Polska AAR /od 1936 r./

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 października 1955

odcinek 443

Store forandring
(Duża zmiana)​

Polska​

Wydarzeniem pierwszej połowy października br. była niewątpliwie wizyta wojskowej delegacji z Czechosłowacji (4-6.X.) na której czele stanął marsz. Ludvik Krejci. Podczas tajnych rozmów z przedstawicielami polskiego Ministerstwa Obrony Narodowej przekazano kompletną dokumentację poświęconą nowej doktrynie piechoty. W obliczu przeprowadzanej właśnie modernizacji tej formacji sił zbrojnych przekazane dokumenty będą posiadać dodatkową wartość.

Umowa między Polską a Czechosłowacją.​

W prasie polskiej zaczynają dominować wydarzenia, które toczą się na Bliskim Wschodzie oraz na Kaukazie. Zważywszy na agresywne poczynania obydwu stron tematy takie jak akcesje poszczególnych państw do sojuszów stają się bardzo szybko sensacjami dnia, co oczywiste przyczynia się do wyrobienia sobie odpowiedniego stanowiska względem ocenianego faktu.

Świat
najważniejsze wydarzenia​

​

The Times (Wielka Brytania):

(…) prezydent-dyktator Armenii, gen. Andronik Osanian i królowa Gruzji, Małgorzata I ustalili wspólne stanowisko dotyczące dalszej przyszłości sojuszu ormiańsko-gruzińskiego. Zostanie on rozwiązany w przeciągu tygodnia, a obydwa państwa zasilą Ligę Azji Centralnej, czym niewątpliwie usatysfakcjonują dążenie Iranu i Indii do rozszerzenia swojej strefy wpływów. Udział Armenii i Gruzji w tym sojuszu został już oprotestowany przez dyplomację rosyjską i turecką, a zważywszy, że Ormianie uważają za swoich stałych wrogów Azerów to konflikt kaukaski może sprawić, że oprócz wojny na Bliskim Wschodzie pojawi się też konflikt na Kaukazie (…)

​

Associated Press (USA):

(…) Rosja jest gotowa zagwarantować niepodległość Azerbejdżanowi i w ten sposób powstrzymać eskalację napięcia międzynarodowego na Kaukazie i Bliskim Wschodzie. Minister spraw zagranicznych, Oleg Miliukow rozpoczął też rozmowy z sygnatariuszami Konwencji z Duszanbe, a więc z przedstawicielami byłych sowieckich republik Azji Centralnej, licząc na powstrzymanie dalszej agresywnej polityki Iranu i Indii, ale też i w konsekwencji spodziewając się rozszerzenia rosyjskiej strefy wpływów. Wskazują na to doniesienia z Nowosybirska, gdzie prawdopodobnie sojusz rosyjsko-syberyjski przeistoczy się w unię realną między tymi dwoma państwami po to, aby ratować kraje Konwencji z Duszanbe przed dalszymi terytorialnymi apetytami Ligi Azji Centralnej (…)

​

Helsingin Sanomat (Finlandia):

(…) amerykański sekretarz stanu, John Foster Dulles przebywał ostatnio z wizytą w San Jose, stolicy Kostaryki. Jego usiłowania dotyczące przekonania prezydenta Picado Michalskiego do porzucenia polityki neutralności powoli zyskują na wartości. Kostaryka przyjmuje ochronny parasol wojsk amerykańskich, które mogą chronić niezawisłość tego kraju operując ze Strefy Kanału Panamskiego. To państwo jako jedyne pozostało poza Paktem Panamerykańskim, sojuszem militarnym krajów Ameryki Płn. i Płd. (wykluczając Kanadę związaną stałym sojuszem z Układem Bezpieczeństwa). Rozmowy kostarykańsko-amerykańskie toczą się zatem w pomyślnym kierunku dla zapewnienia stabilizacji w tym regionie (…)

​

Frankfurter Rundschau (Niemcy):

(…) niepowodzeniem zakończyła się runda rokowań między Wielką Brytanią a Australią i Nową Zelandią, które zapowiedziały swoje wystąpienie z sojuszu alianckiego, aby nie musieć reagować w konfliktach toczonych w odległych rejonach świata, gdzie nie posiadają żadnych interesów handlowych i tym bardziej zainteresowania. Na stanowisko rządu australijskiego i nowozelandzkiego mają wpływ notowania opinii publicznej, która obawia się wysłania kontyngentów wojskowych w przypadku wciągnięcia sojuszu alianckiego w wojnę na Bliskim Wschodzie za sprawą Izraela. Burzliwe demonstracje pacyfistów w Sydney, Melbourne i Christchurch odnoszą zatem swój skutek, dominują hasła wracające pamięcią do rzezi spod Gallipoli. Obydwa państwa nie zamierzają jednak po wystąpieniu z sojuszu alianckiego pozostać neutralne, wstępnie zapowiedziane jest utworzenie Aliansu Oceania, docelowo grupującego wszystkie państwa akwenu Oceanu Spokojnego (…)

Kyoto-tsushin (Japonia):

(…) dalsze rozszerzanie się Ligi Azji Centralnej i czerpanie przez Indie przyjemności z antagonizowania stosunków międzynarodowych, tym razem na Kaukazie – musi zostać zdecydowanie zatrzymane jeśli chcemy by Nippon odzyskał swoją dawną pozycję na kontynencie. Premier Keisuke uważa, że przystąpienie do wojny po stronie zaatakowanej Turcji i Bułgarii było zręcznym posunięciem, ale dążenie niesamodzielnego Iranu zdominowanego przez Indie w kierunku konfrontacji na Bliskim Wschodzie musi spotkać się nie tylko z reakcją Ankary i Tokio, ale również Rosji, w porę obudzonej z dyplomatycznego letargu. Nippon życzliwie podchodzi także do rosyjskich prób odnośnie zawiązania szerszej współpracy z państwami Konwencji z Duszanbe licząc na zatrzymanie i chińskich wpływów w Azji (…)

Wiener Zeitung (Austria):

(…) 3 października br. przedstawiciele Jugosławii, Rumunii i Grecji podpisali umowy stowarzyszeniowe z Europejską Organizacją Bezpieczeństwa i Rozwoju , a tydzień później te trzy wyżej wspomniane państwa + przedstawiciel Albanii zawarli w Belgradzie porozumienie handlowe tworzące nową jakość gospodarczą dla Półwyspu Bałkańskiego. Zaproszenia do udziału w tejże organizacji otrzymały także Włochy, Węgry, a także nasz rząd. Sygnatariusze są również skłonni zaprosić do uczestnictwa Turcję i Bułgarię o ile konflikt na Bliskim Wschodzie nie będzie aż tak się przeciągał w czasie i pochłaniał niezliczone środki finansowe. Mimo nieco kadłubowego kształtu nowej organizacji gospodarczej fakt jej założenia należy ocenić bardzo pozytywnie, przyczynia on się znacząco do obniżenia wojowniczych nastrojów w tym regionie Europy (…)

PAKT DLA BAŁKANÓW​

Data powstania: 10.X.1955.
Siedziba główna: Belgrad (Jugosławia).
Języki urzędowe: serbskochorwacki, rumuński, nowogrecki, albański.
Członkowie wraz z datami uczestnictwa: Jugosławia (od 10.X.1955), Rumunia (od 10.X.1955), Grecja (od 10.X.1955), Albania (od 10.X.1955).
Aktualna liczba państw-członków: 4.
Największa liczba państw-członków: 4 (od 10.X.1955).
Cel: współpraca gospodarcza krajów bałkańskich.

Kronika wojny bliskowschodniej​

1.X. – w większych miastach Egiptu, Kairze, Aleksandrii, Suezie ponownie dochodzi do gwałtownych demonstracji antyizraelskich.

2.X. – premier Wielkiej Brytanii, Anthony Eden zapowiedział pojawienie się kilkunastu okrętów wojennych we wschodnim akwenie Morza Śródziemnego dla powstrzymania egipskich zakusów co do zniewolenia Izraela.

3.X. – prezydent Armenii, gen. Osanian informuje opinię publiczną o rychłym zakończeniu sojuszu z Gruzją i przyjęciu oferty bezpieczeństwa od Ligi Azji Centralnej.

4.X. – siły tureckie powstrzymują ofensywę iracką w kierunku jeziora Wan i Erzerum.

5.X. – spodziewana brytyjska demonstracja siły na Morzu Śródziemnym nie podoba się australijskiej i nowozelandzkiej opinii publicznej, a rządy tych państw zamierzają wycofać się z sojuszu alianckiego.

6.X. – podobne oświadczenie jak parę dni temu Osanian , wydaje królowa Gruzji, Małgorzata I. Gruzja i Armenia mają stać się bezpieczniejszei i stabilniejsze – takimi słowami zakończyła swoją mowę gruzińska władczyni.

7.X. – EOBR skrytykowała pomysł Gruzji i Armenii dotyczący ich akcesji do Ligi Azji Centralnej uważając, że jest to krok wstecz od demokracji.

8.X. – wyżyna Batman nadal pozostaje pod kontrolą sił syryjsko-irackich, choć prowadzone przez stronę turecką ataki w celu jej odzyskania odznaczają się dużą częstotliwością.

9.X. – sojusz ormiańsko-gruziński zostaje oficjalnie rozwiązany, przedstawiciele Gruzji i Armenii udają się do Teheranu, aby podpisać akcesję do Ligi Azji Centralnej.

10.X. – Rosja zapowiedziała udzielenie gwarancji niepodległości Azerbejdżanowi w kontekście przystąpienia Gruzji i Armenii do Ligi Azji Centralnej.

11.X. – kraje Konwencji z Duszanbe rozpoczęły cykl rozmów z przedstawicielami Rosji i Syberii w obliczu przedłużającego się konfliktu na Bliskim Wschodzie i impasem w Azji Centralnej.

12.X. – większość sił tureckich znajduje się w obecnej chwili podczas marszu w kierunku Erzerum i jeziora Wan, tam sytuacja jest najtrudniejsza.

​

13.X. – Liga Azji Centralnej przyjmuje w skład swojego sojuszu Republikę Armenii i Królestwo Gruzji, których przedstawiciele (Berch Kerestecijan i dr Iwan Czicziszwili) złożyli podpisy pod stosownym dokumentem akcesyjnym w Teheranie.

14.X. – Chiny przyjmują z zadowoleniem powiększenie Ligi Azji Centralnej jako godną odpowiedź na wiarołomostwo Japonii uczestniczącej w konflikcie toczonym z dala od jej morskich akwenów i uważanej za powrót do kolonializmu.

15.X. – front bliskowschodni nie ulega większym zmianom. Turcja wytrwale zbiera siły do zadania ostatecznego ciosu Irakowi, który odgrywa w tym sojuszu największą rolę do spełnienia.

Front bliskowschodni w połowie października 1955 r.​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-31 października 1955

odcinek 444

Venter gjennombrudd
(Czekanie na przełom)​

Polska​

Obrady konferencji rozbrojeniowej w Warszawie (17-26.X.) prowadzone pod przewodnictwem Europejskiej Organizacji Bezpieczeństwa i Rozwoju zdominowały drugą połowę października w kategorii wydarzeń politycznych w kraju. Jak wynikało z raportów poszczególnych państw członkowskich ich siły zbrojne zostały za bardzo rozwinięte w czasach wojen światowych i nie zdemobilizowane z racji utrzymywania zbrojnego pokoju. Z ogólnego raportu EOBR w tej sprawie można było stwierdzić, że największe armie posiadają Wielka Brytania (202 dywizje), Francja (187 dywizji), Niemcy (138 dywizji) oraz Włochy (116 dywizji). Dyskusja rozpoczęta w łonie organizacji dotyczyła przede wszystkim faktu na ile rozbrojenie armii przyczyni się do polepszenia bezpieczeństwa na kontynencie, zważywszy na możliwe zagrożenie ze strony dwóch agresywnych bloków militarnych na jego granicach. Powoli doszło do delegatów, że rozbrojenie w obecnej sytuacji politycznej mogłoby stać się zachętą dla Indii bądź Chin do rozszerzenia dotychczasowej strefy wpływów również na kraje europejskie. Wypracowano jednak wspólne stanowisko, które oddalało rozbrojenie na czas nieokreślony tzn. taki w którym los Europy nie będzie zależny od indyjsko-chińskiego współdziałania w Azji i wobec planów co do podejmowanych kroków na Bliskim Wschodzie. EOBR udzieliła poparcia Rosji w jej polityce zagranicznej i pochwaliła ostatnie wydarzenie związane z udzieleniem gwarancji niepodległości dla Azerbejdżanu jako fakt idący w stronę uspokojenia wojowniczych nastrojów w krajach Ligi Azji Centralnej.

​

Z punktu widzenia dyplomacji konferencja rozbrojeniowa w Warszawie zakończyła się zatem porażką, gdyż nie osiągnięto podstawowego celu spotkania zainteresowanych stron, biorąc jednak pod uwagę skutki długofalowe decyzja o odłożenia rozbrojenia wydaje się najbardziej logiczną i nie podlegającą uwagom.

Świat
najważniejsze wydarzenia ​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) postawa Rosji i Syberii zaniepokoiła Chiny do tego stopnia, że w trybie pilnym zwołały one konferencję Unii Dalekowschodniej w Pekinie (19-29.X.) z udziałem bezpośrednich członków tej organizacji (Korea, Indonezja, Filipiny), aby wspólnie debatować nad możliwym rozwiązaniem w kwestii utrzymania wpływów w regionie. Ostatnie agresywne kroki Japonii oraz zręczna dyplomacja Rosji w połączeniu z aktywizacją indyjskiej dyplomacji sprawiły, że pozycja Chin jako światowego mocarstwa zdecydowanie osłabła mimo utrzymywania ostatnich zdobyczy wojennych i wewnętrznego ładu w państwie. Do tego dochodzą też głosy o możliwej akcesji Tajwanu i Mikronezji do nowo powstałego Aliansu Oceania, co już zupełnie ograniczy ekspansywność Chin do minimum (…)

​

Associated Press (USA):

(…) ministrowie spraw zagranicznych Rosji i Syberii, Oleg Miliukow i Wiktor Pepeliajew podpisali umowę o sukcesywnym przekazywaniu terytoriów dalekowschodnich pod kontrolę Rosji z racji neutralizacji chińskich wpływów w tym regionie. To jedyne wyjście z sytuacji na Dalekim Wschodzie zostało już oprotestowane przez chińskich dyplomatów jako próba powrotu do pozycji Rosji z czasów carskiego samodzierżawia. Prasa światowa uważa decyzję Rosji i Syberii za pierwszy krok do unifikacji i tym sposobem położenia kresu dążeniom Chin do dalszego terytorialnego rozszerzania się kosztem sąsiadów. Co ciekawe, dyplomaci EOBR popierają stanowisko Rosji uważając za najzupełniej rozsądne możliwość ponownego zantagonizowania stosunków w Azji Dalekowschodniej (…)

W Stanach Zjednoczonych trwa kampania antyjapońska, opinia publiczna uważa Japonię za głównego sprawcę dalszego narastania napięcia międzynarodowego na Bliskim Wschodzie ​

Svenska Nyheter (Szwecja):

(…) fiasko warszawskiej konferencji rozbrojeniowej pod przewodnictwem EOBR zdeterminowane zostało przede wszystkim dążeniem do utrzymania statusu sił zbrojnych jedynie wobec dalszego zaostrzania się sytuacji na Bliskim Wschodzie i polityką Ligi Azji Centralnej. Ewentualne rozbrojenie mogłoby ośmielić Indie i Iran do wysunięcia kolejnych żądań czy ogłoszenie pretensji terytorialnych, a byłoby to odpowiednio przemyślane i poparte argumentacją wobec której poszczególne państwa Europy nie mogłyby skutecznie zareagować, zważywszy na ograniczone siły zbrojne z racji poczynionych decyzji na konferencji. Dlatego też poszczególne państwa europejskie zgodziły się z motywem przewodnim spotkania rozbrojeniowego lecz kwestię jego wykonania odłożyły ad acta (…)

​

Deutsche Presse Agentur (Niemcy):

(…) z dniem 17 października br. przedstawiciele MSZ Australii i Nowej Zelandii złożyli w Londynie dokumenty poświadczające o wyjściu tych obydwu państw ze struktur sojuszu alianckiego. Powodem jest oczywiście niechęć do uczestniczenia w spodziewanej interwencji Wielkiej Brytanii i jej sojuszników na Bliskim Wschodzie. Anthony Eden, premier Zjednoczonego Królestwa wyraził swój żal wobec tak pochopnej decyzji, która pozbawia Antypody odpowiedniego bezpieczeństwa na Pacyfiku wobec szerokich wpływów Indii i Chin. Ministrowie spraw zagranicznych Australii i Nowej Zelandii (Percy Spender, Frederick Doidge) podpisali kilkanaście dni póżniej porozumienie o charakterze wojskowym, tworzące Alians Oceania – pakt militarny z perspektywą rozszerzenia go na pozostałe kraje nie uczestniczące dotychczas w żadnych tego typu umowach. Chodzi oczywiście o możliwość włączenia do sojuszu Mikronezji i Tajwanu, aby chronić je przed chińskim neomilitaryzmem i japońską zemstą (…)

ALIANS OCEANIA​

Data powstania: 28.X.1955.
Siedziba główna: Sydney (Australia).
Języki urzędowe: angielski.
Członkowie wraz z datami uczestnictwa: Australia (od 28.X.1955), Nowa Zelandia (od 28.X.1955).
Aktualna liczba państw-członków: 2.
Największa liczba państw-członków: 2 (od 28.X.1955).
Cel: współpraca polityczna krajów strefy Pacyfiku, powstrzymywanie wpływów Chin, Indii i Japonii.

Afrodebenelux usiłował przyciągnąć do swojego sojuszu Nową Zelandię zanim utworzyła ona wraz z Australią odrębny układ militarny​

Agence France-Presse (Francja):

(…) Rosja udzieliła wczoraj (23.X.) jednostronnej gwarancji niepodległości Azerbejdżanowi, od niedawna członkowi Sojuszu Euroazjatyckiego. Dokument ów o stosunkowo dużej wadze politycznej powinien powstrzymać dalsze kroki Ligi Azji Centralnej dotyczące Kaukazu i być może też i Bliskiego Wschodu, zważywszy na poparcie stanowiska Rosji przez kraje Konwencji z Duszanbe. Indie zareagowały bardzo niechętnie, wzywając do Nehru ambasadora Rosji, Wiaczesława Baranowa, który został zapytany bezpośrednio czy Rosja dąży w ten sposób do wywołania wojny. Ambasador miał odpowiedzieć, że to czy Indie i Rosja znajdą się w stanie wojny, zależy teraz wyłącznie od postępowania Delhi bądź Teheranu (…)

Kronika wojny bliskowschodniej​

16.X. – opór wojsk tureckich zatrzymuje iracko-syryjską ofensywę w stronę Erzerum i jeziora Wan.

17.X. – władze egipskie w coraz większym stopniu skupiają się teraz na wywoływaniu sprawy niepodległości Palestyny dążąc do dalszego zantagonizowania stosunków z Izraelem.

18.X. – delegacja palestyńskiego rządu na uchodźstwie została przyjęta tego dnia przez prezydenta Egiptu, Mohammada Naguiba.

19.X. – kilkugodzinna wymiana ognia na granicy egipsko-izraelskiej zdecydowanie źle wróży dalszemu przebiegowi sytuacji politycznej w tym regionie.

20.X. – zarówno Syria jak i Jordania wzmacniają siły straży granicznej na granicy z Izraelem.

21.X. – nieudana ofensywa wojsk tureckich w kierunku wyżyny Batman.

22.X. – Izrael oficjalnie poprosił o pomoc wojskową Wielką Brytanię, Kneset wyraził również nadzieję na szybkie przysłanie brytyjskiego korpusu ekspedycyjnego mogącego powstrzymać eskalację przemocy na granicy z Egiptem.

23.X. – rosyjski parlament ratyfikuje dokument gwarantujący niepodległość Azerbejdżanowi, członkowi Sojuszu Euroazjatyckiego. To krok w stronę stabilizacji politycznej na Bliskim Wschodzie, choć częściej używa się stwierdzeń, że jest to po prostu ”rzucenie rękawicy” państwom Ligi Azji Centralnej.

24.X. – Anthony Eden, premier Wielkiej Brytanii potwierdził pełne poparcie dla Izraela w jego konflikcie dyplomatycznym z Egiptem.

25.X. – napięcie w stosunkach indyjsko-rosyjskich w kwestii azerskiej : wezwanie amabasadora Rosji, Wiaczesława Baranowa na rozmowę do Nehru.

26.X. – zatrzymanie syryjsko-irackiej ofensywy pod Gaziantep przez Turków, coraz wyraźniejsza przewaga wojsk tureckich na froncie.

27.X. – w oficjalnym stanowisku Ligi Azji Centralnej można doszukać się stwierdzeń zbieżnych ze stanowiskiem Egiptu w sprawie niepodległości Palestyny.

28.X. – brutalnie rozpędzono w Jerozolimie wiec poparcia dla sprawy palestyńskiej

29.X. – dyplomacja turecka podobnie jak izraelska jest zdania, że Brytyjczycy powinni zareagować jak najszybciej na Bliskim Wschodzie zanim uczyni to Liga Azji Centralnej.

30.X. – Nehru przestrzegł Edena przed wtrącaniem się w wewnętrzne sprawy Egiptu, gdyż w przeciwnym razie ”może bardzo szybko ulec zmianie status Andamanów, Nikobarów, Lakkadiwów i Malediwów”.

31.X. – w stronę granicy z Syrią i Irakiem Turcy ściągają potężne siły co w konsekwencji może niedługo przynieść przełom w dotychczasowym przebiegu walk.

Front bliskowschodni przy końcu października 1955 roku.​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 listopada 1955

odcinek 445

Raedsla kommer ...
(Strach zbliża się…)​

Polska​

Obchody 37. Rocznicy Odzyskania Niepodległości przez Polskę splotły się w czasie z kolejnym kryzysem pokoju światowego, gdyż za taki należy uznać ostatnie wydarzenia, które wydarzyły się w Rosji, Chinach, Indiach czy Wielkiej Brytanii. To wzajemne szachowanie niesie ze sobą zarówno niepokój i nadzieję, że czwórka wielkich mocarstw będzie potrafiła nie rozgrywać „zimnej wojny” w stronę pójścia do nieobliczalnej konfrontacji, nawet jeśli słuszność sprawy jest widoczna w postępowaniu Rosji i Wielkiej Brytanii.

Z przemówienia prezydenta Kazimierza Sosnkowskiego na placu Nieznanego Żołnierza w dn. 11 listopada br.

(…) narody, które nie pamiętają o swojej historii giną! Tą smutną prawdę znają wszyscy, ale czy na pewno wszystkie narody zapamiętały ciężkie lata IV wojny światowej? Można założyć, że nie wszystkie, skoro daleko stąd w Azji mamy dwa państwa, które swoją fanfaronadą i ekspansywnością przyćmiły wszystkie zalety demokracji, a w duchu socjaldemokratycznego autorytaryzmu próbują wmawiać, że wszelkie próby naruszenia równowagi politycznej na tym kontynencie, ale w ich rozumieniu spotka się ze zdecydowaną odpowiedzią. Ile w tym buty, a ile faktycznego zagrożenia dla pokoju światowego, niech każdy z nas oceni sam. Można stwierdzić, że kontynent azjatycki chce przeżyć swoją katharsis, choć jeśli słyszy się o możliwej brytyjskiej interwencji i rosyjsko-syberyjskiej unifikacji można sobie zadać pytanie: po co odpowiadać zbrodnią na zbrodnię?, po co drażnić supermocarstwo tylko dla idei jedności i tak wielkiego terytorium? Żołnierz polski w latach swej niedoli miał przed sobą tylko jedną ideę: ideę wolności. Tylko dla niej poświęcił swoje zdrowie i życie, aby narody Europy, Afryki i Azji żyły dzisiaj w spokoju i beztrosce. Jego jak widać daremna ofiara może zmusić Europę do działania na rzecz przerwania tego swoistego kabaretu niezrealizowanych obietnic i gróźb. Pytanie tylko na ile jesteśmy gotowi jako społeczeństwo, gdy wróg za niedługo zapuka do naszych drzwi. Wyrażamy zdecydowany sprzeciw wobec dalszego antagonizowania stosunków między Europą i Azją przez Wielką Brytanię i Indie, popieramy dążenia Rosji do powstrzymania chińskiej ekspansywności, ale nie chcemy widzieć jej zjednoczonej z Syberią, gdyż tej zmiany nie będą mogły zaakceptować autorytarne Chiny. Polska i Europa potrzebują spokoju (…)

Świat
najważniejsze wydarzenia ​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) Liga Azji Centralnej zagroziła sojuszowi alianckiemu, że podejmie działania zbrojne w przypadku rozpoczęcia brytyjskiej interwencji militarnej po stronie Turcji a przeciwko Entencie Bliskowschodniej. Ten ewidentny szantaż emocjonalny jak stwierdził premier Eden nie może powstrzymać Wielkiej Brytanii od udzielenia pomocy zagrożonej demokracji tureckiej, choć aliancka interwencja zbrojna stoi teraz pod dużym znakiem zapytania. Aby więc podtrzymać autorytet w tym regionie, Eden zapowiedział rozpoczęcie interwencji zbrojnej na Bliskim Wschodzie w przypadku wkroczenia armii Ligi Azji Centralnej na terytorium irackie bądź tureckie. Groźba za groźbę powinna w tym przypadku paradoskalnie uratować pokój w tym regionie, a może i coś więcej (…)

W Stanach Zjednoczonych nie ustaje antyjapońska nagonka polityczna.​

Associated Press (USA):

(…) Tse-ven Soong zorientował się w podwójnej grze Rosjan i zagroził podjęciem zbrojnych kroków przeciwko Petersburgowi, jeśli dalej jego polityka będzie zmierzała w stronę unifikacji z Syberią. To znacząca odmiana retoryki politycznej Chin, która może zaprowadzić dyktaturę Soonga w stronę konfrontacji ze zjednoczoną Rosją, co będzie oznaczała niemalże konflikt globalny. Amerykańska opinia publiczna nie rozumie postawy Rosji, ani tym bardziej Chin, których ekspansywność zdaje się nie mieć żadnych granic. Konflikt rosyjsko-chiński oznaczać będzie zniszczenie i tak kruchego pokoju światowego po zakończeniu kolejnej wojny światowej. Coraz więcej obserwatorów sceny politycznej uważa jednak, że agresywny ton Chin wynika z podobnego tonu jaki w stosunku do Turcji czy Rosji wysuwają Indie. Tse-ven Soong zaczyna po prostu kopiować indyjski styl wymuszania pewnych decyzji (…)

Rozszerzenie Aliansu Oceania o Tajwan (7.XI.) i Mikronezję (13.XI.).​

Frankfurter Rundschau (Niemcy):

(…) przywódcy Tajwanu i Mikronezji z radością przyjęli australijsko-nowozelandzką propozycję dotyczącą rozszerzenia Aliansu Oceania na te dwa kraje strefy Pacyfiku. Czas w którym ich izolacja na arenie międzynarodowej szczególnie dominowała zdecydowanie już minął, a teraz rękojmia bezpieczeństwa dwóch najsilniejszych państw Oceanii uczyni te kraje spokojniejszymi o swój byt, szczególnie gdy chodzi o obecną politykę Chin i Japonii. Flota australijska należy do jednej z najmocniejszych na świecie, a zatem rząd tajwański i mikronezyjski nie wahały się ani chwili, aby w pełni skorzystać z dobrodziejstwa jakie jest im oferowane. Japonia przyjęła ten fakt z pomrukiem niezadowolenia, podobnie jak Chiny, chociaż tylko one mogłyby nawiązać równorzędną walkę z ewentualną australijską interwencją (…)

Tajwan i Mikronezja członkami Aliansu Oceania.​

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) Oto dożyliśmy ciekawych czasów, w których Indie i Wielka Brytania szachują się wzajemnie, a podobnie czynią Chiny i Rosja. Nie trzeba dodawać, że wszystkie te mocarstwa są w sojuszach z innymi, dużo mniejszymi krajami o dużo mniejszej cierpliwości i właśnie tutaj trzeba by było doszukiwać się zagrożenia dla pokoju światowego. Historycy ukuli już nawet termin wielkiej wojny azjatyckiej na spodziewaną wieść o rozpoczęciu wojny indyjsko-brytyjskiej i chińsko-rosyjskiej. Nikt chyba nie chce zauważyć, że wojna w tym przypadku obejmie niemal cały kontynent azjatycki i przeszło połowę ludności świata z tendencjami do jego rozszerzania się. Ludzkość nie wzięła lekcji z dopiero co zakończonej ciężkiej wojny światowej, a już dwa wojownicze państwa Azji zamierzają wykroczyć poza swój kontynent i przejąć terytoria w Europie lub Afryce Północnej. Dziwi polityka Stanów Zjednoczonych, które odseparowały się zupełnie od problemów, przed którymi mogą później nie znaleźć i tak ucieczki ani rozwiązania (…)

Kyoto-tsushin (Japonia):

(…) Chiny zmierzają do wywołania wojny światowej, angażując się w proces zatrzymania unifikacji rosyjsko-syberyjskiej i grożąc wywołaniem konfliktu, gdy nie uda się tego w żaden sposób cofnąć. To bardzo niebezpieczny precedens, ale z drugiej strony możemy być pewni, że gdy już taki konflikt wybuchnie to spowoduje on powtórkę z czasów słynnej interwencji chińskiej krajów OPD z lat 1948-1949, chociaż obecny sojusz aliancki jest znacznie słabszy od tego, który tą interwencję przeprowadzał. Trzeba mieć jednak nadzieję, że tym razem alianci nie popełnią błędu zaniechania prawdziwie demokratycznych reform w tym kraju, co będzie rzutowało na dalszy niczym nie skrępowany rozwój państw azjatyckich w duchu pokoju i nie zagrożonego bezpieczeństwa (…)

Diariusz polityczny​

1.XI. – ponowna kilkugodzinna wymiana ognia na granicy egipsko-izraelskiej. Izrael zaapelował do Wielkiej Brytanii o powstrzymania niekończących się egipskich ataków na granicy.

2.XI. – Rosja podpisała kolejną umowę dyplomatyczną z Syberią wskutek której przejmuje ona terytoria Półwyspu Kamczackiego wraz z przyległościami.

3.XI. – Chiny gwałtownie protestują wobec dalszym rostrzygnięciom na ich niekorzyść w północnej Azji i zapowiadają srogi odwet w przypadku pełnej jedności Rosji i Syberii.

4.XI. – Aleksander Kiereński, prezydent Rosji w pełni odrzucił chińskie pretensje wyrażone w ostrej nocie dyplomatycznej i zapowiedział kontynuację procesu unifikacji dwóch narodów.

5.XI. – premier brytyjski, Anthony Eden zapowiedział podjęcie zdecydowanej interwencji zbrojnej na Bliskim Wschodzie w przypadku przekroczenia granicy Turcji lub Iraku przez kraje Ligi Azji Centralnej.

6.XI. – Indie jak wyraził się Nehru są gotowe do podniesienia brytyjskiej rękawicy rzuconej im w twarz wobec dalszego trwania konfliktu bliskowschodniego.

7.XI. – Tajwan przystępuje do Aliansu Oceania, sojuszu Australii i Nowej Zelandii na mocy podpisania umowy w Wellington.

8.XI. – MSZ Japonii ostro skrytykowało ostatni krok dyplomacji tajwańskiej jako próbę dalszego antagonizowania stosunków na linii Tajpei-Tokio.

9.XI. – EOBR popiera Rosję w jej polityce dalekowschodniej, jednocześnie zaleca ostrożność w realizacji procesu unifikacyjnego.

10.XI. – Chiny rozpoczęły gromadzenie znacznych sił militarnych nad granicą z Syberią jak doniesiono w japońskim dzienniku Asahi Shimbun.

11.XI. – Indie gotowe są do rezygnacji z prawdopodobnego udziału w konflikcie na Bliskim Wschodzie za sprawą następujących warunków : odejścia Japonii z sojuszu Turcji i Bułgarii, zgody Turcji na zabór Libanu przez Syrię, wyjścia Cejlonu z sojuszu alianckiego, wyrażenia zgody przez Izrael na swobodne przejście wojsk egipskich przez ich terytorium a także oddania Malediwów, Lakkadiwów, Andamanów, Nikobarów pod kontrolę Indii.

​

12.XI. – wojska tureckie pomyślnie rozpoczęły ofensywę w kierunku wyżyny Batman, gdzie wyjątkową nieskutecznościa popisała się iracko-syryjska obrona. Eden odrzuca indyjską propozycję dyplomatyczną jako niemożliwą do spełnienia dla Wielkiej Brytanii.

13.XI. – Mikronezja przyjęta do Aliansu Oceania na mocy umowy z Sydney.

14.XI. – podobnie jak w przypadku Tajwanu, także i Mikronezja została skrytykowana przez Japonię a samo przystąpienie do sojuszu militarnego zostało uznane jako próba prowokacji.

​

15.XI. – Rosja przejęła od Syberii tereny okręgu chabarowskiego i błagowieszczeńskiego na mocy umowy w Nowosybirsku.

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-30 listopada 1955

odcinek 446

Ein Schritt nach vorne?
(Krok naprzód?)​

Polska​

Polska opinia publiczna podobnie jak prasa zachodnioeuropejska wyraża swój zdecydowany sprzeciw wobec braku reakcji Europejskiej Organizacji Bezpieczeństwa i Rozwoju na rozwijający się dramat na Dalekim Wschodzie między Chinami i Rosją. Ewentualny konflikt może spowodować włączenie się poszczególnych sojuszów militarnych a to rozsypałoby dotychczasową pracę organizacji czuwającej przecież nad bezpieczeństwem całego kontynentu. Wiceprzewodniczący tej organizacji, Stanisław Mikołajczyk starał się neutralizować pesymistyczne nastroje prasy…

„Europejska Organizacja Bezpieczeństwa i Rozwoju czuwa nad stabilizacją pokoju kontynentalnego poprzez inicjatywy zmierzające do zakończenia aktualnie trwających konfliktów bądź zapobieżenie tym, które mogą w każdej chwili wybuchnąć. Sukcesem stało się zakończenie wojny na Bałkanach, natomiast co do kryzysu w stosunkach rosyjsko-chińskich organizacja stoi na stanowisku całkowitego poparcia Rosji jako przedstawiciela demokracji europejskiej w Azji co powinno zmusić Chiny do pogodzenia się z faktami dokonanymi czyli z aktem unifikacji. Chiny jako antydemokracja nie jest stroną z którą moglibyśmy podejmować rozmowy, ich dotychczasowe kroki wykluczyły je z wszelkich negocjacji dyplomatycznych. Dlatego też tylko zdecydowane i stanowcze działanie może zatrzymać de facto prasową spiralę nakręcania kolejnej wielkiej wojny na świecie. Tego się trzymamy i w to wierzymy”

Prasa jednak myślała nadal swoje, co dawał popis rozmaitym dywagacjom i przypuszczeniom jak potoczy się sytuacja na Dalekim Wschodzie.

Czechosłowacko-węgierskie kontakty w ramach Inicjatywy Środkowoeuropejskiej.​

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) Alians Oceania święci ostatnio swoje triumfy, przyłączając do swoich szeregów Tajwan i Mikronezję, choć to co dzisiaj jest świętowane – jutro może stać się powodem do poważnych niepokojów. Chiny są niewyobrażalną potęgą militarną i nawet australijska flota nie da sobie rady, gdy przyjdzie bronić Tajwanu przed zakusami Tse-ven Soonga. Póki co, nowy sojusz militarny trwa w błogiej nieświadomości, a już niedługo może powiększyć się o nowe państwa o ile sytuacja geopolityczna ulegnie diametralnym zmianom. Oby Australia nie żałowała, że zdecydowała się wraz z Nową Zelandią opuścić bezpieczny sojusz aliancki, choć Wielka Brytania nigdy nie odmówi pomocy Canberrze i Wellington, jeśli tylko okaże się, że te kraje stanęły wskutek swojej dziwnie pojętej dobroczynności względem Tajwanu i Mikronezji na krawędzi katastrofy (…)

Associated Press (USA):

(…) Kiereński tak bardzo wystraszył się możliwej konfrontacji z Chinami, że kazał wstrzymać wszelkie prace nad podjęciem ostatecznego aktu unifikacji z Syberią, który prawdopodobnie wywołałby potężną wojnę, której skutków nikt nie mógłby przewidzieć. Tse-ven Soong to jednak wytrawny gracz, który swoją nieustępliwością zdołał wytrącić Rosję z równowagi i zatrzymać jej marsz w stronę zostania największą potęgą militarną. Chiny korzystają przy tym z indyjskiej pomocy, co może mieć zarówno pozytywne jak i negatywne skutki. Indie mogą jeszcze napędzić kłopotów Tse-ven Soongowi, szczególnie że nie zneutralizowały jeszcze do końca możliwego pojawienia się Brytyjczyków na Bliskim Wschodzie (…)

Berliner Zeitung (Niemcy):

(…) europejska dyplomacja ponosi porażkę wystawiając Rosję na całkiem możliwy atak groźnych Chin, które mogą rozpętać konflikt porównywalny do wojen światowych. Tse-ven Soong od dłuższego czasu ostrzy sobie zęby na Syberię, kraj bogactw naturalnych i prawie pozbawiony ludności. Posiada też ogromne siły militarne, sporą jeszcze flotę oraz co najważniejsze – niepohamowane apetyty terytorialne oraz jeszcze coś co sprawia, że przed Chinami uginają się kolana – poparcie Indii, co właściwie oznacza, że ten kto będzie walczył z Chinami będzie walczył niemalże z całym potencjałem militarnym Azji. Europejska Organizacja Bezpieczeństwa i Rozwoju wykazuje się dziecięcą naiwnością, myśląc, że Rosja jest de facto szczepionką na chińską chorobę (…)

Svenska Nyheter (Szwecja):

(…) wydawać by się mogło, że po zakończeniu IV wojny światowej ludzkość będzie żyła w przekonaniu, że kolejna wielka wojna nigdy już się nie powtórzy, a tymczasem pogrążona w kryzysie OPD zapomniała o problemie chińskim, łudząc się, że jak pozwoli na ich zjednoczenie to od tej pory zajmą się już tylko własnymi sprawami. Stało się jednak inaczej, a nieposkromiona żądza władzy uczyniła z tego kraju agresywne, neomilitarystyczne monstrum. Może czas obudzić Stany Zjednoczone z izolacjonistycznego letargu? (…)

Shanghai Review (Chiny):

(…) niech nie myśli Rosja, że nie zauważymy jak krok po kroku chce otoczyć nasz kraj, aby zdławić go swoją niechybną agresją, niech nie myśli Tajwan, że jeśli sprzymierzy się z posiadającą silną flotę Australią to już na pewno będzie bezpieczny. Japonia – wieczny wróg demokracji jest już zneutralizowana, a pod sztandarami Tse-ven Soonga i jego niezwyciężonej ideologii połączymy po wsze czasy więzy przyjaźni z bratnimi Indiami, aby od tej pory kontynent azjatycki był wolny od wszelkiego rodzaju patologii jak permanentne rosyjskie wtrącanie się w wewnętrzne sprawy innych państw jak ostatni syberyjski casus (…)

Diariusz polityczny​

16.XI. – Rosja wstrzymała na czas nieokreślony dalsze rozmowy z Republiką Syberyjską w sprawie zawarcia unii realnej. W obu krajach tendencje zjednoczeniowe są nadal popierane przez większość społeczeństwa, ale groźba interwencji chińskiej działa jak zimny prysznic na taką postawę.

​

17.XI. – Turcy rozpoczynają tego dnia ofensywę w kierunku wyżyny Batman, będącej punktem wyjścia do przeprowadzania dalszych ataków w stronę północnego Iraku.

18.XI. – Chiny wyraziły swoje zadowolenie z powodu wstrzymania procesu unifikacyjnego Rosji i Syberii jako kroku w stronę utrzymania pokoju na Dalekim Wschodzie, jednocześnie potwierdziły poparcie dyplomatyczne dla krajów Ligi Azji Centralnej.

19.XI. – przedstawiciele EOBR są bezsilni wobec tak długo trwającego konfliktu na Bliskim Wschodzie, z drugiej strony nie robią nic wobec grożącej jeszcze większej wojny na Dalekim Wschodzie między Chinami i Rosją. Najwyraźniej wojna chińsko-rosyjska jawi się w Europie jako możliwość obalenia jednej z groźnych dyktatur w Azji, choć do utracenia jest również wiele wraz z honorem tej organizacji.

​

20.XI. – odpowiedzią wojsk irackich na postępy sił tureckich jest atak w stronę okolic jeziora Wan, zresztą pomyślnie przeprowadzony mimo wizualnej przewagi wrogich jednostek.

21.XI. – Rosja zapowiedziała, że odroczenie procesu unifikacji z Syberią nie oznacza jego zahamowania tak jak chciałyby tego Chiny.

22.XI. – Nehru podziękował Tse-ven Soongowi za wsparcie dyplomatyczne dla krajów Ligi Azji Centralnej, jednocześnie potwierdzając indyjskie poparcie dla dyplomatycznych działań Chin na Dalekim Wschodzie.

23.XI. – Nehru z oficjalną wizytą w Kairze, tematem rozmów z gen. Naguibem i Naserem jest oczywiście powstrzymanie Egiptu od dalszego antagonizowania sytuacji międzynarodowej na Bliskim Wschodzie, co zapewne poskutkowałoby i brytyjsko-indyjską konfrontacją.

24.XI. – tajne negocjacje rosyjsko-syberyjskie w Irkucku, ich treść nie jest znana agencjom prasowym.

25.XI. – Chiny zagroziły Tajwanowi, aby nie podejmował ryzykownych działań politycznych na arenie międzynarodowej w przypadku, gdy jego niepodległość jest gwarantowana aliansem z Australią, Nową Zelandią i Mikronezją. W dużym skrócie oznacza to brak jakiejkolwiek chińskich ustępstw w sprawie uznania niepodległości Tajwanu czy też udzielenia gwarancji niepodległości wobec japońskiej irredenty.

​

26.XI. – antywłoska kampania prasowa w Stanach Zjednoczonych wobec potwierdzających się przesłanek o realnym wpływie sycylijskiej mafii na życie polityczne w tym kraju.

27.XI. – rząd Australii ostrzegł Chiny przed wszelkimi demonstracjami zbrojnymi u wybrzeży Tajwanu jako godzącymi nie tylko w Tajwan, ale także w Alians Oceania.

28.XI. – Chiny nie zamierzają wycofywać sił militarnych znad granic z Syberią i Rosją jak wynika z oficjalnego komunikatu MSZ.

29.XI. – zakończenie tajnych negocjacji rosyjsko-syberyjskich w Irkucku, prawdopodobnie termin unifikacji zostaje przesunięty o parę miesięcy, aby uspokoić wojowniczo nastawione Chiny, których obecna polityka jest nieobliczalna.

​

30.XI. – wyżyna Batman zostaje odbita przez oddziały tureckie, ten fakt świadczy o rosnącej przewadze sił wojskowych tego kraju.

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 grudnia 1955

odcinek 447

Burleske haeb?
(Groteska nadziei?)​

Polska​

3 i 5 grudnia oddano do służby w marynarce wojennej dwa nowoczesne okręty podwodne – ORP „Orzeł” i ORP „Wilk”. Nazwy te zostały przejęte od ich poprzedników, którzy obecnie zasilają marynarkę wojenną Ukrainy. W budowie jest jeszcze kilka takich okrętów, które wkrótce powiększą stan polskiej floty podwodnej.

Nowe okręty podwodne i charakterystyka ORP „Orzeł”.​

Między 12 a 13 grudnia Polskę odwiedziła delegacja węgierskich przemysłowców, która zgodnie z literą programu Progres przekazała w Warszawie plany prototypów ulepszonej maszyny liczącej określanej nazwą komputera.

Przekazanie dokumentacji przez Węgrów.​

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) pewnemu zahamowaniu uległa tak spodziewana i zarazem pewna unifikacja rosyjsko-syberyjska. Głównie chodzi o to, aby przetrwać niekorzystny okres zimowy, a z nastaniem wiosny ponownie przystąpić do realizacji głównego celu tych rozmów. Kiereński zdaje sobie sprawę z tego, że Chiny mogą niemalże dzień po unifikacji rozpocząć działania wojenne i dlatego też uda się na szczyt EOBR w Warszawie w drugiej połowie grudnia, oczekując wsparcia dyplomatycznego i pomocy gospodarczej w przypadku niepowodzeń na froncie. Pewne jest też, że takie poparcie otrzyma z racji chęci powstrzymania raz na zawsze chińskich wpływów na północy kontynentu azjatyckiego (…)

Associated Press (USA):

(…) prawdopodobnie w przyszłym tygodniu mają się rozpocząć dwustronne rozmowy brytyjsko-indyjskie prowadzone gdzieś w neutralnym kraju, które mają zadecydować o dalszych losach Bliskiego Wschodu pogrążonego w odmętach wojny. Wielka Brytania może zaproponować Indiom kompromisowe rozwiązanie dalszego impasu co może ocalić ten region przed internacjonalizacją konfliktu na nieobliczalną skalę. Być może dojdzie to spotkania Edena z Nehru, co mogłoby być przełomem w rozwoju stosunków między tymi dwoma krajami (…)

Frankfurter Rundschau (Niemcy):

(…) według rewelacji Liu Qianchenga życie w Zjednoczonej Republice Chin wygląda podobnie jak żywot obywateli w III Rzeszy lub ZSRR. Wszechobecny strach wywołują policjanci z ociekąjącej krwią organizacji Guangdong, która posadziła do więzień lub po prostu zlikwidowała wszelką domniemaną bądź zupełnie jawną, ale i nierozsądną opozycję. Tse-ven Soong stał się cynicznym przywódcą, wręcz psychopatą, którego posunięcia polityczne wywołują większe czy mniejsze skandale, a co najgorsze jest on jednocześnie idolem dla całej armii chińskiej i wielu szarych obywateli, którym wmawia tą maksymę radio Shan – tuba nieodłącznej propagandy (…)

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) wojska tureckie zajmując Halab (Aleppo) uczyniły pierwszy krok do restytucji Libanu oraz do wyeliminowania Syrii z wojny, co przyczyni się w dalszej przyszłości do kapitulacji Jordanii i otoczenia sił irackich. Nic więc dziwnego, że w tureckiej prasie pojawiły się pierwsze prognozy jak wzrośnie propaganda tego kraju biorąc pod uwagę region Bliskiego Wschodu. Wszystko jednakże zależy od tego jak zostanie wykorzystanie to przyszłe zwycięstwo, a historia zna wiele podobnych niezrealizowanych zamierzeń, które równie szybko się zdezaktualizowały (…)

Kyoto-tsushin (Japonia):

(…) Tajwan odważnie postawił się Chinom, których nieobliczalny przywódca rozkazał przeprowadzić manewry wojskowe tuż przy granicy morskiej z tym krajem. Przywódcy tego separatystycznego państwa ufni w australijską i nowozelandzką pomoc postanowili rzucić rękawicę władzom chińskim demonstracyjnie zrywając umowę stowarzyszeniową w organizacji gospodarczej pod patronatem ich największego ideologicznego sojusznika. Zamiast czego dążą one wraz z trzema innymi państwami do zmontowania kolejnej organizacji gospodarczej, mogącej nieco zniwelować wpływy handlowe Indii i Chin (…)

Diariusz polityczny​

​

1.XII. – obrona pozycji tureckich na wyżynie Batman przed irackimi i syryjskimi kontratakami.

2.XII. – chińska demonstracja militarna u wybrzeży Tajwanu oprotestowana przez rząd z Taipei.

3.XII. – początek czterostronnych rozmów przedstawicieli Australii, Nowej Zelandii, Tajwanu i Mikronezji w sprawie powołania organizacji gospodarczej w ramach sojuszu militarnego.

4.XII. – australijska prasa uważa, że chińska buta osiągnęła szczyty absurdu, a dalszy rozwój szaleństwa Tse-ven Soonga oznaczać będzie rozpętanie konfliktu na wielką skalę.

5.XII. – zerwanie umów stowarzyszeniowych z Azjatycką Strefą Gospodarczą pod dominacją Indii przez Mikronezję i Tajwan. Mikronezja dodatkowo zerwała podobną umowę z Gospodarczą Unią Wschodu kierowaną przez Chiny.

​

6.XII. – ofensywa turecka w stronę syryjskiego Halab (Aleppo) pod dowództwem gen. Cakmaka przynosi korzyści w postaci wyparcia oddziałów syryjsko-irackich.

7.XII. – Stany Zjednoczone jeszcze raz potwierdziły, że za wyłączną strefę swoich wpływów uważa jedynie kontynenty północno- i południowoamerykański i wszelkie próby antagonizowania tam stosunków będą uznawać za wrogie działania.

​

8.XII. – zajęcie okolic jeziora Wan przez oddziały irackie pod dowództwem marsz. es-Saida, który odparł turecki kontratak.

9.XII. – udana iracka obrona pozycji nad jeziorem Wan przed koncentrycznym atakiem trzech tureckich armii.

10.XII. – głośne oświadczenia chińskiego dysydenta Liu Qianchenga w BBC, który sobie tylko znanym sposobem zdołał opuścić terytorium Chin, a w audycji radiowej opowiedział o warunkach życia w państwie, które sposobem działania przypomina totalitaryzm III Rzeszy czy ZSRR.

11.XII. – Chiny wydały zaoczny wyrok śmierci na zbiegu Liu Qianchengu jak został on określony przez władze państwowe tego kraju. Ogłosiły też nagrodę w wysokości 5 mln dolarów za dostarczenie go do granic chińskich.

​

12.XII. – zajęcie Aleppo przez oddziały tureckie – to pierwszy większy sukces od początku trwania wojny na Bliskim Wschodzie.

13.XII. – Indie zamknęły granicę z Birmą, oficjalnym powodem jest epidemia cholery w okolicach Rangunu i Mandalay, przypuszczalne powodem jest postępująca wrogość we wzajemnych stosunkach.

​

14.XII. – rozpoczęcie natarcia pod Trypolisem w Libanie przez oddziały tureckie ; w tym samym czasie załamuje się turecka obrona na wyżynie Batman.

15.XII. – liczebność sił irackich w okolicach jeziora Wan wzrasta do 16 dywizji, w dalszym ciągu w stronę tego terytorium zmierzają potężne tureckie siły militarne.

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-31 grudnia 1955

odcinek 448

Opptredener kan bedra ...
(Pozory mylą…)​

Polska​

Rok 1955 nie stał pod szczególnym względem rozbudowy sił zbrojnych kraju. Głównie skupiano się na uzupełnianiu braków związanych z dywizjonami myśliwskimi oraz oddawaniem do służby nowoczesnych okrętów podwodnych. Formowanie nowych dywizji zostało natomiast odłożone ad acta, jest też zależne od rozwoju aktualnej sytuacji geopolitycznej.

18 grudnia oddano do służby ORP „Sokół”, trzeci już nowoczesny okręt podwodny, który zasilił Polską Flotę Podwodną. Kilkanaście dni później Polska podpisuje z Ukrainą umowę dyplomatyczną w ramach programu gospodarczego Progres o dostawach stali.

ORP „Sokół” – nowy okręt podwodny.


Podpisanie umowy z Ukrainą.​

Stan sił lądowych Wojska Polskiego na 31 grudnia 1955 r.

Łączna liczba dywizji: 42
-piechoty: 34 (wszystkie zmodernizowane do wz. 51)
-dowodzenia: 1
-zmotoryzowanych: 1
-zmechanizowanych: 1 (zmodernizowana)
-pancernych: 1
-milicji (wojsk kolonialnych): 4

-brygad: 7 (3 ppanc (zmodernizowane), 2 ciężkich czołgów (zmodernizowane), 1 plot., 1 art. samobieżnej).

Bez zmian dotyczących formowania nowych dywizji.

Siły zbrojne państw Inicjatywy Środkowoeuropejskiej na 31 grudnia 1955 r.

Ukraina - 60 dywizji piechoty, 8 dywizji milicji; 5 okrętów podwodnych (68).
Węgry - 25 dywizji piechoty, 1 dywizja kawalerii, 8 dywizji pancernych, 6 dywizji garnizonowych, 1 dywizja dowodzenia (41).
Czechosłowacja - 40 dywizji piechoty (40).

Łączna ilość dywizji (wraz z polskimi siłami zbrojnymi): 191.

Stan jednostek morskich Polskiej Marynarki Wojennej na 31 grudnia 1955 r.

Łączna ilość okrętów: 24
-lotniskowce: 1
-krążowniki lekkie: 2 (nowoczesne)
-niszczyciele: 7 (w tym cztery nowoczesne)
-okręty podwodne: 8 (w tym siedem nowoczesnych)
-transportowce armii: 6 (40 transportowców oddanych na użytek Polskiej Floty Handlowej).

Sprzedano 5 przestarzałych okrętów podwodnych rządowi Ukrainy. Rozpoczęto budowę 5 nowoczesnych okrętów podwodnych, z których do użytku w roku 1955 oddano trzy. W perspektywie budowa pozostałych dwóch okrętów podwodnych oraz trzech nowoczesnych niszczycieli, dwóch nowoczesnych krążowników lekkich, jednego krążownika ciężkiego i okrętu liniowego. Aktualnie budowany jest pancernik ORP „Piłsudski”.

Stan sił powietrznych Polskiego Lotnictwa Wojskowego na 31 grudnia 1955 r.

Łączna ilość dywizjonów: 12
-bombowce: 4 (wszystkie zmodernizowane; nowoczesne 4 brygady myśl. eskort.)
-myśliwce: 4 (turboodrzutowce, zmodernizowany)
-bezpośredniego wsparcia: 4 (wszystkie zmodernizowane)

-brygady lotnicze: 1 (nowoczesna; na pokładzie lotniskowca ORP Władysław IV)

Sformowano dwa dywizjony lotnictwa myśliwskiego (wszystkie są nowoczesne). Aktualnie nie jest przewidywana rozbudowa sił lotniczych.

Świat
najważniejsze wydarzenia ​

Berliner Zeitung (Niemcy):

(…) pomysł zwołania czterostronnej konferencji pod patronatem EOBR należy ocenić bardzo wysoko, zważywszy na inne rozwiązanie, które pogrążyłoby ponownie kontynent azjatycki w ogniu. Póki co trwa bardzo surowa zima na Syberii, a to nie sprzyja prowadzeniu działań wojennych co też Chiny doskonale rozumieją, angażując się w dyplomatyczne zagrania z pozoru wyglądające na gotowość do rozpętania konfliktu z Rosją. Mimo istnienia potężnej armii Chiny nie są w stanie prowadzić wojny na kilka frontów, a do tego dojdzie jeśli rozpoczną wojnę z Rosją to oznaczać to będzie rychłą interwencję demokratycznych państw Zachodu. Chińskie groźby są zatem zwykłym biciem piany (…)

El Pais (Hiszpania):

(…) turecka ofensywa na ziemie Libanu zatacza coraz większy zasięg. Zdobycie Trypolisu jest pierwszym krokiem do wyzwolenia Bejrutu i pewnie zakończenia wojny, no może z pewnymi nabytkami terytorialnymi na rzecz Turcji. Mogłoby to jednak wywołać pewną irredentę, więc należy się nad tym poważnie zastanowić, aby nie narazić się na nieobliczalną postawę Indii lub Iranu. Mehmet Fuat Koprulu, turecki min. spr. zagr. wyraził przekonanie, że wyzwolenie Libanu powinno zakończyć wojnę w miarę kompromisowym pokojem bez aneksji i kontrybucji Oznaczałoby to porzucenie przez Turcję idei zawładnięcia terytorium Syrii, Iraku czy Jordanii, zapewne w obawie przed konsekwencjami politycznymi ze strony Ligi Azji Centralnej (…)

Diariusz polityczny​

​

16.XII. – wojska irackie powstrzymują turecką ofensywę na wyżynie Batman, impas w tym rejonie trwa więc nadal.

​

17.XII. – Irakijczycy ponownie zwycięzcami, tym razem w bitwach w okolicach jeziora Wan. Turcy nie są w stanie wyprzeć ich z tych terytoriów.

18.XII. – przedstawiciele EOBR proponują czterostronne rokowania w sprawie zawarcia stałego paktu stabilizacyjnego czyli podpisania pokoju światowego. W rokowaniach mieliby wziąć udział przedstawiciele Chin, Indii, Wielkiej Brytanii i Rosji, a główna mediacja należałaby do EOBR.

19.XII. – kolejny zacięty dzień walk na wyżynie Batman i wokół jeziora Wan, Turcy ściągają w rejon działań wojennych coraz to liczniejsze siły.

​

20.XII. – pod Dair az-Zawr w Syrii Irakijczycy powstrzymują turecką ofensywę.

21.XII. – Wielka Brytania i Rosja są gotowe do rozmów na temat zapewnienia pokoju na kontynencie azjatyckim jak wynika ze stanowiska dyplomacji.

22.XII. – Nehru jest gotowy do przyjęcia propozycji rozmów z Wielką Brytanią i Rosją pod warunkiem przejęcia pod kontrolę archipelagów brytyjskich u wybrzeży Indii.

23.XII. – wyżyna Batman zostaje opanowana i utrzymana przez wojska tureckie.

​

24.XII. – Turcy rozpoczynają ofensywę w stronę Trypolisu, licząc na szybkie wyzwolenie terytoriów libańskich. Eden odrzucił indyjskie pretensje terytorialne po raz wtóry, niwecząc tym samym możliwość rozmów z Indiami.

25.XII. – siły irackie przystępują do kontrataku na tureckie pozycje obronne na wyżynie Batman.

​

26.XII. – Trypolis libański został zdobyty przez wojska tureckie, które z marszu ruszyły na Bejrut. Na wyżynie Batman przeważają oddziały irackie, które zmuszają Turków do wycofania się.

27.XII. – Rosja obarczyła Indie wyłączną odpowiedzialnością polityczną za zerwanie możliwych rokowań i prawdopodobny wybuch kolejnej wojny w Azji.

28.XII. – Chiny odrzuciły możliwość rozmów stabilizacyjnych, jeśli ich uczestnikiem nie będą Indie.

29.XII. – Indie gotowe są przystąpić do rokowań pod kolejnym warunkiem, rezygnują wprawdzie z przejęcia archipelagów, ale oczekują wycofania się Kataru i Cejlonu z sojuszu alianckiego pod patronatem Wielkiej Brytanii.

​

30.XII. – kolejne miasto Syrii, Hims w ręku wojsk tureckich, które przystąpiły do ataku w stronę Damaszku.

31.XII. – Eden nie zamierza wykluczać Kataru i Cejlonu z sojuszu alianckiego, aby tylko zadowolić Indie jak wynika z wniosków podczas przeprowadzonej ostatniej w tym roku konferencji prasowej brytyjskiego premiera.

Bonus:

Kalendarium 1955​

-1.I. – obdarzenie szeroką autonomią Emiratu Kataru (dynastia al-Thani) i Dominium Cejlonu (gubernator Solomon West Ridgeway Dias Bandaranaike) przez Wielką Brytanię, przystąpienie Kataru i Cejlonu do Układu Bezpieczeństwa. Przekształcenie Państwa Angoli w Republikę Angoli po zakończeniu funkcjonowania polskiego protektoratu.
-6.I. – przemówienie Nehru dotyczące powstania autonomicznego Cejlonu, domaganie się uzyskania archipelagu Nikobarów, Lakkadiwów, Andamanów i Malediwów od Wielkiej Brytanii.
-7.I. – odzyskanie kontroli nad Nai Ga przez wojska birmańskie gen. Aung Sana.
-10.I. – krótkotrwałe przejęcie kontroli nad Myitkyiną przez siły hinduskie.
-11.I. – odrzucenie indyjskich pretensji terytorialnych przez Wielką Brytanię (wystąpienie Edena).
-12.I. – odzyskanie Myitkyiny przez wojska birmańskie.
-13.I. – zdobycie i utrzymanie Akyabu przez Hindusów, możliwość rozwinięcia ofensywy na Mandalay i Rangun.
-14.I. – chińskie wsparcie dla Indii w sporze z Wielką Brytanią (domaganie się zwrotu Hongkongu), ostrzeżenie Edena dla Tse-ven Soonga.
-15.I. – zwycięstwo chińskiej armady niszczycieli na wysokości Niigaty, zatopienie lotniskowca „Akagi” przez niszczyciela „Huilin”, poważne osłabienie floty japońskiej – zawieszenie działań zbrojnych na morzu.
-18.I. – ofensywa wojsk indyjskich pod Kalewą i Myitkyiną w środkowej Birmie.
-19.I. – wyparcie sił chińskich spod Baoshan przez Birmańczyków, powrót do linii granicznej sprzed wybuchu wojny.
-20.I. – zdobycie Kabulu przez wojska indyjskie, aresztowanie króla Mohammada Zahira Szacha i premiera Hashima Chana przez Hindusów.
-21.I. – przeniesienie japońskich sił morskich z Niigaty do Jokohamy z powodu wzrastającego zagrożenia całkowitego unicestwienia przez chińską flotę.
-22.I. – bezwarunkowa kapitulacja sił zbrojnych Afganistanu, aneksja terytorium tego kraju przez Indie.
-23.I. – ogłoszenie zwycięstwa w wojnie z Paktem Nowej Azji przez Nehru.
-24.I. – prośba Japonii do państw Płw. Arabskiego o zdecydowaną reakcję wobec likwidacji niepodległości Afganistanu przez Indie.
-25.I. – ogłoszenie neutralności przez Pakt Arabski (Arabia Saudyjska, Oman, Jemen).
-26.I. – irackie żądania terytorialne względem Iranu o uregulowanie linii granicznej na rzece Szatt El-Arab i określenie statusu Abadanu, poparcie Iranu przez Indie i Azerbejdżan.
-27-31.I. – kryzys w stosunkach japońsko-amerykańskich.
-29.I. – odmowa wsparcia krajów Ententy Bliskowschodniej w ich sporze z Iranem przez Turcję.
-30.I. – wzmocnienie obrony Cejlonu, Kataru, Kuwejtu i Hongkongu przez Wielką Brytanię.
-1-9.II. – iracko-irańska konferencja w Bagdadzie poświęcona sprawom spornych terytoriów nadgranicznych (zakończona fiaskiem).
-2.II. – francuska gwarancja bezpieczeństwa dla Bhutanu; rozwój demonstracji antyfrancuskich w Delhi i Czongkingu.
-5.II. – ogłoszenie bojkotu francuskich towarów handlowych w Chinach.
-7.II. – ostrzeżenie Nehru pod adresem Francji i Wielkiej Brytanii o nie mieszanie się w wewnętrzne sprawy Półwyspu Indyjskiego.
-8.II. – syberyjsko-rosyjskie memorandum do rządu w Czongkingu w sprawie nie przekazania do tej pory spornych okręgów Czyty i Borzja.
-10.II. – wizyta Edena w Damaszku.
-11.II. – sensacja prasowa rosyjskiego dziennika „Nowyj Żurnał” w sprawie rzekomych starań Chin o zakup bomb atomowych od Stanów Zjednoczonych.
-13.II. – umowy stowarzyszeniowe Armenii i Gruzji z EOBR.
-13-15.II. – spotkanie Piotr II-Mikołajczyk w Belgradzie (inicjatywa pokojowa EOBR).
-14.II. – opanowanie wzgórza Kalewa w środkowej Birmie przez wojska indyjskie.
-15.II. – utworzenie marionetkowego rządu Afganistanu przez Nehru.
-16.II. – orędzie króla Afganistanu, Zaira Szacha do narodu.
-16-18.II. – spotkanie Murawiew-Mikołajczyk w Sofii (inicjatywa pokojowa EOBR).
-17.II. – śmierć papieża Piusa XII w Rzymie.
-19.II. – umowa brytyjsko-katarska o zakończeniu protektoratu.
-20.II. – misja specjalnego wysłannika prezydenta Francji do stolicy Bhutanu, Thimphu.
-20-24.II. – wizyta króla Albanii, Zogu I we Francji.
-23.II. – apogeum strajków w fabrykach japońskiego przemysłu zbrojeniowego.
-24.II. – umowa syberyjsko-chińska w Nowosybirsku (przekazanie przez Chiny spornych okręgów Czyta i Borzja).
-26.II. – nieudany zamach na min. spr. zagr. Bułgarii, Ananasa Burowa w Sofii.
-II. – zacięte walki pod Myitkyiną i Kalewą na froncie indyjsko-birmańskim
-4.III. – zamachy terrorystyczne na Korsyce (śmierć 36 osób).
-5.III. – tajne spotkanie Soong-Nehru na pograniczu chińsko-indyjskim (tematem podział stref wpływów w Indochinach).
-8.III. – ostre przemówienie Nehru w Madrasie dotyczące krytyki polityki brytyjskiej wobec Cejlonu.
-11.III. – spotkanie premiera Japonii, Keisuke z ambasadorem Francji, Levasseurem w Tokio (sugestia użycia francuskich sił zbrojnych jako interwencyjnych w Indochinach), burza prasowa.
-12.III. – wybór kardynała Jorge Andrade (Portugalia) na papieża Kościoła katolickiego, przyjęcie przez niego imienia Leona XIV.
-13.III. – komunikat EOBR „o zagrożeniu dla pokoju i bezpieczeństwa na Bałkanach” w związku z kryzysem bułgarsko-jugosłowiańskim.
-16.III. – wybuch III wojny bałkańskiej, atak Grecji, Jugosławii i Rumunii na Bułgarię, po stronie Bułgarii opowiada się Turcja i Liban.
-17.III. – potępienie agresji państw Konferencji Bałkańskiej przez EOBR.
-18.III. – zatrzymanie rumuńskiej ofensywy w Dobrudży przez wojska bułgarsko-tureckie.
-20.III. – potępienie ataku państw Konferencji Bałkańskiej przez Wielką Brytanię, RFN i Holandię.
-24.III. – zdobycie Konstancy przez wojska bułgarsko-tureckie.
-25.III. – ostra nota dyplomatyczna Chin dla Bhutanu w związku z „nową sytuacją polityczną”.
-26.III. – ofensywa jugosłowiańsko-grecka pod Górną Dżumają na kierunku do Sofii.
-30.III – ogłoszenie ścisłej neutralności wobec konfliktu w Europie przez Szwecję, Norwegię, Danię, Finlandię, Litwę, Łotwę, Estonię i Szwajcarię.
-31.III. – ostrzeżenie Albanii wobec Jugosławii i Grecji o nieprzekraczanie granicy.
-IV. – zacięte walki o Górną Dżumaję na południe od Sofii.
-3.IV. – nalot rumuńskiego lotnictwa bombowego na Afyonkarahisar.
-7.IV. – spotkanie premiera Japonii, Keisuke i ambasadora Wielkiej Brytanii, sir Ronalda Giggsa w Tokio (tematem rozmowy wznowienie rokowań pokojowych z Chinami i Indiami).
-8.IV. – zgoda Bhutanu na przyjęcie chińskiego protektoratu w zamian za gwarancję niepodległości kraju na okres 50 lat.
-9.IV. – sprzeciw Indii wobec chińskich kroków w stosunku do Bhutanu, przypomnienie Chinom o neutralizacji państw himalajskich.
-10.IV. – wycofanie się Tse-ven Soonga z planów zmarionetkowania Bhutanu pod naciskiem Indii, potwierdzenie przewidywanych stref wpływów w Indochinach po upadku oporu sojuszników Japonii.
-14.IV. – prośba Birmy i Tajlandii do Wielkiej Brytanii, Francji i Włoch o interwencję militarną w Indochinach i powstrzymanie chińsko-indyjskiej ofensywy.
-15.IV. – początek ofensywy indyjskiej na Mandalay w środkowej Birmie.
-16.IV. – przejęcie kontroli nad Górną Dżumają przez wojska jugosłowiańsko-greckie.
-19.IV. – japońska propozycja pokojowa dla Indii: przekazanie Singapuru i Hajnanu, protest Chin spowodowany zagrożeniem stałego zantagonizowania stosunków z Indiami.
-20.IV. – domaganie się przez Koreę przeprosin od Japonii za lata okupacji 1910-1944, optowanie za obecnością przedstawiciela Korei podczas negocjacji pokojowych chińsko-japońskich w Jakucku.
-21.IV. – japońska propozycja pokojowa dla Chin: przekazanie Kraju Dalekowschodniego z Władywostokiem i Makau wraz z wycofaniem wszystkich japońskich przedsiębiorstw i ich filii z terytorium Chin, domaganie się przez Tse-ven Soonga oddania też Hajnanu i Tajwanu.
-23.IV. – wielka bitwa powietrzna nad niebem Janiny w północnej Grecji po myśli lotnictwa Hellady.
-25.IV. – krótkotrwałe zdobycie Sofii przez wojska jugosłowiańsko-greckie.
-26.IV. – żal i zdziwienie obalonych władz tybetańskich wobec rozpoczęcia negocjacji pokojowych między Chinami a Japonią w Jakucku.
-27.IV. – warunkowa zgoda Tse-ven Soonga na japońską propozycję zawarcia pokoju.
-28.IV. – wyparcie się jakiegokolwiek współuczestnictwa w zamachu na irackiego premiera przez Iran.
-29.IV. – oficjalne rozpoczęcie negocjacji pokojowych między Chinami a Japonią w Jakucku wraz z przedstawicielami sojuszów tych państw.
-30.IV. – zatrzymanie indyjskiej ofensywy na Mandalay przez siły birmańskie; rozpoczęcie rozmów indyjsko-japońskich w sprawie zawarcia pokoju.
-1.V. – początek zaciętych walk o stolicę Rumunii, Bukareszt.
-3/4.V. – rewolta na Tajwanie w miastach Taipei i Kaohsiung, utworzenie separatystycznej Niezależnej Republiki Tajwanu z prezydentem Liao Wen-yi i premierem mjr Hasegawą Kiyoshim na czele.
-4.V. – pokój chińsko-japoński w Jakucku na Syberii (przekazanie Chinom Kraju Dalekowschodniego z Władywostokiem, Hajnanu i Makau, wobec niemożności oddania zrewoltowanego Tajwanu Chiny otrzymują też terytorium gór Szan od Birmy, oficjalne przeprosiny Japonii za okupację Korei w latach 1910-1944, wycofanie się japońskich przedsiębiorstw i ich filii z terytorium Chin, rozszerzenie strefy neutralnej na granicy laotańsko-chińskiej, tajlandzko-chińskiej, birmańsko-chińskiej i wietnamsko-chińskiej).
-5.V. – bunt armii na japońskich wyspach Pacyfiku zakończony ogłoszeniem niepodległości Republiki Mikronezji (prezydentura Louisa Denfelda, rząd płk. Shunsuke Kondo).
-8.V. – zdobycie Bukaresztu przez wojska bułgarsko-tureckie.
-9.V. – pokój indyjsko-japoński w Maskacie, stolicy Omanu (przekazanie Indiom Akyab i Fort Hertz przez Birmę, Singapuru przez Malezję i ziem khmerskich przez Tajlandię, wycofanie się Japonii z Unii Indochińskiej, sukcesywne przekazywaniu dostępu militarnego do państw indochińskich dla sił wojskowych Indii).
-10.V. – specjalne oświadczenie Birmy, Laosu, Wietnamu, Tajlandii i Malezji „ o nadziei na trwałe ułożenie dobrosąsiedzkich stosunków z Indiami i Chinami po wielkiej wojnie azjatyckiej”.
-12.V. – odbicie Bukaresztu przez wojska rumuńskie.
-V. – zacięte walki w okolicach Sofii.
-13.V. – utworzenie przez Indie marionetkowego Królestwa Kambodży ze stolicą w Phnom Penh obejmującego ziemie zamieszkane przez Khmerów (królem Sisovath Monivong), Kambodża członkiem Ligi Azji Centralnej.
-16.V. – I finał Pucharu Klubów: Kispest Budapeszt-Real Madryt 4:3 (3:3).
-17.V. – umowa stowarzyszeniowa Somalii z organizacją gospodarczą Progres; zgoda Nepalu na obecność sił wojskowych Indii i Chin na swoim terytorium.
-17-20.V. – spotkanie min. spr. zagr. Chin i Indii w Manili (ustalenie wspólnej opieki nad Nepalem i Bhutanem w ramach kondominium, wymuszenie obecności militarnej na Bhutanie, Nepalu i państwach indochińskich, możliwość wstępowania do organizacji gospodarczych pod wpływami Indii i Chin).
-19.V. – umowa stowarzyszeniowa Angoli z organizacją gospodarczą Progres.
-21.V. – fiasko misji pokojowej EOBR w Ankarze.
-23.V. – ponowne opanowanie Bukaresztu przez wojska bułgarsko-tureckie.
-25.V. – zgoda Bhutanu na obecność sił wojskowych Indii na swoim terytorium.
-26.V. – zgoda Birmy, Malezji, Tajlandii, Laosu i Wietnamu na obecność sił wojskowych Indii i Chin na swoim terytorium (oświadczenie Unii Indochińskiej z Bangkoku).
-27.V. – zatrzymanie ofensywy bułgarsko-tureckiej na Ploeszti.
-28.V. – opanowanie Sofii przez siły jugosłowiańsko-greckie.
-29.V. – założenie Azjatyckiej Strefy Gospodarczej w Delhi pod przywództwem Indii, udział Iranu, Azerbejdżanu, Afganistanu i Kambodży jako pełnoprawnych członków, 9 członków stowarzyszonych (Laos, Birma, Wietnam, Malezja, Tajlandia, Bhutan, Nepal, Mikronezja, Tajwan); pierwsza oferta pokojowa Turcji (wycofanie się Rumunii z Konferencji Bałkańskiej i zwrot Dobrudży – Bułgarii).
-30.V. – niepowodzenie pokojowej misji EOBR w Belgradzie.
-31.V. – odrzucenie tureckiej propozycji pokojowej przez Rumunię.
-1.VI. – zgoda Bhutanu na obecność sił wojskowych Chin na swoim terytorium.
-2-3.VI. – fiasko kolejnej tureckiej propozycji pokojowej.
-6.VI. – początek ofensywy wojsk jugosłowiańsko-greckich na Płowdiw.
-8.VI. – odzyskanie kontroli nad Bukaresztem przez wojska rumuńskie.
-9.VI. – powstanie Gospodarczej Unii Wschodu w Pekinie pod przywództwem Chin, udział Filipin, Indonezji i Korei jako pełnoprawnych członków, 10 członków stowarzyszonych (Kirgistan, Kazachstan, Uzbekistan, Tadżykistan, Turkmenistan, Tuwinia, Syberia, Mikronezja, Nepal, Bhutan).
-10.VI. – wyzwolenie Konstancy przez Rumunów.
-11.VI. – żądanie natychmiastowego przerwania konfliktu na Bałkanach wystosowane przez EOBR; apel papieża Leona XIV.
-12.VI. – przemówienie Tse-ven Soonga w Guangzhou w związku z żądaniem skrócenia okresu brytyjskiej dzierżawy Hongkongu do dn. 1.VIII.1956, pełne poparcie Indii, odrzucenie wszelkich chińskich pretensji przez rząd Wielkiej Brytanii; „humanitarno-cywilizacyjne” oświadczenie MSZ Jugosławii w związku z trwającymi walkami na Bałkanach.
-13.VI. – amerykańska afera szpiegowska w Japonii (wykrycie faktu sprzedaży broni do Indii i Chin przez USA podczas trwania wojny azjatyckiej).
-13-15.VI. – prośba Bułgarii do Albanii o wywołanie powstania na terenie jugosłowiańskiego Kosowa i greckiego Epiru odrzucona przez króla Zogu.
-17.VI. – ogłoszenie wyroków Trybunału ds. Sowieckich Zbrodni Wojennych w Londynie (kara śmierci dla Mołotowa, dożywocie dla Chruszczowa, 25 lat więzienia dla marsz. Woroszyłowa, 20 lat więzienia dla marsz. Budionnego i marsz. Koniewa, 15 lat więzienia dla marsz. Żukowa i marsz. Rokossowskiego, NKWD organizacją zbrodniczą, wydanie zaocznych wyroków śmierci dla Berii i jego zastępców, list gończy za byłym ambasadorem Włoch w Szwajcarii, Vittorio Vespaziano, agentem sowieckiej służby bezpieczeństwa.
-18.VI. – śmierć marsz. Sikorskiego – żałoba narodowa w Polsce.
-20.VI. – wykonanie wyroku śmierci na Mołotowie w Londynie.
-21.VI. – przemówienie Tse-ven Soonga w Szanghaju (marzenie o chińskiej strefie dobrobytu i demokracji); apel radiowy cara Bułgarii, Borysa III o masowe wstępowanie do armii dla ratowania istnienia kraju.
-24.VI. – śmierć min. spr. zagr. Bułgarii, Burowa podczas bombardowania Warny przez lotnictwo rumuńskie.
-27.VI. – 95% zniszczeń stanu zwartej zabudowy w bułgarskim mieście Płowdiw.
-VI. – zacięte walki pod Płowdiw, hekatomba ofiar po stronie jugosłowiańskiej i bułgarskiej.
-2.VII. – początek zbiórki darów żywnościowych i medykamentów dla mieszkańców Bułgarii pod patronatem EOBR.
-3.VII. – niepowodzenie misji EOBR do Belgradu i Bukaresztu w związku z trwającą III wojną bałkańską.
-4-9.VII. – częste wizyty indyjskich polityków w Birmie, Laosie i Tajlandii.
-4.VII. – apel papieża Leona XIV o przerwanie działań zbrojnych na Bałkanach ; chińska propozycja dyplomatyczna dla Wietnamu (wyjście z Unii Indochińskiej w zamian za pomoc gospodarczą).
-5.VII. – rozpoczęcie jugosłowiańsko-rumuńskiej ofensywy na Plewen.
-7.VII. – propozycja włoskiej dyplomacji o pokoju bez aneksji i kontrybucji w zamian za stały pakt stabilizacyjny na Bałkanach i rozwiązanie wrogich sojuszów militarnych.
-10.VII. – wizyta min. spr. zagranicznych Chin, Zhang Zuna w Korei (potwierdzenie ogromnych wpływów Chin w tym kraju).
-VII. – seria incydentów granicznych na granicy libańsko-syryjskiej i egipsko-izraelskiej.
-16.VII. – atak sił Ententy Bliskowschodniej (Syria, Irak, Jordania, Egipt) na terytorium Libanu, Turcja i Bułgaria po stronie napadniętego Libanu.
-17.VII. – radiowe przemówienie dyktatora Syrii, Fawzi as-Silu o bliskiej unifikacji Syrii i Libanu oraz o konieczności odpłacenia Turcji za wielowiekową niewolę narodu arabskiego.
-21.VII. – spotkanie ambasadora Turcji, Mehmeta Fuata z premierem Japonii, Okadą Keisuke w Tokio, głównym tematem pomoc gospodarcza.
-22.VII. – przejęcie Trypolisu w płn. Libanie przez wojska syryjskie.
-23.VII. – wydalenie chińskich i indyjskich dyplomatów z Damaszku, Bagdadu, Ammanu i Kairu.
-26.VII. – misja pokojowa EOBR : wizyta Adenauera w Jugosławii, rozmowa z premierem Cvetkoviciem.
-28.VII. – misja pokojowa EOBR : spotkanie Mikołajczyka z prezydentem Turcji, Inonu w Ankarze.
-31.VII. – początek iracko-syryjskiej ofensywy na Bejrut.
-2.VIII. – ostrzeżenie Indii wobec zgubnych konsekwencji zaboru Libanu przez Syrię bądź Irak.
-3.VIII. – wspólne oświadczenie Syrii i Iraku w sprawie dowolnego dysponowania losem okupowanego Libanu.
-5.VIII. – „demonstracyjna wizyta” premiera Indii, Nehru w Teheranie, spotkanie z szachem i premierem, gen. Zahedim.
-7.VIII. – pierwsza znacząca nota dyplomatyczna Rosji od momentu ogłoszenia niepodległości – domaganie się poszanowania praw ludności prawosławnej w Turcji.
-8.VIII. – początek nieoficjalnych rokowań pokojowych przedstawicieli Jugosławii i Turcji w albańskiej Tiranie.
-9.VIII. – decydujący atak wojsk syryjsko-irackich na Bejrut.
-10.VIII. – radiowe przemówienie prezydenta Turcji, Ismeta Inonu (prośba o pomoc międzynarodową w obliczu możliwego rozbioru kraju przez działania Konferencji Bałkańskiej i Ententy Bliskowschodniej); USA: odrzucenie propozycji EOBR o wspomożenie działań w celu założenia nowej światowej organizacji dbającej o pokój w każdym zakątku globu.
-13.VIII. – kapitulacja libańskich sił zbrojnych na przedmieściach Bejrutu.
-14.VIII. – ostrzeżenie Rosji wobec Syrii przed naruszeniem statusu autonomicznego Kościoła Prawosławnego w okupowanym Libanie.
-15.VIII. – oficjalne zaanektowanie terytorium Liban przez Syrię i odzyskanie kontroli nad Dair az-Zawr; protest Ligi Azji Centralnej wobec przeprowadzonej aneksji.
-16.VIII. – przybycie ministrów spraw zagranicznych Jugosławii i Turcji do Tirany; protest Indii wobec aneksji Libanu przez Syrię – ogłoszenie jej krajem wyjętym spod prawa przez Nehru.
-18.VIII. – zawieszenie broni między Konferencją Bałkańską (Jugosławia, Rumunia, Grecja) a Turcją i Bułgarią w Tiranie na zasadach status quo wynegocjowane przez przedstawicieli EOBR (opuszczenie w ciągu 2 tygodni terytorium Bułgarii przez wojska greckie, rumuńskie i jugosłowiańskie, zawarcie w ciągu miesiąca 25-letniego układu o nieagresji).
-19.VIII. – zerwanie stosunków dyplomatycznych z Indiami i Iranem przez Egipt, Jordanię, Syrię i Irak.
-21.VIII. – rozpoczęcie rozmów przedstawicieli Jugosławii, Rumunii i Grecji z EOBR w celu podpisania umów stowarzyszeniowych; wizyta premiera Francji w Albanii (zaproszenie jej do uczestnictwa w pracach EOBR bez żadnych warunków wstępnych).
-22.VIII. – przemówienie Nasera w Kairze wymierzone przeciwko Lidze Azji Centralnej.
-23.VIII. – incydent na granicy iracko-irańskiej w pobliżu Abadanu.
-24.VIII. – ofensywa iracko-syryjska na wyżynę Batman w płd-wsch. Turcji.
-25.VIII. – demonstracje antyizraelskie w Aleksandrii, Suezie i Kairze w związku z brakiem zgody Izraela na przejście wojsk egipskich do Jordanii czy Syrii.
-26.VIII. – przemówienie szacha Iranu w Teheranie (przestroga dla Iraku przed dalszym prowadzeniem wojny w Turcji na zasadzie dążenia do aneksji).
-27.VIII. – poparcie Wielkiej Brytanii dla Izraela w związku z groźbami Egiptu.
-29.VIII. – wywiad Nehru udzielony „The Times” (zaniepokojenie możliwym turecko-japońskim aliansem i ofensywą na kraje Bliskiego Wschodu).
-VIII. – pewne ochłodzenie stosunków indyjsko-chińskich.
-31.VIII. – opanowanie wyżyny Batman przez wojska iracko-syryjskie.
-IX. – usiłowania przedstawicieli EOBR dotyczące przerwania działań zbrojnych na froncie bliskowschodnim; liczne prowokacje wojsk irańskich na granicy z Irakiem i Turcją.
-3.IX. – początek tureckiej ofensywy na syryjski Halab (Aleppo).
-4.IX. – akcesja Albanii do EOBR.
-5.IX. – wspólne stanowisko Iranu i Indii skierowane do państw Paktu Arabskiego dotyczące utrzymania stałej neutralizacji.
-6.IX. – wycofanie się Azerbejdżanu z Ligi Azji Centralnej, zapoczątkowanie kontaktów dyplomatycznych z Turcją.
-7.IX. – prośba Syrii do państw Paktu Arabskiego o „wszelaką pomoc”; zawarcie 25-letniego układu o nieagresji między Konferencją Bałkańską (Jugosławia, Rumunia, Grecja) a Turcją i Bułgarią w Rzymie.
-8.IX. – potwierdzenie neutralności przez Pakt Arabski (Arabia Saudyjska, Jemen, Oman).
-9.IX. – krótkotrwałe opanowanie Halab przez wojska tureckie.
-11.IX. – podpisanie traktatu o przyjaźni i współpracy między Azerbejdżanem a Turcją w Baku.
-13.IX. – początek wizyty min. spr. zagr. Japonii, Hiroty Koki w Ankarze.
-14.IX. – upoważnienie Iranu przez Indie do podjęcia wiążącej decyzji dla państw Ligi Azji Centralnej w „zasadniczej kwestii”.
-16.IX. – podpisanie przez przedstawicieli Japonii (Koki) i Azerbejdżanu (Rahman) dokumentu akcesyjnego do sojuszu turecko-bułgarskiego w Ankarze – narodziny Paktu Euroazjatyckiego, wypowiedzenie wojny Entencie Bliskowschodniej przez Japonię i Azerbejdżan.
-17.IX. – dyplomatyczny protest Indii i Iranu wobec „ostatniego kroku wiarołomnego Azerbejdżanu”.
-19.IX. – Liga Azji Centralnej głównym zagrożeniem bezpieczeństwa i stabilizacji na Bliskim Wschodzie wg rosyjskiej dyplomacji.
-20.IX. – propozycja Indii skierowana do rządów Gruzji i Armenii w sprawie rozwiązania paktu i dołączenia do składu Ligi Azji Centralnej.
-21.IX. – demonstracje antyindyjskie i antyirańskie w Tokio przeciwko ingerencji tych państw w konflikt na Bliskim Wschodzie.
-22.IX. – zatrzymanie syryjsko-irackiej ofensywy na Gaziantep.
-23.IX. – skrytykowanie japońskiego uczestnictwa w wojnie bliskowschodniej przez Chiny.
-25.IX. – spotkanie gen. Andronika Osaniana, prezydenta-dyktatora Armenii z królową Gruzji, Małgorzatą I na granicy ormiańsko-gruzińskiej.
-27.IX. – krytyka posunięć Japonii i Azerbejdżanu przez EOBR.
-28.IX. – grożby Iranu i Indii wobec możliwego japońskiego pojawienia się na wodach Zatoki Perskiej; kraje Konwencji z Duszanbe przeciwne mieszaniu się Ligi Azji Centralnej w konflikt bliskowschodni.
-1.X. – gwałtowne demonstracje antyizraelskie w Kairze, Aleksandrii i Suezie.
-2.X. – zapowiedź brytyjskiej interwencji militarnej na Bliskim Wschodzie w formie demonstracji zbrojnej (Anthony Eden).
-3.X. – zgoda Armenii na przystąpienie do Ligi Azji Centralnej; podpisanie umów stowarzyszeniowych z EOBR przez Jugosławię, Rumunię i Grecję.
-5.X. – rządy Australii i Nowej Zelandii przeciwne brytyjskiej interwencji zbrojnej na Bliskim Wschodzie (procedura opuszczenia sojuszu alianckiego).
-6.X. – zgoda Gruzji na przystąpienie do Ligi Azji Centralnej.
-7.X. – krytyka posunięć Armenii i Gruzji przez EOBR.
-9.X. – oficjalne rozwiązanie sojuszu ormiańsko-gruzińskiego.
-10.X. – zapowiedź udzielenia gwarancji niepodległości dla Azerbejdżanu przez Rosję; powstanie Paktu dla Bałkanów – organizacji gospodarczej grupującej kraje bałkańskie (Jugosławia, Rumunia, Grecja, Albania).
-11.X. – początek rozmów przedstawicieli państw Konwencji z Duszanbe z rosyjskimi dyplomatami w sprawie konfliktu bliskowschodniego.
-13.X. – podpisanie dokumentów akcesyjnych do Ligi Azji Centralnej przez ormiańskich i gruzińskich dyplomatów w Teheranie.
-14.X. – poparcie polityki Indii i powiększenia jej aliansu przez dyplomację chińską.
-14-15.X. – wizyta amerykańskiego sekretarza stanu Dullesa w San Jose – próba przekonania rządu Kostaryki do porzucenia polityki neutralności.
-17.X. – opuszczenie sojuszu alianckiego przez Australię i Nową Zelandię wskutek głównie negatywnego stosunku opinii publicznej tych państw co do brania udziału w interwencjach poza strefą Oceanii.
-17-26.X. – konferencja rozbrojeniowa w Warszawie pod patronatem EOBR (fiasko ograniczenia stanu liczebnego armii państw europejskich wobec obecnej polityki Ligi Azji Centralnej i Unii Dalekowschodniej oraz sytuacji na Bliskim Wschodzie).
-18.X. – umowa syberyjsko-rosyjska w Nowosybirsku o przekazaniu terytoriów nad Morzem Ochockim pod kontrolę Rosji; przyjęcie delegacji palestyńskiego rządu na uchodźstwie przez prezydenta Egiptu, Mohammada Naguiba.
-19.X. – kilkugodzinna wymiana ognia na granicy izraelsko-egipskiej.
-19-29.X. – konferencja Unii Dalekowschodniej w Pekinie (debata nad możliwym rozwiązaniem utrzymania dotychczasowych wpływów w Azji).
-22.X. – prośba Izraela o brytyjską pomoc wojskową.
-23.X. – udzielenie gwarancji niepodległości Azerbejdżanowi przez Rosję – zaniepokojenie Indii i Iranu.
-25.X. – wezwanie ambasadora Rosji, Wiaczesława Baranowa przez premiera Indii, Nehru w celu omówienia bieżącej sytuacji politycznej.
-28.X. – założenie w Sydney Aliansu Oceania – paktu militarnego Australii i Nowej Zelandii, celem powstrzymywanie wpływów Indii, Chin i Japonii w strefie Pacyfiku.
-30.X. – ostrzeżenie Nehru wobec możliwej alianckiej interwencji na Bliskim Wschodzie – groźba przejęcia brytyjskich archipelagów wyspiarskich leżących u wybrzeży Indii.
-1.XI. – kilkugodzinna wymiana ognia na granicy egipsko-izraelskiej, apel Izraela o pomoc brytyjską w celu powstrzymania egipskich ataków.
-2.XI. – umowa rosyjsko-syberyjska z Nowosybirska – przejęcie płw. Kamczatka przez Rosję.
-4.XI. – odrzucenie pretensji chińskich wyrażonych w ostrej nocie dyplomatycznej przez Rosję.
-5.XI. – zapowiedź brytyjskiej interwencji na Bliskim Wschodzie w przypadku przekroczenia granicy Turcji lub Iraku przez kraje Ligi Azji Centralnej.
-7.XI. – przystąpienie Tajwanu do Aliansu Oceania na mocy podpisania umowy w Wellington.
-8.XI. – krytyka kroku dyplomacji tajwańskiej przez Japonię jako próby antagonizowania stosunków na linii Tajpei-Tokio.
-9.XI. – poparcie Rosji w jej polityce dalekowschodniej przez EOBR.
-11.XI. – indyjska propozycja zażegnania kryzysu międzynarodowego: odejście Japonii z sojuszu Turcji i Bułgarii, zgoda Turcji na zabór Libanu przez Syrię, wyjście Cejlonu z sojuszu alianckiego, zgoda Izraela na przejście wojsk egipskich przez swoje terytorium, oddanie Malediwów, Lakkadiwów, Andamanów i Nikobarów pod kontrolę Indii przez Wielką Brytanię.
-12.XI. – odrzucenie indyjskiej propozycji dyplomatycznej przez Wielką Brytanię jako niemożliwą do spełnienia.
-13.XI. – przystąpienie Mikronezji do Aliansu Oceania na mocy umowy z Sydney.
-15.XI. – przejęcie terenów okręgu chabarowskiego i błagowieszczeńskiego przez Rosję od Syberii na mocy układu w Nowosybirsku.
-16.XI. – wstrzymanie na czas nieokreślony dalszych rozmów z Syberią przez Rosję w sprawie zawarcia unii realnej (unifikacji).
-18.XI. – potwierdzenie poparcia dyplomatycznego dla krajów Ligi Azji Centralnej przez Chiny.
-20.XI. – początek ofensywy irackiej w kierunku okolic jeziora Wan.
-22.XI. – potwierdzenie indyjskiego poparcia dyplomatycznego dla działań Chin na Dalekim Wschodzie.
-23.XI. – wizyta Nehru w Kairze, próba powstrzymania Egiptu od dalszego antagonizowania sytuacji międzynarodowej na Bliskim Wschodzie.
-24-29.XI. – tajne negocjacje rosyjsko-syberyjskie w Irkucku (prawdopodobne przesunięcie terminu unifikacji o kilka miesięcy).
-25.XI. – chińska groźba wobec Tajwanu o nie podejmowanie ryzykownych działań politycznych na arenie międzynarodowej w przypadku jego uczestnictwa w Aliansie Oceania.
-26.XI. – antywłoska kampania prasowa w Stanach Zjednoczonych.
-27.XI. – ostrzeżenie Australii wobec Chin przed wszelkimi demonstracjami zbrojnymi u wybrzeży Tajwanu jako wrogimi wobec Aliansu Oceania.
-30.XI. – odbicie wyżyny Batman przez oddziały tureckie.
-2.XII. – chińska demonstracja militarna u wybrzeży Tajwanu oprotestowana przez rząd z Taipei.
-3.XII. – początek czterostronnych rozmów przedstawicieli Australii, Nowej Zelandii, Tajwanu i Mikronezji w sprawie powołania organizacji gospodarczej w ramach sojuszu militarnego.
-5.XII. – zerwanie umów stowarzyszeniowych z Azjatycką Strefą Gospodarczą pod dominacją Indii przez Mikronezję i Tajwan; zerwanie podobnej umowy z Gospodarczą Unią Wschodu kierowaną przez Chiny przez Mikronezję.
-8.XII. – zajęcie okolic jeziora Wan przez oddziały irackie pod dowództwem marsz. es-Saida, odparcie tureckiego kontrataku.
-10.XII. – głośne oświadczenia chińskiego dysydenta Liu Qianchenga w BBC (życie w Chinach podobne do życia obywateli w III Rzeszy lub ZSRR).
-11.XII. – zaoczny wyrok śmierci na Liu Qianchengu wydany przez władze chińskie, nagroda w wysokości 5 mln dolarów za dostarczenie go do granic chińskich.
-12.XII. – zajęcie Aleppo przez oddziały tureckie.
-13.XII. – zamknięcie granicy z Birmą przez Indie; oficjalny powód - epidemia cholery w okolicach Rangunu i Mandalay, przypuszczalny powodem to postępująca wrogość we wzajemnych stosunkach.
-14.XII. – rozpoczęcie natarcia pod Trypolisem w Libanie przez oddziały tureckie; załamanie się tureckiej ofensywy na wyżynie Batman.
-18.XII. – propozycja czterostronnych rokowań stabilizacyjnych wysunięta przez mediatorów EOBR (Wielka Brytania, Rosja, Chiny, Indie).
-21.XII. – zgoda Wielkiej Brytanii i Rosji na wzięcie udziału w konferencji stabilizacyjnej.
-26.XII. – zdobycie Trypolisu w Libanie przez wojska tureckie.
-27.XII. – obarczenie Indii główną odpowiedzialnością za możliwy wybuch kolejnej wojny w Azji przez Rosję wobec odrzucenia udziału w konferencji.
-28.XII. – odrzucenie możliwości wzięcia udziału w czterostronnej konferencji przez Chiny w wskutek absencji Indii.
-30.XII. – przejęcie miasta Hims przez wojska tureckie.
-31.XII. – odrzucenie indyjskiej propozycji dyplomatycznej (wykluczenie Kataru i Cejlonu z sojuszu alianckiego) przez Wielką Brytanię.

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 stycznia 1956

odcinek 449

Banbrytande dagar?
(Przełomowe dni?)​

Polska​

Między 12 a 15 stycznia br. Polskę odwiedziła delegacja nowej organizacji handlowej, Unii Gospodarczej Oceanii chcąca zaoferować akcesję do tego porozumienia, zważywszy na utrzymywanie przez rząd w Warszawie kontroli nad strategicznym Guadalcanalem. Delegację przyjął premier Józef Beck i po cierpliwym wysłuchaniu prośby skierowanej do rządu postanowił, że szerzej zapozna się z warunkami możliwej akcesji do tego porozumienia nawet jeśli będzie się ona tyczyła jedynie podpisania umowy stowarzyszeniowej. Oczywiście ratyfikacja takiego porozumienia będzie zależna od stanowiska parlamentu.

Opinia publiczna jak wynika z przeprowadzonych badań opowiada się w większości za możliwością uczestniczenia w kolejnym porozumieniu handlowym, głównie w wyniku pogarszającej się sytuacji na rynku z racji trwającego kryzysu gospodarczego.

Świat
najważniejsze wydarzenia ​

Associated Press (USA):

(…) Tse-ven Song zamierza odwiedzić Waszyngton, gdzie spotka się z prezydentem Eisenhowerem, a także Nowy Jork, Chicago i Detroit. Chińskiego prezydenta interesuje amerykańska myśl techniczna oraz jej praktyczne zastosowanie w przemyśle. Zamierza też podpisać kolejną umowę handlową. Wizyta ta wywołuje spore poruszenie w amerykańskim społeczeństwie, spodziewane są liczne demonstracje przeciwko obecności tego polityka w kraju. Handel z Chinami może jednak okazać się opłacalny, co przysłuży się amerykańskiej gospodarce (…)

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) pierwsza organizacja gospodarcza na Oceanii stopniowo się rozwija, choć jest uważnie obserwowana przez Chiny i Japonię, a przede wszystkim przez czujnych sojuszników chińskich wpływów w Azji Dalekowschodniej czyli Filipiny, Koreę i Indonezję. Czyżby zatem Chinom urósł nowy rywal, który zatrzyma ich ekspansję w kierunku Tajwanu czy Japonii? A może Australia porozumiała się potajemne z Japonią, aby w ten sposób zatrzymać apetyty Tse-ven Soonga? Pytań jest tak wiele, że odpowiedzi na nie doczekamy się nieprędko, zważywszy, że rozdrażnić chińskiego przywódcę jest stosunkowo łatwo, a Australia z Nową Zelandią nie są z kategorii krajów takich jak Japonia, Egipt czy ostatnio Syria (…)

Kyoto-tsushin (Japonia):

(…) jeśli Egipt zamierza przekroczyć granice Izraela, może wywołać znacznie groźniejsze skutki biorąc pod uwagę możliwą interwencję brytyjską na Bliskim Wschodzie. Przejęcie ziem izraelskich czy skutecznie stawienie oporu wojskom tureckim w Jordanii może okazać się niewystarczające, gdy Brytyjczycy śmiałymi desantami przejmą Aleksandrię czy Suez bądź dotrą do Kairu. Armia egipska jest dobrze wyposażona, ale niezbyt liczna co wobec potencjału militarnego Wielkiej Brytanii czyni ją praktycznie bez szans na zwycięstwo czy długą obronę danych pozycji. Naser i Naguib bardziej działają pod naciskiem opinii publicznej co oczywiście wystarczająco źle wróży dla dziejów Bliskiego Wschodu i może obudzić Ligę Azji Centralnej (…)

Diariusz polityczny

​

1.I. – ogłoszenie powstania Dominium Barbadosu na Karaibach (gubernatorem John Montague Stow, premierem Grantley Herbert Adams) w Bridgetown i Dominium Kiribati na Pacyfiku (gubernatorem William John Peel, premierem Michael Louis Bernacchi) w Bairiki. Barbados i Kiribati stali się automatycznie nowymi członkami Układu Bezpieczeństwa (sojuszu alianckiego).

​

2.I. – wyżyna Batman zajęta przez wojska tureckie, które skutecznie blokują kontruderzenia sił irackich na to terytorium, raz po raz odrzucając wrogie oddziały.

3.I. – Irakijczycy przedostali się jednak po długotrwałej kanonadzie do centrum wyżyny Batman, głównie dzięki posiłkom syryjskim pod dowództwem gen. Fawzi as-Silu. Siły irackie okopują swoje pozycje w okolicach jez. Wan.

​

4.I. – podpisanie w Sydney porozumienia handlowego między przedstawicielami Australii, Nowej Zelandii, Tajwanu i Mikronezji tworzącego Unię Gospodarczą Oceanii, bazującą na współpracy gospodarczej krajów strefy Pacyfiku. Trwają rozmowy z przedstawicielami państw posiadających bazy na tym oceanie czyli Stanów Zjednoczonych, Belgii, Polski, Wielkiej Brytanii oraz Kiribati w sprawie podpisania umów stowarzyszeniowych. Unia Gospodarcza Oceanii wykluczyła prowadzenie rozmów z Indonezją, Filipinami, Chinami, Koreą i Japonią jako państwami stale uwikłanymi w potęgowanie zagrożenia konfliktem na Dalekim Wschodzie.

UNIA GOSPODARCZA OCEANII​

Data powstania: 4.I.1956.
Siedziba główna: Sydney (Australia).
Języki urzędowe: angielski.
Członkowie wraz z datami uczestnictwa: Australia (od 4.I.1956), Nowa Zelandia (od 4.I.1956), Tajwan (od 4.I.1956), Mikronezja (od 4.I.1956), umowa stowarzyszeniowa z Kiribati (od 9.I.1956).
Aktualna liczba państw-członków: 4.
Największa liczba państw-członków: 4 (od 4.I.1956).
Cel: współpraca gospodarcza krajów strefy Pacyfiku.

5.I. – udana obrona pozycji nad jeziorem Wan przez wojska irackie, w tym samym czasie siły syryjskie odrzucają Turków spod Hims.

6.I. – kraje Konwencji z Duszanbe oraz Syberia zastanawiają się nad zerwaniem umów stowarzyszeniowych z Gospodarczą Unią Wschodu zdominowaną przez Chiny wskutek nie zaprzestania przez ten kraj retoryki nienawiści w stosunku do możliwej unifikacji rosyjsko-syberyjskiej.

7.I. – kolejna zacięta bitwa o Hims, i tym razem górą oddziały syryjsko-irackie, które zmierzają do odcięcia sił tureckich w Libanie.

8.I. – Tse-ven Soong w przemówieniu wygłoszonym w Lanzhou ustosunkował się do możliwego opuszczenia Gospodarczej Unii Wschodu przez kraje Konwencji z Duszanbe i Syberię jako kroku prowadzącego do trwałego uzależnienia tych państw od decyzji Rosji przejmującej niebawem Syberię i dążącej do likwidacji niezależności republik Azji Centralnej.

​

9.I. – podpisanie umowy stowarzyszeniowej z Unią Gospodarczą Oceanii przez Dominium Kiribati (Michael Louis Bernacchi). Turcy weszli tego dnia do Bejrutu i obejmują obecnie kontrolą całość terytorium swojego dawnego sojusznika Libanu.

​

10.I. – z bazy w Bejrucie ucieka pięć syryjskich niszczycieli, które kierują się do egipskiej Aleksandrii. Po drodze napotykają one na turecki krążownik liniowy ʺSultan Selim Yavuzʺ, który jednak nie jest w stanie zatrzymać szybkie syryjskie okręty i uszkodzony uchodzi do Stambułu.

11.I. – Indie oznajmiły EOBR, aby ta organizacja nie wtrącała się do spraw kontynentu azjatyckiego na podobieństwo skompromitowanej OPD. W istocie oznacza to załamanie planów negocjacyjnych EOBR co do zapoczątkowania czterostronnych rozmów między Indiami, Chinami a Wielką Brytanią i Rosją. Do Aleksandrii dociera 5 syryjskich niszczycieli, serdecznie witanych przez ludność w porcie.

12.I. – MSZ Turcji wydało komunikat o wyzwoleniu wszystkich ziem libańskich i bliskim odzyskaniu niepodległości przez ten kraj, choć warunkiem jest przede wszystkim rozbicie Syrii, dodatkowo zajęcie ziem Jordanii.

13.I. – Mohammad Naguib, prezydent Egiptu zapowiedział przejście przez ziemie izraelskie w przypadku wkroczenia sił tureckich na terytorium Jordanii. Początek ponownej fali demonstracji antyizraelskich w Aleksandrii, Kairze czy Suezie.

14.I. – kolejny atak turecki przynosi odwrót Irakijczyków i Syryjczyków z pozycji na wyżynie Batman, w stronę frontu wciąż udają się coraz silniejsze wzmocnienia dla trzonu wojsk tureckich walczących w okręgu nadgranicznym. Siły izraelskie postawione w stan najwyższej gotowości wobec próby przekroczenia granicy przez wojska egipskie.

15.I. – Chiny udzieliły pełnego poparcia dla jakichkolwiek działań egipskich mogących przynieść upragnioną stabilizację na Bliskim Wschodzie tj. w rozumieniu Tse-ven Soonga zatrzymanie dalszej ekspansji tureckiej w tym regionie. Chiński przywódca w najbliższym czasie zamierza odwiedzić Stany Zjednoczone (19-22 stycznia br.).

Sytuacja na Bliskim Wschodzie w połowie stycznia 1956 r.​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-31 stycznia 1956

odcinek 450

Die Volksabstimmung
(Plebiscyt)​

Polska​

Polski parlament decyzją z 20 stycznia ratyfikował dokument o przystąpieniu do Unii Gospodarczej Oceanii na prawach członka stowarzyszonego. Pozwoli to na lepsze zarządzanie kolonią Guadalcanal, a przede wszystkim na szybsze znalezienie kontrahentów do przyjęcia eksportowanych złóż fosforytów znajdujących się na tej wyspie. Po drugie wejście w skład kolejnego porozumienia handlowego powinno złagodzić nieco kryzysową sytuację gospodarczą w kraju. Oficjalne podpisanie tego dokumentu odbyło się dwa dni później w obecności australijskiej delegacji w Belwederze.

Prasa na ogół jest zadowolona z kolejnego ruchu rządu, zwracając jednakże uwagę na fakt, że złoża fosforytów na Guadalcanalu są ograniczone i przy obecnym tempie eksploatacji wyczerpią się w ciągu 7-9 lat.

Świat
najważniejsze wydarzenia​

​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) przejęcie Korsyki przez Francję jest niewątpliwie ukłonem w stronę dobrze rozwijającej się demokracji w tym państwie i co najważniejsze stabilizacji politycznej, której osiągnięcie stało się ostatnio dość trudne. Rząd Mayera wyciągnął jednak wnioski z wcześniejszych przyczyn kryzysu politycznego i w sumie nieźle sobie radzi, utrzymując członkostwo w Pakcie Alpejskim na zasadach równorzędnego partnera, podobnie jak w porozumieniu gospodarczym. Ostatni sukces podniesie notowania rządu jak i nieco osłabi tendencję do wyrażania wojowniczych nastrojów w wypowiedziach niektórych francuskich polityków opozycyjnych (…)

​

Associated Press (USA):

(…) we Włoszech po ostatniej aferze szpiegowskiej z udziałem naszego wywiadu wprowadzono wizy dla obywateli amerykańskich, a ambasador Clarence Wiggs został publicznie wygwizdany i ośmieszony na towarzyskim meczu siatkówki między UT Trento-Philadelphia 76’ers. Do tego doszły przepychanki po zakończeniu meczu między zawodnikami obydwu drużyn. Doprawdy źle to wróży amerykańsko-włoskim kontaktom handlowym jeśli kolejna afera szpiegowska ma tak dalekosiężne skutki. Jedynym jasnym promieniem jak zwykle pozostaje nadzieja na poprawę relacji w przyszłości, może wizyta na najwyższym szczeblu i wyjaśnienia prowadzone od podstaw (…)

Frankfurter Rundschau (Niemcy):

(…) Egipt miał zaatakować ziemie izraelskie w przypadku wkroczenia wojsk tureckich na terytorium Jordanii! Ta smutna prawda byłaby potwierdzona, gdyby nie udana kontrofensywa wojsk syryjskich w Libanie, czym paradoksalnie zapobiegła ona dalszemu rozszerzaniu się konfliktu. Interwencja brytyjska byłaby wówczas pewna, a i niewiadomo jakie byłoby w takim razie stanowisko Indii lub Iranu. Syryjski dyktator Fawzi as-Silu okazał się zatem mądrzejszym politykiem od narwańca Naguiba czy Nasera, których nieokiełznanie mogłoby zamienić Bliski Wschód w rejon permanentnego konfliktu toczonego przez wiele lat (…)

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) dyplomacji tureckiej nie udało się restytuować istnienia Libanu zanim na dobre rozpoczęła się syryjsko-iracka kontrofensywa, walki ugrzęzły gdzieś na południu Turcji, a obydwie strony konfliktu są już chyba nim wybitnie zmęczone co widać choćby na przykładzie zaciętości walk na wyżynie Batman. Ostatnio do grona negocjatorów pokojowych oprócz nieskutecznej EOBR dołączyły Włochy, które zaproponowały powrót do granic sprzed aneksji Libanu, z tym wyjątkiem, że Liban wejdzie w skład sojuszu alianckiego co skutecznie zablokuje wszelkie próby jego ponownej aneksji przez Syrię lub zdominowania przez Turcję Ani dyplomaci syryjscy, ani też Turcja do tej pory nie wyraziła się na temat tych włoskich innowacji (…)

International Herald (Australia):

(…) Unia Gospodarcza Oceanii powiększyła się w tym miesiącu o nowych członków stowarzyszonych z racji pewnych interesów politycznych w strefie Pacyfiku. Najbardziej zależało nam na uczestnictwu Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, państw posiadających niewątpliwie największe wpływy w tej strefie świata. Do tych dwóch państw dołączyły całkiem jeszcze świeże potęgi handlowe jak Belgia czy Polska. Rząd belgijski udział w tej organizacji traktuje priorytetowo po ostatniej wpadce w Kongo, gdzie niefortunna polityka doprowadziła do przesilenia i kryzysu. Polska również próbuje wyjść z cienia po niedawnej utracie pozycji ostatniego mocarstwa kolonialnego w Afryce. (…)

Diariusz polityczny​

​

16.I. – ostatnia runda negocjacji brytyjsko-francuskich w Londynie w sprawie uregulowania statusu Korsyki, przejętej przez Wielką Brytanię w 1953 roku w wyniku sankcji politycznych wymierzonych przeciwko reżimowi Giraud.

17.I. – turecki niszczyciel ʺKocatepeʺ eksplodował na polu minowym blisko wybrzeży Palestyny, Turcja zażądała wyjaśnień w tej sprawie od Tel-Awiwu.

18.I. – bitwa morska u wybrzeży Syrii, ofiarą syryjskich niszczycieli staje się kolejny turecki niszczyciel ʺKarabukʺ zatopiony ogniem dział kontrtorpedowca ʺHomsʺ, pozostałe niszczyciele ruszyły w pogoń za kolejnym tureckim kontrtorpedowcem, docierając aż na wody Morza Egejskiego.

​

19.I. – siły syryjsko-irackie rozpoczęły batalię o odzyskanie kontroli nad libańskim Trypolisem, co też przyniosło skutek w postaci odwrotu wojsk tureckich.

20.I. – zacięte walki o wyżynę Batman przemieniają ten region w pustynię, cywile uciekają w różne strony, nierzadko dostając się pod ogień jednej czy drugiej strony.

21.I. – premier Izraela, Dawid Ben-Gurion odrzucił przypuszczenie Turcji o możliwym storpedowaniu niszczyciela ʺKocatepe", zrzucając wszelką winę na działalność syryjskich niszczycieli u wybrzeży Palestyny.

22.I. – Polska podpisała akcesję do Unii Gospodarczej Oceanii (umowę stowarzyszeniową) podczas kolejnej wizyty australijskiej delegacji w Warszawie.

23.I. – podpisanie umowy stowarzyszeniowej z Unią Gospodarczą Oceanii przez Wielką Brytanię i Stany Zjednoczone (dokumenty z Wellington).

​

24.I. – natarcie wojsk irackich w kierunku Hims wypiera siły tureckie z tego terytorium, ofensywa turecka w Syrii należy już do przeszłości.

25.I. – umowę stowarzyszeniową z Unią Gospodarczą Oceanii podpisała tego dnia Belgia posiadająca rozległy obszar Polinezji na Oceanie Spokojnym (Bruksela-Sydney).

​

26.I. – libański Trypolis w ręku Syryjczyków, ten fakt oznacza zamknięcie w kotle kilku dywizji tureckich, które teraz chcą rozpaczliwie wydobyć się z okrążenia.

​

27.I. – kapitulacja tureckich dywizji w kotle pod Trypolisem wskutek silnego natarcia syryjsko-irackiego. Indie wyraziły po raz kolejny dezaprobatę wobec dalszego antagonizowania sytuacji na Bliskim Wschodzie.

28.I. – kolejna afera szpiegowska we Włoszech związana z działaniami amerykańskiego wywiadu (baza w Tarencie), stosunki na linii Rzym-Waszyngton zostają znowu ochłodzone.

29.I. – prasa izraelska uważa, że ofensywa syryjska na terenie Libanu paradoksalnie powstrzymała Egipt przed rozpoczęciem działań wojennych. Rząd w Kairze zapowiadał interwencję w przypadku wkroczenia wojsk tureckich do Jordanii, co było wielce prawdopodobne.

30.I. – plebiscyt na Korsyce przynosi zwycięstwo Francji za którą opowiada się 67% głosujących, od początku przyszłego miesiąca wyspa ta zatem powraca pod kuratelę Paryża. Triumf plebiscytowy oznacza oczywiście wzrost notowań rządu Rene Mayera.

31.I. – przejęcie wyżyny Batman wskutek irackiej ofensywy nie oznacza jednak umocnienie się na pozycjach wobec natychmiastowej tureckiej kontrofensywy.

Sytuacja na Bliskim Wschodzie pod koniec stycznia 1956 r.​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 lutego 1956

odcinek 451

Enhed
(Jedność)​

Polska​

Przedmiotem uwagi polskiej prasy w pierwszej połowie lutego 1956 r. stały się dwie umowy dyplomatyczne podpisane z Ukrainą (przedłużenie umowy w ramach organizacji gospodarczej Progres) i Węgrami (umowa wojskowa). Dzięki tej drugiej umowie udało się pozyskać plany powojennej artylerii polowej, co jest szczególnie ważnej dla wciąż rozwijającej się polskiej armii.

​

Świat
najważniejsze wydarzenia ​

​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) premier Eden wyglądał na zadowolonego po zakończonych rozmowach z przedstawicielami rosyjskiego rządu. Wynegocjonowane porozumienie oznacza, że Wielka Brytania podobnie jak w roku 1939 pozostawi w obcych rękach decyzję o tym, czy dumny Albion znowu znajdzie się w stanie wojny, choć sądząc po uśmieszkach premiera jest to pewniejsza rękojmia bezpieczeństwa niż ta dana kiedyś Polsce. Również Kiereński zaraz po zakończeniu rozmów wprost promieniał z radości, oznajmiając prasie, że to ostatni milowy krok do zjednoczenia Rosji i Syberii, a „Chiny zostaną zatrzymane bez jednego wystrzału chociażby i z korkowca” (…)

​

Associated Press (USA):

(…) polityka Rosji zmierza ku rozstrzygnięciom w środkowej Azji a i być może na Dalekim Wschodzie. Ostatni akces tego państwa do Konwencji z Duszanbe zmienił na tyle jej strukturę, że zmieniono nazwę na Pakt dla Demokratycznej Azji co już samo w sobie niesie obawę zmiany porządku ustrojowego w Delhi czy Czongkingu co oczywiście skończyłoby się kolejnym kontynentalnym konfliktem. Rosja w pewnym sensie uzbrojona w brytyjskie gwarancje niepodległości może teraz swobodnie realizować własną politykę bez oglądania się na sprzeciw Indii czy Chin. Paradoksalnie taki zbrojny pokój może zapobiec wybuchowi wojny, więc może coś w tym jest (…)

​

Frankfurter Rundschau (Niemcy):

(…) Tse-ven Soong miał być ponoć siny ze złości, gdy dowiedział się o wydarzeniach z Nowosybirska. To w pewnym sensie niweczy jego dalsze plany, założenia polityczne, marzenia o włączeniu Syberii w skład i tak ogromnego państwa chińskiego. Podkopuje to także jego prestiż, gdyż wszyscy pamiętają jak zarzekał się, że rozpocznie wojnę z Rosją, gdy ona doprowadzi do wspomnianego aktu unifikacji. Brytyjski straszak dodatkowo wspierany perspektywą włączenia się Azji Centralnej do konfliktu podziałała jak przysłowiowy zimny prysznic na chińskiego przywódcę. Rząd w Tokio wyraził natomiast zadowolenie z faktu jedności Rosji jako czynnika hamującego postępy Chin na Dalekim Wschodzie. Tse-ven Soong stał się natomiast niewiarygodny (…)

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) Indie są zaskoczone niczym Chiny faktem unifikacji rosyjsko-syberyjskiej uczynionej mimo wyraźnej deklaracji Tse-ven Soonga o jej negatywnych skutkach. Zachód idzie w stronę konfrontacji! – to tylko jeden z wielu krzyczących tytułów w prasie indyjskiej, która podziela stanowisko rządu, że teraz każdy krok, każdy ruch dyplomatyczny musi być prowadzony z jeszcze większą ostrożnością. Premier Nehru ponowił wprawdzie wsparcie dla Chin w przypadku konfliktu, jednak wojna na trzy fronty wykracza poza możliwości rządu w Delhi i w gruncie rzeczy jest to tylko kurtuazyjna przemowa. Prędzej może za to zostać zadecydowany ostateczny los chińsko-indyjskich marionetek, Nepalu i Bhutanu(…)

International Herald (Australia):

(…) na Ukrainie wybuchają raz za razem zamieszki w których uczestniczy nacjonalistyczny ruch po przewodnictwem atamana Stepana Bandery. Nie wygląda to za ciekawie, szczególnie gdy przyjrzymy się hasłom jego organizacji, a ewoluują one w stronę odebrania okręgu kurskiego Rosji, zachodniej Ukrainy Polsce, Rusi Podkarpackiej Czechosłowacji. No i oczywiście ta pożądana samowystarczalność, neutralność wobec tego co się dzieje w Europie. Jak na ukraiński żywioł nie jest to wykonalne, Ukraina ma zbyt wielkich sąsiadów, aby mogła sobie pozwolić na takie marzenia. W Australii też żyją Ukraińcy, którzy rezygnują z wyjazdu do swojej Ojczyzny po otrzymaniu informacji o ostatnich wydarzeniach (…)

Diariusz polityczny​

1.II. – w Londynie rozpoczynają się rozmowy między przedstawicielami brytyjskiego i rosyjskiego rządu (Eden-Cereteli) dotyczące wsparcia dla sprawy unifikacji Rosji i Syberii.

2.II. – śmierć 13 osób w wyniku zamieszek z udziałem nacjonalistów spod znaku Bandery w największych miastach Ukrainy, Kijowie, Doniecku i Charkowie.

3.II. – rosyjscy dyplomaci potajemnie rozpoczynają rundę negocjacyjną z krajami Konwencji z Duszanbe w kazachskiej Ałma-Acie.

4.II. – zakończenie rozmów brytyjsko-rosyjskich w Londynie. Wielka Brytania udziela gwarancji niepodległości Rosji co jest wyraźnym policzkiem wobec chińskich zapatrywań w stosunku do Syberii. Wieść o podpisaniu porozumienia jest hucznie fetowana w Sankt Petersburgu.

5.II. – w niektórych miastach Ukrainy wprowadzono stan wyjątkowy w związku z zagrożeniem stworzonym przez nacjonalistyczne bandy.

6.II. – wojska irackie przejmują po raz kolejny kontrolę nad wyżyną Batman. Zacięte walki trwają tam już od dłuższego czasu.

7.II. – demonstracje poparcia dla polityki Edena w Londynie i innych miastach Wielkiej Brytanii (zaaranżowane przez władze jak podkreślają komentatorzy).

8.II. – Irakijczycy i Syryjczycy rozpoczęli ofensywę w stronę Hims, zmierzając do wyparcia sił tureckich z okolic tego miasta.

​

9.II. – w Nowosybirsku zostaje podpisany akt unifikacji Republiki Rosyjskiej z Republiką Syberyjską. Tworzy się nowy organizm państwowy pod nazwą Zjednoczonej Republiki Rosyjskiej.

10.II. – Chiny zdecydowanie protestują wobec unifikacji Rosji z Syberią oczekując wyjaśnień od strony rosyjskiej wobec prowadzenia przez nią polityki okrążania.

11.II. – Nehru popiera Chiny w kryzysie z Rosją, choć jak zauważają neutralni obserwatorzy jest to już tylko zwyczajna kurtuazja. Indie najwyraźniej są zmęczone pozostawaniem w stanie permanentnego napięcia międzynarodowego. Rząd w Delhi popycha Chiny do ekspansji na północ licząc na rychłe przejęcie pełni wpływów w Nepalu i Bhutanie.

​

12.II. – fiasko kampanii oczerniającej Chiny prowadzonej przez Japonię. Tym razem światowa opinia publiczna zaniepokojona jest rzekomą współpracą brytyjsko-rosyjską, która oznacza pojawienie się nowej jakości w Azji, ale z drugiej strony znacząco prowokuje do rozpoczęcia kolejnego konfliktu.

13.II. – Rosja zostaje członkiem Konwencji z Duszanbe (umowa z Ałma-Aty), która po przyjęciu tak dużego państwa w swoje szeregi zmienia nazwę na Pakt dla Demokratycznej Azji, co jest szczególnie traktowane w Chinach jako kolejne rzucenie rękawicy.

14.II. – kapitulacja kolejnych sił tureckich pod Bejrutem, droga na stolicę Libanu stoi teraz otworem.

15.II. – wojska syryjsko-irackie przejęły tego dnia Bejrut. To koniec dotychczasowych zamierzeń Turcji odnośnie restytucji Libanu i możliwego w ten sposób zakończenia wojny na Bliskim Wschodzie.

Front bliskowschodni w połowie lutego 1956 r.​

.

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-29 lutego 1956

odcinek 452

Nye vanskeligheter
(Nowe trudności)​

Polska​

Zapowiadane powstanie zjednoczonej Republiki Bałtyckiej na wzór Zjednoczonej Republiki Rosyjskiej wywołało dość spory odźwięk w kraju, szczególnie w kwestii gwarancji dotychczasowych praw mniejszości narodowych w przewidywanym nowym państwie unitarnym. Parlament stał się miejscem, gdzie oczekiwano od Łotwy i Litwy potwierdzenia praw mniejszości zanim dojdzie do powstania nowego państwa, choć te dwa kraje usiłują wymóc na Polsce przystąpienie do renegocjacji traktatu o mniejszościach narodowych na własnych warunkach.

Do własnych rozrachunków przystąpiła jak zwykle najwcześniej ulica, a jej dziełem było powybijanie szyb w ambasadach Litwy i Łotwy i próba podpalenia konsulatu estońskiego.

Przy końcu lutego br. do Polski przybył z niezapowiedzianą wizytą szwedzki min. spr. zagranicznych, Osten Unden, który zaproponował udział przedstawicielom polskiego MSZ udział w kolejnej konferencji państw bałtyckich, która odbędzie się w Karlskronie na początku kwietnia. „Tylko wspólne stanowisko Skandynawii, popierane przez najważniejszych sąsiadów jak Rosję i Polskę może odwieść wspomniane narody bałtyckie od popełnienia jednej z największych głupot politycznych” – stwierdził Unden.

Świat
najważniejsze wydarzenia


​

Frankfurter Rundschau (Niemcy):

(…) spotkanie prezydenta-dyktatora Gabonu, Jeana-Baptiste’a Roberta i premiera Afryki Równikowej, Barthelemy Bogandy w stolicy tego kraju, Bangui upłynęło w niezręcznej atmosferze, po tym jak jeden z ochroniarzy prezydenta usiłował popełnić samobójstwo, oskarżając w liście pożegnalnym głowę państwa o skłonności sadomasochistyczne w stosunku do jego osobistej ochrony. Przy okazji miało się też wydać, że prezydent Gabonu jest odmiennej orientacji. Kancelaria prezydencka bardzo szybko zaprzeczyła wspomnianym doniesieniom, przeinaczając fakt niedoszłego samobójstwa ochroniarza w udaremnioną próbę zamachu na głowę państwa. Premier Afryki Równikowej odmówił wypowiadania się o całym incydencie do prasy (…)

​

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) czechosłowackie wybory parlamentarne nie przyniosły wielkich rewelacji w kwestii dalszego rządzenia w tym kraju. Emerytowany generał Bedrich Homola w otoczeniu nowych, zdolnych ministrów jak Stefan Osusky gwarantuje stabilizację Czechosłowacji w oparciu o niezmienność sojusz militarnego z Ukrainą, Polską i Węgrami jak również o podpisane umowy gospodarcze. Zaraz po ogłoszeniu wyników wyborczych Homola zapowiedział walkę z korupcją, której ostatnie ślady zaobserwowane nawet na szczeblu poszczególnych ministerstw. W pierwszą podróż zagraniczną nowy premier uda się do Warszawy (…)

Expressen (Szwecja):

(…) groźba rozpadu wielkiego sojuszu skandynawskiego wskutek planów Litwy, Łotwy i Estonii co do połączenia w jedno państwo spędza sen z powiek premierowi Erlanderowi. Minister spr. zagr., Unden uważa, że w przeciągu roku Szwedzi i inne narody Skandynawii mogą zostać postawione wobec faktów dokonanych, a wszelkie dotychczasowe starania w kwestiach gospodarczych będą dosłownie zaprzepaszczone wskutek podjęcia przez rządy państw nadbałtyckich nowej polityki zagranicznej i odejścia od kwestii tolerancji w imię źle pojętego państwa wysoce unitarnego. Skargi rosyjskie i polskie są aż za nadto widoczne i mogą przyczynić się do destabilizacji w tym regionie (…)

Diariusz polityczny​

16.II. – w Petersburgu zaprezentowano nowe godło państwowe Zjednoczonej Republiki Rosyjskiej po zawarciu unii realnej z Syberią (rosyjski dwugłowy złoty orzeł trzymający berło i jabłko koronacyjne, w środku motyw wschodzącego syberyjskiego słońca).

17.II. – na Ukrainie nieco spokojniej, choć stan wyjątkowy został utrzymany w Charkowie, gdzie znowu nie obyło się bez krwawych starć banderowców z policją.

​

18.II. – zerwanie umów stowarzyszeniowych z Gospodarczą Unią Wschodu zdominowaną przez Chiny przez kraje byłej Konwencji z Duszanbe (Tadżykistan, Turkmenistan, Uzbekistan, Tuwinia, Kazachstan, Kirgistan), a aktualnie Paktu dla Demokratycznej Azji.

19.II. – Tse-ven Soong określił decyzję państw Azji Centralnej jako ʺtchórzliwą i podszytą fałszywym uprzedzeniem w stosunku do miłujących spokój i bezpieczeństwo Chin w przeciwieństwie do nieobliczalnej Rosjiʺ.

20.II. – początek konferencji państw bałtyckich w Rydze z udziałem przedstawicieli Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii, Szwecji i Danii, a więc krajów jednego sojuszu militarnego (w konferencji nie biorą udziału delegaci Norwegii i Islandii). Planowane powstanie Republiki Bałtyckiej, a więc połączonej Litwy, Łotwy i Estonii napotyka na niespodziewany opór Finlandii, utrzymującej poprawne stosunki z Estonią i obawiającej się likwidacji przywilejów dla ludności fińskiej w tym kraju. Szwecja i Dania usiłują wpłynąć na stanowisko Litwy i Łotwy w kwestii potwierdzenia przywilejów mniejszości narodowych po ogłoszeniu aktu unifikacyjnego.

21.II. – jak doniosła tadżycka agencja prasowa w pobliskim chińskim Sinciangu dochodzi w ostatnim czasie do regularnych wojen partyzanckich, Ruch Wyzwolenia Turkiestanu daje się we znaki chińskim oddziałom rządowym przerywając linie kolejowe i doprowadzając do wielu zaburzeń społecznych jak np. w Urumczi kilka dni temu, choć doprowadza to do śmierci kilkuset osób.

22.II. – tuwińska agencja prasowa ujawnia fakt istnienia Mongolskiego Ruchu Niepodległości działającego na jej terytorium za przyzwoleniem władz dając jako dowód niedawne egzekucje mongolskich powstańców na głównym placu w Ułan Bator. Chińskie prześladowania mniejszości narodowych stają się teraz głównym tematem agencji prasowych.

​

23.II. – Irakijczycy odzyskują miasto Hims w Syrii i rozpoczynają okopywanie pozycji obronnych w okręgu Aleppo.

24.II. – Chiny zaprzeczają jakoby na ich terytorium działały turkiestańskie i mongolskie oddziały partyzanckie a jako dowód zamieszczają zdjęcia z uroczystości w Urumczi i Ułan Bator poświęconych tradycji walk o niepodległość tych dwóch narodów i ich ʺradosne złączenie z bratnimi Chinami w latach pięćdziesiątych ku uciesze luduʺ.

​

25.II. – wybory parlamentarne w Czechosłowacji wygrywają konserwatyści, którzy na stanowisko premiera wysuwają emerytowanego generała, Bedricha Homolę. Obserwatorzy sceny politycznej w tym kraju zwracają uwagę na nowego ministra spraw zagranicznych, Stefana Osusky’ego, który jak na konserwatystę przejawia dość liberalne poglądy w wielu kwestiach.

26.II. – Tse-ven Soong oświadczył przez radio, że chińskie tajne służby ujęły tadżyckich i tuwińskich szpiegów, którzy przygotowywali zamach na jego życie. Oznajmił, że wspaniałomyślnie daruje im życie i pozwoli im opuścić kraj, ale z drugiej strony te osoby już nigdy nie wjadą na terytorium Chin nawet przy pomocy paszportu dyplomatycznego.

27.II. – oddziały iracko-syryjskie powstrzymują turecko-bułgarską ofensywę w stronę libańskiego Trypolisu.

28.II. – zakończenie konferencji państw bałtyckich w Rydze odbywa się w charakterze skandalu dyplomatycznego. Przedstawiciele Finlandii opuszczają stolicę Łotwy z dużym niesmakiem po tym jak Litwa i Łotwa zablokowały Estonię w kwestii podtrzymania przywilejów dla ludności fińskiej w tym kraju po powstaniu Republiki Bałtyckiej. Z krajów nie biorących udział w konferencji zaniepokojenie wynikami konferencji zgłosiła Rosja i Polska, państwa mające dotychczas zagwarantowane prawa dla swoich mniejszości w krajach nadbałtyckich.

29.II. – przez blisko dwa tygodnie trwa zacięta walka o wyżynę Batman w południowo-wschodniej Turcji, wojskom irackim udaje się utrzymać ten teren przez kilka godzin, po czym zostają wyparci przez Turków do Kurdystanu.

Front bliskowschodni przy końcu lutego 1956 r.​

​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 marca 1956

odcinek 453

Viktiga datum
(Ważna data)​

Polska​

W Polsce po ostatnich wydarzeniach w sąsiedniej Litwie i na Łotwie prasa daje upust najgorszym emocjom jakich nie czytano od lat. Dominują nastroje wojownicze w stosunku do rządu Litwy i Łotwy, domaganie się respektowania praw mniejszości polskiej na Wileńszczyźnie i w okręgu dyneburskim staje się coraz gwałtowniejsze.

Premier Beck usiłuje doprowadzić do spotkania z premierem Litwy, Brodovskisem, ale jego zabiegi spełzają na niczym. Patrząc na kroki Rosji wobec państw nadbałtyckich decyduje się na rozpoczęcie przegrupowania sił wojskowych w obawie przed najgorszym wszak litewscy nacjonaliści mający pewne głosy w Tarybie ogłosili wszem i wobec, że dążą do odebrania Polsce starożytnego portu Truso i Gdanskas.

Europejska Organizacja Bezpieczeństwa i Rozwoju usiłuje podobnie jak premier Beck doprowadzić do spotkania zwaśnionych stron i rozstrzygnięcia wielu drażliwych kwestii z jakimi nowe państwo – Baltia będzie musiało się zmierzyć po to aby bez większych problemów współżyć pokojowo w Europie. Przewodniczący EOBR, Adenauer uznaje jednak wszelkie starania za mocno spóźnione i teraz tylko cud mógłby uratować istnienie dalszego bezpieczeństwa w tym regionie.

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Associated Press (USA):

(…) Rosja po raz kolejny rzuciła wyzwanie autorytarnym Chinom doprowadzając do podpisania porozumienia handlowego z państwami Azji Centralnej tworząc Euroazjatycki Pakt Gospodarczy. Zapowiada to swoisty wyścig trzech potęg, Rosji, Indii i Chin po dominację na kontynencie azjatyckim. O ile udało się na razie powstrzymać wojownicze nastroje Chin to na pewno nie uda się zatrzymać wojny gospodarczej w Azji. Konflikt gospodarczy, który może co prawda powstrzymać grożące wciąż napięcie militarne, ale z pewnością nie doprowadzi on do pełnego uspokojenia sytuacji (…)

EUROAZJATYCKI PAKT GOSPODARCZY​

Data powstania: 2.III.1956.
Siedziba główna: Jekaterynburg (Rosja).
Języki urzędowe: rosyjski, kirgiski, kazachski, tadżycki, turkmeński, uzbecki, tuwiński.
Członkowie wraz z datami uczestnictwa: Rosja (od 2.III.1956), Kazachstan (od 2.III.1956), Kirgistan (od 2.III.1956), Uzbekistan (od 2.III.1956), Tadżykistan (od 2.III.1956), Turkmenistan (od 2.III.1956), Tuwinia (od 2.III.1956).
Aktualna liczba państw-członków: 7.
Największa liczba państw-członków: 7 (od 2.III.1956).
Cel: współpraca gospodarcza krajów Azji Centralnej i Rosji.

​

Frankfurter Rundschau (Niemcy):

(…) Socjaldemokratyczna Partia Włoch pod batutą mistrza Longiego i jego prawej ręki Togliattiego święci triumfy w wyborach parlamentarnych. Zdobycie ponad połowy głosów wszystkich wyborców świadczy o głębokim kryzysie rządzącego do tej pory ugrupowania Ferruccio Parriego. Polityka socjaldemokratów ma od tej pory opierać się na pełnym równouprawnieniu, zarówno w sprawach płci jak i w polityce zagranicznej, co niechybnie oznacza sporo zmian. Zmianą władzy w Rzymie zaniepokoiła się Francja i Austria, państwa również posiadające dość silne partie socjaldemokratyczne (…)

​

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) polityka Litwy, Łotwy i Estonii jeszcze nigdy nie była tak nieprzejednana, a i rządy tych państw przez bardzo długi czas starały się respektować wszelkie ustalenia dotyczące mniejszości narodowych. Obecna sytuacja jest tak diametralnie różna, że podważa całe zaufanie do dotychczasowych osiągnięć rządów tych państw. Jawne prześladowania ludności rosyjskiej, polskiej czy już nawet fińskiej oznacza radykalne zmiany w nowo projektowanej Baltii, która może nawet nie doczekać ogłoszenia swojej niepodległości o ile polityka tych trzech państw nie ulegnie zmianie (…)

Diariusz polityczny​

1.III. – jeden z przedstawicieli arabskiej mniejszości mieszkającej w Londynie usiłować podpalić siedzibę premiera Wielkiej Brytanii na Downing Street. Edena na szczęście nie było wtedy wewnątrz, jedyne straty to nieco nadpalone drzwi. Aresztowany, Abdul Karim Kafsa podobno leczył się psychicznie.

2.III. – ogłoszenie powstania Euroazjatyckiego Paktu Gospodarczego z siedzibą w Jekaterynburgu, który ma być alternatywą dla zdominowanej przez Chiny Gospodarczej Unii Wschodu i Azjatyckiej Strefy Gospodarczej zdominowanej przez Indie. W jego składzie znajdują się kraje Azji Centralnej oraz Rosja.

3.III. – parlament szwedzki rozpoczął procedurę rozwiązania umów sojuszniczych z Litwą, Łotwą i Estonią po ostatnich zamieszkach antyskandynawskich, które trwają od końca lutego w największych miastach tych państw.

4.III. – kolejny protest Chin, tym razem wobec gospodarczym planom zawłaszczenia Azji przez kolejną rosyjską umowę, godzącą w narodowy interes Państwa Środka jak powiedział Tse-ven Soong.

5.III. – rząd Norwegii zaproponował przeprowadzenie interwencji militarnej na Litwie, Łotwie i Estonii, aby przywrócić normalność i przede wszystkim zachować twarz Sojuszu Skandynawskiego bez przykrych konsekwencji wyrzucania nowych członków z tego aliansu.

​

6.III. – w wyborach parlamentarnych we Włoszech nieoczekiwanie zwyciężyła Partia Socjaldemokratyczna, głównie dzięki pracy swoich charyzmatycznych liderów Luigi Longo i Palmiro Togliatti.

7.III. – Litwa zerwała stosunki dyplomatyczne ze Szwecją, Finlandią i Norwegią, utrzymując jedynie kontakty z Danią i Islandią. Premier Linas Brodovskis zapowiedział, że prędzej Litwa, Łotwa i Estonia wystąpią z sojuszu skandynawskiego aniżeli uczyni to szwedzki parlament.

8.III. – parlament łotewski i estoński podobnie jak wczoraj Litwa zerwały stosunki dyplomatyczne ze Szwecją, Finlandią i Norwegią.

9.III. – Parlament szwedzki zerwał umowę sojuszniczą z Litwą, Łotwą i Estonią, stanowisko Szwecji zostało poparte przez rząd fiński i norweski, Dania i Islandia postanowiły nie zabierać głosu w tej sprawie, utrzymując nadal poprawne stosunki z wszystkimi państwami bałtyckimi.

10.III. – protest Petersburga wobec prześladowań ludności rosyjskiej w Estonii i na Łotwie, podobny protest wystosował rząd polski wobec stosunku Litwy do polskiej mniejszości narodowej, której cofnięto dotychczasowe prawa gwarantowane umową z 1946 r.

11.III. – premierzy Litwy, Łotwy i Estonii rozpoczęli rozmowy w celu powołania państwa unitarnego o nazwie Baltia (Baltijas Respublika, Baltijas Republika, Balti Vabariik)

​

12.III. – Irakijczycy wyparci z wyżyny Batman przez kolejną kontrofensywę wojsk tureckich.

13.III. – premier Włoch, Luigi Longo zapowiedział wyzwolenie Tunezji i Libii z ostatnich okowów dawnego imperializmu w swoim expose. Opozycja prawicowa aż huczy z niezadowolenia, Tunezja i Libia wciąż posiadają status państwa zależnego od Italii.

​

14.III. – wojska iracko-syryjskie rozpoczęły ofensywę w stronę Aleppo (Halab), skąd wycofują się w pośpiechu oddziały turecko-bułgarskie.

15.III. – Rosja oprotestowała przewidywane powstanie Baltii i rozpoczęła koncentrację wojsk w pobliżu granicy z Łotwą i Estonią, podobny krok ma wkrótce wykonać rząd polski.

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-31 marca 1956

odcinek 454

Die Anbrennungsgrenze
(Płonąca granica)​

Polska​

Dowództwo polskich sił zbrojnych podjęło decyzję w dniu 16 marca o rozpoczęciu operacji „Niemen” czyli zabezpieczeniu granicy polsko-litewskiej w najbardziej strategicznych miejscach za które uznaje się województwo królewieckie i rejon Grodna. W tym celu w stronę Królewca przesunięto spod granicy z Niemcami 4 dywizje piechoty, a konkretnie 3. Korpus Pomorski (gen. Duch), 2.Korpus Pomorski (gen. Orlik-Łukoski), 1.Korpus Pomorski (gen. Sosabowski) oraz Korpus Łódzki (gen. Odzierzyński). Z Pomorza Gdańskiego przeszły dwie dywizje, w tym jedna milicji ochotniczej (2. Korpus Kolonialny gen. Skuratowicza i Korpus Poleski gen. Burkhardta-Bukackiego). Do Grodna skierowano 1. Korpus Zmechanizowany gen. Smorawińskiego, a w stronę Suwałk kieruje się Sztab Dowodzenia WP (marsz. Okulicki). Z Kresów Wschodnich w kierunku na Grodno udają się 1. Korpus Białoruski gen. Scewoli-Wieczorkiewicza i 1. Korpus Wołyński gen. Kustronia. Spod Słonima aż do Lidy rusza Korpus Podlaski gen. Plisowskiego. Najdłuższą drogę do pokonania ma 3. Korpus Białoruski gen. Kutrzeby, który ma za zadanie dotrzeć do Mołodeczna.

Ściąganie polskich sił zbrojnych w pobliże granicy z Litwą.​

Podczas trwania operacji sił zbrojnych zakończono opracowywanie planu modernizacji sił zbrojnych wg wzoru ’56. Przewidywane unowocześnienie sprzętu, uzbrojenia i umundurowania będzie przebiegała stopniowo. Aktualnie tajnym projektem armii jest jej wzmocnienie w postaci opracowywania planu nowej doktryny działań zbrojnych.

​

21 marca br. podczas niezwykle burzliwej rozmowy ambasadora Litwy, Giediminasa Turczulisa z premierem Beckiem ten pierwszy miał się wypowiedzieć następującymi słowami - „Grodzieńszczyzna i ziemie dawnych Prusów i Jaćwięgów z racji historycznych powinny przynależeć do Litwy i tylko Ojczyzna, będąca spadkobiercami wizji tych dwóch wytępionych ludów ma prawo objąć nad tymi ziemiami opiekę”. Zapoczątkowało to oczywiście kolejny kryzys polsko-litewski, którego kolejnym symptomem było zerwanie stosunków dyplomatycznych między tymi dwoma krajami co nastąpiło trzy dni później.

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) włoski premier zyskuje coraz większą życzliwość świata arabskiego, po tym jak uroczyście ogłosił pełną niepodległość Tunezji i Libii w odstępie kilku dni, a uczynił to bardzo krótko po przejęciu władzy w Italii. Stwarza to niebezpieczeństwo wobec próby przejęcia władzy w tych dwóch afrykańskich krajach przez rządy lewicowe, a socjaliści i komuniści wciąż mają realne szanse na spory udział w parlamentach. Plany Longo co do podróży do Algieru i Casablanki powinny wywołać zdecydowany sprzeciw Zjednoczonego Królestwa, wszak Algieria i Maroko są członkami sojuszu alianckiego i powinny być chronione przed możliwością komunistycznego zamachu stanu (…)

Svenska Dagbladet (Szwecja):

(…) ministerstwo spraw zagranicznych Królestwa Szwecji nie życzy sobie interwencji wojsk rosyjskich czy polskich na terytorium Estonii bądź Łotwy. Tworzenie faktów dokonanych wobec naszych dawnych sojuszników, a co więcej państw związanych historycznie z dziejami Szwecji jak Łotwa i Estonia godzi w naszą rację stanu i jakiekolwiek próby jej naruszenia nie mogą być tolerowane. Również i Litwa, mimo iż dziejami powiązana bardziej z Polską i Rosją ma prawo do życia w nieskrępowanym pokoju, nawet jeśli jej politycy zachowują się nieracjonalnie. Czasem taka agresywność jest jedynie na pokaz, nie ulega bowiem wątpliwości, która ze stron odniesie sukces, gdyby istotnie doszło do interwencji zbrojnej (…)

Frankfurter Rundschau (Niemcy):

(…) misja Adenauera po raz wtóry kończy się porażką. Wielkie cele Europejskiej Organizacji Bezpieczeństwa i Rozwoju które w swojej historii kończyły się zawarciem kompromisowych rozwiązań jak w przypadku bałkańskiej awantury tym razem mogą okazać się niemożliwe do spełnienia. Wina leży oczywiście po stronie państw bałtyckich, których marzenia o byciu jednością przesłoniły im wiele innych, ważniejszych spraw, z których na czele wysuwają się ich kontakty z Rosją i Polską oraz z krajami skandynawskimi. Rosja stara się o możliwość rozpoczęcia interwencji w Estonii w obronie praw mniejszości, podobne starania względem Litwy czyni Polska. Pytanie tylko na ile Europa ponownie się podzieli, a dotychczasowe dzieło EOBR zostanie zaprzepaszczone (…)

Kurdistan Press Agency - Lausanne:

(…) Mosul jest już wolny! Nasi towarzysze broni walczą o zaprowadzenie kurdyjskiego ładu w Kirkuku i na każdej piędzi ziemi zabranej nam przez zaborców. Nasza chwila radości jest już tak bliska! Nieśmiertelne dzieło Burdżunliego zwycięży demony ciemności, które do tej pory niweczyły nasze odwieczne pragnienia. Chwała poległym bohaterom! Śmierć syryjskim, irackim i tureckim okupantom! Niech żyje niepodległy Kurdystan! (…)

Diariusz polityczny​

16.III. – MSZ Litwy, Łotwy i Estonii odrzuciło protesty Polski i Rosji, które miałoby rzekomo zatrzymać bałtycką integrację, data powstania Baltii jest utrzymywana w ścisłej tajemnicy.

17.III. – wybuch kurdyjskiej rebelii na terenie północno-wschodniej Syrii grozi odcięciem części sił irackich od łączności z naczelnym dowództwem w Bagdadzie.

​

18.III. – wizyta Longo w Tunisie, podczas rozmowy z bejem Ahmadem I włoski premier podkreśla zasługi Tunezji w rozwoju Paktu Alpejskiego, a nazajutrz ogłasza wolność tego kraju w podejmowaniu stosownych decyzji dotyczących kształtowania polityki zagranicznej.

19.III. – w Mosul i w Kirkuku dochodzi do coraz częstszych wystąpień antyirackich, Kurdowie jednoczą się, tworząc groźne bojówki, które dokonują zamachów na przedstawicieli władzy w tych miastach.

20.III. – estoński ambasador obrzucony jajami podczas wizyty w Petersburgu, rosyjskie MSZ przeprosiło za ten incydent dyplomatyczny.

21.III. – Polska wzmacnia obszar nadgraniczny z Litwą kierując tam kilka dywizji piechoty. Spotyka się to oczywiście z reakcją wszystkich trzech państw nadbałtyckich, a ambasador Litwy, Giediminas Turczulis oczekuje wyjaśnień od premiera Becka.

22.III. – jeden z liderów Organizacji Niepodległości Kurdystanu, Mohammad Burdżunli został skrytobójczo zamordowany, powszechnie podejrzewa się iracką tajną policję, jego zwłoki zostały odnalezione 25 km na północ od Kirkuku.

23.III. – irackie siły wojskowe zawiesiły ofensywę w kierunku Erzurum z powodu wybuchu kurdyjskiego powstania na terytorium Mosulu i Kirkuku, również na terytorium Turcji (okręgi Batman i Wan) dochodzi do buntów ludności kurdyjskiej.

24.III. – Litwa, Łotwa i Estonia zerwały stosunki dyplomatyczne z Rosją i Polską, oskarżając te kraje o chęć zdławienia bałtyckiego zjednoczenia w duchu porozumienia o sferze wpływów, przypominającego dawny Pakt Ribbentrop-Mołotow.

​

25.III. – premier Włoch, Luigi Longo na przemówieniu w Trypolisie obdarzył pełną niepodległością naród Libii, Cyrenajki i Fezzanu. Longo przybył na specjalne zaproszenie króla Idrisa I, a jego decyzja wywołuje rozruchy ludności włoskiej w Benghazi, Tobruku i w samej stolicy Libii.

​

26.III. – na granicy estońsko-rosyjskiej doszło do krótkotrwałej wymiany ognia, oddziały rosyjskie weszły na 2 km w głąb Estonii po czym zostały wycofane.

27.III. – władze Estonii zarządziły mobilizację powszechną w związku z przekroczeniem granicy przez siły zbrojne Rosji.

28.III. – zakończenie pertraktacji z ambasadorami Litwy, Łotwy i Estonii przez najwyższych rangą przedstawicieli EOBR. Przewodniczący Adenauer wydał oświadczenie dla prasy w którym nakreślił sytuację w tych trzech krajach jako skrajnie niepokojącą a wywołaną przez nacjonalistyczne siły dążące do polityki faktów dokonanych.

29.III. – szumne otwarcie stałego połączenia lotniczego między Szanghajem a Teheranem, podczas którego chiński dyktator Tse-ven Soong zapowiedział w przemówieniu zacieśnienie współpracy z Ligą Azji Centralnej ku powstrzymaniu niepohamowanych rosyjskich apetytów terytorialnych.

30-31.III. – siły kurdyjskie przejęły kontrolę nad Mosulem, trwają zacięte walki o wyzwolenie Kirkuku i wyżyny Batman.

Kurdyjska rebelia zatacza coraz większe obszary…​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 kwietnia 1956

odcinek 455

Nye baltiske kvalitet
(Nowa bałtycka jakość)​

Polska​

3 kwietnia br. proklamowano ostatecznie niepodległość Zjednoczonej Republiki Bałtyckiej, tworząc jak to określiła gdańska prasa „nową bałtycką jakość”, choć w negatywnym sensie rozumienia owej jakości. Baltia nie wyzbyła się polityki prześladowań wobec mniejszości narodowych, wszelkie prawa przyznając ludności litewskiej, łotewskiej i estońskiej, określanej teraz mianem Bałtów. Premier Beck zgodnie z zaproszeniem Undena poleciał na początku kwietnia do Sztokholmu, by wziąć udział w konferencji państw skandynawskich przy udziale przedstawicieli Polski oraz Rosji. Celem konferencji stało się wypracowanie wspólnego stanowiska dotyczącego respektowania praw mniejszości narodowych przez kraje nadbałtyckie, a po 3 kwietnia – zjednoczonej Baltii. W dużej mierze to się udało, a stanowisko zostanie przekazane Rydze za pośrednictwem rządu duńskiego.

W dalszym ciągu trwa operacja „Niemen” czyli dyslokacja danych dywizji polskich sił zbrojnych na pogranicze z Baltią, na początku kwietnia skierowano tam z granicy z Niemcami 1. Korpus Pancerny marsz. Maczka, Korpus Lwowski gen. Engela-Ragisa, Korpus Wrocławski gen. Kozickiego i Korpus Opolski gen. Dąbkowskiego. W pierwszej połowie kwietnia zintensyfikowano również współpracę w ramach Inicjatywy Środkowoeuropejskiej uzyskując plany nowych technologii od strony czechosłowackiej.

Przekazanie planów technologicznych przez stronę czechosłowacką.


Sytuacja na pograniczu polsko-bałtycko-rosyjskim.​

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) w Rydze proklamowano niepodległość Zjednoczonej Republiki Bałtyckiej, potocznie nazywanej Unią Bałtycką (Baltią). Na pierwszego prezydenta Baltii zostaje wybrany Łotysz, Pauls Kalnins, rząd obejmuje były litewski min. spr. zagr. – Linas Brodovskis, a tekę min. spr. zagr. obejmuje Estończyk, August Rei. Niepodległa Baltia oficjalnie skasowała wszelkie przywileje mniejszości narodowych, co oczywiście utwierdziło w przekonaniu Rosję i Polskę co do szkodliwości powstania nowego organizmu państwowego w Europie. Kalnins w pierwszą podróż zagraniczną wybiera się do Londynu, chcąc uzyskać brytyjskie gwarancje niepodległości swojego kraju po wcześniejszym odejściu z sojuszu z państwami skandynawskimi (…)

​

Associated Press (USA):

(…) wczoraj w godzinach wieczornych miał miejsce zamach na premiera Republiki Włoskiej, Luigi Longo w Rimini nad Adriatykiem. Szef włoskiego rządu przebywał tam z rutynową wizytą u miejscowych notabli, a podczas wyjścia z ratusza został zaatakowany maczetą przez niezrównoważonego osobnika. Longo z ciętymi ranami głowy został przewieziony do szpitala, gdzie zmarł w nocy o 4.30. Włoskie gazety donoszą o wzroście zagrożenia dla bezpieczeństwa kraju, zamachowiec prawdopodobnie pochodził z Hiszpanii. Neutralni obserwatorzy domyślają się, że wobec trudności gospodarczych nowy włoski premier, Palmiro Togliatti będzie usiłował zantagonizować stosunki zagraniczne z wybranymi krajami strefy śródziemnomorskiej (…)

​

Frankfurter Rundschau (Niemcy):

(…) 1 kwietnia, choć to nie prima aprilis na Bliskim Wschodzie pojawiło się nowe państwo – Demokratyczna Republika Kurdystanu. Uroczysty akt ogłoszenia niepodległości został ogłoszony w Kirkuku w godzinach rannych. Na czele Kurdystanu stanął Kazi Mohammad, niegdyś prawa ręka zamordowanego kilkanaście dni temu Mohammada al-Burdżunliego. Desygnował on Sajfi Kaziego do sformowania pierwszego niepodległego rządu Kurdów. Na uwagę zasługuje zagadkowa funkcja Brytyjczyka, sir Milforda, który objął stanowisko szefa wywiadu. Dla Iranu i Indii może to stanowić casus belli jako wyraźna ingerencja Wielkiej Brytanii w sprawy bliskowschodnie. Secesja Kurdystanu wyraźnie zaskoczyła władze irackie, co rzutuje w bezpośredni sposób na nastroje armii, gdzie całe dywizje złożone z ludności kurdyjskiej zakończyły służbę dla Bagdadu (…)

​

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) Okolice Tabriz stoją w ogniu lokalnych walk i licznych demonstracji popierających krok Kurdystanu co do wypowiedzenia posłuszeństwa irackiemu rządowi. Wojska irańskie z trudem utrzymują spokój na pograniczu, a tymczasem irańscy Kurdowie liczą na szybkie przyłączenie się do niepodległego Kurdystanu. Szach Mohammad Reza poprosił o pomoc indyjskie siły zbrojne, jeśli sytuacja wymknie się spod kontroli. Oba państwa jak jeden mąż potępiły antagonizowanie sytuacji na Bliskim Wschodzie przez Kurdów jako wyraźne wspieranie brytyjskiej polityki interwencji dyplomatycznej bez uciekania się do bezpośredniego włączenia się w konflikt (…)

Żądania terytorialne Kurdystanu.​

International Herald (Australia):

(…) Jawaharlal Nehru ocenił fakt powstania niepodległego Kurdystanu jako wyjątkowe cwaniactwo brytyjskich służb specjalnych, które rękami Kurdów wyręczyły Edena w udziale w bezpośredniej interwencji na Bliskim Wschodzie po stronie zaatakowanych Turków. Irak praktycznie pozostał bezbronny, gdyż gros dywizji na froncie bliskowschodnim posiadało w swoich składach ludność kurdyjską i zostało bezpowrotnie utraconych. Indie nie zamierzają pozostawić Iraku na pastwę turecko-kurdyjskiego bezprawia jak potwierdził Nehru i przejrzały brytyjską intrygę co do pozostawienia Bliskiego Wschodu w stanie permanentnego chaosu politycznego (…)

Diariusz polityczny​

1.IV. – ogłoszenie niepodległości Demokratycznej Republiki Kurdystanu w Kirkuk. Nowe państwo na Bliskim Wschodzie obejmuje terytorium płn. Iraku i płd-wsch. Turcji. Prezydentem zostaje działacz Organizacji Niepodległości Kurdystanu, Kazi Mohammad.

​

2.IV. – rząd turecki i iracki protestują wobec bezprawiu politycznemu na terytoriach zagarniętych przez ludność kurdyjską, co automatycznie oznacza również brak uznania niepodległości Kurdystanu. Turcja rozpoczęła tego dnia ofensywę w stronę Trypolisu libańskiego i Hims, korzystając z rozprężenia w armii irackiej.

3.IV. – proklamowanie niepodległości Zjednoczonej Republiki Bałtyckiej (Unii Bałtyckiej – Baltii) w Rydze, na stanowisku prezydenta Pauls Kalnins, premierem Linas Brodovskis. Polska i Rosja oraz Szwecja nie uznały niepodległości Baltii i zapowiadają sankcje gospodarcze wobec prezentowanego negatywnego stosunku Baltii do mniejszości narodowych.

​

4.IV. – przemówienie Nehru w indyjskim parlamencie podczas którego mówi o ʺcwanym zagraniuʺ brytyjskich służb specjalnych w wewnętrzne sprawy państwa irackiego. Obiecuje też pomoc Irakowi w zwalczeniu ʺkurdyjskiej chorobyʺ .

5.IV. – walki w irańskim Kurdystanie w okręgu Tabriz, rząd kieruje pokaźne siły wojskowe do tego regionu.

6.IV. – Tse-ven Soong popiera politykę Indii co do wspierania irackiego oburzenia w kwestii kurdyjskiej, co wyraża ogłoszeniem następnego dnia – dniem solidarności ze zdradzonym narodem irackim.

7.IV. – zamach na premiera Włoch, Luigi Longo w adriatyckim kurorcie Rimini, zamachowcem okazuje się Juan Espinosa, niezrównoważony hiszpański turysta, który jak się okazuje może spowodować prawdziwy kryzys w stosunkach między Rzymem a Madrytem.

8.IV. – reorganizacja włoskiego rządu w związku ze śmiercią Longo w rimińskim szpitalu, Palmiro Togliatti obejmuje funkcję premiera i wszelkie pełnomocnictwa, zapowiada też przeprowadzenie rzetelnego śledztwa.

​

9.IV. – sytuacja na pograniczu polsko-bałtycko-rosyjskim daleka jest od normalizacji, powtarzają się incydenty zbrojne, przez luki w granicy bałtyckiej ucieka mniejszość polska i rosyjska.

10.IV. – zatrzymanie tureckiej ofensywy w stronę Hims przez wojska syryjskie, na których barki spadło teraz utrzymanie frontu na Bliskim Wschodzie.

11.IV. – kolejne walki o przejęcie Bejrutu, tym razem po myśli wojsk tureckich, które uzyskały w Syrii dużą przewagę militarną wobec kłopotów Iraku.

12.IV. – Wielka Brytania i Rosja uznały tego dnia niepodległość Kurdystanu, premier Eden zapowiedział poważne konsekwencje militarne wobec kraju który odważy się podważyć ważność granic kurdyjskich.

13.IV. – Irak poprosił Turcję o zawieszenie broni i dogadanie się w sprawie kurdyjskiej jako najważniejszej do załatwienia wobec postępów buntowników. Turcja zdecydowanie odrzuca wszelką możliwość rozpoczęcia rozmów z Irakiem w przypadku braku zagwarantowania faktu odrestaurowania niepodległości Libanu.

14.IV. – finał konferencji państw skandynawskich + przedstawicieli Polski i Rosji w Sztokholmie w kwestii powstania zjednoczonej Baltii w granicach Litwy, Łotwy i Estonii (wypracowanie wspólnego stanowiska w sprawie respektowania praw mniejszości narodowych i przedstawienie go rządowi Baltii za pośrednictwem Danii, utrzymującej wciąż kontakty dyplomatyczne z tym państwem).

15.IV. – rząd premiera Togliattiego uznał niepodległość Kurdystanu i po raz kolejny zaapelował do Turcji i Iraku o przerwanie walk na Bliskim Wschodzie; we Włoszech powoli rozwija się nagonka antyhiszpańska związana z niedawnym zamachem na Longo.

Front bliskowschodni w połowie kwietnia 1956 r.​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-30 kwietnia 1956

odcinek 456

Den spanske monarkiet
(Monarchia hiszpańska)​

Polska​

Baltia w dalszym ciągu koncentruje swoje siły militarne na granicy z Polską oraz Rosją. Premier Beck w specjalnej depeszy dyplomatycznej skierowanej do MSZ Rosji zgadza się, aby nie prowokować niepotrzebnych zajść granicznych mogących przeobrazić się w prawdziwy konflikt, a interweniować jedynie w przypadku frontalnego ataku wroga.

Pewnym sukcesem kraju w owym niespokojnym okresie dziejów staje się wodowanie pierwszego polskiego pancernika w stoczni gdyńskiej – ORP „Piłsudski”, który zasila polską marynarkę wojenną stacjonującą w Królewcu.

Pierwszy polski pancernik ORP "Piłsudski"​

Polska prasa z niepokojem obserwuje sytuację na Morzu Śródziemnym, gdzie zupełnie niepotrzebnie rozdmuchała się sprawa rzekomego spisku monarchistów hiszpańskich w kwestię udziału w zamachu na włoskiego premiera. Stanisław Mikołajczyk, wiceprzewodniczący EOBR opowiada się za stworzeniem specjalnej komisji poświęconej stosunkom włosko-hiszpańskim, co także jest poparte przez Adenauera.

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) Ministrowie spraw zagranicznych Francji i Austrii, Georges Bidault i Karl Gruber wycofali się z dalszego uczestnictwa w spotkaniach Paktu Alpejskiego z udziałem Włoch, Libii i Tunezji w związku z zaognianiem się sytuacji międzynarodowej w basenie Morza Śródziemnego. Na taki krok zdecydowano się przede wszystkim z powodu narastającego konfliktu między Włochami a Hiszpanią, który w obecnym kształcie grozi przekształceniem w stronę wojny, w której ani Francja ani Austria nie mają zamiaru brać udziału. Oficjalne wypowiedzenie umów sojuszniczych przewidziane jest na 25 kwietnia, kiedy to przewidziane jest zaprezentowanie stanowiska rządów obydwu państw (…)

​

Associated Press (USA):

(…) w nocy z 16/17 kwietnia monarchiści spod znaku nielegalnej Organizacji Bourbon przejęli pełnię władzy w Madrycie, aresztując republikański rząd Juana Negrina Lopeza i wprowadzając nowy gabinet pod przewodnictwem Gil-Roblesa Quinonesa. Premier zaprosił do kraju Juana Bourbona y Bourbona, a ten w ciągu kilku dni przybył do stolicy Hiszpanii ogłaszając restytucję monarchii w tym kraju. Koronacja Juana III przewidziana jest w ciągu tygodnia. Tym samym znacząco wzrosło zagrożenie konfliktem śródziemnomorskim z racji nienajlepszych stosunków hiszpańsko-włoskich wywołanych wcześniejszym rzekomym udziałem monarchistów w organizację zamachu na premiera Longo (…)

​

Frankfurter Rundschau (Niemcy):

(…) śledztwo w sprawie zamachu na premiera Włoch, Luigi Longo wykazało niezbicie, że ów hiszpański obłąkany turysta-morderca miał pewne powiązania z monarchistami, którzy niedawno przejęli władzę w tym kraju. W związku z tymi rewelacjami rząd włoski poprosił o pomoc w ustaleniu owych powiązań rząd Królestwa Hiszpanii, aby ukarać osoby odpowiedzialne za to morderstwo. Król Juan III i premier Gil-Robles Quinones zdecydowanie odrzucili możliwość współpracy z komunistami włoskim pokroju Togliattiego, którzy jego zdaniem sami doprowadzili do wewnętrznej czystki w partii, której ofiarą padł Longo, a teraz szukają winnych poza Italią, chcąc odwrócić uwagę opinii publicznej od kryzysu gospodarczego (…)

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) Rząd hiszpański nieoczekiwanie i prawdopodobnie bardzo nierozważnie wydał dekret o restytucji imperium kolonialnego i w związku z tym zażądał od Maroka i Algierii zwrotu części terytorium tych państw a konkretnie dawnego Maroka Hiszpańskiego z Ceutą, Melillą i Tangerem włącznie oraz swobodnego dostępu do portu w algierskim Oranie. Sułtan Maroka, Mohammad V i prezydent Algierii poprosili już o pomoc Wielką Brytanię z którą są w sojuszu już od kilku lat. Hiszpania ma zamiar także zgłosić pretensje terytorialne do całości Tunezji i włączyć się w konflikt bliskowschodni, co oczywiście byłoby wodą na młyn dla interwencji Ligi Azji Centralnej w Iraku, Turcji czy Kurdystanie. Włochy już ostrzegły Hiszpanię przed pochopnymi krokami dyplomatycznymi względem krajów Maghrebu bądź Libii czy Egiptu (…)

Diariusz polityczny​

​

16.IV. – mobilizacja powszechna w zagrożonym wojną Kurdystanie, wojska irańskie szczelnie otaczają granicę z tym państwem licząc na sprowokowanie konfliktu. Zatrzymanie tureckiej ofensywy przez Syryjczyków pod Trypolisem.

17.IV. – monarchistyczny zamach stanu w Hiszpanii skutkujący odsunięciem od rządów premiera Negrina Lopeza i prezydenta Zamory y Torresa, monarchiści tworzą rząd Jose Marii Gil-Roblesa Quinonesa.

18.IV. – Francja i Włochy potępiły monarchistyczny zamach stanu w Hiszpanii jako kolejny czynnik destabilizujący świat śródziemnomorski po zamachu na premiera Longo. Francuski premier, Rene Mayer odrzucił możliwość przywrócenia rządów republikańskich co sugerowało włoskie ministerstwo spraw zagranicznych (kwestia interwencji).

19.IV. – rząd portugalski (Antonio de Oliveira Salazar, Affonso Costa) poparł zmianę rządu i ustroju w Hiszpanii, jeśli jak wyrażono ʺnie będzie to przynosiło więcej cierpień wykrwawionemu w wojnach domowych i zewnętrznych narodowi hiszpańskiemuʺ.

20.IV. – władze irackie ponownie proszą o zawieszenie broni Turcję, zarysowuje się coraz większa przewaga wojsk tureckich w Libanie i Syrii, a to zdaniem premiera Moussy al-Alamiego stawia pod znakiem zapytania nie tylko niepodległość Syrii i Jordanii, ale i Iraku.

21.IV. – Aleksandria : gen. Mohammad Naguib i gen. Gamal Abdel Naser apelują o solidarność do świata arabskiego w związku z możliwym upadkiem Syrii i proszą Libię, Tunezję, Algierię i Maroko o opuszczenie swoich aliansów militarnych i wypowiedzenie wojny ʺwiarołomnej Turcji i barbarzyńskiej Bułgariiʺ.

22.IV. – Europejska Organizacja Bezpieczeństwa i Rozwoju wyraziła swoje zaniepokojenie sytuacją w południowej części Europy w związku z możliwym wykryciem spisku skutkującego zamordowaniem premiera Włoch i siłowym przejęciem władzy w Hiszpanii.

23.IV. – siły militarne Baltii koncentrują się na granicach z Rosją i Polską, MSZ obydwu państw starają się nie wykonywać gwałtownych posunięć dyplomatycznych ograniczając się jedynie do przeprowadzenia demonstracji siły wojskowej – to praktyczna zimna wojna.

24.IV. – kolejne zwycięstwo wojsk syryjskich pod Hims : opór wobec kontrofensywy sił tureckich.

​

25.IV. – intronizacja Juana III Bourbona y Bourbona jako nowego króla Hiszpanii w madryckiej katedrze. Socjaldemokratyczny rząd włoski po raz kolejny protestuje wobec monarchistycznemu bezprawiu. Francja i Austria wypowiedziały tego dnia uczestnictwo w Pakcie Alpejskim (od tej pory sojuszu Włoch, Libii i Tunezji).

26-27.IV. – zacięte walki pod libańskim Trypolisem i Hims, wojska syryjskie z największym trudem zatrzymują tureckie ataki.

28.IV. – wydanie dekretu o restytucji imperium kolonialnego przez rząd Hiszpanii wywołuje szok w świecie arabskim (domaganie się zwrotu części Maroka – tzw. byłego Maroka Hiszpańskiego z Ceutą, Melillą i Tangerem oraz uzyskanie swobodnego dostępu do portu w algierskim Oranie).

29.IV. – Algieria i Maroko oczekują bezpośredniej i natychmiastowej pomocy brytyjskiej w postaci wzmocnienia sił militarnych tych państw, straszakiem na Hiszpanów powinna być już odpowiednie wzmocnienie garnizonu gibraltarskiego.

30.IV. – incydent na Morzu Śródziemnym u wybrzeży Sardynii: włoski statek wycieczkowy ʺGioacchino Rossini ʺ zostaje zdaniem pasażerów rzekomo ostrzelany przez hiszpański okręt podwodny, MSZ Włoch oczekuje wyjaśnień od ambasadora tego kraju.

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 maja 1956

odcinek 457

Foeraendringens vind
(Wiatr zmian)​

Polska​

Przemówienie prezydenta Sosnkowskiego z okazji 165. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja odnosiło się w sposób bezpośredni do bieżącej sytuacji politycznej Rzeczpospolitej. W tym okresie historii było ono wyrazicielem pragnień narodu polskiego w duchu sprawiedliwości i braterstwa.

Z przemówienia prezydenta Sosnkowskiego w dniu 3 maja br. wygłoszonego na Placu Nieznanego Żołnierza w Warszawie.

„w stosunkach z sąsiednimi krajami Polska nie występowała już od dawna z pozycji siły, choć była poddana takim naciskom ze strony aliantów oraz sama ulegała przemocy w latach trzydziestych, nigdy też nie traktowała swoich mniejszości narodowych w sposób typowo przedmiotowy jak to stało się ostatnio w zjednoczonym państwie bałtyckim. Należy zatem zadać sobie pytanie, czy Polska może skazywać swoich obywateli, mniejszość polską w Baltii na traktowanie mające w sobie zarodek silnej ksenofobii i skutkujący ostrymi prześladowaniami jak to ma miejsce teraz?”

4 maja o 5 rano siły polskie skoncentrowane na granicy z Baltią w ramach operacji „Niemen” przekroczyły granice tego państwa i przystąpiły do pierwszych działań zaczepnych. Istotą polskiego natarcia będzie jak najszybsze opanowanie Kowna i Wilna w celu odcięcia południa Baltii od poważnego potencjału przemysłowego skoncentrowanego na tym terytorium. 15 dywizji pod dowództwem marsz. Maczka rozpoczęło ataki w kierunku Olity, a siedem dywizji gen. Chruściela ofensywę w okręgu wileńskim. Polska Marynarka Wojenna wraz z najświeższym nabytkiem, pancernikiem ORP „Piłsudski” rozpoczęła ostrzeliwanie bałtyckiego wybrzeża w rejonie Kłajpedy i Połągi. 5 maja węgierskie lotnictwo operujące z Brześcia n/Bugiem rozpoczęło naloty bombowe na pozycje sił bałtyckich pod Jekapils. Nazajutrz, wojska bałtyckie przejęły niebronione Święciany, a polskie lotnictwo szturmowo-bombowe rozpoczęło naloty na 8. Dywizję Bałtycką gen. Duze pod Olitą odciążając natarcie sił lądowych. Bałtowie rozpoczęli też kontratak pod Królewcem (gen. Klavins) co powstrzymało nieco natarcie wojsk polskich na Olitę, ale go zupełnie nie powstrzymało. 7 maja staje pod znakiem bombardowań pozycji 5., 6., 7. i 8. Dywizji Bałtyckiej pod Jekapils, Węgrzy bombardują także kowieński kompleks przemysłowy. 8 maja zniszczono 6. Dywizję Bałtycką wskutek nalotu polskiego lotnictwa bombowo-szturmowego, polskie oddziały weszły także do Wilna, ale nie były w stanie utrzymać miasta i przeszły do defensywy. Nazajutrz Polacy już opuścili miasto, ale rozpoczął się II etap ofensywy sił polskich na Wilno wraz z użyciem szerokiego zakrojonego nalotu lotnictwa na pozycje Bałtów w tym rejonie. Bombardowane są także dywizje bałtyckie pod Kownem. 10 maja bitwa o Wilno kończy się zwycięstwem sił polskich (gen. Scewola-Wieczorkiewicz). W następnych dniach do wojny włącza się lotnictwo czechosłowackie dokonując nalotów na Kłajpedę, Kowno i Jełgawę. 13 maja Polacy wchodzą do Olity i odpierają bałtyckie kontrataki, dzień później rozpoczyna się operacja kowieńska (marsz. Maczek), trwają też zacięte walki w okręgu wileńskim.

Ofensywa kowieńska.


Walki o Wilno.


Sytuacja na froncie bałtyckim w połowie maja.​

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) bałtyckie incydenty na pograniczu z Rosją i Polską wywołały w końcu to co było spodziewane od dawna, czyli interwencję tych dwóch państw. Zapewne skończy się na niewielkich cesjach terytorialnych, wszakże rozbiór tego zauważalnego już na mapie Europy państwa mógłby nie spodobać się państwom skandynawskim mającym moralne prawo do wspierania Baltii, choć wskutek polityki tego państwa nieco osamotnionej i odizolowanej od poparcia jej racji w tym konflikcie. EOBR jest w kropce wobec rozwoju aż trzech konfliktów na kontynencie wybuchających niemal w tym samym czasie. Powinna się jednak otrząsnąć i spróbować działać, gdyż jakiekolwiek podziały Baltii czy aneksje niepodległych państw nie powinny już się zdarzać w Europie lat pięćdziesiątych XX wieku (…)

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) Rząd austriacki tym razem popisał się wyjątkową niezręcznością, angażując się w konflikt śródziemnomorski, którego skutkami mogłyby być co najwyżej poważne osłabienia floty hiszpańskiej, portugalskiej czy włoskiej, a teraz ewentualna przegrana Austrii może pociągnąć za sobą efekt domina i możliwą interwencję pozostałych państw ościennych. Tłumaczenia Austrii odnośnie przejęcia Górnej Adygi może i są wyrazem pewnego niezadowolenia z sytuacji mniejszości niemieckiej w tym regionie, ale nie mogą się stać casus belli, tymczasem stało się zupełnie odwrotnie. Kluczowe w tym konflikcie pozostaje stanowisko Francji oraz w mniejszym stopniu Wielkiej Brytanii i RFN, które o ile nie pójdą drogą Austrii czy Włoch powinny próbować doprowadzić do zawieszenia broni w tym nieobliczalnym konflikcie europejskim (…)

International Herald (Australia):

(…) Liga Azji Centralnej podjęła rzuconą rękawicę kurdyjską i poczuła się w obowiązku przypomnieć kto tak naprawdę pociąga za sznurki w szeroko pojętej polityce na Bliskim Wschodzie. Wojna Iranu z Kurdystanem może być jednak bardzo ciężka dla Ligi, jako że rząd kurdyjski cieszy się ponad 95% procentowym poparciem społeczeństwa, zatem mentalność i zaciętość żołnierzy kurdyjskich może być porównywana ze zdyscyplinowaniem Japończyków podczas II wojny światowej i gwarantować, że Kurdowie jeszcze nie raz zadziwią świat swoim męstwem. Póki co wojska irańskie mają problem ze sforsowaniem kurdyjskiego pogranicza, a ich przeciwnicy rozpoczynają ofensywę w środkowym Iranie, jeśli ta wojna zakończy się kompromitacją Ligi, to zagrożony jest nie tylko urząd szacha, ale i pozycja Nehru w Indiach (…)

Diariusz polityczny​

​

1.V. – w godzinach porannych Liga Azji Centralnej wydała oświadczenie o braku akceptacji dla powstania faktów dokonanych w sąsiednim Iraku związanych z ogłoszeniem niepodległości przez Kurdystan. W związku z tym rząd irański poczuł się zobowiązany wcześniejszymi ustaleniami z rządem Indii i w imieniu całego sojuszu rozpoczął działania wojenne przeciwko Kurdom w Iraku. Po południu świat obiega informacja o decyzji włoskiego parlamentu, który poczuł się w obowiązku wypowiedzieć wojnę monarchistycznej Hiszpanii w związku z jej niczym nie sprowokowaną agresją wobec narodu Italii (sprawa rzekomego ostrzelania statku wycieczkowego Gioacchino Rossini).

​

2.V. – rząd Kurdystanu zaapelował o szeroką pomoc międzynarodową w związku z tą nieuzasadnioną agresją, Kurdowie najbardziej liczą na stanowisko Wielkiej Brytanii. Francja podtrzymuje neutralne stanowisko względem wojny hiszpańsko-włoskiej, na apel Włoch nie odpowiedziały Tunezja i Libia, kraje związane militarnie z Rzymem. Austria podobnie jak Francja, wycofawszy się wcześniej z Paktu Alpejskiego jest gotowa przyjąć uchwałę o wieczystej neutralności wobec wszelkich konfliktów europejskich. U wybrzeży Algieru dochodzi do pierwszej potyczki morskiej między flotą hiszpańską a włoską, hiszpański kontrtorpedowiec ʺHuelvaʺ zostaje storpedowany przez włoski niszczyciel ʺNicolo Marchettiʺ. Tego dnia parlament Rosji ogłasza stan wojny z Baltią wobec niekończących się incydentów granicznych, a bałtyckie bombowce dokonują nalotu na rosyjską Orszę. Wojska syryjsko-irackie przechodzą do ofensywy pod Hims i Trypolisem.

​

3.V. – Tunezja i Libia wycofały się z Paktu Alpejskiego, a we wspólnym stanowisku uznały Włochy za jedynego prowokatora wojny z Hiszpanią i Portugalią (Pakt Iberyjski). Stosunki dyplomatyczne między tymi krajami a stronami walczącymi w konflikcie śródziemnomorskim jak zdążyła go nazwać już prasa uległy zawieszeniu. EOBR próbuje sondować zawieszenie broni między Hiszpanią a Włochami, ale rządy tych państw odrzucają pośrednictwo tej organizacji. Na Morzu Balearskim lotnictwo portugalskie skutecznie odpiera ataki włoskich bombowców, chcących dokonać nalotu na Palma de Mallorca.

4.V. – premier Wielkiej Brytanii, Anthony Eden w rozmowie z przedstawicielem rządu kurdyjskiego w Londynie zapewnił go o dotrzymaniu obietnicy pomocy, ostrzegł też kraje Ligi Azji Centralnej o niestosowanie polityki faktów dokonanych na terytorium Iraku w związku z rozpoczęciem operacji militarnych. W Zatoce Cagliari dochodzi do dużej bitwy morskiej, w której górą są okręty hiszpańskiej marynarki wojennej, ich łupem padają trzy duże włoskie niszczyciele ʺSavoiaʺ, ʺSardegnaʺ i ʺLupoʺ zatopione ogniem dział ciężkiego krążownika ʺAznar I Galindezʺ, pancernika ʺNumanciaʺ i nalotów z lotniskowca ʺHernan Cortesʺ. Hiszpanie tracą jedynie okręt podwodny ʺC-1ʺ wskutek ataku bomb głebinowych z niszczyciela ʺVittorio Balciatoʺ. Kraje Inicjatywy Środkowoeuropejskiej postępują podobnie jak Rosja względem dalszej sytuacji na pograniczu z Baltią i wypowiadają jej wojnę (Polska, Czechosłowacja, Ukraina i Węgry).

​

5.V. – nieudany pościg włoskiej floty za Hiszpanami przynosi im utratę kolejnych niszczycieli, nalot hiszpańskich bombowców z lotniskowca ʺHernan Cortesʺ oznacza zatopienie kontrtorpedowców ʺIl Giornaleʺ i ʺCalatafimiʺ. Siły bałtyckie przejmują tego dnia rosyjski Psków. EOBR usiłuje doprowadzić do zawieszenia broni na terytorium byłych republik nadbałtyckich i powrót do rokowań, ale strony konfliktu nie są tym zainteresowane.

6.V. – dyplomacja hiszpańsko-portugalska może określić ten dzień mianem dnia triumfu. Na podstawie negocjacji między hiszpańskim min. spr. zagr. Luisem Lucia Lucia a jego austriackim odpowiednikiem, Karlem Gruberem, rząd i parlament Republiki Austriackiej uznał za stosowne wziąć pod opiekę mniejszość austriacką w regionie Górnej Adygi (Trento) i wypowiedzieć wojnę Włochom. Konflikt śródziemnomorski zostaje tym samym wprowadzony w nową fazę. Wielka Brytania i Francja są wyraźnie zaniepokojone sytuacją w Hiszpanii i we Włoszech, rząd niemiecki wycofał ambasadorów z Rzymu i Madrytu. Trwa syryjska ofensywa w kierunku Hims.

7.V. – EOBR jest zdziwiona postawą Austrii, która jeszcze nie tak dawno zapowiadała przyjęcie uchwały o wieczystej neutralności. Przedstawiciel Austrii przy EOBR usiłuje się tłumaczyć potrzebą chwili decyzję o odebraniu Italii prawa do opieki nad Górną Adygą w związku z szaleństwem lewicowego rządu Togliattiego usiłującego zrzucić winę za niepowodzenia wewnętrzne na czynniki zewnętrzne czyli spisek monarchistycznej Hiszpanii. Opoczka i Noworżew w ręku sił bałtyckich, kolejną ofensywę Baltii powstrzymują Rosjanie pod Narwą i sami przechodzą do kontrataku.

​

8.V. – wojska włoskie powstrzymują ofensywę sił austriackich pod Trento. Tse-ven Soong wyraża się z uznaniem o konflikcie śródziemnomorskim, wyrażając opinię o rychłym upadku brytyjskiej hegemonii wyrażonej kontrolą nad strategicznymi punktami w tym regionie, uważa że Hiszpania z Włochami zamiast kłócić się między sobą lepiej zrobiłyby – atakując brytyjskie posiadłości, gdyż to one są powodem ciągłego niepokoju w regionie.

9.V. – wojska irańskie nie mogą się przedrzeć przez ścisłą obronę sił kurdyjskich na pograniczu, impas w zmaganiach militarnych przełamują Kurdowie rozpoczynając ofensywę w stronę Bachtaranu. Krótkotrwałe przejęcie Wilna przez oddziały polskie, zmuszone do wycofania się w wyniku bałtyckiej kontrofensywy.

10.V. – początek nowej ofensywy sił polskich w okręgu wileńskim, wspieranej przez masowe naloty lotnictwa szturmowego i bombowego.

11.V. – siły tureckie rozpoczęły kolejną kontrofensywę, wypierając Syryjczyków z Hims i Trypolisu libańskiego.

12.V. – zwycięstwa sił rosyjskich pod Opoczką i Narwą rozpoczyna wielką ofensywę w Estonii i w płd. części Łotwy. Opoczka zostaje odzyskana jeszcze tego samego dnia.

13.V. – kolejna bitwa powietrzna nad Balearami, i tym razem górą lotnictwo Paktu Iberyjskiego (hiszpańskie). Wojska polskie zdobywają kontrolę nad Olitą. Trwają zacięte walki w okręgu wileńskim.

14.V. – zacięte walki w okręgu dyneburskim przebiegają po myśli wojsk rosyjskich, które są bardzo bliskie przejęcia tego regionu. Zwycięstwo sił polskich w bitwie o Kowno otwiera drogę do opanowania środkowej i wschodniej Litwy.

15.V. – Rosjanie zdobywają kontrolę nad Narwą i Dyneburgiem (Daugavpils).

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-31 maja 1956

odcinek 458

Die Eindämmung
(Powstrzymanie)​

Polska​

Polska racja stanu wymagała interwencji w Baltii, lecz nie wymagała ona zantagonizowania do maksymalnego stopnia dalszego przebiegu stosunków dyplomatycznych z tym państwem czy zakładając skrajny scenariusz wobec trwałej likwidacji niepodległości tego kraju – z ludnością litewską czy łotewską. Dlatego też misja dyplomatyczna EOBR do spółki z uczestnictwem szwedzkiego ministra spraw zagranicznych, Ostena Undena przyczyniła się do rozpoczęcia rozmów z Bałtami na konferencji w Visby na Gotlandii. W dalszym ciągu trwały jednak walki na froncie na terenie Litwy, gdzie zamierzano czynem zbrojnym sprawić, aby Polska uzyskała pewne cesje terytorialne, co położyłoby kres prześladowaniom rodaków w Baltii.

16 maja polskie lotnictwo szturmowe rozpoczyna naloty na Jekapils, gdzie ulega eliminacji 4. Dywizja Bałtycka, w tym samym czasie sojusznicze bombowce węgierskie i czechosłowackie nękają wroga pod Kownem, Tallinem i Rygą. Dzień później wojska polskie ponownie wchodzą do Wilna i co najważniejsze utrzymują to miasto mimo zaciętych walk. W kolejnych dniach dominuje węgierskie lotnictwo z sukcesem atakujące Bałtów pod Jełgawą. 22 maja udaje się zdobyć Kowno oraz przejść do ofensywy pod Szawlami (marsz. Okulicki), co właściwie przesądza sprawę dalszego losu oporu Baltii na południu. Jej sytuacja na północy grozi całkowitym załamaniem i oddaniem Rygi w ręce rosyjskie, a to okazało się koronnym argumentem do ustąpienia bałtyckich dyplomatów w Visby. Jeszcze 23 maja polskie oddziały powstrzymują wroga pod Kownem, aby dzień później otrzymać informację o wejściu w życie zawieszenia broni wynegocjowanym na konferencji gotlandzkiej, dzięki której po polskiej stronie pozostają zdobyte Wilno i Olita.

Ofensywa na Szawle (Siaulai).


Bombardowania pod Jekapils.​

29 maja odbyło się oficjalne podpisanie trójstronnego traktatu pokojowego między Baltią, Polską i Rosją, który usankcjonował cesje terytorialne tego pierwszego państwa na korzyść dwóch ostatnich. Polska prasa szaleje ze szczęścia, że konflikt, który zapowiadał się na długotrwały zakończył się bardzo szybko, głównie dzięki szybkiej rosyjskiej ofensywie, która zagroziła samemu istnieniu Baltii. Uniknięto wielu niepotrzebnych ofiar, dramatyzmu losów ludności pogranicza, a co najważniejsze uratowano Polaków z okręgu wileńskiego i włączono Olitę. Udana interwencja sił polskich w Baltii podniosła znacząco notowania rządu Józefa Becka.

ORP Ryś – nowy polski okręt podwodny zbudowany 25 maja br.​

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) kompromisowy pokój z Visby uratował istnienie Zjednoczonej Republiki Bałtyckiej, choć powstrzymał wojowniczy ton tego rządu, który do tej pory wysuwał twarde żądania i dzielnie stawiał opór dwóm sąsiadom. Wobec szalonej dysproporcji sił nie można było jednak liczyć na nic więcej niż ugięcie się przed szantażem polsko-rosyjskim, wysuniętym na konferencji gotlandzkiej, który potwierdził warunki zawieszenia broni. Rosja może mówić o dużym szczęściu, że wskutek jej udziału w interwencji głos nie zabrały Chiny, które od dłuższego czasu koncentrują dywizje na granicy. Dyplomaci bałtyccy okazali się jednak miękkimi graczami szeroko pojętej polityki, ale pochwalić ich trzeba za rozsądek, którego brakuje chociażby w sojuszach azjatyckich (…)

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) Kurdowie rozpoczęli intensywne ogłaszanie całemu światu poprzez radio Lausanne o swojej niedoli i niebezpieczeństwie rozbioru ze strony Iranu, Turcji czy Iraku. Jednakże pomijając już fakt trwania konfliktu na Bliskim Wschodzie między tymi ostatnimi dwoma państwami, to gdy spojrzeć na to co się dzieje na pograniczu kurdyjsko-irańskim to sytuacja wcale nie jest tak dramatyczna jak wynika z audycji ich radia. Kurdowie przede wszystkim chcą wyczekiwanej interwencji brytyjskiej na Bliskim Wschodzie, która umożliwiła by im potwierdzenie niepodległości i powstrzymanie grożących im wciąż walk z Irakiem i Turcją. Premier Eden nie kwapi się jednak z rozpoczęciem interwencji, głównie z obawy o los Izraela i stanowisko Egiptu, mającego aktualnie lepszą pozycję pod względem prestiżu w tym regionie od skompromitowanego Iraku (…)

International Herald (Australia):

(…) Konflikt włosko-hiszpański zwany też śródziemnomorskim wszedł w fazę impasu na froncie. Po pierwsze w Alpach Włosi starają się nie doprowadzać do rozstrzygnięcia walk na swoją korzyść, licząc na szybsze zniechęcenie Austrii co do sposobu prowadzenia wojny. Do tej pory przynosi to efekt w postaci blokowania postępów wojsk austriackich w górach. Po drugie działania na morzu zamarły, a to wskutek niechęci Włochów co do akcji dywersyjnych poza swoimi akwenami, do tej pory utracono już kilka okrętów, a każdy kolejny wzmaga niezadowolenie w kraju. Dominują za to działania lotnictwa prowadzone na Balearach, które z różnym szczęściem przyczyniają się do wzrostu notowań rządu Togliattiego, choć odejście Francji oraz państw północnoafrykańskich z sojuszu poważnie nadwątliło jego powagę i przypomina trochę sytuację po słynnej porażce z Abisynią pod Aduą (…)

Diariusz polityczny​

16.V. – dyplomaci Europejskiej Organizacji Bezpieczeństwa i Rozwoju nie poprzestają w staraniach na rzecz zakończenia konfliktów na Morzu Śródziemnym i nad Bałtykiem, dodatkowo mediacji podejmuje się szwedzki min. spr. zagr. Osten Unden. Tymczasem trwa bombardowanie Kowna przez polskie lotnictwo szturmowe, Węgrzy i Czesi z kolei bombardują Tallinn i Rygę. Pod Tallinnem do ofensywy przechodzą rosyjskie dywizje. Opoczka staje się natomiast symbolem oporu Bałtów przed wzrastającą przewagą sił rosyjskich. Na Bliskim Wschodzie okres przewagi wojsk tureckich, które odnoszą sukcesy pod Trypolisem.

17.V. – Tallinn zostaje zdobyty przez wojska rosyjskie, które także odnoszą zwycięstwo w boju pod Porchowem. EOBR we współpracy z Undenem proponuje konferencję pokojową w szwedzkim Visby na Gotlandii, aby przedyskutować kwestię mniejszości narodowych w Baltii i położyć kres wojnie. Premier Beck nie odrzuca tej propozycji, oczekuje jednak wyrażenia zgody na udział w konferencji również przez stronę rosyjską. Polacy wkraczają ponownie do Wilna i Święcian.

18.V. – Rosjanie przełamują w końcu opór sił bałtyckich pod Opoczką i przechodzą do kontrataku, Bałtowie odwdzięczają się rozbiciem rosyjskiej obrony w okolicach Dyneburga. Na dobre rozpoczęła się rosyjska ofensywa na ziemiach estońskich pod Tartu i Tallinnem. Kolejny raz rozstrzygające dla części frontu staje się rosyjskie zwycięstwo pod Porchowem.

​

19.V. – Bałtyckie MSZ potwierdziło udział swoich przedstawicieli w konferencji na Gotlandii, EOBR wciąż oczekuje stanowiska Rosji, której zwłoka może oznaczać chęć stworzenia faktów dokonanych w Baltii. Tego dnia Bałtowie wyzwalają Dyneburg, zwyciężają Rosjan pod Pskowem, a Rosjanie odzyskują kontrolę nad Opoczką. Na froncie alpejskim impas w działaniach zbrojnych, w pewnym stopniu przypomina to sytuację z czasów I wojny światowej, kiedy to ani wojska austrowęgierskie ani włoskie nie były w stanie zdobyć zdecydowanej przewagi.

20.V. – nad Jełgawą pojawiają się węgierskie bombowce, które dokonują niszczących nalotów, siły rosyjskie odzyskują inicjatywę strategiczną i zwyciężają w starciach pod Porchowem i Tartu. MSZ Rosji podejmuje decyzję o wzięciu udziału w konferencji gotlandzkiej dla położenia kresu dotychczasowej sytuacji mniejszości narodowych w Baltii.

21.V. – rozpoczęcie konferencji gotlandzkiej w Visby : głównym tematem rozmowy jest podpisanie zawieszenia broni, aby można było omówić i rozwiązać problem związany z sytuacją mniejszości polskiej i rosyjskiej w Baltii, dominuje ugodowa postawa dyplomatów bałtyckich, chcących nie dopuścić do rozbioru ich kraju przez Polskę i Rosję. Na froncie nie ustają walki pod Tartu i Dyneburgiem. Lotnictwo włoskie rozpoczyna serię nalotów na hiszpańskie Baleary.

​

22.V. – wojska polskie rozpoczynają wielką ofensywę na Szawle po umocnieniu pozycji w zdobytym Kownie ; na konferencji dyplomaci bałtyccy usilnie proszą o jak najszybsze zawieszenie broni, nie pozwalające na przejęcie Rygi przez wojska rosyjskie i stworzenie faktów dokonanych, Polska jest gotowa podpisać zawieszenie broni za cenę uzyskania odpowiednich cesji terytorialnych kończących problem mniejszości polskiej na terytorium Baltii. Skandal szpiegowski na pograniczu włosko-francuskim, francuskie służby celne schwytały włoskiego szpiega wraz z planami nowoczesnego pancernika klasy Vincennes, spowodowało to czasowe ochłodzenie stosunków między tymi krajami.

23.V. – siły polskie udanie odpierają bałtycką ofensywę na Kowno, czechosłowackie lotnictwo dokonuje nalotu na Rygę, Bałtowie powstrzymują wprawdzie rosyjskie uderzenie na Psków, ale ich sytuacja na północy nie rokuje nadziei na przetrwanie jako państwa bez wcześniejszego zawieszenia broni. Są skłonni przekazać terytoria estońskie zamieszkiwane przez ludność rosyjską jak i tereny z mniejszością polską, by położyć kres interwencji. Dyplomaci stron konfliktu dochodzą w końcu do porozumienia. Po ostatnich stratach flota włoska ogranicza się do patrolowania najbliższych wybrzeży Płw. Apenińskiego oraz Sardynii i Sycylii.

​

24.V. – ogłoszenie zawieszenia broni na froncie polsko-bałtyckim i rosyjsko-bałtyckim, jeszcze tego samego dnia dyplomaci bałtyccy godzą się na przekazanie okręgu wileńskiego i olickiego pod jurysdykcję polską oraz rejonu Narwy i Voru pod kontrolę Rosji. Tym samym interwencja polsko-rosyjska w Baltii zostaje zakończona sukcesem.

​

25.V. – ofensywa kurdyjska na terytorium Iranu święci pierwsze triumfy, wyparcie wojsk indyjskich i irańskich z okolic Bachtaranu poważnie zaniepokoiło szacha. Kolejne naloty bombowe lotnictwa włoskiego na Palma de Mallorca.

26.V. – nie ustają walki o Trypolis libański, który ostatnio przechodzi z rąk do rąk, dyplomaci EOBR po sukcesie związanym z zakończeniem wojny w Baltii, usiłują wpłynąć na rządy Turcji i Iraku o zaprzestanie dalszej walki.

27.V. – siły irańskie nie są w stanie zatrzymać ofensywy Kurdów na Bachtaran, szach Iranu liczy na znaczące posiłki indyjskie mogące odmienić upokorzającą sytuację na froncie.

​

28.V. – japońskie lotnictwo dokonuje niszczącego nalotu na Bejrut, jest to jedna z pierwszych akcji z udziałem niedawnego sojusznika Turcji i Bułgarii na froncie bliskowschodnim. Spotyka się to oczywiście z protestem Indii i Iranu, zarzucającego Japonii stosowanie polityki okrążania Ligi Azji Centralnej.

​

29.V. – oficjalne podpisanie traktatu pokojowego między Baltią a Rosją i Polską w Visby na Gotlandii : strona bałtycka przekazuje obydwu państwom ziemie zamieszkiwane w dużym stopniu przez ludność polską i rosyjską, zobowiązuje się też nie wchodzić w sojusze z państwami uznawanymi za wrogie Europie typu Liga Azji Centralnej czy Unia Dalekowschodnia.

30-31.V. – przewodniczący EOBR, Konrad Adenauer spotyka się z premierem Edenem w celu omówienia działań mogących powstrzymać rozszerzanie się konfliktu bliskowschodniego.

Sytuacja na Bliskim Wschodzie przy końcu maja. ​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 czerwca 1956

odcinek 459

Succeser og fiaskoer
(Sukcesy i porażki)​

Polska​

Wielki był to dzień radości w społeczeństwie polskim po przyłączeniu okręgu wileńskiego do Polski. Przedstawiciele byłej mniejszości polskiej w Baltii spotkali się z prezydentem Sosnkowskim i premierem Beckiem w Belwederze w przeddzień uroczystości uświetniającej ten fakt. Nazajutrz, 2 czerwca odbyły się na Wileńszczyźnie specjalne wiece poparcia polityki polskiego rządu a w radiowym przemówieniu prezydent Kazimierz Sosnkowski wygłosił m.in. następujące słowa…

(…) Można powtórzyć za nieśmiertelną pieśnią Warszawianką, że oto i dzisiaj jest dzień wielkiej chwały, gdyż naród polski ponownie przeżywa chwile jednoczenia. Ziemia wileńska powraca do Macierzy, a Polacy tam mieszkający nie są już obiektem żadnych prześladowań i mogą cieszyć się pełną swobodą! Wytrwale oczekiwaliśmy tej chwili i mimo, iż zostaliśmy poddani obcemu arbitrażowi, wierzyliśmy, że ludność polska mieszkająca na Wileńszczyźnie nie będzie poddana represjom. Stało się jednak inaczej, zjednoczeni pychą i źle pojętą dumą, szkodliwi dla demokracji Bałtowie zaczęli realizować program podobny do tych z czasów nazistowskich czy stalinowskich, na co zarówno demokratyczna Polska jak i Rosja nie wyraziły żadnej zgody. Dzisiaj czerpiemy owoce naszej wspólnej interwencji, ciesząc się z odzyskania Wilna, ale też możemy zapewnić, że mniejszość litewska w okręgu olickim czy na Wileńszczyźnie nie musi się obawiać rewanżyzmu (…)

W połowie czerwca zakończono prace nad wdrożeniem programu budowy rakiet (Centralny Okręg Przemysłowy), rozpoczęto zaś badania nad szerszym zastosowaniem instalacji radarowych, których powstająca sieć powinna w niedługim czasie podnieść bezpieczeństwo kraju. W tym samym czasie zaczęto też modernizować polskie siły zbrojne, zgodnie z nowymi wzorami uzbrojenia i mundurów (1. Dywizja Piechoty Legionów im. marsz. Piłsudskiego).

​

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Reuters (Wielka Brytania):

(…) Eden jest zdania, że Naguib z Naserem nie odważą się zaatakować Izraela, mającego przecież gwarancje całego sojuszu alianckiego. Aby podkreślić niezłomną wolę obrony tego terytorium wzmocniono garnizony Gibraltaru, Malty i Cypru, co już powinno być wystarczającym straszakiem dla podjęciem dziwnych decyzji przez duet generałów. Tymczasem w prasie chińskiej i indyjskiej pojawiają się złowrogie artykuły, które są wodą na młyn dla militarystów, chcących zakończyć funkcjonowanie brytyjskich posiadłości w Azji. Idąc tym tropem, można założyć, że w sytuacji zaistnienia faktu obrony Izraela przed wojskami egipskimi, Liga Azji Centralnej i Unia Dalekowschodnia postawi Edena w sytuacji bez wyjścia. Na ile jednak można wierzyć ideologicznym szmatławcom? (…)

Die Weltwoche (Szwajcaria):

(…) egipskie władze polityczne nie wyciągnęły wniosków z powstania kurdyjskiego ani z wielkiej tureckiej ofensywy i w dalszym ciągu nie wyzbyły się imperialnych zapędów co do rozpoczęcia walk na terytorium Izraela. Premier Dawid Ben Gurion uważa, że Naguib i Naser mimo wszystko nie zdecydują się na frontalny atak, oznaczałoby to wszakże, że nie obawiają się interwencji brytyjskiej a tacy odważni nie są. Tymczasem w Aleksandrii i Kairze na nowo rozgorzały antyizraelskie protesty i demonstracje poparcia dla Syrii, Jordanii i Iraku, balansujących na krawędzi katastrofy. Po nastrojach ulicy można więc wywnioskować, że dla wzrostu notowań warto jednak ryzykować poważną wojnę (…)

International Herald (Australia):

(…) Togliatti znalazł się między młotem a kowadłem, wywołując niepotrzebną awanturę śródziemnomorską i prowokując Austrię do zbrojnego wystąpienia w Alpach. Taka polityka zakończyła istnienie Paktu Alpejskiego jako gwaranta bezpieczeństwa w części Europy Zachodniej, a dalsze trwanie konfliktu dotkliwie zantagonizuje stosunki hiszpańsko- i austriacko-włoskie na długie lata. Tymczasem społeczeństwa zainteresowanych krajów dają powody coraz większej dezaprobaty dla polityki Juana III czy Togliattiego, organizując strajki robotnicze i demonstracje, brutalnie tłumione przez władze. I tylko należy dziękować Francji, że jej polityka nie przyczyniła się do rozszerzenia się tego wciąż lokalnego konfliktu (…)

Diariusz polityczny​

1.VI. – w Zatoce Lwiej na Morzu Śródziemnym dochodzi do krótkotrwałej wymiany ognia między hiszpańskimi a włoskimi niszczycielami, obywa się bez uszkodzeń po obydwu stronach, praktycznie jest to kolejna demonstracja siły zbrojnej.

2.VI. – uroczystość powrotu Wilna do Macierzy w Polsce z obecnością najważniejszych polityków na czele z prezydentem Kazimierzem Sosnkowskim i premierem Józefem Beckiem.

​

3.VI. – pod Bachtaran w Iranie nie ustają walki o przejęcie tego terenu przez wojska kurdyjskie, siły irańsko-indyjskie robią wszystko by powstrzymać nieoczekiwaną ofensywę wroga.

4.VI. – na froncie bliskowschodnim siły tureckie raz po raz przełamują syryjsko-iracką obronę Trypolisu i środkowej Syrii, coraz większe zagrożenie dla niezawisłości tego kraju.

5.VI. – przedstawiciele EOBR rozpoczęli rozmowy z dyplomatami Austrii, Hiszpanii i Włoch w sprawie rozpoczęcia rozmów o zawieszeniu broni na wodach Morza Śródziemnego i w Alpach.

6.VI. – Tse-ven Soong w dalszym ciągu nie zamierza uznawać żadnych faktów dokonanych na Bliskim Wschodzie i jest skłonny nadesłać pomoc militarną Indiom i Iranowi o ile te kraje ˝nie poradzą sobie z problemem kurdyjskim˝

​

7.VI. – siły tureckie przełamały opór syryjski pod libańskim Trypolisem i są na dobrej drodze do opanowania miasta jak i rozpoczęcia ofensywy w stronę Bejrutu.

8.VI. – austriacki min. spr. zagr. Karl Gruber w rozmowach z przedstawicielami EOBR jest gotów przystąpić do stołu rokowań za cenę przyznania szerokich praw dla mniejszości niemieckiej przez władze włoskie w Górnej Adydze (okręgu trydenckim).

9.VI. – Palmiro Togliatti, socjalistyczny premier Włoch w przemówieniu w Neapolu uważa, że ˝Hiszpanii nie została jeszcze udzielona odpowiednia nauczka za śmierć Longo˝.

10.VI. – Konrad Adenauer, przewodniczący EOBR jest dobrej myśli odnośnie zakończenia bezsensownego jego zdaniem konfliktu śródziemnomorskiego, przedstawiciele Hiszpanii są gotowi do podpisania zawieszenia broni, Włosi jednak konsekwentnie odmawiają podjęcia takiego kroku.

11.VI. – Turcy weszli tego dnia ponownie do Trypolisu i rozpoczęli atak w stronę pozycji syryjsko-irackich pod Bejrutem.

​

12.VI. – wojska indyjskie wkroczyły na terytorium północnego Kurdystanu, kierując się w stronę okolic jeziora Wan.

​

13.VI. – rozpoczął się atak sił tureckich na stolicę Syrii, Damaszek, dyktator tego kraju Fawzi es-Silu apeluje o jak najszybszy udział wojsk egipskich w wojnie poprzez przekroczenie granicy Izraela i pomoc dla wojsk syryjsko-irackich.

14.VI. – egipski przywódca, gen. Mohammad Naguib nie odmawia pomocy sojusznikowi i po raz kolejny apeluje do władz izraelskich o przepuszczenie sił egipskich idących na pomoc Syrii, Jordanii i Irakowi.

15.VI. – Izrael zdecydowanie odmawia egipskim prośbom i groźbom, argumentując, że wobec kryzysu kurdyjskiego konflikt na Bliskim Wschodzie stracił rację bytu i powinien zostać natychmiast zakończonym wobec interwencji Iranu i Indii.

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-30 czerwca 1956

odcinek 460

Den siste hoeringen
(Ostateczna rozprawa)​

Polska​

W połowie czerwca naukowcy pracujący w Centralnym Okręgu Przemysłowym zakończyli prace nad wdrożeniem projektu dotyczącego szerokiego stosowania nowego typu pojazdu pancernego nazywanego potocznie elitarnym z racji doskonałych parametrów technicznych. Inżynierowie z Akademii Obrony Narodowej rozpoczęli badania techniczne poświęcone lepszemu zastosowaniu logistyki w operacjach wojskowych. Kolejną jednostką wojskową zmodernizowaną wg wzoru piechota ’56 jest Warszawska Dywizja Obrony Narodowej.

​

Premier Beck wyraził swoje zaniepokojenie dalszym rozszerzaniem się konfliktu bliskowschodniego, przy czym po raz kolejny zaświadczył, że żołnierz polski nie będzie brał udziału w żadnej tego typu wojnie. Odrzucono też propozycję włoską, której przedstawiciele gościli ostatnio w Warszawie i chcieli przyłączyć się do Inicjatywy Środkowoeuropejskiej.

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Associated Press (USA):

(…) dla premiera Edena to kolejny ból głowy, związany tym razem z konfliktem bliskowschodnim. Ofensywa egipska w Izraelu zakończy się już niedługo wprowadzeniem okupacji, a brytyjska flota ma poważne problemy na Morzu Śródziemnym, gdzie szaleje inna wojna. Po drugie, Kanał Sueski będący od dawna w ręku Egipcjan pozwala im szybko kreować fakty dokonane, a jeden korpus pancerny atakujący z terytorium Kuwejtu to o wiele za mało, by można było mówić o łatwym odzyskaniu ziem izraelskich. Wskutek problemów na Morzu Śródziemnym jedyny ratunek dla Izraela może przyjść tylko z rejonu Zatoki Perskiej, a nieoczekiwanym wybawieniem może być saudyjska wolta (…)

​

Frankfurter Allgemeine Zeitung (RFN):

(…) Naguib zdecydował się jednak podjąć brytyjską rękawicę, atakując terytorium Izraela, jednocześnie ratując Syrię i Jordanię od niechybnej zguby w przypadku utraty kontroli nad Bejrutem, Damaszkiem i Ammanem. Egipska ofensywa rozbiła już trzy izraelskie dywizje piechoty, a wsparcie syryjskie z północy lada chwila oznaczać będzie rozpoczęcie okupacji Palestyny, a także lepszą obronę wobec nadciągającej tureckiej ofensywy. Oczywiście nawet jej odparcie nie będzie oznaczało zwycięstwa, gdyż Brytyjczycy powinni w ciągu miesiąca przeprowadzić desant lub wzmocnić siły w Kuwejcie co już będzie pierwszym syptomem kłopotów Egiptu (…)

Agence France-Presse (Francja):

(…) rząd egipski rozpoczął rozmowy z dyplomatami Libii i Tunezji w celu wsparcia wysiłku zbrojnego. Nie obyło się też bez obietnic terytorialnych względem Maroka i Algierii, które stanęły po stronie Wielkiej Brytanii z racji bycia członkami sojuszu militarnego. Naguib usiłuje się też porozumieć z rządem hiszpańskim, aby skutecznie blokował Cieśninę Gibraltarską i nie wpuszczał trzonu brytyjskiej floty na Morze Śródziemne. Tu również padły obietnice terytorialne względem Maroka, wszak nie tak dawno Hiszpania wydała edykt o restytucji imperium kolonialnego, więc kontakty Kairu i Madrytu mogą zakończyć się korzyściami obopólnymi (…)

Diariusz polityczny​

16.VI. – atak wojsk lądowych Egiptu na terytorium Izraela w późnych godzinach wieczornych, walki toczą się o port Ejlat, a pierwsze bomby spadają na Tel-Awiw i Hajfę. Premier Wielkiej Brytanii, Anthony Eden nazywa krok Egiptu nikczemnym po czym parlament zatwierdza oficjalne przystąpienie Albionu do konfliktu zbrojnego na Bliskim Wschodzie w obronie Izraela.

17.VI. – rząd Izraela przenosi swoją siedzibę z zagrożonej Jerozolimy do Nikozji (Cypr bryt.), aby stamtąd skuteczniej kierować walką z najeźdźcą. Decyzja Egiptu o rozpoczęciu wojny z Izraelem zostaje poparta przez kraje Ligi Azji Centralnej oraz przez Chiny Tse-ven Soonga. Z okolic Kuwejtu granicę iracką przekracza brytyjski korpus pancerny gen. Messervy’ego, południe Iraku jest praktycznie pozbawione sił zbrojnych z racji walk z Turkami w Syrii.

18.VI. – pod Bachtaran w zachodniej części Iranu trwają zacięte walki, które nie przynoszą jednak przełomu w działaniach na froncie, nadal wojska kurdyjskie i irańsko-indyjskie nie są w stanie wypracować przewagi.

​

19.VI. – misja EOBR do stolicy Austrii, Wiednia w ramach przygotowań do ogłoszenia zawieszenia broni w Alpach jest jednak na tyle trudna do przeprowadzenia, że dyplomaci po niepowodzeniach powracają na parę dni do Warszawy, aby przedyskutować inne rozwiązanie tego konfliktu. Rząd Arabii Saudyjskiej a co za tym idzie również rządy Jemenu i Omanu mając na uwadze dobro swoich obywateli i honor Islamu postanowiły wypowiedzieć wojnę Irakowi i jego sojusznikom w obawie przed powtórną brytyjską okupacją terytorium Bliskiego Wschodu.

20.VI. – Saudyjczycy odpierają iracki atak na Jawf na północy kraju; wojska egipskie wchodzą do Tel-Awiwu i kierują się w stronę Hajfy, na Morzu Czerwonym pierwsze starcia niszczycieli egipskich i saudyjskich. Egipski przywódca, gen. Mohammad Naguib wygłosił radiowe przemówienie w którym zdradę Arabii Saudyjskiej nazwał brytyjską intrygą.

​

21.VI. – ˝Corriere della Sera˝ donosi o niszczycielskim nalocie portugalskiego lotnictwa bombowego na Florencję, zniszczono przede wszystkim zabytkowe śródmieście miasta, co gazeta nazywa iberyjskim barbarzyństwem ˝czy można spodziewać się oznak człowieczeństwa po tych potomkach Wizygotów, co wieki wieków temu zhańbili i spustoszyli centrum kultury łacińskiej?˝, stwierdza ze smutkiem włoski dziennik.

22.VI. – kolejny portugalski nalot bombowy, tym razem na port w Rimini, kończy się bez większych strat po obydwu stronach.

23.VI. – zacięte walki w okolicach Jerozolimy, siły izraelskie wypierają Egipcjan niemalże na linię Gazy, ale jest to sukces krótkotrwały; w zatoce Lwiej na Morzu Śródziemnym flota hiszpańska odgania włoskie kontrtorpedowce.

24.VI. – u wybrzeży Majorki tonie portugalski niszczyciel ˝Litoral˝, który zostaje zbombardowany przez włoskie lotnictwo morskie. W stronę wybrzeży egipskich zmierza trzon brytyjskiej floty, który ma niespodziewane problemy przy przekroczeniu Cieśniny Gibraltarskiej w związku z konfliktem śródziemnomorskim.

25.VI. – rusza egipsko-jordańska ofensywa w kierunku saudyjskiej Medyny, na Morzu Czerwonym syryjski niszczyciel ˝ad-Dimashq˝ zatopił saudyjskiego kontrtorpedowca ˝ar-Rijad˝.

26.VI. – Ejlat i Hajfa zostają tego dnia zdobyte i utrzymane przez siły egipskie, obrona izraelska skupia się już tylko na okręgu jerozolimskim.

27.VI. – brytyjski korpus pancerny gen. Messervy’ego nie napotkawszy większego oporu zdobył miasto an-Nadżaf w zachodniej części Iraku i kieruje się w stronę Bagdadu, wojska irackie szykują się do jego okrążenia, ale zaczynają im doskwierać braki zaopatrzeniowe.

28.VI. – Turcy zwyciężyli w kolejnym starciu pod Damaszkiem i są na dobrej drodze do wyeliminowania Syrii z konfliktu bliskowschodniego, wojska egipskie zacieśniają pierścień okrążenia wokół Jerozolimy.

29.VI. – Al-Hilla zdobyta przez brytyjskie czołgi, które odcięły resztę wojsk irackich od zaopatrzenia z Bagdadu, co więcej gen. Messervy odparł nieliczne kontrataki i zamierza skierować się z powrotem w kierunku Kuwejtu, czekając na wzmocnienia.

30.VI. – w szwajcarskim Zurychu ustalono 8-punktowy plan zawieszenia broni w konflikcie śródziemnomorskim, który mają przyjąć parlamenty Hiszpanii, Portugalii, Włoch oraz Austrii. Siły egipskie (gen. Fathy Pasza) przystąpiły do szturmu pozycji wojsk izraelskich pod w Jerozolimie.

Front bliskowschodni przy końcu czerwca br.​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 lipca 1956

odcinek 461

Ordinarie yrke
(Niezagrożona okupacja)​

Polska​

Polska prasa żyje doniesieniami z frontu bliskowschodniego, gdzie ostatnie sukcesy Egiptu związane z rozpoczęciem okupacji Izraela i odparciem alianckiego desantu narobiły niezłego szumu medialnego. Polskie siły zbrojne nie zamierzają jednak interweniować w ramach Inicjatywy Środkowoeuropejskiej po którejkolwiek ze stron konfliktu. W pierwszej połowie lipca zmodernizowano kolejne dwie dywizje piechoty do wzoru uzbrojenia i umundurowania ’56 (16 Pomorska Dywizja Piechoty, 2 Dywizja Piechoty Legionów im. Orła Białego).

​

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Associated Press (USA):

(…) egipska okupacja Izraela była do przewidzenia, ale że brytyjsko-kanadyjski desant zakończy się klęską i odwrotem na Cypr – takiej możliwości nie brano w ogóle pod uwagę. A tymczasem Egipcjanie i Syryjczycy radzą sobie w takiej sytuacji wyśmienicie i nic nie stoi na przeszkodzie, aby osiągnęli znaczącą przewagę i na frontach wojny z Saudyjczykami oraz Turkami. Ryzyko jakie podjął Naguib, atakując aliantów okazuje się jednak opłacać, ciekawe na jak długo? Nie można jednak przewidywać, że jest to ostatnie zdanie Brytyjczyków i ich sojuszników, z pewnością postarają się oni o zmianę dotychczasowego przebiegu wojny na Bliskim Wschodzie (…)

Frankfurter Allgemeine Zeitung (RFN):

(…) w Nowym Jorku zakończyły się XVI Letnie Igrzyska Olimpijskie, które były rozgrywane od 23 czerwca. Klasyfikację medalową wygrali Amerykanie, którzy zdobyli 25 złotych, 32 srebrne i 13 brązowych medali, drugie miejsce zajęli Niemcy, uzyskując 14 złotych, 11 srebrnych i 23 brązowe medale, trzecia lokata należy do Brytyjczyków (13 złotych, 19 srebrnych i 30 brązowych). Ceremonię zamknięcia uświetniła wyśmienita piosenkarka Kim Kimberley-Jones, która podobnie jak podczas uroczystości otwarcia zaśpiewała hymn nowojorskich igrzysk olimpijskich. Szkoda, że igrzyska odbyły się w cieniu bojkotu ze strony państw iberyjskich, Włoch i Austrii pogrążonych w bezsensownym konflikcie śródziemnomorskim (…)

Agence France-Presse (Francja):

(…) wynegocjowane zawieszenie broni w Zurychu zakończyło konflikt śródziemnomorski między Hiszpanią, Portugalią, Austrią i Włochami, który oznaczał utratę 8 okrętów wojennych (5 włoskich niszczycieli, jeden portugalski, jeden hiszpański niszczyciel i 1 hiszpański okręt podwodny), a także koszmarne zniszczenia w śródmieściu Florencji. Palmiro Togliatii poszedł na ugodę, licząc na przekucie tego dyplomatycznego sukcesu wobec czekających kraj wyborów prezydenckich, niewątpliwie socjaldemokratyczny premier chce uzyskać jeszcze więcej (…)

Diariusz polityczny​

1.VII. – oddziały tureckie, mimo dużej przewagi na odcinku syryjskim nie są w stanie szybko zdobyć Damaszku, co wobec egipskiego udziału w wojnie będzie coraz trudniejsze. W szwajcarskim Zurychu podpisano zawieszenie broni między Hiszpanią, Portugalią, Austrią i Włochami na warunkach status quo ante. Taki obrót sprawy najbardziej zadowala Wielką Brytanię, której flota będzie mogła w końcu dokonać desantu na Bliskim Wschodzie na wybrzeżach Morza Śródziemnego.

​

2.VII. – lotnictwo japońskie dokonuje nalotu bombowego na pozycje iracko-syryjskie na peryferiach Bejrutu, tymczasem połączone siły indyjsko-irańskie rozpoczynają śmiałą ofensywę na stolicę niepodległego Kurdystanu – Kirkuk.

3.VII. – wojska hinduskie i irańskie odrzuciły Kurdów spod Kirkuku, co może stworzyć niebezpieczeństwo okrążenia pozostałych ich oddziałów pod Mosulem i nad jeziorem Wan.

4.VII. – Japończycy dokonali nalotu bombowego na pozycje Egipcjan w okolicach Tel-Awiwu i Hajfy.

5.VII. – zażarte walki pod Damaszkiem nie przynoszą zdecydowanego rozstrzygnięcia na odcinku syryjskim, w dalszym ciągu panuje tam impas.

6.VII. – siłom irackim nie udaje się przedostać przez saudyjską obronę pod Jawf, na pozostałych odcinkach frontu idzie im zdecydowanie lepiej.

​

7.VII. – Jerozolima (Al-Quds) dostaje się w ręce wojsk egipskich a w godzinach popołudniowych resztki armii izraelskiej podpisują kapitulację, izraelski rząd emigracyjny wciąż jednak działa w Nikozji.

​

8.VII. – korpus pancerny gen. Messervy’ego zdobywa tego dnia An-Nasiriję i zatrzymuje iracki kontratak, choć Brytyjczykom grozi teraz odcięcie od zaopatrzenia w Kuwejcie wobec możliwych ataków Irakijczyków pod An-Nadżafem.

​

9.VII. – na wodach terytorialnych Grecji i Turcji obecna jest brytyjska flota, której głównym zadaniem jest przeprowadzenie desantu u wybrzeży okupowanego przez wojska egipskie Izraela.

10.VII. – dwa niszczyciele saudyjskiej marynarki wojennej zwyciężają w starciu z irackimi kontrtorpedowcami na wodach Zatoki Perskiej.

11.VII. – tego dnia dominują starcia floty tureckiej i egipskiej u wybrzeży Krety, bez strat po obydwu stronach.

12.VII. – okręty egipskie i syryjskie skutecznie zmuszają brytyjskie i kanadyjskie okręty znajdujące się u wybrzeży Izraela od rozpoczęcia operacji desantowej, fiasko zmusza aliantom do wyokrętowania 11 dywizji na Cyprze.

13.VII. – tonie saudyjski niszczyciel ˝Mekka˝ wskutek ataku torpedowego egipskiego kontrtorpedowca ˝Suez˝ na Morzu Czerwonym.

14.VII. – rozpoczyna się egipska ofensywa w stronę Medyny, siły saudyjskie zmuszone są do ustąpienia z pozycji obronnych.

15.VII. – siły egipskie przedostają się na terytorium Jordanii, aby wspomóc obronę tego kraju wobec możliwej saudyjskiej ofensywy lądowej.

Sytuacja na Bliskim Wschodzie w połowie lipca br.​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-31 lipca 1956

odcinek 462

Die Schwierigkeiten
(Trudność)​

Polska​

23 lipca Sejm podjął decyzję o uznaniu niepodległości Kurdystanu (Demokratycznej Republiki Kurdystanu). Z miejsca też polskie organizacje charytatywne rozpoczęły zbiórkę darów dla Kurdów, choć w obecnej sytuacji militarnej na Bliskim Wschodzie będzie olbrzymi problem z ich dostarczeniem. Na życzliwość Turcji względem rebelii kurdyjskiej nie ma co liczyć, to zrozumiałe, jeszcze gorsze warunki panują na pograniczu kurdyjsko-irańskim, wszak to strefa wojny. Rola Międzynarodowego Czerwonego Półksiężyca wydaje się tu jedną z najważniejszych, aby powstrzymać katastrofę humanitarną. Do Turcji na rozmowy względem zakończenia bezsensownej wojny udaje się wiceprzewodniczący EOBR, Stanisław Mikołajczyk. Drugim etapem jego podróży dyplomatycznej będzie rozmowa z królem Iraku, Amirem al-Illahem.

W kraju bez problemów przebiega modernizacja polskich sił zbrojnych, w ostatnich dwóch tygodniach lipca unowocześniono sprzęt wojskowy Dąbrowskiej Dywizji Obrony Narodowej należącej do 1. Korpusu Śląskiego gen. Bortnowskiego oraz 13. Łódzką Dywizję Piechoty (1. Korpus Białoruski) gen. Scewoli-Wieczorkiewicza.

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Associated Press (USA):

(…) sytuacja na Bliskim Wschodzie po militarnym zaangażowaniu wojsk egipskich wciąż jest daleka od rozstrzygnięcia i wszystko wskazuje na to, że zakończy się sporymi ustępstwami ze strony Syrii, która będzie musiała zgodzić się na utratę okupowanego Libanu. Drugą kwestią jest los wielu obywateli Państwa Izrael, znajdującego się obecnie pod okupacją egipską. Rząd brytyjski gotów jest poprzez przedstawicielstwo Międzynarodowej Czerwonej Gwiazdy Dawida i neutralne greckie statki handlowe przeprowadzić ewakuację obywateli izraelskich z okupowanego terytorium na Cypr. Do tego jednak potrzeba przede wszystkim trwałego zawieszenia broni choć będzie to oznaczało jednocześnie kompromitację rządu Edena (…)

Frankfurter Allgemeine Zeitung (RFN):

(…) Tse-ven Soong poczuł sprzyjającą koniunkturę i poczuł się zobowiązany do zmiany tonu wypowiedzi w stosunku do brytyjskich dyplomatów do których czuje już coraz większą nienawiść. Niepowodzenie na północy, a wręcz kompromitację w przypadku braku reakcji na aneksję Syberii przez Rosję usiłuje sobie nadrobić możliwą interwencją w Hongkongu i niewątpliwym pewnym zwycięstwem. Wielka Brytania stoi oczywiście murem za swoimi obywatelami, ale po ostatnim niepowodzeniu na Bliskim Wschodzie trudno oczekiwać, że rząd Edena stać na rzeczywistą odpowiedź zbrojną wobec możliwej chińskiej interwencji (…)

Agence France-Presse (Francja):

(…) Palmiro Togliatti ogłosił swoje zwycięstwo w wojnie śródziemnomorskiej i epizodzie alpejskim z Austrią podczas ostatniego przemówienia radiowego. Wielu postronnych obserwatorów życia politycznego we Włoszech zauważa, że ten kraj niebezpiecznie ewoluuje w stronę nowej formy komunizmu, choć partia rządząca nadal nazywana jest socjaldemokratyczna, a jej członkowie socjaldemokratami. Premier zapowiada swój udział w wyborach prezydenckich, a jego poparcie w społeczeństwie mimo osiągnięcia „zwycięstwa” jest nadal dość wysokie (…)

Diariusz polityczny

​

16.VII. – wojska tureckie rozpoczęły ofensywę w stronę Dair az-Zawr, miasta na północy Syrii, w walce biorą też udział bułgarskie siły zbrojne. Wojska iracko-syryjskie nie są w stanie zatrzymać tego uderzenia.

17.VII. – Tse-ven Soong ponawia swoje żądania dotyczące oddania Hongkongu przez Wielką Brytanię, na jego stanowisko ma zapewne wpływ nieudana operacja desantowa Brytyjczyków na terenach okupowanego Izraela.

18.VII. – premier Wielkiej Brytanii, Anthony Eden z miejsca odrzuca chińskie pretensje terytorialne, odpowiadając, że jeśli ˝choćby piędź ziemi brytyjskiej zostanie zajęta przez chińskich okupantów gniew Albionu dosięgnie ich choćby nawet i w chińskim interiorze˝.

19.VII. – początek antybrytyjskich demonstracji na terytorium Chin (Szanghaj, Czongking, Guangzhou, Pekin, Nankin).

20.VII. – Dair az-Zawr pod kontrolą wojsk turecko-bułgarskich, które przystępują do wsparcia natarcia na stolicę Syrii, Damaszek. Obrońcy tego miasta zwierają jednak szeregi i wzmacniają swoje siły.

21.VII. – według niepotwierdzonych informacji chińskie siły zbrojne rozpoczęły wielkie manewry mogące być odczytane jako urządzanie demonstracji zbrojnej wobec nierozstrzygniętej sprawy Hongkongu.

22.VII. – japoński nalot bombowy na pozycje Syryjczyków pod Bejrutem nie przynosi skutków w postaci wycofania ich sił z tego największego miasta okupowanego Libanu.

23.VII. – Tse-ven Soong wystosował miesięczne ultimatum do władz brytyjskich w związku z ostatecznym rozstrzygnięciem sprawy Hongkongu. Francja, RFN, Polska i Ukraina uznały tego dnia niepodległość Kurdystanu.

24.VII. – Irak proponuje Turcji zawieszenie działań zbrojnych i gotowy jest oddać zagarnięte przez Syrię terytorium Libanu, tureccy dyplomaci odrzucają ofertę dyplomatyczną, licząc na rychłe załamanie się syryjskich pozycji obronnych pod Damaszkiem.

​

25.VII. – główne natarcie sił turecko-bułgarskich na Damaszek załamuje się z chwilą dotarcia w okolice tego miasta egipskiej odsieczy, kilku dywizji piechoty, które z powodzeniem powstrzymują wrogie oddziały.

​

26.VII. – Egipcjanie z powodzeniem kontynuują ofensywę w stronę Jawf, miasta na północy Arabii, tego dnia rozbito kolejną obronę Saudów.

27.VII. – Australia przestrzega Chiny przed naruszeniem wód terytorialnych Tajwanu wobec prowadzenia manewrów floty na Morzu Południowochińskim. Tajwan jest członkiem sojuszu wojskowego w którym przewodzi Australia.

​

28.VII. – Kirkuk coraz bliższe irańsko-indyjskiej okupacji wobec niczym niepowstrzymanej ofensywy wojsk tych państw, które z każdym dniem przybliżają się do kurdyjskiej stolicy.

29.VII. – Iran w porozumieniu z Indiami proponują Kurdom honorową kapitulację wobec wysokiej dysproporcji sił i ofensywy Ligi Azji Centralnej na Kirkuk.

30.VII. – Mohammad Naguib w przemówieniu radiowym wyraził zadowolenie z dotychczasowych wyników kampanii bliskowschodniej w wykonaniu egipskich sił zbrojnych, przy czym szczególne podziękowania wystosował do marynarzy, tak dzielnie zatrzymujących ˝bezlitosny pochód brytyjskich diabłów˝.

31.VII. – rząd Kurdystanu zdecydowanie odrzuca wszelkie możliwości paktowania z państwami Ligi Azji Centralnej, oczekując rychłej brytyjskiej pomocy. Korpus pancerny gen. Messervy’ego nie jest jednak w stanie pomóc powstańcom i grozi mu okrążenie pod An-Nasiriją.

Front bliskowschodni przy końcu lipca br.​

​

​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 sierpnia 1956

odcinek 463

Stor sejr
(Poważny sukces)​

Polska​

Wiceprzewodniczący Europejskiej Organizacji Bezpieczeństwa i Rozwoju, Stanisław Mikołajczyk po rozmowach z prezydentem Turcji, Mahmudem Celal Bayarem zdał sobie sprawę, że ten kraj jako strona dominująca w konflikcie bliskowschodnim musi zrealizować swoje podstawowe roszczenia terytorialne względem Ententy Bliskowschodniej. Chodziło przede wszystkim o restytucję niepodległości napadniętego Libanu, a przez to o zmazanie hańby jaką zadały Turkom decyzje syryjskiego dyktatora Fawzi as-Silu. Bayar wyraził też nadzieję, że Liban zostanie połączony wspólną granicą z Turcją co miało oznaczać zgodę Ententy Bliskowschodniej na syryjskie straty terytorialne.

Wszystkie te żądania zostały przekazane przez wiceprzewodniczącego EOBR stronie Ententy Bliskowschodniej w osobach premiera Iraku i min. spr. zagr. Syrii, Muhsina al-Baraziego. Mikołajczyk rozmawiał także z królem Iraku, Amirem al-Illahem. Ostatecznie Irak i Syria wyraziły zgodę na poważne straty terytorialne na rzecz Turcji w zamian na rzecz współdziałania przeciwko Kurdom. To kolejny sukces EOBR, który w patetycznych słowach opisywała polska prasa codzienna.

​

Modernizacja sił zbrojnych: unowocześniono sprzęt wojskowy 6. Warszawskiej Dywizji Piechoty gen. Kutrzeby i 18. Dywizji Piechoty pod dow. gen. broni Kopańskiego.

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Associated Press (USA):

(…) Tse-ven Soong tym razem nie odwlecze tego co obiecał Edenowi w przypadku nie zwrócenia terytorium Hongkongu jak miał okazję wyrazić się dwa tygodnie temu. Nie popełni on zatem błędu jakim było straszenie Rosji interwencją w przypadku przejęcia przez nią Syberii. Przyniosło to mu sporą utratę popularności i podobno jakieś spiski w armii, choć oczywiście nie na skalę oznaczającą utratę władzy. Na Dalekim Wschodzie wobec utrzymywania twardego stanowiska Chin i Wielkiej Brytanii może dojść do kolejnego konfliktu. Poza krótkotrwałym sukcesem w sprawie zajęcia Hongkongu może się jednak okazać, że Tse-ven Soong zapłaci cenę znacznie wyższą aniżeli Irak na skraju przepaści (…)

​

Frankfurter Allgemeine Zeitung (RFN):

(…) pokój kreteński w istocie jest wielce niesprawiedliwy jeśli chodzi o sam przebieg walk na Bliskim Wschodzie, w obecnym jednak przypadku jest po prostu wymuszoną koniecznością, gdy widać z jak wielkimi zagrożeniami walczy obecnie Ententa Bliskowschodnia. Egipski przywódca, Mohammad Naguib miał podobno z grymasem bólu nie zgłaszać votum separatum do stanowiska Iraku i Syrii w stosunku do tureckich żądań terytorialnych. Obecnie największy problem to wzrastająca brytyjska obecność wojskowa w Kuwejcie i południowym Iraku, a także kurdyjska kontrofensywa na północy. Patrząc realnie, Irak nie jest w stanie utrzymać swojej niepodległości nawet po podpisaniu porozumienia z Sojuszem Euroazjatyckim (…)

Agence France-Presse (Francja):

(…) Europejska Organizacja Bezpieczeństwa i Rozwoju po zakończeniu konfliktu śródziemnomorskiego może pochwalić się kolejnym sukcesem jakim było doprowadzenie do podpisania preliminariów pokojowych między Sojuszem Euroazjatyckim a Ententą Bliskowschodnią. Jest to jednak na tyle pyrrusowe zwycięstwo Turcji i strony libańskiej, że w przypadku, gdy Irak, Egipt, Syria i Jordania jakimś cudem ocaleją wobec brytyjskiej interwencji to wojna na Bliskim Wschodzie o obalenie niesprawiedliwego kreteńskiego traktatu rozgorzeje na nowo. Póki co jednak EOBR może istotnie uważać się za organizację skuteczną dyplomatycznie (…)

Diariusz polityczny​

1.VIII. – operacja sił irackich przeciw wojskom kurdyjskim w Kirkuku przynosi coraz to lepsze efekty w postaci trwałego wycofania się powstańców z tego terytorium.

2.VIII. – rozmowy wiceprzewodniczącego EOBR, Mikołajczyka z prezydentem Turcji, Celal Bayarem w sprawie rozpoczęcia preliminariów pokojowych z Ententą Bliskowschodnią.

​

3.VIII. – w Kuwejcie desantują się dwie brytyjskie dywizje piechoty gen. Hiltona i Reida, których kolejnym zadaniem będzie niedopuszczenie do okrążenia korpusu pancernego gen. Messervy’ego.

4.VIII. – zgoda Iraku i Syrii na tureckie żądania terytorialne wyrażone w rozmowie z wiceprzewodniczącym EOBR, Mikołajczykiem.

5.VIII. – Kurdowie przeprowadzają kontrofensywę na Kirkuk, czasowo opanowany przez Irakijczyków. Wojska indyjsko-irańskie zachowują się biernie na froncie, przy czym część wojsk indyjskich została z niewiadomych przyczyn wycofana z pierwszej linii.

6.VIII. – w greckim Iraklionie na Krecie podpisano preliminaria pokojowe między Sojuszem Euroazjatyckim (Turcja, Bułgaria, Japonia, Azerbejdżan) a Ententą Bliskowschodnią (Irak, Syria, Egipt, Jordania). Na mocy porozumienia Syria utraciła na rzecz Turcji północną część kraju oraz terytorium okupowanego Libanu, w zamian Turcy zobowiązali się do wzmożonych operacji militarnych przeciw Kurdom. Pokój wywołał olbrzymie oburzenie w Syrii, choć w sytuacji, kiedy Ententa Bliskowschodnia walczy przeciw Kurdom, Saudom i Brytyczykom taki pokój na północy wydaje się najrozsądniejszym rozwiązaniem, aby uratować istnienie tego kraju.

​

7.VIII. – w Bejrucie uroczyście restytuowano niepodległość Republiki Libanu, której prezydentem został Emile Eddeh, a premierem nowego rządu Chaled Chehab. Liban zaakceptował porozumienie z Turcją z Aleppo (Halab) na mocy którego godzi się na opiekę militarną ze strony Ankary.

8.VIII. – desant kolejnych dwóch brytyjskich dywizji piechoty (gen. Le Fleming, marsz. Alexander) pozwala aliantom na rozpoczęcie ofensywy na Basrę i likwidację kotła na południu Iraku.

​

9.VIII. – brytyjski atak na Basrę z udziałem 4 dywizji piechoty i korpusu pancernego doprowadza do poddania się dwóch irackich dywizji stacjonujących na tym obszarze, tym samym aliantom udało się uratować czołgi Messerv’ego.

​

10.VIII. – siły tureckie zlikwidowały ostatnie ogniska oporu powstańców kurdyjskich na południowym-wschodzie kraju (wyżyna Batman i okolice jez. Wan).

11.VIII. – Tse-ven Soong wyraził swoje niezadowolenie z drastycznych zmian na Bliskim Wschodzie wskutek załamania się Syrii i wzmocnienia pozycji Turcji, Kurdów i Wielkiej Brytanii, której po raz kolejny zagroził zajęciem Hongkongu po 23 sierpnia.

12.VIII. – Eden nie zamierza ustępować ani Chinom ani Indiom w przypadku utrzymania kontroli nad Hongkongiem i dowolnego kształtowania przyszłości Iraku, Syrii, Jordanii czy Egiptu. Brytyjczycy zamierzają objąć pomocą wojskową Kurdystan w celu powstrzymania wpływów Ligi Azji Centralnej.

13.VIII. – Brytyjczycy zajmują Basrę, w tym samym dniu siły iracko-egipskie odzyskują kontrolę nad Hillą, uzyskując dostęp do strategicznego szlaku komunikacyjnego łączącego Kair z Bagdadem.

14.VIII. – Kurdowie odzyskują kontrolę nad Kirkukem i wzmacniają obronę miasta. Nehru przestrzega Brytyjczyków przed przejęciem władzy w Bagdadzie i rozpoczęciem kolejnej okupacji ziem irackich.

15.VIII. – Kanadyjczycy są gotowi do przeprowadzenia desantu na ziemiach okupowanego Izraela lub na Półwyspie Synaj w celu odcięcia zaopatrzenia dla sił egipskich znajdujących się na terytorium Jordanii.

Sytuacja na froncie bliskowschodnim w połowie sierpnia.​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-31 sierpnia 1956

odcinek 464

Tidspunkt for sammenbruddet?
(Czas upadku?)​

Polska​

W dniach od 20 do 23 sierpnia z niespodziewaną wizytą w Polsce przebywała delegacja włoskiego ministerstwa spraw zagranicznych na czele z wiceministrem Arturo Andianim posiadającym kompetencje od swojego szefa i premiera w jednej osobie, czyli Palmiro Togliattiego. Delegację przyjął min. spr. zagr. August Zaleski, Włosi spotkali się też wcześniej z premierem Beckiem i prezydentem Sosnkowskim.

Włochy po zakończeniu wybitnie kompromisowym pokojem krótkiego konfliktu z Hiszpanią, Portugalią i Austrią usiłują wyjść z izolacji międzynarodowej po opuszczeniu ich sojuszu przez Libię i Tunezję. W ich mniemaniu ich kraj jest poddany anatemie ze strony państw Zachodniej Europy, a możliwość przyłączenia się do Konferencji Bałkańskiej z racji historycznych nie wchodzi w grę. Pozostaje im zatem prosić Polskę jako kraj przewodzący Inicjatywie Środkowoeuropejskiej o włączenie w struktury tego sojuszu.

Zaleski odrzucił jednak propozycję włoskiego ministerstwa spraw zagranicznych, po pierwsze dlatego, że aktualny ustrój i władze tego kraju zmierzają wyraźnie w stronę czegoś co nazwał „socjalizmem reformowanym”, a po drugie obecność Włoch w sojuszu państw Europy Środkowo-Wschodniej mogłaby zantagonizować stosunki węgiersko-rumuńskie czy węgiersko-jugosłowiańskie.

Odrzucenie włoskiej propozycji wejścia do sojuszu.


Zwodowanie nowego okrętu podwodnego – ORP „Rybitwa”.​

Świat
najważniejsze wydarzenia ​

Associated Press (USA):

(…) na Dalekim Wschodzie ponownie doszło do wybuchu kolejnego konfliktu, który tym razem dotyczy już także i spraw europejskich. Wielka Brytania, która jest jedną ze stron tej wojny na pewno uczyni wszystko by wyjść z niej z twarzą, ale czy istotnie jest w stanie doprowadzić do zapewnienia sobie na tyle dużej przewagi, by mówić o przeprowadzeniu desantu? Realnie patrząc na obecną chwilę, jeśli brytyjskie działania doprowadzą do poddania się Indonezji to i tak będzie dużo, zważywszy, że jedynymi punktami oparcia wpływów Albionu w tej części świata jest Cejlon, Hongkong i archipelagi wysp wokół Półwyspu Indyjskiego. (…)

Frankfurter Allgemeine Zeitung (RFN):

(…) krok, jaki uczynił Tse-ven Soong przyniósł mu raptowny wzrost poparcia w społeczeństwie i praktycznie nie ma już śladu po niedawnym upokorzeniu dyplomatycznym związanym z unifikacją Rosji i Syberii. Pozycja tego przywódcy miała już się chwiać po braku obiecanej interwencji wobec niedawnego sukcesu Rosji na Dalekim Wschodzie, teraz jednak ponownie odzyskał on dawny prestiż. Musi jednak pamiętać o tym, że Wielka Brytania jest mocarstwem atomowym, a co za tym idzie może ów potencjał wykorzystać ponownie tak jak działo się to podczas interwencji w Chinach w latach czterdziestych. Tylko czy się zdecyduje, sądząc po ostatnim sprzeciwie wielu państw świata co do wykorzystywania broni jądrowej podczas konfliktów (…)

Agence France-Presse (Francja):

(…) Wojna brytyjsko-chińska może stać się początkiem nowej wojny światowej, a Tse-ven Soong doskonale sobie zdaje sprawę z tego, że jego decyzja wywołać może trudny do opisania chaos polityczny, szczególnie, że popierają go Indie wraz z własnym sojuszem, a straszą interwencją Australia i w mniejszym stopniu Japonia. Nowy konflikt światowy może mieć zupełnie inny charakter, pomijając oczywisty fakt możliwości użycia broni jądrowej, ale przede wszystkim może się okazać, że tym razem demokracja ulegnie rządom autorytarnym, w tym przypadku dyktatura zatriumfuje nad rządami ludu. Wnioski wydają się nad wyraz oczywiste, a zdumiewająca dalsza neutralność Stanów Zjednoczonych pozwoliłaby na stworzenie nieformalnego podziału Ziemi na świat wolności i autorytaryzmu (…)

Diariusz polityczny​

16.VIII. – Kurdowie utrzymują swoje pozycje obronne w Kirkuku wobec prób wyrzucenia ich stąd przez ofensywę sił indyjsko-irańskich.

17.VIII. – Tse-ven Soong po raz ostatni jak zapowiedział zwraca się do rządu brytyjskiego z prośbą o przekazanie terytorium Hongkongu, jego prośba pozostaje bez odpowiedzi Edena.

​

18.VIII. – kanadyjski desant doprowadził do opanowania Tel-Awiwu (gen. Anderson), ale wobec dysproporcji sił był to sukces krótkotrwały i siły alianckie szybko złożyły broń wobec egipskiej kontrofensywy.

19.VIII. – Europejska Organizacja Bezpieczeństwa i Rozwoju przyjmuje do swojego składu – Republikę Bułgarii i Republikę Turcji, pseudoniezależny Liban zostaje członkiem stowarzyszonym.

20.VIII. – Saudyjczycy wycofują swoje okręty wojenne z Zatoki Perskiej po odniesieniu poważnych uszkodzeń, iracki niszczyciel ˝Al-Hilla˝ zostaje samozatopiony wobec dostania się w strefę ostrzału brytyjskich kontrtorpedowców.

​

21.VIII. – irackie niszczyciele zmusiły do odwrotu brytyjskie kontrtorpedowce operujące na wodach Zatoki Perskiej.

22.VIII. – siły brytyjskie operujące w Iraku wyszły na rubież An-Nasirija-An-Nadżaf, przygotowując się do rozpoczęcia ofensywy w kierunku Hilli i Bagdadu. Siły irańskie dowodzone przez szacha Rezę zwyciężyły Kurdów pod Kirkukem.

​

23.VIII. – tego dnia o 3 rano zaskoczonemu ambasadorowi Wielkiej Brytanii w Chinach, sir Reginald’owi Towers’owi wręczono notę rządu Zjednoczonej Republiki Chińskiej o zaistnieniu stanu wojny między tymi krajami i ich sojuszami militarnymi wskutek braku dobrej woli rządu brytyjskiego w kwestii przekazania Hongkongu pod opiekę Państwa Środka. W ten sposób Chiny, Korea, Filipiny i Indonezja weszły w konflikt z Wielką Brytanią i jej sojuszem (Kanada, Algieria, Maroko, Somalia, Katar, Cejlon, Mozambik, Etiopia, Sarawak). Tse-ven Soong wygłosił tego dnia płomienne przemówienie w którym zapowiedział rozpoczęcie ostatecznej wojny o jedność Chin i zakończenie brytyjskiej epoki kolonizacyjnej w Azji, zachęcił też Indie do dokonania zbrojnej napaści na Cejlon oraz odebranie archipelagów wokół Półwyspu Indyjskiego. Anthony Eden, premier rządu brytyjskiego oburzony faktem niesprowokowanej agresji przysiągł w przemówieniu radiowym, że nie spocznie dopóki nie obali tego ˝dalekowschodniego despoty˝. Wezwał też demokratyczne narody świata do zerwania wszelkich kontaktów dyplomatycznych i handlowych z Chinami, ˝reżim może i powinien być rozsadzony od środka˝, powiedział kończąc swe przemówienie.

24.VIII. – Chińczycy zrzucają ulotki defetystyczne na Hongkong, licząc na poddanie się brytyjskiego garnizonu z ostrzeżeniem, że w przeciągu tygodnia to miejsce zaleje deszcz pocisków i rakiet; premier Indii, Jawaharlal Nehru poparł decyzję Chin o rozpoczęciu wojny z brytyjskim kolonizatorem, zagroził też po raz kolejny Edenowi, że jeśli Albion dąży do ponownej okupacji Iraku to Liga Azji Centralnej będzie umiała zrobić użytek z siły oręża, aby pozbawić Brytyjczyków ostatnich punktów oporu na kontynencie azjatyckim.

25.VIII. – na wodach Zatoki Perskiej brytyjski niszczyciel ˝Hebe˝ doprowadza do zatopienia irackiego kontrtorpedowca ˝Eufrat˝, drugi z irackich niszczycieli - ˝Nasiriyah˝ osiada na mieliźnie blisko Dammamu ; chińska marynarka wojenna oficjalnie wyszła w morze, aby spenetrować wybrzeża w poszukiwaniu spodziewanej odsieczy dla brytyjskich obrońców Hongkongu, filipińskie okręty desantowe rozpoczęły operację ˝Borneo˝ i wzmacniają obronę tej indonezyjskiej wyspy w obawie przed jej zajęciem ze strony sił Sarawaku, które rozpoczęły ofensywę w środkowej części wyspy. Indonezja nie jest w stanie sama zadbać o bezpieczeństwo swoich największych wysp z racji skąpych sił militarnych i utraty okrętów wojennych w niedawnej wojnie z Unią Indochińską i Japonią.

26.VIII. – kolejny kanadyjski desant w okolicach Tel-Awiwu (8. Kanadyjski Korpus Piechoty gen. Munroe) zmuszony do poddania się wobec ataków wojsk jordańskich i egipskich, Egipcjanie zajmują tego dnia Tel-Awiw, likwidując ostatecznie aliancki przyczółek na Bliskim Wschodzie. W Iraku, pod Samarrą zacięte walki miedzy Kurdami a Irakijczykami. Japonia ogłasza swoją neutralność wobec konfliktu na Dalekim Wschodzie, lecz w przypadku naruszenia wód terytorialnych przez chińskie niszczyciele może ˝uznać za stosowne zmienić zdanie˝.

​

27.VIII. – całonocna bitwa o Samarrę w środkowym Iraku przyniosła zwycięstwo wojskom kurdyjskim, które są o krok od zdobycia tego miasta. Rosja i kraje Azji Centralnej (Kazachstan, Kirgistan, Uzbekistan, Turkmenistan, Tadżykistan, Tuwinia) ogłosiły neutralność względem wojny chińsko-brytyjskiej.

28.VIII. – koreańska flota bombowców morskich wytropiła dwa brytyjskie niszczyciele - ˝Volunteer˝ i ˝Jamestown˝ na wodach archipelagu wysp Spratly, krótkotrwały nalot na obie jednostki morskie nie przyniósł jednak powodów do zadowolenia dla Seulu. Alians Oceania (Australia, Nowa Zelandia, Tajwan, Mikronezja) wyraził swoje zaniepokojenie rozpoczęciem nowego konfliktu na Dalekim Wschodzie.

29.VIII. – 12. Filipiński Korpus Piechoty wylądował tego dnia na zachodnim wybrzeżu Borneo, udane lądowanie wieńczy I etap operacji desantowej ˝Borneo˝ przeprowadzonej przez siły zbrojne Filipin; Stany Zjednoczone podtrzymały swoje neutralne stanowisko wobec wojny na Dalekim Wschodzie, nawet jeśli jej uczestnikiem jest Wielka Brytania.

30.VIII. – wojska chińskie rozpoczęły ostrzeliwanie, a zaraz później ruszyły do szturmu na brytyjski Hongkong, przemówienie radiowe dodające otuchy obrońcom tego terytorium wygłosił król Edward VIII. Tse-ven Soong oznajmił mieszkańcom Chin o rozpoczęciu procesu demontażu ostatnich brytyjskich posiadłości kolonialnych w Azji.

​

31.VIII. – Brytyjczycy odparli pierwszą fazę chińskiego ataku na Hongkong, jednak ich siły zostały poważnie uszczuplone. Chińczycy są w przygotowaniu kolejnej fazy ofensywy na to terytorium.

Front bliskowschodni przy końcu sierpnia br.​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 września 1956

odcinek 465

Steg foer steg
(Krok za krokiem)​

Polska​

4 września w głównej siedzibie Europejskiej Organizacji Bezpieczeństwa i Rozwoju w Warszawie uroczyście przyjęto w szeregi Królestwo Jugosławii, Królestwo Rumunii i Królestwo Grecji. Wszystkie te państwa posiadały uprzednio umowy stowarzyszeniowe podpisane w dn. 3 października 1955 roku, w tym dniu zostały one przekształcone w dokumenty o pełnym członkostwie.

Stanisław Mikołajczyk, wiceprzewodniczący EOBR w wywiadzie udzielonym „Ekspresowi Wieczornemu” wyraził swoją dezaprobatę odnośnie brytyjskiej obecności na Bliskim Wschodzie, uważając że jest to niepotrzebne prowokowanie Indii i Iranu do zbrojnego wystąpienia, a zatem jeszcze większych kłopotów w tej części świata. EOBR zamierza też wprowadzić stosowne sankcje wobec Chin i Indii, aby uniemożliwić tym krajom kupno broni w Europie.

Modernizację w pierwszej połowie września br. przeszły kolejne dwie polskie dywizje, tym razem 8. Wrocławska Dywizja Piechoty (Korpus Pomorski gen. Orlika-Łukoskiego) i 7. Śląska Dywizja Piechoty (III Korpus Śląski gen. Norwida-Neugebauera). Zakończono też opracowywać dokumentację nowej organizacji logistyki (Centralny Okręg Przemysłowy). Aktualnie prowadzony jest projekt dot. szerszego zastosowania energii atomowej (zespół Leopolda Infelda).

​

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Associated Press (USA):

(…) ponowna brytyjska okupacja Iraku stanowi kolejny złowrogi element wojennej układanki na Bliskim Wschodzie, a przymierze z Kurdami będzie kolejnym przekroczeniem Rubikonu. Na ile można się jednak posunąć w tym bliskowschodnim chaosie? Jeśli Liga Azji Centralnej uzna kurdyjsko-brytyjską ugodę za wypowiedzenie wojny, wówczas Chiny zyskają cennych sprzymierzeńców, a Tse-ven Soong będzie mógł odetchnąć z ulgą, gdyż jego notowania po ostatniej jego woli powoli spadają, wojska chińskie do tej pory nie mogą sobie poradzić z obrońcami Hongkongu (…)

Frankfurter Allgemeine Zeitung (RFN):

(…) Brytyjczycy nie poddają się presji EOBR o jak najszybszym zaprowadzeniu reguł demokracji w Iraku, uważając, że już nieraz mieszkańcy tego kraju dostali szansę od losu i zawsze była marnowana. Okupacja wojskowa Iraku staje się zatem faktem, a co więcej staje się to argumentem dla Ligi Azji Centralnej, która tym razem mówi prawdę mówiąc o procesie brytyjskiej rekolonizacji na Bliskim Wschodzie. Przewodniczący organizacji, Konrad Adenauer jest wyraźnie zawiedziony postawą Wielkiej Brytanii, ale uważa, że z czasem premier Eden zmieni zdanie co do przyszłości Iraku (…)

Agence France-Presse (Francja):

(…) Tse-ven Soong jest zdegustowany brakiem postępów armii chińskiej w kwestii upragnionego zdobycia Hongkongu. Postronni obserwatorzy spodziewają się najgorszego czyli rozszerzenia konfliktu na Dalekim Wschodzie o kolejne kraje. Jedyną siłą, która może powstrzymać Chińczyków w Azji jest aktualnie Rosja, choć słowo „powstrzymanie” jest zdecydowanie na wyrost. Przewaga Chin na kontynencie jest kolosalna, a w porozumieniu z Ligą Azji Centralnej dominacja Państwa Środka jest nie do podważenia. Rosja staje się w tym momencie atrakcyjnym dyplomatycznie partnerem dla Wielkiej Brytanii, która może skierować jej irredentę w stronę Dalekiego Wschodu, aby zyskać więcej na czasie. (…)

Diariusz polityczny​

1.IX. – tego dnia rozpoczął się II etap operacji desantowej ˝Borneo˝ prowadzony przez filipińskie siły zbrojne celem powstrzymania ataków Sarawaku na południową część wyspy, będącą w posiadaniu Indonezji. Premier Indii, Jawaharlal Nehru coraz bardziej domaga się zatrzymania brytyjskiej ofensywy lądowej w Iraku.

2.IX. – 24. Filipińska Dywizja Piechoty ląduje na zachodnim wybrzeżu Borneo z zadaniem powstrzymania ofensywy Sarawaku w głębi wyspy i wyprowadzeniu ataku na stolicę tego państwa – Kuczing.

​

3.IX. – w Zatoce Perskiej tonie brytyjski niszczyciel ˝Hebe˝ storpedowany przez iracki kontrtorpedowiec ˝Karbala˝, jednak to ostatni większy sukces Irakijczyków w wojnie z sojuszem alianckim.

4.IX. – Europejska Organizacja Bezpieczeństwa i Rozwoju przekształca umowy stowarzyszeniowe Rumunii, Jugosławii i Grecji w pełnoprawne członkostwo. Przewodniczący organizacji, Konrad Adenauer ponownie skrytykował politykę Indii i Chin względem Wielkiej Brytanii, apeluje też do Turcji o nie angażowanie się w konflikt chińsko-brytyjski, głównie z racji możliwych nacisków japońskich (Japonia jest aliantem Turcji w Sojuszu Euroazjatyckim).

5.IX. – początek kolejnego ataku wojsk chińskich na Hongkong, twierdza broni się jednak znakomicie i po kilku godzinach nawały Chińczycy zdają sobie sprawę z tego, że i tym razem ich ofensywa zakończy się klęską. Morale chińskich sił zbrojnych zaczyna powoli spadać, co wyraźnie niepokoi Tse-ven Soonga.

​

6.IX. – koniec III etapu operacji desantowej ˝Borneo˝, na wyspie ląduje 3. Filipińska Dywizja Piechoty, z każdą kolejną dywizją maleją szanse wojsk sarawackich na przejęcie środkowej części wyspy.

7.IX. – siły irańskie są na dobrej drodze do opanowania kurdyjskiego Kirkuku po kolejnym zwycięstwie podczas prowadzonej ofensywy.

8.IX. – wojska filipińskie (3. i 24. Dywizja Piechoty) przechodzą do ataku na stolicę Sarawaku, Kuczing, ale ofensywa zostaje powstrzymana przez obrońców.

​

9.IX. – rozpoczynają się walki pod Al-Hillą między Kurdami a Irakijczykami. Kurdowie jeśli zdobędą to miasto, wówczas okrążenie reszty sił irakich przy udziale Brytyjczyków będzie już tylko kwestią czasu.

10.IX. – Kurdowie zwyciężają Irakijczyków pod Hillą, co niewątpliwie przybliża ich do ostatecznego triumfu. Chińska marynarka wojenna notorycznie patroluje wybrzeża w poszukiwaniu brytyjskich niszczycieli czy transportowców ale alianci sprytnie omijają kolejne chińskie blokady.

11.IX. – Mekka i Medyna, dwa święte miejsca islamu w ręku wojsk egipsko-jordańskich, które rozwijają ofensywę w stronę Rijadu, stolicy Arabii Saudyjskiej. Mohammad Naguib, prezydent Egiptu wzywa sojuszników Saudów, Oman i Jemen do złożenia broni i utworzenia państwa panaislamskiego oraz wspólnego wypędzenia Brytyjczyków z Iraku.

12.IX. – wojska irackie uprzedzają Persów i przejmują Kirkuk z rąk kurdyjskich, Kurdowie tymczasem wchodzą do opuszczonej Hilli, czekając na spotkanie z siłami brytyjskimi.

13.IX. – marszałek Alexander, głównodowodzący wojskami brytyjskimi w Iraku rozpoczyna bitwę o Bagdad, siły irackie zdecydowanie ustępują, uchodząc na północ w stronę dopiero co przejętego Kirkuku.

​

14.IX. – ciche porozumienie wojskowe między Egiptem a Chinami umożliwia egipskim niszczycielom na przeprowadzenie operacji militarnej na chińskich wodach terytorialnych nieopodal Hajnanu, Brytyjczycy są zmuszeni do wycofania się od wybrzeży tej wyspy. W Iraku pod Hillą ponownie rozgorzały walki, ale brytyjski korpus pancerny gen. Messervy’ego rozstrzyga starcie. Środkowe Borneo zostało dzisiaj przejęte przez wojska Sarawaku.

15.IX. – w godzinach porannych pierwsze brytyjskie oddziały wchodzą do Bagdadu, a kilka godzin później irackie siły zbrojne podpisują kapitulację. Brytyjczycy przejmują południową i środkową część Iraku, północna i wschodnia część Iraku jest w ręku wojsk jordańsko-egipskich. Indie są oburzone postawą Wielkiej Brytanii, szczególnie, że coraz głośniej mówi się o porozumieniu wojskowym między Kurdami a Brytyjczykami, co ewidentnie rozszerzy konflikt na Bliskim Wschodzie. Nehru żąda od Edena wycofania wojsk z Iraku i restytucji jego niepodległości, Wielka Brytania zdecydowanie odrzuca kolejne indyjskie groźby.

Sytuacja na froncie bliskowschodnim w momencie aneksji części Iraku przez Wielką Brytanię.


Sytuacja na Borneo w połowie września.​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

16-30 września 1956

odcinek 466

Die Letzte „Kreuzzug”
(Ostatnia krucjata)​

Polska​

Wiceprzewodniczący Europejskiej Organizacji Bezpieczeństwa i Rozwoju, Stanisław Mikołajczyk jest wyraźnie zaskoczony wzmocnieniem brytyjskiej obecności w Iraku i Hongkongu, a także zupełnie niepotrzebnym jego zdaniem zaangażowaniem w sprawy kurdyjskie co otworzyło konflikt z Ligą Azji Centralnej a zatem z Indiami i Iranem, najważniejszymi państwami spośród tego sojuszu. Podobnego zdania jest przewodniczący Konrad Adenauer, dlatego też bardzo szybko, gdyż już 28 września br. EOBR wydała oświadczenie krytykujące Wielką Brytanię za jej udział w konflikcie azjatyckim oraz obwiniając Londyn za rozszerzanie się tego konfliktu.

Kolejnymi jednostkami sił zbrojnych, które zostały zmodernizowane w tym miesiącu były 19. i 17. Dywizja Piechoty wchodzące odpowiednio w skład 1. Korpusu Wielkopolskiego i 3. Korpusu Pomorskiego.

​

Świat
najważniejsze wydarzenia​

Associated Press (USA):

(…) Konflikt brytyjsko-indyjski jest odwiecznym marzeniem Nehru, aby do tej wojny przystąpił jako strona atakowana, a nie jako agresor. Od tej pory zdecydowanie zmienia się charakter konfliktu w Azji, który z lokalnego przeistacza się w kontynentalny. Będzie więc znacznie gorzej go teraz zakończyć gdyż obydwie strony są nieprzejednane w swoich dążeniach do zneutralizowania przeciwnika. Indie i Chiny lada dzień mają podpisać coś w rodzaju nowego paktu stalowego na podobieństwo dawnych państw Osi, co uczyni ten konflikt jeśli nie najdłuższym to na pewno najkrwawszym (…)

Frankfurter Allgemeine Zeitung (RFN):

(…) Sprawa kurdyjska rozwinęła konflikt na Bliskim Wschodzie w stronę militarnej konfrontacji sojuszu alianckiego i Ligi Azji Centralnej. Uspokajamy, że to nie wojna światowa, ale poważne starcie kontynentalne co można tłumaczyć wojną demokracji z autorytaryzmem. Rządy demokratyczne są zbawieniem ludzkości, a walka z autorytaryzmem może nauczyć i narody Azji, że należy zaszczepiać je i na tym kontynencie. Mimo iż postawa Wielkiej Brytanii może być określana jako naganna, to jednak tylko w taki sposób można było zatrzymać indyjsko-chińskie bezprawie w Azji (…)

Agence France-Presse (Francja):

(…) Wielka Brytania wyręczyła Indie w tym co i tak wydawało się nieuniknione. Sytuacja na Bliskim Wschodzie od roku nie schodziła z pierwszych stron gazet, a problem kurdyjski tylko wciąż dolewał oliwy do ognia. Tym sposobem alianci mają po raz kolejny szansę na udowodnienie, że sława niezwyciężonego sojuszu wojskowego nie pozostała tylko na kartach historii a stosunkowo słabsze od państw faszystowskich i ZSRR – Indie i Chiny polegną w boju o wszystko w Azji. Świat za to będzie kolejny raz wdzięczny wojskom alianckim, cały zaś splendor spłynie na Brytyjczyków (…)

Diariusz polityczny​

16.IX. – pod Kirkukiem ponownie zacięte walki, wojska brytyjskie walczą tutaj z niedobitkami irackich sił zbrojnych, w sukurs przychodzą wojska kurdyjskie, wobec których Irakijczycy kapitulują.

​

17.IX. – głównodowodzący saudyjskimi siłami zbrojnymi Abdullah as-Saud powstrzymał poważną jordańsko-egipską ofensywę na Rijad, siły Ententy Bliskowschodniej wciąż nie rezygnują z przejęcia stolicy Arabii Saudyjskiej i utrzymania przewagi strategicznej.

​

18.IX. – Brytyjczycy zatrzymują kolejny chiński atak na twierdzę Hongkong, a Tse-ven Soong coraz bardziej popada w irytację. Anthony Eden rozpoczął rozmowy z kurdyjskimi dyplomatami w sprawie włączenia Kurdystanu w skład sojuszu alianckiego. Iracki niszczyciel ˝Basrah˝ tonie u wybrzeży Bahrajnu storpedowany przez brytyjski kontrtorpedowiec ˝Savage˝.

19.IX. – pod Kuwejtem desantują się dwie brytyjskie dywizje piechoty gen. Curtissa i Bucknalla, które wzmocnią siły alianckie walczące w Iraku. Iran i Indie przestrzegają przed zawiązaniem się kurdyjsko-brytyjskiego braterstwa broni potwierdzonego sojuszem militarnym.

​

20.IX. – kanadyjski transportowiec wojskowy ˝Empress of Russia˝ z ledwością unika ataku torpedowego chińskiego niszczyciela ˝Suzhou˝.

​

21.IX. – Brytyjczycy wzmacniają siły w Hongkongu o 3 dywizje piechoty w tym jedną kanadyjską, co wobec już bezowocnych ataków Chińczyków uczyni dalsze zupełnie bezcelowymi. Chińska marynarka wojenna nie zdołała zatrzymać tej operacji desantowej.

22.IX. – w Zatoce Perskiej flota saudyjska zmusza do wycofania się z tego akwenu okręty syryjskie i irackie.

23.IX. – pozostałe okręty irackie w Zatoce Perskiej będące na wysokości Ormuzu przeganiają brytyjskie kontrtorpedowce.

24.IX. – u wybrzeży Abu Zabi tonie iracki kontrtorpedowiec ˝Samarra˝ zatopiony przez saudyjski niszczyciel ˝Dammam˝.

25.IX. – dwa filipińskie transportowce wojskowe toną pod Kuczingiem zatopione ogniem dział niszczycieli Sarawaku. Stolica tego kraju jest notorycznie bombardowana przez koreańskie lotnictwo.

26.IX. – starcia w środkowym Iraku, pod Hillą po myśli Brytyjczyków, którzy finalizują porozumienie wojskowe z Kurdystanem. Szach Iranu jest zaniepokojony radykalizacją działań aliantów, którzy prą w stronę militarnej konfrontacji o najwyższą stawkę.

27.IX. – Kurdystan oficjalnie zostaje przyjęty do sojuszu alianckiego i wypowiada wojnę Chinom, Filipinom, Korei i Indonezji. Ambasador indyjski zostaje poproszony o opuszczenie terytorium Wielkiej Brytanii z racji zaistnienia stanu wojny między sojuszem alianckim a Ligą Azji Centralnej. Praktycznie lokalna wojna na Dalekim Wschodzie od tej pory przekształciła się w wojnę kontynentalną. Iracki niszczyciel ˝An-Nadżaf˝ wylatuje na minach na wodach Zatoki Perskiej.

​

28.IX. – Tse-ven Soong popiera Indie i Iran w ich zmaganiach z Wielką Brytanią i obiecuje szeroką pomoc militarną oraz obiecuje walkę prowadzoną aż do zwycięstwa i pozbycia się brytyjskiego imperializmu w Azji. Postawa Wielkiej Brytanii i jej zaangażowanie w wielki konflikt azjatycki zdecydowanie pada ofiarą krytyki EOBR a także Francji, Hiszpanii, Włoch i Niemiec. Kolejna bitwa o Rijad kończy się zwycięstwem obrońców.

​

29.IX. – w północnym Borneo dochodzi do desantu 7. Filipińskiego Korpusu Piechoty, który zajmuje miasto Miri i posuwa się w stronę wsch. części Sarawaku. Dalsza ofensywa wojsk sarawackich w środkowej części wyspy jest zagrożona.

30.IX. – oddziały marsz. Ironside’a wkraczają do Kirkuku jako zwycięzcy i na dodatek sprzymierzeńcy Kurdów, pod Hongkongiem desantują się kolejne dwie brytyjskie dywizje piechoty. Tego dnia dochodzi też do tajnego spotkania między Tse-ven Soongiem a Nehru w Lhasie.

​

​

​

 

POLSKA I ŚWIAT
HISTORIA ALTERNATYWNA
1936-1963

1-15 października 1956

odcinek 467

Bindende aftale
(Wiążący układ)​

Polska​

Wynik rosyjsko-brytyjskich negocjacji zaniepokoił nie tylko EOBR z główną siedzibą w Warszawie, ale także polskie władze państwowe, które poprosiły o wyjaśnienia premiera Edena w kwestiach związanych z bezpieczeństwem tej części Europy. Ewentualny konflikt chińsko-rosyjski może przecież spowodować zagrożenie i dla Europy Środkowo-Wschodniej, a polską prośbę poparły także władze Ukrainy. Na pytanie władz polskich Eden odpowiedział, że nie jest aktualnie najważniejszą kwestią bezpieczeństwo Europy Środkowo-Wschodniej ale ocalenie Azji przed chińsko-indyjskim barbarzyństwem i jeśli zaniechamy interwencji na tym kontynencie to nie tylko bezpieczeństwo Polski i Ukrainy będzie zagrożone ale i całej Europy.

Zmodernizowano kolejne dwie jednostki polskich sił zbrojnych, kolejno 11. Karpacką Dywizję Piechoty gen. Pricha wchodzącą w skład 2. Korpusu Wielkopolskiego oraz Dywizję Piechoty im. Obrońców Gdyni dowodzoną przez gen. Kustronia.

​

Świat
najważniejsze wydarzenia ​

Associated Press (USA):

(…) Porozumienie rosyjsko-brytyjskie istotnie może być uważane jako przełom w dość kłopotliwej sytuacji na kontynencie azjatyckim, gdzie udział Wielkiej Brytanii może nie wystarczyć, aby zaprowadzić ład i demokrację zgodnie z życzeniem Edena. Obawa przed powtórzeniem scenariusza z interwencji alianckiej w Chinach podczas której użyto dwóch bomb atomowych najwyraźniej odstrasza od popełnienia podobnych błędów. Stąd też brytyjska aktywność dyplomatyczna w Sankt Petersburgu, a ewentualny udział Rosji i jej sojuszników w wojnie przeciw Chinom i Indiom powinien przysporzyć więcej okazji do przeprowadzenia odpowiednich desantów przez aliantów (…)

Frankfurter Allgemeine Zeitung (RFN):

(…) Pakt Miliukow-Eden jest w istocie dogadaniem się w sprawie podziału stref wpływów w Indiach i Chinach po zakończeniu wojny z tymi państwami. Wielka Brytania tym samym powróciła do realizacji polityki neokolonialnej, a jej pierwszym symptomem jest trwająca aktualnie okupacja części Iraku jak i też pośrednio objęcie parasolem bezpieczeństwa nowoutworzonego Kurdystanu. Szachinszach Mohammad Reza powinien najbardziej teraz obawiać się alianckiego gniewu, co wobec możliwego rosyjskiego udziału w tej wojnie czyni go jeszcze groźniejszym, a szanse Iranu na utrzymanie niepodległości znacząco spadają (…)

Agence France-Presse (Francja):

(…) wojska chińskie są gotowe na odparcie ewentualnej agresji rosyjskiej na Dalekim Wschodzie czy w Mongolii. Tse-ven Soong do wojny z Rosją jest gotowy od około pół roku, kiedy to nawet najwięksi optymiści nie przewidywali utrzymania pokoju w tej części świata. Stawką będzie Syberia – jedna wielka kopalnia surowców mineralnych, a także los krajów Azji Centralnej, których ludność może mieć więcej wspólnego z Chinami o ile Tse-ven Soon umiejętnie wykorzysta ten konflikt. W przypadku porażki Rosjan w Azji zmiany terytorialne mogą okazać się bardzo diametralne, ale to ryzyko jest od dawna wpisane w ewentualne skutki wojny (…)

Diariusz polityczny​

​

1.X. – pod Karbalą dochodzi do długotrwałych walk między siłami syryjsko-egipskimi a Brytyjczykami i posiłkami kurdyjskimi, górą alianci. Wojska brytyjskie przystąpiły też do ataku na irański Bachtaran, gdzie nie napotkano większego oporu. W Zatoce Perskiej zdecydowanie górują saudyjskie okręty zmuszając do wycofania irackie kontrtorpedowce. 2 brytyjskie niszczyciele ʺVeloxʺ i ʺGeorge Cahertyʺ z ledwością uniknęły zatopienia w Zatoce Shenquan, gdzie napotkały dziesiątki chińskich okrętów wojennych.

​

2.X. – w cieśninie Hajnan ponownie dochodzi do starć morskich, tonie brytyjski transportowiec ʺRacelandʺ storpedowany przez chiński niszczyciel ʺShaosingʺ. W morze wyszła indyjska marynarka wojenna, kierując się w stronę Zatoki Halanijat u wybrzeży Omanu, gdzie napotkała pierwsze brytyjskie okręty.

3.X. – flota brytyjska uciekła w stronę Zatoki Perskiej, gdzie po raz kolejny zmusiła do wycofania się irackie kontrtorpedowce. W Sankt Petersburgu dochodzi do spotkania Edena z rosyjskim min. spr. zagranicznych, Olegem Miliukowem, prasa światowa ucieka się do daleko idących spekulacji.

4.X. – perskie okręty wojenne wyruszają w morze, gdzie dopiero co nadchodzące brytyjskie okręty zostają zmuszone do ucieczki w rejon Ormuzu. Kanadyjskie niszczyciele ʺSaint Croixʺ i ʺEmpress of Japanʺ uciekły po przegranej walce z Chińczykami w cieśninie Hajnanu do Hongkongu.

5.X. – filipiński transportowiec ʺCarlos Massoʺ zostaje storpedowany przez niszczyciel marynarki wojennej Sarawaku ʺKuchingʺ w chwilę po udanym desantowaniu kolejnej dywizji piechoty na płn. Borneo.

6.X. – głównodowodzący fililpińskimi wojskami w płn. części Borneo, gen. Molina wzmacnia ofensywę w kierunku północno-wschodnim.

7.X. – wojska brytyjskie (marsz. Alexander) przejmują tego dnia pierwsze duże miasto w Iranie, Bachtaran.

8.X. – Brytyjczycy udanie bronią pozycji pod Bachtaranem, wściekle atakowani przez irańską piechotę i artylerię.

9.X. – Szach Iranu, Mohammad Reza prosi o bezpośrednią pomoc wojska indyjskie, Nehru obiecuje w rozmowie telefonicznej nadejście posiłków gruzińskich i ormiańskich dowodzonych przez indyjskich wojskowych. Gros wojsk indyjskich kieruje się w stronę Hindukuszu, co jest do przewidzenia wobec ostatniej nadaktywności dyplomatycznej Rosji.

10.X. – Rosja i Wielka Brytania podpisują w Sankt Petersburgu dokument o wzajemnej pomocy wojskowej, określany przez prasę światową jako pierwszy z symptomów ostatecznego upadku dominacji Indii i Chin w Azji.

11.X. – Tse-ven Soong i Nehru jednym głosem potępiają porozumienie rosyjsko-brytyjskie określane jako ewidentne okrążenie i zagrożenie dla niepodległości sojuszników Indii i Chin, Gruzji, Armenii czy Afganistanu. Rosja tego samego dnia wysuwa miesięczne ultimatum dla rządu Chin dotyczące uwolnienia ziem Mongolii, Tybetu i Turkiestanu, Chiny odrzucają je z miejsca uznając niedorzeczność żądań i zbytnie sugerowanie się brytyjskim wsparciem dyplomatycznym i militarnym.

12.X. – EOBR jest poważnie zaniepokojona rozszerzaniem się konfliktu w Azji o możliwy udział sił Paktu dla Demokratycznej Azji wraz z wojskami rosyjskimi, zaleca utrzymywanie wstrzemięźliwości dla dobra pokoju.

13.X. – cały czas trwają walki pod Karbalą, tutaj wojska brytyjskie wciąż zmagają się z syryjsko-egipskim oporem. Saudyjskie niszczyciele uszkodziły u wybrzeży Omanu (Zatoka Gwatar) iracki kontrtopedowiec ʺKirkukʺ.

14.X. – zwycięstwo sarawackiej floty u wybrzeży płn. Borneo, ofiarą niszczyciela ʺSarawakʺ pada egipski niszczyciel ʺPort Saidʺ, w Zatoce Omańskiej toną dwa kolejne jednostki, tym razem dwa irackie niszczyciele ʺKarbalaʺ i ʺMosulʺ. Pierwszy zatonął wskutek wejścia na pole minowe, drugi padł od torped saudyjskiego niszczyciela ʺJiddahʺ.

​

15.X. – indyjski lotniskowiec ʺVikrantʺ wraz z dwoma kontrtorpedowcami wpływa na Morze Śródziemne, odpędzając dwa brytyjskie niszczyciele ʺBulldogʺ i ʺValkyrieʺ spod Aleksandrii, nalot samolotów z lotniskowca doprowadza tego samego dnia do zatonięcia brytyjskiego transportowca ʺEmpire Arquebusʺ w porcie w Nikozji (Cypr Bryt.).

Sytuacja na Borneo w połowie października br.


Sytuacja na Bliskim Wschodzie w połowie października br.​