rejterować. W związku z tym wojewoda zdecydował się na odwrót przez Litwę aż do swej ojczyzny. Podczas bitwy miał miejsce ważny incydent o którym wspomina rocznik praski:

Kto stał za spiskiem nie wiadomo, monarcha miał wielu wrogów, zaś władza w kraju, w tym czasie,należała faktycznie do palatyna- Jerzego Witkowica. Miesiąc po tym wydarzeniu koronowany został Jan II, człowiek o słabym zdrowiu i charakterze, powolne narzędzie w ręku możnych.​

_______________________________
Jest to mój pierwszy aar, sytuacja polityczna będzie ukazywana z punktu zainteresowań władców. W przypadku mniejszej ilości wydarzeń będą one bardziej szczegółowe.

 

Czarne chmury

Jan II (1409) i Henryk Ziębicki (1409-1414)




​

Wraz ze śmiercią Wacława IV doszło do podziału władzy w monarchii czeskiej. Wyprawa Henryka pomimo odwrotu zakończyła się sukcesem władców chrześcijańskich i podpisaniem korzystnego pokoju. Z kolei Morawianie byli niezadowoleni z utraty dotychczasowych praw. Wierny pozostał nowemu królowi Jaktor Jelen- wojewoda wrocławski i Styria, gdzie wcześniej już sprawował władzę luksemburczyk Status tego regionu w znacznej mierze przypominał sytuację Siedmiogrodu.
Henryk Ziębicki zyskał poparcie w Czechach i na reszcie ziem śląskich. Po przybyciu do kraju natychmiast opanował Pragę. O złą sytuację kraju oskarżał Habsburgów i był zwolennikiem dalszych podbojów. Jego przeciwnikiem był Jerzy Witkowic, który z kolei popierał stabilizację kraju, ale w obliczu triumfów wojewody czeskiego musiał uchodzić na Morawy.

Polityka wewnętrzna​

Jerzy Witkowic podczas nieobecności wojewody czeskiego pozbawił go urzędu i na jego miejsce mianował Andrzeja Witkowica.
Wraz z narastaniem napięcia wewnętrznego wybuchł bunt w Linz, który stał się już tradycją. Wojska Jana II były zbyt słabe, aby go powstrzymać, zaś Jan II naporem zbuntowanego wojewody uciekł do Styrii. Zebrał tam około 4 tysiące ludzi, ale jeszcze w tym samym 1409 roku, na jesień, jego armia została rozbita podobnie jak i pozostali przeciwnicy Henryka Ziębickiego.
Król Jan II udał się do Mediolanu, gdzie przebywał aż do 1414 roku, ale zachował tytuł królewski.
Wraz z nim azylu we Włoszech szukali Witkowice i Jaktor Jelen.
Henryk jako władca szybko został jeszcze bardziej znienawidzony- nakładał na lud kolejne podatki, okrutnie rozprawiał się z przeciwnikami politycznymi, wszędzie doszukiwał się wrogów. Jeśli uwierzyć rocznikowi praskiemu to mamy taki obraz władcy:

Posłuszeństwo było zachowywane tylko przez armię, która krwawo rozprawiała się z każdymi przejawami buntu. Gospodarczo kraj wyraźnie podupadł, sytuację pogarszały włóczące się po kraju bandy żołdaków, którzy napadali kupców i podróżnych.

Polityka zewnętrzna​

Władca był wojownikiem, więc na krótko po powrocie już zaczął myśleć o rozszerzeniu granic państwa, zarazem nie brał pod uwagę sytuacji poddanych. Był początkowo uwielbiany przez lud, jako ze przyczynił się do świetnych zwycięstw, ale nastroje ludu bywają zmienne i musiał tego doświadczyć na własnej skórze.

W wiosnę 1410 roku po rozprawieniu się z wewnętrzna opozycja brał udział w zjeździe królów w Krakowie. Głównym tematem zjazdu była sytuacja polityczna wschodu.

​

Turcja- opanowała Albanię i Zetę oraz południową Serię. Prowadziła też w tym czasie wojnę państwem mameluków. Kraj ten wyraźnie dążył do wzmocnienia swoich wpływów w regionie.

Wenecja- opanowała strategicznie położone Ateny i dbała przede wszystkim o utrzymanie względnego pokoju na Bałkanach.

​

Siedmiogród- po osłabieniu wpływów węgierskich szukał okazji do utrzymania korzystnej dla siebie sytuacji poprzez balansowanie pomiędzy potężnymi sąsiadami.

Chorwacja- bardzo szybko wyłamała się z chrześcijańskiego kręgu i otwarcie zaczęła popierać Imperium Osmańskie. Kraj ten cały czas liczył na wzmocnienie własnej pozycji w regionie.

Austria- ciągłe walki z Czechami poważnie osłabiły państwo, a co gorsze nic nie wskazuje na poprawę i tak trudnej sytuacji i wpływy sąsiadów stają się w konsekwencji coraz silniejsze.

Węgry- sojusznik Henryka Ziębickiego jest obecnie znacznie osłabiony. Z jednej strony walki z Muzułmanami, a z drugiej strony ciągłe wplątywanie królestwa w sprawy cesarstwa.

Polska- dzięki udanym atakom zjednoczyła pod swoim berłem ziemie mołdawskie, co otworzyło możliwość rozprawy w późniejszym terminie z niebezpiecznymi zakusami południowego sąsiada.

​

Litwa- okres ten przeszła bez większych zmian.

Zaporoże- kozacy utworzyli tutaj swe hospodarstwo. Nie ejst onow pełni niezależne, silne są bowiem tutaj wpływy polskie.

Złota Orda- przegrana wojna osłabiła, ale nie złamała kraju. Mongolscy spadkobiercy Czyngis Chana z pewnością będą szukali okazji do odzyskania utraconych terytoriów.
W zachodniej europie umacnia się Burgundia, z kolei Francja dalej walczy z Anglią, a Kastylia podbiła Grenadę.

Zjazd ukazał rok 1420, jako planowany czas uderzenia na niewiernych. W międzyczasie zaś Henryk Ziębicki miał zupełnie inne plany- już na dwa lata po zjeździe uderzył na Austrię i zdobył Wiedeń. Oskarżył Habsburgów o sprzyjanie turkom. Spustoszył także Tyrol i bez większego problemu przyłączył tereny te do swego imperium. Niespełna dwa lata później Tatarzy napadli na Polskę, gdy zaś król czeski ogłosił przyłączenie się do wojny rozsierdzeni mieszczanie porwali króla i zlinczowali na śmierć. Wielmożni zostali zmuszeni do podpisania pokoju, a w całym królestwie biły dzwony z okazji śmierci człowieka o wielkich planach i ambicjach, który jednakże był znienawidzony przez własny lud.
Do kraju zaproszono Jana II i zaproponowano mu powrót na tron. Monarcha zgodził się dobierając do swej świty pokojowo nastawionego Jerzego Witkowica, któremu powierzył misję uspokojenia kraju, Jaktora Jelenia, który miał zadbać o obronność kraju, a także Piotra z Głogowa do rozprawy z bandami rabusiów, którzy niejednokrotnie wykorzystywali stare strażnice i twierdze jako swoje siedziby. Czy Czechy w końcu zaznają spokoju i czy wyjdzie coś z ambitnych planów nagle zabitego monarchy?

 

Czas pokoju

Jan II (1414-1444)

​

Jan II podczas swojej banicji przebywał w Mediolanie, gdzie miał okazję zapoznać się z zachodnim modelem rządów. Czas ten wraz z innymi azylantami poświęcił przede wszystkim na przygotowanie podwalin pod przyszły sojusz i zapoznanie się z reformami wprowadzanymi we Włoszech. Cały czas liczył bowiem na odzyskanie korony czeskiej. Tam też urodził się jego i księżniczki węgierskiej Jadwigi syn- Jerzy. Mimo to jego osobowość nie rokowała nawet po powrocie, ze będzie władcą zdolnym. Pobyt ten wpłynął za to zasadniczo na byłego palatyna- Jerzego Wiitkowica, który po powrocie do kraju planował szereg reform usprawniających państwo.
6 marca 1414 w dniu śmierci Henryka Ziębickiego wiele się odmieniło i już 21 maja witano nowego króla- Jana II.

Polityka wewnętrzna​

Władza królewska nie miała większego poparcia, za to lokalni wojewodowie mieli bardzo silne poparcie możnych. W ich interesie była słaba władza królewska, która umożliwiała przez to nadużywanie prawa i bogacenie się nie tylko możnych, ale i rabusiów.

Jedna ze zbójeckich siedzib​

Palatyn (on faktycznie zajmował się całą polityką wewnętrzną) w pierwszej kolejności dążył do pozyskania poparcia wśród kupców. Tworząca się szlachta zapewniła sobie prawo odmawiania, za pośrednictwem wojewody, udziału w wojnach jeszcze za poprzedniego władcy, a sytuacja wymagała zbrojnego działania, aby pomóc kupcom. W tym celu zdecydowano się na armię zawodową.. Jerzy Witkowic za zgodą króla ogłosił edykt na mocy którego wszyscy rabusie, którzy zgodzą się służyć królowi zostaną zwolnieni z należnej im kary. Było to w roku 1415 i przyniosło nawet pewne efekty.
Poważniejsze znaczenie miał za to edykt z roku 1417 ogłaszający zwrot wszystkich skonfiskowanych przez Henryka Ziębickiego ziem prawowitym właścicielom.
Kolejne istotne wydarzenie nastąpiło dopiero w 1421 i pociągnęło za sobą szereg kolejnych zmian, a było to opracowanie systemu obronnego kraju w związku z nowymi zagrożeniami na czele z prawosławną Polską. Projekt ten dotyczył stworzenia w kraju systemu fortyfikacji i odnowienia zniszczonych starych fortec. Podobnie opieką objęto kupców, gdyż zaczęto na większą skalę rozprawiać się z łupieżczymi bandami. Największy problem z bandytyzmem dotykał szczególnie obszarów górskich, a nieraz nawet dochodziło do regularny walk. Co bystrzejsi łotrzy część ze zdobytych łupów rozdawali chłopom i w ten sposób zyskiwali miano dobroczyńców ludu, w rzeczywistości celem rabusiów było zdobycie sympatii ludu z okolic w których mieszkali. Eliminacja ich miała się ciągnąć jeszcze przez długie lata, ale do 1430 z głównych szlaków handlowych w zasadzie byli wyeliminowani, najgorzej sytuacja przedstawiała się w górach Styrii.
Wysiłki w tych kierunkach prowadzone przyczyniły się do stopniowego wzmocnienia władzy w Pradze, chociaż korzyści miał tutaj głównie palatyn, ale było to dużo lepsze od poprzednio panującej sytuacji. Okres ten pokazał jak duże znaczenie ma dobry doradca, który dążył nawet panowania następcy króla Jana II. Jedynym który tego nie doczekał z ważniejszych włodarzy na dworze był Piotr z Głogowa, a jego miejsce zajął Anzelm Kynsky.
Okres gospodarczego rozwoju był zakłócany tylko przez bunty w Wiedniu oraz w 1433 najazdem Moskwy i Kijowa. Kraj niespodziewanie stał się jednym z najsilniejszych w regionie i zarazem był na wschodniej granicy katolicyzmu. Nawet Węgry tylko z najwyższym trudem i dzięki czeskiej pomocy uniknęły zmiany w państwo prawosławne.

Jedna ze świątyń zbudowana na polecenie władcy Czech.​

Bardzo dużym sukcesem czeskiej polityki stał się fakt, iż poprzez obieranie na starostów Czechów w terenach zamieszkałych przez Sasów i fakt powszechności przywilejów dla tych pierwszych doprowadził do zmian kulturowych, co zaowocowało wzmocnieniem pozycji oraz ich dominacją języka czeskiego na tych ziemiach.
Poprawa bezpieczeństwa kraju i sympatia względem oraz szerokie poparcie dla króla umożliwiły w 1442 roku mianowanie następcą Jerzego wbrew woli możnych, a także odebranie im prawa do odmowy w wypadku mobilizacji na wojnę. Po raz pierwszy nie byli w stanie sprzeciwić się woli władcy, co wskazywało wyraźnie na zmiany jakie zaszły w tych czasach.


______________________
W następnym odcinku:
-polityka zewnętrzna (niewiele się działo)
-Sytuacja i ogólna historia Turcji, Moskwy, Polski, Węgier i Zakonu Krzyżackiego (są to kraje kluczowe w obecnej polityce).

Imiona doradców są zmienione (odpowiednikiem danego doradcy jest ktoś inny (jeden został królem – Henryk Ziębicki, w rzeczywistości panował Jan II, a to był zabieg majacy zasłonić uspokojenie kraju i dodać co nieco smaczku)

 

Nowi wrogowie

Jan II (1414-1444)



Polityka zewnętrzna
​

Władca ten nie był zbyt aktywny w dyplomacji, w zasadzie dążył tylko do utrzymania dobrych kontaktów z dotychczasowymi sojusznikami i dobrych kontaktów z liczącymi się krajami zachodu.
Wraz z rozpadem Polski i związania jej resztek z Moskwą pozycja Czech wyraźnie osłabła, aby to zniwelować podpisano sojusz z Mediolanem w 1429 roku.
Rok 1431 przyniósł wybuch wojny Ukrainy, Moskwy, Nowogrodu i Połocka z Węgrami, Krzyżakami i Czechami. Już pierwsza faza walk była sukcesem wielkiego mistrza, który praktycznie bez oporu zdobył Połock, a schwytanego tam księcia Dymitra kazał powiesić. Zanim zaś Moskale zebrali siły padł także Nowogród, który odstąpił zakonnikom Psków z licznymi przyległościami, aż w okolice stolicy republiki. Na tym skończyły się sukcesy katolicyzmu. W tym czasie siły węgierskie w liczbie 4 tysięcy żołnierzy zostały pobite przez wojsko kijowskie (według ówczesnego kronikarza było to około 30 tysięcy bitnych wojaków, ale liczby te wydają się być przesadzone). (w efekcie tych walk całość położonych w Karpatach ziem zmienił właściciela, a korona świętego Stefana była tylko cieniem przeszłości.
W międzyczasie Jan II niezbyt przejmował się sytuacją, nakazał za to wojewodom odnowić stare fortece. W marcu 1432 walki zaczęły się na obszarze Moraw. Andrzej Kynsky wojewoda morawski świetnie przygotował się do obrony i wysłał list z apelem do króla o pomoc:

Wojewoda czeski Jaktor Jelen stanął na czele wojska i został wyprawiony by rozprawić się z nieprzyjacielem, ale w tym samym czasie także Górny Śląsk został napadnięty przez Moskwę, z kolei do Wiednia wkroczyli buntownicy węgierscy i zaczęli grabić okolice tego ważnego miasta. Jaktor w pierwszej kolejności uderzył na najsłabszego wroga- buntowników. Ci widząc potęgę jego 17-stotysiecznej armii w krótkim czasie poszli w rozsypkę nie podejmując nawet poważniejszych działań.
Po tym sukcesie wojewoda wyprawił się na Morawy, gdzie doszły go wieści o upadku głównych twierdz śląskich i ataku na potężny Wrocław, który także poddał się, ale w odróżnieniu od innych obwarowanych miast- bez walki, pozostałe zamki i miasta nie były już tak łatwe do zdobycia.
Na wieść o nadchodzących wojskach królewskich Kijowianie zdecydowali się wycofać z łupami, ale w okolicach Bramy Morawskiej obie armie się spotkały.
Armia czeska liczyła 13 tysięcy piechoty i 4 tysiące konnych, a nieprzyjacielska 10 tysięcy piechoty i 6 tysięcy konnych. Tak natomiast opisuje tą bitwę sam dowódca wojsk czeskich.

W toku dalszych działań oswobodzono resztę okupowanych ziem, a nawet doszczętnie zniszczono resztę sił nieprzyjacielskich. Kampania Jaktora Jelenia skończyła się zdobyciem Trencina i Koszyc oraz spustoszeniem Rusi Czerwonej. Na mocy podpisanego pokoju Moskwa uznała zdobycze Krzyżaków, a Czechy uzyskały odszkodowanie w wysokości 20 tysięcy groszy praskich.
Jan II w kolejnych latach przede wszystkim angażował się w politykę węgierską, gdzie pomógł rozprawić się ze schizmatykami (dążyli oni do przejęcia władzy w kraju), a zarazem same Węgry stawały się coraz bardziej zależne od Czech.
Umarł 2 sierpnia 1444 pozostawiając kraj w odpowiedzialnych rękach swego syna.

______________________________

Z racji, ze trochę tego jest uznałem, ze sytuację polityczną krajów w obrębie zainteresowań czeskich omówię osobno. Z drugiej strony obecny brak grafik będzie też z nawiązką nadrobiony przy okazji omówienia sytuacji.

 

Zjazd Praski (6-15 sierpień 1444)

​

Pomimo śmierci króla Jana II w Pradze odbył się zjazd monarchów, z konieczności Czechy były reprezentowane przez starego Jerzego Witkowica. Udział w spotkaniu wziął też król węgierski Władysław V, wielki mistrz Michał II i elektor brandenburski Albrecht IV.
Najważniejszą kwestią omawianą podczas zjazdu była sytuacja polityczna i zagrożenia na wschodzie.

Sytuacja religijna w 1444 roku​

W obliczu takiej sytuacji międzynarodowej na zjeździe praskim podjęto następujące decyzje
-Polska jest zagrożeniem dla kościoła, należy ja zniszczyć lub przywrócić na łono katolicyzmu.
-Moskiewskie wpływy należy osłabić.
-Nie można dopuścić do umocnienia Turcji w europie
-Węgierska polityka będzie odtąd zależna od Czech.


_____________________

zanim następny odcinek będzie trochę czasu minie na pewno do września mnie nie będzie.

 

Triumf rozumu

Jerzy Wielki (1444-1469)

​

Gdyby wskazać jednego z najwybitniejszych władców Czech z pewnością znalazłby się tutaj Jerzy. Wykształcony w Mediolanie, a także przez wybitnego palatyna Jerzego Witkowica. Przyszło mu panować w trudnych czasach, zmienił kierunek ekspansji swego kraju, wzmocnił jego pozycję w europie, zmodernizował armię, przyczynił się do rozkwitu gospodarczego Czech i wytyczył ścieżkę dla następców poprzez stanie w opozycji do Papieża. Kolejnym ważnym elementem było przyjazne nastawienie do ludzi spoza granic jego królestwa, tak bowiem po śmierci Jerzego Witkowica palatynem został Albrecht Holstein. Widział on, ze tylko poprzez ściąganie wybitnych osobistości na dwór jest w stanie osiągnąć sukces. Władca ten nie kierowa się sentymentami, a nawet widział słabość kościoła katolickiego i przez to dążył do wykorzystania jego słabej pozycji do własnych celów politycznych. Ożenił się z księżniczką badeńską Agnieszką.

Polityka wewnętrzna
​

Władca ten dążył do wzmocnienia pozycji swego państwa przede wszystkim przez rozprawę ze stronnikami Habsburgów. Dynastię tą uważał za głównego wroga i dopiero po rozprawie z księciem Austrii i rozprawieniu z buntami zaczął dbać o porządek w kraju.
Wspierał handel i miasta poprzez wydawanie edyktów o cle na kupców spoza granic Czech. W Austrii wyrosło w tym czasie ludzie, którzy nie pamiętali już rządów habsburskich i wspierali swego luksemburskiego pana.. Po raz pierwszy w historii wojewodą został Austriak Johan von Kreitzschien Pomimo tego największymi przywilejami nadal cieszyli się Czesi. Dodatkowo Jerzy ograniczał prawa duchowieństwa a w 1456 skonfiskował liczne dobra należące do duchowieństwa.
Efektem tych wydarzeń był przede wszystkim ustawiczny konflikt z papiestwem. Ze względu na edykt o tolerancji dla innowierców, gdzie głównie zaliczali się waldensi, papież wyklął króla.
Za jego czasów rola raubritterów została zmarginalizowana i ograniczona tylko do pewnych alpejskich rejonów, głównie w Tyrolu.
Dzięki tym wszystkim działaniom Praga stała się jednym z ważniejszych centrów handlowych. Dodatkowo nastąpił znaczny rozwój rzemiosła. Były to wszystko oznaki ogromnego postępu i wykorzystania mocnej pozycji w cesarstwie, a przede wszystkim kontrolowania ważnych szlaków handlowych.
Władca ten nie oszczędzał na rozwoju nauki- znaczne sumy przeznaczał na rozwój uniwersytetu praskiego i zwerbowaniu z zachodu najwybitniejszych umysłów.. Umożliwiło to nawet zdobycie przodującej pozycji na wschodniej granicy katolicyzmu oraz zabezpieczenie jej przed prawosławnymi i muzułmanami. Pomimo tego kolejne kraje uginały się pod presją innowierców, a już na domiar złego w samym katolicyzmie coraz wyraźniej zaznaczał się upadek związany z kupczeniem odpustami i sprzeciwami na te praktyki niektórych teologów. Również przywódcy polityczni królestwa byli zdegustowani całą tą sytuacją i powoli ten problem miał nabrzmiewać.
Ogromne znaczenie miała dokonana reforma izby wyższej sejmu nazwanej Zgromadzeniem Ludowym. W jej skład od roku 1462 wchodzili
wojewodowie (9- wrocławski, opolsko-raciborski, praski, morawski, łużycki, austriacki, tyrolski, karyncko-salzburski, styryjski)
namiestnik Badenii (1).
Duchowni (5- arcybiskup praski, biskup wrocławski, wiedeński, trydencki i ołomuniecki)
przedstawiciele miast (10- Pragi, Ołomuńca, Wrocławia, Brna, Opawy, Wiednia, Grazu, Salzburga, Trydentu i Linzu)
Przedstawiciele 10 wielkich rodów po jednym z każdego (10)
najwyżsi urzędnicy państwowi (10 podczaszy, palatyn, osobiści doradcy króla, podskarbi. zarządcy wszelakiego rodzaju)
Razem w powstałym zgromadzeniu ludowym było wówczas 45 osób. Zebrania odbywały się przynajmniej raz na rok i wskazywały na mocną pozycję szlachty.

W sejmie obecna była także izba niższa, którą zwoływano raz na 3 lata, było to zgromadzenie walne, gdzie prawo głosu otrzymywała szlachta, duchowieństwo i herbowi mieszczanie.

Rozkwit czeskiej kultury i sztuki​

Decyzję podejmowano przez głos większości, a na obszarze województw zaczęły działać walne sejmiki wojewódzkie. W znacznej mierze ograniczało to władzę wojewody, który musiał się rozliczać ze swych dokonań przed zgromadzeniem ludowym.
Wraz z objęciem tronu badeńskiego Jerzy zniósł odrębność Styrii i wprowadził na jej obszarze prawo czeskie.
Jerzy dał się poznać także, jako władca troszczący się o naukę, gdyż znacznie rozbudował uniwersytet praski, a w mniejszym stopniu także wiedeński. Rozbudował swoją praską rezydencję i troszczył się o postęp myśli nie tylko na swoim dworze, ale też we wszystkich ważnych sferach i rejonach królestwa.

Upłynał miesiąc, zatem zamykam, w razie kontynuacji PW

Aux Teergois