Österreich AAR

Technikalia:
MyMap 1.65
Trudność - hard
Agresywność - coward

Dodatkowo: Soapy Frog's Combat Tables, obniżone o 40% wpływy z handlu, tabele technologii z QPM, sprite'y z MES'a i QPM oraz grafika z WATKABAoI i pewnie coś jeszcze

Wstęp
​

Historia rodu Habsburgów zaczyna się w 1273 roku, kiedy to mało liczący się władca Górnej Alzacji Rudolf został przez kolegium elektorów Rzeszy wybrany na króla Niemiec. Wybór ten podyktowany był obawą przed potężnym Przemysłem Ottokarem II, królem Czech, który był kontrkandydatem Rudolfa. Elektorzy sądzili, że wybór Habsburga pozwoli im na powiększenie swej roli w Niemczech. Jakież było ich zdziwienie, gdy niedługo po koronacji nowy król przystąpił do wzmacniania swej władzy.
Jego niedawny rywal król czeski nie zamierzał się podporządkować i wraz z niezadowolonymi książętami niemieckimi wystąpił przeciw Rudolfowi. Pokonany jednak został w bitwie pod Durnkrut a zaraz po bitwie został zabity.
W 1282 roku król Rudolf nadał kraje austriackie swym synom Albrechtowi i Rudolfowi, dzięki czemu potęga rodu znacznie wzrosła, szczególnie, że po śmierci Rudolfa, jego syn Albrecht mimo oporów i krótkiej wojny został królem Niemiec.

W początkach XV wieku Habsburgowie reprezentowani byli przez dwie linie: albertyńską władającą Austrią i leopoldyńską w Styrii i Tyrolu.

Albrecht V Habsburg



​

Albrecht V księciem Dolnej Austrii został po śmierci swego ojca w 1404 roku. Na jego władztwo składały się tereny położone nad Dunajem aż do granicy z Czechami na północy, na wschodzie graniczące z Królestwem Węgier, na południu sąsiadami były księstwo Styrii rządzone przez Ernesta Żelaznego oraz Arcybiskupstwo Salzburgu, na zachodzie sięgało do granic Bawarii.

* * *
​

Pozycja Albrechta w 1419 roku nie była zbyt silna, mimo zaręczyn w 1411 roku z córką Zygmunta Luksemburskiego, cesarza niemieckiego i króla Węgier a także zawartego sojuszu, książę władał małym peryferyjnym księstwem, dodatkowo cierpiał na chroniczne braki złota w skarbcu a jego armia nie liczyła nawet 10 tysięcy.
W sierpniu zmarł król Czech Wacław IV a po koronę św. Wacława sięgnął cesarz Zygmunt. Jednak Czesi nienawidzący króla Węgier za doprowadzenie przez niego do spalenia na stosie Jana Husa w 1414 roku w Konstancji, wystąpili zbrojnie, co stało się początkiem wojen husyckich. Albrecht wypełniając zobowiązania wobec cesarza uderzył na czele 8 tysięcznej armii na południowe Czechy i obległ Tabor. Próby szybkiego opanowania miasta nie powiodły się i przerodziło się w przewlekłe oblężenie. Tymczasem wojska Zygmunta ponosiły klęskę za klęską z rąk doskonale zorganizowanych Czechów, w listopadzie Zygmunt poniósł porażkę na Morawach i musiał się wycofać na Śląsk w rejon Wrocławia. Zima 1419\20 nie przyniosła praktycznie żadnych walk, ponieważ wszystkie strony zbierały siły przed nadchodzącą wiosną. Albrechtowi udało się zaciągnąć 5 tysięcy piechurów w północnej Hesji, dzięki czemu jego armia w początkach marca 1420 roku liczyła ok. 12 tysięcy żołnierzy. Dodatkowo cesarz obiecał skierować 15 tysięcy Węgrów na południe Czech.
Pierwsze działania Husytów ku zaskoczeniu Albrechta skierowane zostały przeciw niemu. 7 tysięcy piechurów wraz ze sławnym już Janem Žižką zaatakowało zaskoczone wojska austriackie pod Taborem i zmusiło do ucieczki. Albrecht stracił w walce 1,5 tysiąca żołnierzy w tym 300 konnych. Czesi korzystając z pasywnej postawy Zygmunta wkroczyli za wycofującym się księciem Austrii na tereny jego księstwa. Albrecht nie widząc szans na pokonanie Czechów wycofał się za Dunaj i raz po raz słał prośby do Zygmunta o pomoc.
Czesi natomiast korzystając z okazji rozpoczęli plądrowanie wsi a także rozłożyli oblężenie wokół Krems.
Rok 1421 przyniósł kolejne porażki w walce z Husytami, Luksemburczyk zmagający się dodatkowo w Chorwacji z Wenecją nie był w stanie podjąć skutecznej akcji w Czechach. Osamotniony Albrecht ograniczył się tylko do obrony linii Dunaju i próbach nowych zaciągów w Rzeszy. Podjęta w październiku próba przełamania oblężenia Kremsu zakończyła się porażką, co ostatecznie doprowadziło do poddania miasta Czechom w marcu 1422 roku.
Przełomem w wojnie okazało się pośrednictwo Danii, które doprowadziło do 5 letniego zawieszenia broni, przy czym Czesi mieli się wycofać z zajętych terenów a także wysłanie posłów do Rzymu w celu omówienia kwestii Husytyzmu. Pokój Albrecht przyjął z nieskrywaną radością, skarbiec świecił pustkami, utrzymywanie stale powiększanej armii było ponad siły małego księstwa.
Czas pokoju książę Albrecht wykorzystał na wzmocnienie gospodarki i promowanie handlu.
Książę obawiający się również ponownego ataku husytów, umocnił fortyfikacje Kremsu
i zreorganizował armię, znacznie wzmacniając jej morale.

​

W polityce zagranicznej Albrecht starał się pozyskać sobie swych sąsiadów, dlatego też w 1425 roku mimo poparcia cesarza nie zdecydował się zająć księstwa Straubing i przekazał je panującym w Bawarii Wittelsbachom. Kolejne lata to nieprzerwane pasmo działań mające zapewnić Albrechtowi koronę cesarską, która w myśl przyrzeczenia Zygmunta miała po jego śmierci przypaść księciu Austrii.
Przełomowym rokiem okazał się 1437, w styczniu Zygmunt Luksemburski ostatecznie podporządkował sobie Czechy, które dzięki kompaktatom praskim, uzyskały swobodę religijną. Porozumienie możliwe było dzięki bitwie pod Lipanami, gdzie w 1434 roku Taboryci zostali pokonani przez umiarkowanych utrakwistów i katolików.
Panowanie Zygmunta trwało jednak tylko kilka miesięcy, gdyż 9 grudnia 1437 roku zmarł w południowych Czechach.
Na mocy porozumienia Albrechta z Zygmuntem, parlament Węgier w styczniu 1438 roku wybrał księcia Austrii na króla Węgier, uroczysta koronacja odbyła się Szekesfehervehar.

​

​

Miesiąc później do Wiednia dotarła wiadomość, że Czesi wybrali Albrechta na swego króla a kolegium elektorskie obrało go cesarzem niemieckim. W przeciągu pół roku książę Austrii z prowincjonalnego księcia stał się jednym z najpotężniejszych władców Europy.
Panowanie Albrechta nietrwało jednak długo, zaledwie 2 lata, zmarł 2 listopada 1439 roku, pozostawiając ciężarną żonę. Tron przejął po nim Fryderyk V.

​

 

CZĘŚĆ II

​

Fryderyk V Habsburg



​

Sytuacja Fryderyka V skomplikowała się znacznie w cztery miesiące po wstąpieniu na tron, kiedy to Elżbieta Luksemburg, żona zmarłego Albrechta urodziła syna, Władysława, który według prawa był prawowitym dziedzicem Austrii. Fryderyk, aby ratować swoją sytuację ogłosił się opiekunem dziecka i umieścił w zamku Orth, gdzie w rzeczywistości przetrzymywał go jako więźnia. Jednak przed przekazaniem Władysława do Austrii, jego matka wymusiła na prymasie koronację swego syna na króla Węgier w Székesfehérvár. Działanie to w obliczu wyboru Władysława Jagiellończyka, syna króla polskiego Jagiełły, na króla węgierskiego przez szlachtę doprowadziło do wojny domowej na Węgrzech.

​

Nie mieszając się osobiście w walki na Węgrzech Fryderyk skupił się umacnianiu swej władzy w krajach austriackich, gdzie oprócz księstwa Austrii panował w Styrii i Karyntii a także sprawował władzę w Tyrolu w imieniu małoletniego kuzyna Zygmunta Habsburga.
Działania te nie podobały się jednak austriackim możnym, którzy w lutym 1444 roku wzniecili bunt w okolicach Wiednia, który miał na celu detronizację księcia. Walki trwały niecałe pół roku, kiedy to Fryderyk dokonał masakry powstańców w bitwie pod Traisenbergiem. Pacyfikację kraju zakończył edykt wydany przez Fryderyka nakazujący konfiskatę włości buntowników a ci, którzy dostali się do niewoli zostali straceni w Wiedniu. Znacznie wzmocniło to pozycję Fryderyka, który stał się największym posiadaczem ziemskim w Austrii.

​

W grudniu 1444 roku do Wiednia dotarła wiadomość o śmierci Jagiellończyka w bitwie pod Warną. Wykorzystując zamieszanie spowodowane klęską Fryderyk wkroczył do Burgenlandu, zamieszkanego przeważnie przez osadników niemieckich a wchodzącego do tej pory w skład Węgier. Węgrzy, którzy borykali się chaosem w państwie i najazdem Turków ostatecznie zgodzili się na zrzeczenie tych ziem do Austrii.
Kolejne lata panowania Fryderyka upływały na umacnianiu władzy i wspieraniu rozwoju kraju. W 1455 roku zakończono budowę wspaniałej Akademii, ponieważ Fryderyk jako jeden z pierwszych monarchów był mecenasem sztuki i opiekunem renesansowych artystów pochodzących z Włoch.
W drugiej połowie XV wieku doszło do zbliżenia Austrii z Burgundią, powodem było zwycięstwo Francji w wojnie stuletniej z Anglią, dzięki czemu zjednoczona Francja skierowała swą uwagę na zachód, za Ren, przez co poczęła zagrażać Rzeszy. Burgundia miała hamować jej zapędy w zamian, za co książę Burgundii otrzymał z rąk cesarza Fryderyka tytuł króla Lotaryngii. Działania cesarza w celu osłabienia elektorów Rzeszy i wywyższenia Austrii przyniosły efekty w lipcu 1457 roku, kiedy tytuł księcia Austrii zastąpił tytułem arcyksięcia, który miał wyrażać nadrzędną pozycję Austrii i Habsburgów w cesarstwie.
Pokojowa polityka cesarza zakończyła się w 1460 roku, kiedy to wojska weneckie i genueńskie zaatakowały Krainę, należącą do księstwa Styrii. Fryderyk wraz z 18 tysięczną armią od razu wyruszył w kierunku weneckiej Istrii, aby w ten sposób odciąć wroga od zaopatrzenia i zdobyć ten ważny port. Podczas przejścia przez dolinę Mallnitzerscharte na wojska austriackie uderzyli Genueńczycy. Tylko dzięki spokojowi umysłu księcia nie doszło do pogromu Austriaków, którzy stłoczeni w wąskim przejściu byli łatwym celem dla piechoty genueńskiej. Jednak Włosi popełnili błąd schodząc ze wzgórz, gdzie zostali stratowani przez brawurową szarże austriackich rycerzy. W bitwie zginęło ok. 1200 Genueńczyków i tylko 200 piechurów i 28 rycerzy austriackich. Dzięki tej bitwie droga na Istrię stanęła otworem. Jednak sytuacja szybko zmieniła się na niekorzyść cesarza, który rozłożył się z oblężeniem wokół portu Pula. 18 grudnia 1460 roku Wenecja zajęła turecką Chorwację, przez co oskrzydliła Karyntię, na którą natychmiast uderzyli Genueńczycy. Wycofujący się na północ Fryderyk próbował przebić się przez obsadzone przez wrogie wojska przełęcze jednak poniósł klęskę. W tej sytuacji cesarz postanowił połączyć się z wojskami styryjskimi oblegającymi Friuli, co nastąpiło pod koniec stycznia 1461 roku. Obronę Austrii pozostawił 5 tysięcznemu oddziałowi kawalerii, który stacjonował w okolicach Wiednia. Zadanie to wykonali doskonale rozbijając dwu krotnie silniejsze siły wenecko-genueńskie na równinach Burgenlandu.
Przeciągająca się wojna przez długi czas nie przynosiła rozstrzygnięcia, sojusz włoski walczący na dwóch frontach nie był w stanie zagrozić Austrii a wojska cesarskie utknęły przy oblężeniu Friuli, które zdobyto dopiero w styczniu 1463 roku. Mimo opanowania miasta Fryderyk nie miał odpowiednich sił, aby uderzyć na samą Wenecję, dlatego też w lutym podpisano pokój na mocy, którego sojusz włoski miał zapłacić 125.000 florenów cesarzowi. Pokój zawarto na 10 lat.
Zaraz po wojnie Fryderyk V zajął się sprawą Styrii, którą rządził do tej pory wraz z bratem Albertem. W 1463 roku Albert jednak zmarł bezpotomnie a księstwo przeszło we władanie cesarza, który włączył je bezpośrednio do arcyksięstwa Austrii.

​

Zmęczony wojną kraj nie zaznał jednak pokoju, gdyż już w grudniu 1466 roku wraz z Węgrami i Polską, Fryderyk uderzył na Czechy, gdzie rządził Jerzy z Podiebradu, sympatyk husytyzmu. Powodem wojny były próby Czechów podporządkowania sobie książąt w środkowych Niemczech. W styczniu 1467 roku cesarscy uderzyli na zajętą przez Czechów Górną Frankonię, aby w ten sposób odciąć ich od posiłków z Hesji i Palatynatu Reńskiego.
W Austrii cesarz pozostawił tylko 7 tysięcy żołnierzy, którzy mieli bronić przepraw na Dunaju przed potencjalną inwazją Czechów. Inwazja czeska nastąpiła w maju. Jednak na taką skalę, jakiej nikt się nie spodziewał. 40 tysięcy doskonale wyszkolonych czeskich piechurów uderzyło w okolicach miasta Krems i po wielogodzinnej walce rozbiło Austriaków. Niedobitki wycofały się do Wiednia. Fryderyk w tym czasie utknął we Frankonii, dodatkowo atakowany raz za razem przez oddziały heskie. Sytuacja stawała się coraz gorsza, na progu zimy 1467 roku siły Fryderyka we Frankonii stopniały do 8 tysięcy i mimo ustąpienia Czechów z Austrii to kraj był straszliwie splądrowany. W lutym 1468 roku cesarz podjął starania o podpisanie pokoju, który ostatecznie zawarto w lutym 1470 roku, wracano do stanu sprzed wojny, jednak pozycja Fryderyka w Rzeszy znacznie straciła na znaczeniu a i samo cesarstwo bardziej przypominało mozaikę niż jednolity organizm.

W 1474 roku wygasł pokój z Wenecją, która starała się wykorzystać trudności cesarza i uderzyła na Styrię w listopadzie. Tym razem jednak zaprawione w wojnach siły cesarza rozbiły Wenecjan w Styrii a następnie ruszyły za nimi aż pod Friuli, gdzie rozłożyły się z oblężeniem. W tym samym czasie 6 tysięczny oddział austriacki wkroczył do niebronionej Istrii, gdzie obległ Pulę. W tym momencie wojna utknęła w martwym punkcie, Wenecjanie zaskoczeni obrotem sprawy nie byli w stanie podjąć poważniejszej akcji a wojska cesarskie zajęte były obleganiem włoskich miast. Przełom przyszedł dwa lata później, gdy udało się opanować Fryderykowi Istrię oraz posiadłości weneckie we Włoszech aż po Mantuę. Cesarz postanowił raz na zawsze złamać potęgę Wenecji i zdobyć samo miasto, zebrał 25 tysięczną armię i w maju 1477 roku zaatakował miasto, bronione przez 16 tysięcy żołnierzy. Wielogodzinna walka nie przyniosła rozstrzygnięcia, za to siły cesarskie stopniały do 13 tysięcy, dlatego też Fryderyk postanowił się wycofać i blokować Wenecję od strony lądu. Pat sytuacji skłonił obie strony do rokowań, które doprowadziły do podpisania pokoju w Mantui 27 grudnia 1477 roku, na mocy, którego Austria powiększyła się o Istrię. Dodatkowo miasto Parma podporządkowane zostało cesarzowi jako wolne miasto cesarskie.
Pomimo zwycięstw Austria była osłabiona i potrzebowała pokoju. Przetaczające się przez jej tereny wojska grabiły i plądrowały nie rzadko mordując tych, którzy stawiali opór, dlatego też Fryderyk rozpoczął prowadzić bardziej pokojową politykę, która przyniosłaby wymarzony spokój i dobrobyt na ziemie naddunajskie. Dyplomatyczne działania przyniosły efekt już w lipcu 1478 roku, kiedy to udało się cesarzowi podporządkować Burgundię, którą odziedziczył jego syn Maksymilian, żonaty z córką króla Lotaryngii, Marią.

​

Polityka pokojowa zaczęła przynosić korzyści w drugiej połowie lat 80-tych XV wieku, rozwijał się dynamicznie handel, szczególnie z Czechami, gdzie kupcy austriaccy zdobyli dominującą pozycję, a także postępował rozkwit rzemiosła w coraz ludniejszych miastach Austrii.
Starzejącemu się cesarzowi przed śmiercią udało się w 1490 roku podporządkować sobie Węgry, gdzie po śmierci Macieja Korwina, tamtejsza szlachta obwołała starego Habsburga królem.
Fryderyk jednak już w nie całe dwa lata później zmarł, przekazując władzę nad arcyksięstwem Austrii swemu jedynemu synowi Maksymilianowi I.

Zamykam, w razie chęci kontynuowania PW.
Serek