Zemsta Dydony

Zemsta Dydony - prolog ​

​

Kartagina - dumne miasto znad Bagradasu, której potędze i bogactwom zazdrościły sąsiednie ludy... Lecz te czasy minęły... Obecnie miasto Dydony jest cieniem swej potęgi, ludności wyczerpana wojną z Rzymem. W wyniku owej wojny Kartagina straciła Sycylię i została zmuszona do zapłaty ''odszkodowań'' Rzymowi. Obciążenia finansowe i długoletnia wojna uniemożliwiły zapłacić zaległego żołdu najemnikom, na co ci w odpowiedzi wszczęli bunt sprowadzając kolejnych kilka lat udręk dla punickiej ziemi. Ciężka sytuacje Kartaginy wykorzystał Rzym zajmując zbrojnie Korsykę i Sardynie, oprócz tych ponurych wieści wojna z najemnikami trwała nadal. Po stronie przekupnych najmitów opowiedzieli się także niewolnicy z kartagińskich plantacji, wolni libijczycy jak i nawet niektóre większe fenickiego miasta - Utyka czy Hippo Diarhytus. Kolejne przegrane starcia z buntownikami skutkowało zmianą dotychczasowego stratega - Hannona - na kreatywnego, i młodego wówczas, Hamilkara Barkasa. Hamilkarowi dzięki przekupieniu części najemników, oraz użyciu słoni bojowych, rozbił rebeliantów w dwóch bitwach pod Utyką oraz nad Bagradasem. Resztki stawiających opór rebeliantów rozproszyło się lub dostało się w ręce sprzymierzonych Numidów Kartaginy.

Hamilkar Barkas "Piorun"​

Pochwyconych jeńców ukrzyżowano w zbuntowanych wcześniej wioskach, ku przestrodze.
Zyskana sława wojenne pomogła przeforsować na zebraniu rady wyprawienie wojsk do Iberii, której złoża srebra mogą pomóc zrujnowanej gospodarce Kartaginy. Kilka miesięcy później Hamilkar mianowany strategiem Iberii wylądował w Gadirze i wyruszył na północ. Gdzie po krwawej kampanii zdobył dla Kartaginy kopalnie złota i srebra w górach Morena oraz kraj Deitanów. Dzięki hiszpańskiemu srebru Kartagina spłaciła odszkodowania wobec Rzymu, a także pozwoliła na odbudowanie swojej gospodarki oraz zdobyła bazę rekrutacyjną co jest nieocenione jeśli weźnię się pod uwagę ekspansywny Rzym.

Hazdrubal "Piękny"​

Sam człowiek dzięki, któremu Kartagina znów odzyskała wiarę we własne siły, zginał w czasie walk z tubylcami. Dowództwo nad silami kartagińskimi w Iberii po jego śmierci objął jego zięć - Hazdrubal. Kontynuował politykę teścia i rozszerzył zdobyte terytoria aż po rzekę Júcar.
Zajął się centralizacją zdobytych terenów tworząc Nową Kartaginę, którą stała się stolicą kartagińskiej Iberii.

Celtyberowie​

Podczas jednej z wypraw na północ, jego oddziały napadli barbarzyńcy. Podczas bitewnej zawieruchy jeden z oszczepów
przebił klatkę piersiową Hazdrubala, co wywołało panikę u Kartagińczyków. Sytuacje uratował jednak najstarszy syn Hamilkara
Hannibal, który by być lepiej widocznym zdjął hełm i poprowadził szarże na wroga . Po kilkugodzinnej walce
wielu napastników wzięto w niewole. Mimo prób ratowania Hazdrubala zmarł z wykrwawienia.
Nowym dowódcą został najstarszy syn Hamilkara - Hannibal.


Gdy Hannibal obejmował dowództwo w Hiszpanii żołnierze nie odczuli nawet zmiany dowódczej, ponieważ Hannibal wychował się wśród szczęku mieczy i świstu strzał - był po prostu jednym z nich. Już w wieku 15 lat brał udział w kampaniach wojennych ojca dowodząc oddziałowi jazdy. Żołnierze widząc w nim młodego Hamilkara "Pioruna" byli gotowi wskoczyć za nim w ogień. Co świadczy o wielkiej charyzmie Kartagińczyka, jeśli się weźnię pod uwagę wielonarodowość jego armii. Tymczasem w Kartaginie sytuacja staje się napięta.
Już wcześniejsze sukcesy rodu Barkidów wzbudziło zawiści i podejrzliwości wśród rady starszych, która bała się teraz zbyt dużych wpływów Hannibala. Dochodzi do tego także osobista nienawiść Hannona do Hamilkara, jak i do całego jego rodu. Z drugiej strony w radzie starszych Barkidzi mieli poparcie kupców, którzy skutecznie zachowywali pat pomiędzy dwoma stronnictwami.

Sagunt​

Hannibal i jego dwaj bracia [Hazdrubal i najmłodszy Mago] prowadzili politykę swoich poprzedników podporządkowując kolejne plemiona z płw. pirenejskiego. Jednym z miast, które próbowało oprzeć się Kartaginie był Sagunt - stara grecka kolonia, której gwarancje niepodległości zapewniał Rzym. Pewny takiego oparcia Sagunt chcąc odegrać się za jakieś dawne zatargi na sąsiadujących Iberach spalił ich wioski. Iberowie chcąc zemścić się na grekach poprosili o pomoc Hannibala. Ten kilka dni później stał już u bram Saguntu żądając otwarcia bram dla jego wojsk i zadośćuczynienia wobec swych sprzymierzeńców. Odpowiedź odmowna saguntian przypieczętowała los miasta.

W namiocie Hannibala trwała właśnie narada wojenna, w której brali udział dwaj bracia oraz dowódca kawalerii Maharbal

-Atak na Sagunt poprowadzimy z dwó...- nie dokończył swoich słów Mago, gdy wszedł do namiotu brodaty żołnierz w celtyckim uzbrojeniem.
Celt widząc irytacje w oczach Magona, nie zwlekając zwrócił się do Hannibala -Panie, poseł rzymski chce się z tobą widzieć.
-Dobrze niech zaczeka przed namiotem - powiedział Hannibal po czym zwrócił się do swych towarzyszy -Panowie chodźmy zobaczyć co Rzym od nas chce.

Przed namiotem stał ubrany w wytworną togę rzymianin, który natychmiast rozpoczął swą mowę -Hannibal Barkas.. - powiedział cichym tonem do siebie, po czym już głośno - Nazywam się Gajusz Terencjusz Warron i jestem wysłannikiem senatu
-To moi bracia Hazdrubal i Mago oraz dowódca kawalerii Maharbal -mówił wskazując na swych towarzyszy
Terencjusz Warron po chwili zbierania myśli
-Hannibalu! Sagunt ma zapewnioną ochronę Rzymu, dlatego Rzym żąda abyś odstąpił od niego.
Hannibal odpowiedział na to od razu, patrząc jednocześnie wytężonym wzrokiem w błękitne oczy Rzymianina-Rzymianinie ! Sagunt leży w Iberii nie w Italii, mimo to zaatakował naszych sojuszników, a my traktujemy poważnie słowo dane sojusznikowi.
-Atakując Sagunt, atakujesz Rzym, Hannibalu ! - odpowiedział już nie tak pewnie Terencjusz
słysząc niepewność Numida rzekł do Hannibala-Hannibalu, więc czeka nas marsz na Rzym
Terencjusz widząc, że nic nie wskóra powiedział wychodząc -to oznacza wojnę...

Po odejściu poselstwa rozpoczął się szturm na greckie miasto, mimo zaciętej obrony Kartagińczycy dość szybko stworzyli wyrwę w murach miasta co doprowadziło do upadku miasta, większości mężczyzn wycięto podczas szturmu, resztę ludności zaś sprzedano na targu niewolników w Nowej Kartaginie.

​

Kartagina. Gmach rady starszych, właśnie na posiedzenie rady przybyła delegacja rzymska pod kierownictwem Fabiusza Maksymiusza
-Rzym nie będzie tolerował bezpodstawnego ataku na jednego z naszych sojuszników! Żądamy by odpowiedzialny za to dowódca został wydany w ręce Rzymu ! - mówił ubrany w śnieżnobiałą togę Rzymianin
na te żądanie rzymianina wstał jeden z radnych
- Jakie masz prawo nam rozkazywać? Sagunt został ukarany za zaatakowanie naszego sojusznika !- odpowiedział pewny swej racji Punicjanin. Hanno jeden z oponentów Hannibala próbował załagodzić ostre słowa, lecz w wyniku powstałej wrzawy i bojowego nastroju został zagłuszony.
Fabiusz widząc nastroje wśród starszych - Przybyłem tu w pokojowym celu, lecz Kartagino wybierz co masz wybrać pokój czy wojnę? - niemal krzyczał by zagłuszyć radnych.
Po chwili ciszy, na sali nastąpiła wrzawa i coraz głośniejsze okrzyki wojenne.
Widząc te nastroje Rzymianin zarzucił swą togę na ramie i rzekł odchodząc - Wybrałaś swój los Kartagino...

Hiszpania, obóz wojskowy wojsk Kartaginy nieopodal dzisiejszej Barcelony. Sala narad na której obecni są Hannibal, jego bracia oraz Maharbal .
-Panowie chciałbym wam przedstawić moje plany odzyskania honoru i chwały przez Kartaginę. Jak wiecie atak na Rzym za pomocą floty nie ma szans powodzenia. Jedynym wyjściem jest przejście przez alpy i prowadzenie wojny na terenie Rzymu. -po wypowiedzeniu tych słów przerwał mu Hazdrubal
-Bracie to szaleństwo! Gdy przejdziesz przez alpy będziesz zdany tylko na siebie, bez jedzenia, bez uzupełnień nękany na obcej dla ciebie ziemi!
-Hazdrubalu, ale to właśnie w ten sposób możemy rozbić Rzym! Całe ich panowanie w Itali opiera się na przemocy i niewdzięczności wobec swych sojuszników, którzy nie widząc innego wyjścia nie buntują się, ja właśnie chce dać im ''inne wyjście'' .-powiedział jednym tchem Hannibal.
-Nie popieram twojego planu ale wiem, że i tak ciebie od niego nie odciągnę. Ale zważ na to że jeśli ci się to nie uda to ty, nasza rodzina a przede wszystkim Kartagina będzie zgubiona...
Hannibal po wyjściu brata siadł przy mapie przypatrując jej się jeszcze przez kilkanaście minut szukając odpowiedzi na swe wątpliwości...

 

Zemsta Dydony
Odcinek 1 - Droga przez Alpy ​

​

Namiot dowódcy nieopodal Nowej Kartaginy
Hannibal właśnie rozmyślał nad swoimi ostatnimi poczynania przesuwając nerwowo palec po mapie, gdy nagle do jego pokoju wpadł Mago.
-Bracie Celtyberowie zaatakowali Karpetani!-wykrzyczał Mago
Hannibal gdy to usłyszał zerwał się na nogi - Każ armii przygotować się do wymarszu! - po czym szybkim krokiem udał się po swoje uzbrojenie.

Wojownicy Celtyberów​

Dwa dni później armia Kartagińczyków stała na przeciwko najeźdźców. Hannibal widząc przeciwnika nakazał zaatakować piechocie wroga podczas gdy Maharbal okrążył przeciwnika rozbijając wrogą konnice i zaatakował ich tyły. Celtowie mimo prób wyrwania się z okrążenia nie byli wstanie przerwać szeregów Kartagińczyków, mimo beznadziejnej sytuacji Celtyberowie walczyli aż do śmierci. Po rozbiciu przeciwnika Hannibal postanowił rozprawić się z plemionami Kantabryjskimi, które wspomagały Celtyberów. Po kilku dniach zwłoki na czas opatrywania rannych i pochowania zmarłych
wojska spod znaku półksiężyca były na terenach Kantabrów paląc i grabiąc te tereny pokazując co czeka tych co wspomogą wrogów Kartaginy.

​

W czasie tych działań w całej Iberii zaciągano tysiące ludzi pod broń, w afryce zaś rozpoczęto program rozbudowy floty pod których budowę ścięto całe lasy. W samej Kartaginie nastroje wśród tłumów były znakomite - wielu ludzi zaciągało się pod banderę Kartaginy z wszelakich powodów - sławy, chęci wzbogacenia się, przeżycia przygody czy odwecie na rzymianach.



Armia w Iberii była gotowa do wymarszu pod koniec roku jednak zanim by wyruszyła ku alpom miała się rozprawić z ostatnim potencjalnym zagrożeniem dla Iberii, grekami sympatyzującymi z rzymianami zamieszkującymi miast Emporiom. Hannibal uważał że grecy w mieście ukrywają zbiegów z jego armii, więc zażądał pozwolenia na stacjonowanie jego wojsk w celu przeszukania miasta. Odpowiedź odmowna oznaczała szturm Kartagińczyków na miasto, jednak miastu udało się uniknąć losu Saguntu dzięki przewrotowi w mieście przez stronników przymierza z Kartaginą.


Wiosna roku 218p.n.e Obóz wojskowy Kartaginy w Iberii
Obok ćwiczących żołnierzy, Hannibal jego dwaj bracia i Maharbal przyglądali się ich treningowi rozmawiając o wszystkim i o niczym
-Nadal uganiasz się za żoną wodza Karpetanów, Maharbalu ? - Spytał Hazdrubal
Maharbal w odpowiedzi wyszczerzył jedynie zęby, na co Barkida stwierdził z uśmiechem - Dobrze, że cię czorcie jeden, bierze ze sobą Hannibal bo przez te twoje miłostki stracilibyśmy Iberię jak i głowy !
Ich swobodną rozmowę przerwało przybycie Karthalo z wiadomościami do Hannibala
- Panie przywiozłem ci informacje, które chciałeś... -mówiąc to Karthalo zawahał się
widząc jego wahanie Hannibal powiedział - Mów swobodnie przed nimi nie mam tajemnic .
-Tak jest, więc nastroje wśród galów wobec rzymian są więcej niż wrogie z ich zachowania wnioskuje, że gdyby dostali żywego Rzymianina rozerwali by go na strzępy.- powiedział Kartagińczyk
Po chwili zastanowienia Hannibal - To potwierdza moje wcześniejsze przypuszczenia, a co z drugą częścią twego zadania?
Kartagińczyk odpowiedział z dumą - Także zdołałem ją wykonać, udało mi się przekonać jednego z wodzów by pokazał nam nieuczęszczaną drogę przez alpy.
-Dobrze wykonałeś swoje zadanie wróć do swojego oddziału - Po wypowiedzeniu tych słów Hannibal odwrócił się do swych towarzyszy
- Widzicie panowie moje przypuszczenia się sprawdziły Galia jest oporna wobec władzy Rzymu. Zdajcie mi raport o liczebności i składzie waszych oddziałów. Maharbalu?
Maharbal na to odrzekł dumnie - 5 tyś Numidów i Iberów pod twoją komendą gotowych stratować Rzym-
Hannibal skwitował to skinięciem głowy po czym zwrócił głowę w stronę Mago - Piechota?
-45 tyś żołnierzy gotowych dla ciebie zaatakować nawet Boga śmierci- powiedział z uśmiechem Mago
-A Słonie? - zapytał Hannibal nieco z uśmiechem
Odrzekł na to natychmiast Hazdrubal -50 sztuk zdrowych i silnych okazów.
-Dobrze dajcie swoim ludziom komendy by byli gotowi do wymarszu. Hazdrubalu poczekaj chwile chce z tobą porozmawiać...
-Tak bracie? -odpowiedział Hazdrubal
-Wiem, że nie popierasz mojego planu ale na twoje szczęście potrzebuje kogoś kto będzie pilnował spraw w Hiszpanii, podczas gdy ja będę walczył z Rzymianami, mogę na ciebie liczyć?- zapytał się Hannibal
-Oczywiście możesz na mnie liczyć.
-Dobrze jesteś wolny

​

Jesień rok 218 p.n.e Armia Hannibala przeprawia się właśnie przez Galię. Jej celem jest Italia, lecz zanim tam dotrze musi pokonać tereny zamieszkane przez wojowniczych Celtów i przejść przez górski łańcuch Alp. Obecnie wojsko Kartaginy znajduje się nieopodal greckiej koloni Masali i powolnym marszem kierują się ku Alpom prowadzeni przez wodza Celtów - Belenusa.
Podczas wkraczania w góry przewodnicy nagle zniknęli z wzroku, a chwile później zewsząd leciały strzały, po czym z otaczającego lasu zaczęli wyłaniać uzbrojeni w topory Celtowie.
Uświadomiło to Hannibalowi że zostali zdradzeni przez przewodników, Kartagińczycy po chwili zawahania ruszyli na leśnego przeciwnika i po kilkudziestu minutach walki wielu Celtów dostało się do niewoli, a jeszcze więcej zginęło w czasie walk.
Jeńcy, którzy dostali się do niewoli musieli pod groźbą śmierci wskazać drogę do Italii. Podczas przechodzenia przez alpy Hannibal stawał przed wieloma trudnościami, które nie dotyczyły jedynie wroga.
Jedną z takich przeciwności był mróz, lawiny czy osuwiska zagradzające drogę wojskom i narażającą armie na głód i wyziębienie.Jednak po wielu przeciwnościach losu Kartagińczycy dotarli na drugą stronę alp zamieszkiwaną przez Celtów niechętnych Rzymowi .

​

Armia Hannibala po przejściu Alp zmniejszyła się prawie o połowę, jednak mimo to Hannibal wierzył w możliwości zwycięstwa z śmiertelnym wrogiem Kartaginy.
Barkida postanowił poprosić o żywności, ludzi i broń Celtów dlatego udał wraz ze swymi towarzyszami się do wioski Galów.
-Witajcie wodzu -rzekł Kartagińczyk,i po chwili zwłoki jaka była potrzebna na przetłumaczenia słów przez Karthala dodałNazywam się Hannibal
-Nazywam się Brennus, co cie tu sprowadza Kartagińczyku? -zapytał z nutą podejrzenia Gal
widząc to -Przybyłem tu by zaproponować ci wspólną walkę z Rzymem. - mówiąc to spojrzał na Gala z zapytaniem
-Kartagińczyku, ja i mój lud już walczyliśmy z Rzymem co skończyło się dla nas tragicznie... Zemsta Rzymu jest straszna dla pokonanych...Gdybyś miał cień szansy, że pokonasz Rzym przyłączyłbym się bez wahania- mówił z wyrzutem Brennus, po czym wskazał ręką na ludzi, którzy przybyli z Barkidą- Lecz spójrz na swoich ludzi
są wychudzeni, wyziębieni czy oni mogą być w stanie pokonać rzymian?!
-Czyli mam rozumieć ,że nie wesprzesz nas? -spytał z niedowierzaniem Hannibal
-Tak mam za wiele do stracenia ...-westchnął Gal
-Więc ,żegnaj Galu ...-po czym Hannibal razem ze swą świtą oddalił się w kierunku swego obozu
Gdy oddalili się się od wioski Galów, Maharbal krzyknął z widoczną wściekłością na twarzy
-Tchórze, parszywi tchórze! Wolą gnić w niewoli pod butem Rzymian, niż walczyć o swą wolności!!!
Mago widząc jego wściekłości odpowiedział - Nie miej do nich pretensji boją się po prostu. Walczyli już z Rzymem za co Rzym srogo się z nimi rozprawił. My jesteśmy dla nich obcy, nie wiedzą co po nas się mogą spodziewać...Musimy najpierw w udowodnić swoją wartości w walce z Rzymem.
-Masz racje bracie - powiedział z zamyśleniem spoglądając ku horyzontowi Hannibal -by Celtów przeciągnąć na swoją stronę musimy pokonać Rzym w bitwie ...

 

Zemsta Dydony - Odcinek 2 Pierwsze starcie


​

Rok 218 p.n.e. początek zimy, armia kartagińska obozuje w dolinie padu na ziemiach Insbrów, mimo prób przekonanie tutejszych plemion do walki z Rzymem odzew był niewielki, praktycznie żaden. Jakby tego było mało do doliny Padu zostały skierowane dwie armie konsularna, pod dowództwem konsulów Publiusza Korneliusza Scypiona i Tytusa Semproniusza Longinusa. Liczebności Rzymian i ich sojuszników wynosiła trochę ponad 45 tyś podczas gdy siły Kartagińczyków wynosiły jedynie około 35 tyś ludzi wyczerpanych podróżą przez Alpy. Obie wrogie armie podążały ku sobie spotykając się nad brzegami Trebii.

18 grudnia 218 p.n.e. południe. Obóz Rzymu. W Namiocie konsula przebywają w nim właśnie konsulowie Semproniusza i Scypion wraz z synem, ich rozmowę przerywa przybycie trybuna Tytusa Kryspinusa
-Dowódco. Jazda przeciwnika próbowała przeforsować rzekę, udało nam się ich jednak odeprzeć z powrotem za Trebie.
-Daj żołnierzom sygnał do pościgu za wrogiem.-powiedział konsul nakładając jednocześnie hełm
-Tak konsulu -odpowiedział trybun wracając do legionistów.
Semproniusz już miał wychodzić gdy zatrzymał go młody Scypion słowami -A jeśli to jest podstęp ? Czy nie dziwne jest, że zaatakowali bez szansy powodzenia?
Longinus wykrzyczał uniesiony - Posądzasz barbarzyńce o mądrość, której nie posiada żaden z nich, zaprzestań zatem tego młodzieńczego filozofowania i przygotuj się do walki
Młody Scypion widząc, że jego przełożony jest niechętny jego uwadze posłusznie zaczął się przygotować do starcia.

​

Numidowie około południa próbowali przeprawić się na drugą stronę Trebii. Po początkowych sukcesach spowodowanych zaskoczeniem, zostali odparci przez rzymskich ekwitów, widząc ucieczkę przeciwnika rzymscy dowódcy rozpoczęli przeprawę na drugą stronę rzeki by dobić, jak się zdawała uciekającego wroga. W tym czasie jazda numidyjska po pozorowanej ucieczce wróciła do swych oddziałów, oczekując na przeciwnika. Przeprawa Rzymian przez rzekę całych sił musiała chwile potrwać, co wykorzystali Kartagińczycy atakując przemoczonych i zmarzniętych Rzymian. Walka w centrum miedzy oddziałami piechoty przeciwnych armii była dosyć wyrównana, choć rzymianie zaczęli powolnie spychać kartagińskie centrum. Na flankach zaś Kartagińczykom udało się rozbić rzymskiego odpowiednika, ich sukcesy powstrzymała dopiero zawziętości rzymskiej piechoty. W bitwie rozpoczął się swoisty pat którego nie mogła przełamać żadna ze stron. Przełomem w bitwie okazało się włączenie się do walki ukrytego oddziału Magona, który zaatakował tyły rzymian.
Synowie wilczycy zostali otoczeni widząc swoją sytuacje zebrali się na próbę przerwania okrążeniu przez przeciwnika. Udało się to legionistom którymi dowodził Tytus Kryspinusa reszta piechoty rzymskiej nie miała tyle szczęścia. Po ok. dwóch godzinach walki o przeżycia, dumni synowie Marsa skapitulowali przed Barkidą.


Straty Rzymian wyniosły trochę ponad 17 000 tyś ludzi i ok 8 000 tyś tych którzy dostali się do niewoli podczas gdy Hannibal utracił 5 000 tysięcy ludzi głównie spośród Iberów walczących w centrum. Barkida chcąc postawić pierwszy krok ku rozerwaniu sojuszu Rzymu ze sprzymierzeńcami wypuścił na wolności 5 000 tyś sprzymierzeńców. Klęska Rzymu była hasłem na które natychmiast zareagowały plemiona z doliny Padu zasilając szeregi Hannibala setkami żadnych krwi Rzymian Galów

Wynik bitwy był zaskakujący dla całego Rzymu większości rzymskich polityków nie mogła zrozumieć jak zdyscyplinowana rzymska armia mogła zostać pokonana przez zgraje rożnej maści barbarzyńców wyczerpanych przejściem przez Alpy. Barbarzyńcom udało się także wzniecić bunt Galów. Senat w związku z tymi ponurymi wiadomościami zarządził pobór kolejnych mężczyzn do armii w sile czterech legionów. Nad nowymi siłami Rzymu dowództwo miał objąć nowy konsul Flaminiusz. W tym czasie siły kartagińskie zimowały wśród przyjaźnie nastawionych Galów. Siły Barkidy wyruszyły dopiero na wiosnę 217 p.n.e w kierunku Umbrii gdzie paliły i grabiły własności Ezymian choć wobec samych Umbrów byli sprawiedliwi.
Wojska Rzymskie w sile 30 tyś żołnierzy wyruszyły z Rzymu na wroga by przeszkodzić w jego marszu na Rzym. Flaminiusz jednak pewny, że siły Hannibala są jeszcze daleko nie wysyłał zwiadowców, był to błąd. Hannibal wiedział gdzie są wrogie siły, gdzie zmierzają i co chcą zrobić, podczas gdy Flaminiusz nie miał żadnego z tych atutów.

​

Podczas marszu wojsk spod znaków orła wzdłuż j.Trazymeńskiego drogę zagrodziły im wojska Iberów, Flaminiusz nie wiele myśląc kazał przebić się przez linie wroga. Gdy po chwili Rzymianie zaatakowali Iberów, ze wzgórza na ich prawe skrzydło spadły setki jeźdźców wbijając się niczym nóż masło w rzymskie szeregi. Próby uratowania choć części armii przez Flaminiusza przez odwrót w stronę Rzymu nie wypalił dzięki Galom, którzy związali ich walką dopóki nie zaatakowała ich kawaleria. Bitwa nad jeziorem Trazymeńskim była prawdziwym pogromem Rzymskiej armii, w której zginął sam Flaminiusz biorąc ze sobą w mroki hadesu ponad 15 tyś żołnierzy rzymskich. Wielu z nich utopiło się w jeziorze próbując uciec z rzezi. Straty Hannibala w tej bitwie wyniosły ledwie 1500 ludzi... Rzymska krew została przelana w takich ilościach, że kolor pobliskiego jeziora przybrał kolor purpurowy...

Fabiusz Maximus​

Obóz wojsk kartagińskich nieopodal jeziora trazymeńskiego wśród hucznych zabaw i wesołych libacji, przy jednym z ognisk świętował Hannibal wraz ze swymi towarzyszam. Po którymś z kolei kielichu wina jeden z nich zwrócił się do Hannibala.
- Dokąd teraz nas poprowadzisz Hannibalu? na Rzym? - zapytał się napełniając kolejny kielich Maharbal
- Na wszystko przyjdzie czas przyjacielu - powiedział spokojnir Hannibal
- Jedno jest pewne -powiedział Numida ze śmiechem- Rzymska krew jeszcze nie raz poleje się strumieniami !!
Wszyscy zareagowali na to śmiechem i zachętą do dalszego świętowania. Podczas gdy kartagińskie wojska świętowały, Rzym wpadł w panikę. Słowa ''Hannibal ad portas'' wywoływały trwogę tak wielką wśród Rzymian, że senatorowi byli gotowi powołać dyktatora by ratować sytuacje. Osoba która podjęła się ratowania republiki został Fabiusz Maksimus...

 

Zemsta Dydony
Odcinek 3 - Chwila prawdy ​

Po zwycięstwie nad jeziorem trazymeńskim armia Hannibala rozpoczęła marsz w kierunku Etrurii, a dokładniej w kierunku Volsinni, która od niedawna była głównym miastem zbuntowanych Etrusków pod dowództwem niejakiego Tarkwiniusza. Owy Tarkwiniusz i jego brat Decimus, którzy kierowali rebelią, byli początkowo uczniami kapłanów w Volsinii jednak zamęt jaki powstał po bitwie nad jeziorem Trazymeńskim wykorzystali do wzniecenia buntu przeciw znienawidzonym Rzymianom. Hasłem śmierci Rzymianom i wielkim posiadaczom ziemskim zyskał poparcie chłopów, łasych na powiększenie swych majątków kosztem bogatych sąsiadów. Dosyć szybko rebelianci opanowali tereny Etrurii z wyjątkiem Tarquinii, gdzie Rzymianie razem ze swymi poplecznikami ukryli się za murami.

​

Po przybyciu do Etrurii połączone siły Etrusków i Kartagińczyków ruszyły pod mury Tarquinii, która została zdobyta wręcz z marszu. Resztki obrońców, którzy przeżyli szturm mieli przed sobą wędrówkę do Volsinii gdzie mieli uczcić święto boga Tinii [ odpowiednik greckiego Zeusa ] walcząc na arenie na śmierć i życie. W Rzymie tymczasem doszło do zmian u najwyższych szczebli władzy - ustępującego dyktatora Fabiusza Maximusa zastąpił ambitny Terencjusz Warron, który był zwolennikiem zakończenia na polu bitwy kartagińskiego problemu.

​

Początek roku 216 p.n.e był rokiem dosyć obfitym w wydarzenia. Wiosną nieopodal wysp liparyjskich rzymska flota została rozbita przez kartagińskie "piątki" ciekawym faktem jest to, że podczas walk Kartagińczycy dowodzeni przez Himilkona użyli w walce dosyć nowatorskiej broni - amfor wypełnionych skorpionami i jadowitymi wężami. Rozbicie floty rzymskiej pozwoliło na swobodny desant na Sycylii oddziałom Himilkona, którym udało się bez większego przelewu krwi zdobyć miasta zachodniej Sycylii. W mniej więcej tym samym czasie Z Samnium dochodziły wieści o dezercji Samnitów z armii rzymskiej pod wodzą niejakiego Gajusza Poncjusza, który sam sobie nadał tytuł dyktatora Samnitów.

Kolejna wyrwa w rzymskich sojuszach​

W kwietniu armia Hannibala ruszyła na południe w kierunku Samnickiego Meleventum, w których okolicach przebywały prawdopodobnie oddziały Gajusza Poncjusza. Sama przeszłość Gajusza Poncjusza jest dosyć mało znaną, choć jak głoszą niektórzy był potomkiem Gajusza Poncjusza - jednego z największych dowódców Samnickich podczas wojen Związku Samnickiego z Rzymem na przełomie III i II wieku p.n.e. Sam Gajusz dzięki odwadze w czasie walk Rzymu z Galami został dowódcą swojego oddziału jako odpowiednik rzymskiego centuriona. W czasie bitwy nad jeziorem Trazymeńskim jego oddział razem z resztą armii rzymskiej pod dowództwem starszego Scypiona przygotowywał się do podróży morskiej przez morze śródziemnej obozując w Kapui. Planom tym przeszkodził jednak chaos po zwycięstwie Hannibala oraz całkowita klęska floty rzymskiej u wybrzeży wysp Liparyjskich.
Sprzymierzeńcy, którzy byli pod komendą Scypiona postawili ultimatum Rzymianinowi by wypuścił ich do domów. Ten jednak nie bojąc się ich pogróżek kazał stracić prowokatorów buntu. Samnici Gajusza przeczuwając co się świeci nie czekali na decyzje Scypiona i opuścili obóz kilka godzin przed akcją dyscyplinarną Rzymian kierując się ku Bovianum, napadając po drodze domy bogatych rzymian.

Gajusz Terencjusz Warron - nowy konsul, nowa taktyka​

W czasie marszu ku Samnium drogę Kartagińczykom nieopodal umbryjskiego Piceneum zablokowali Rzymianie pod dowództwem konsulów Terencjusza Warrona i Lucjusza Emiliusza Paulusa.


Naprzeciwko rzymskiej potęgi stanęła dwukrotnie słabsza armia kartagińska. Pomimo wcześniejszych dotkliwych porażek morale Rzymian było znakomite. Siły liczyły 8 legionów Rzymskich i liczne kontyngenty sprzymierzeńców z całej Italii. 10 000 ludzi odesłano do osłony obozu, ogólnie patrząc armia rzymska liczyła:

40 000 legionistów
40 000 lekkiej piechoty sprzymierzeńców
7 200 jezdnych

Armia Kartaginy była skromniejsza i liczyła:

32 000 ciężkozbrojnych
8 000 lekkiej piechoty
10 000 jezdnych

​

Taktyka rzymska zakładała mocne uderzenie potężnym centrum złożonym z 3 rzutów ciężkozbrojnej piechoty. Na skrzydłach ustawiono jazdę. Prawe skrzydło pod wodzą Paulusa liczyło 2400 konnych Rzymian. Zaś lewa flanka pod dowództwem Warrona składała się z 4 800 Italskich kawalerzystów.

Hannibal na lewym skrzydle ustawił swoją doborową 6-tysięczną ciężką kawalerię składającą się z zaprawionych w boju Celtów i Iberów, oddając dowództwo zaufanemu Maharbalowi i greckiemu najemnikowi o imieniu Sosylos. Prawe skrzydło zajęła 4-tysięczna lekka konnica z Numidii pod dowództwem Carthala. Samo centrum złożone ze słabych lekkozbrojnych piechurów -€“ Iberów i Galów ustawił w kształcie półksiężyca. Nieco głębiej w centrum ustawił 12 000 ciężkozbrojnych piechurów, głównie z Afryki. Całe centrum było płytkie i łatwe do przełamania, na jego czele stał sam Hannibal.

Pierwsze starcie​

Rzymianie ruszyli do ataku w zwartym szyku. Słaba piechota iberyjsko-galijsko-etruska szybko zaczęła się wycofywać pod naporem legionów rzymskich, lecz ich szyk nie został złamany. Armia rzymska parła do przodu, spychając słabe centrum wojsk Hannibala. Wycofywanie się wroga Rzymianie potraktowali jako przejaw bojaźni barbarzyńców wobec potęgi ich armii. W rzeczywistości Kartagińczycy wykonywali rozkazy swego wodza, który nakazał swym wojskom w centrum szybkie cofanie się i sporadyczne nękanie wroga.

Sukces Hannibala na skrzydle​

Tymczasem rozpoczęło się starcie na skrzydłach. Ciężkozbrojna konnica Hazdrubala runęła na wojska Paulusa. Mając trzykrotną przewagę liczebną i znacznie lepiej wyszkolonych żołnierzy, Kartagińczycy szybko zmusili tutaj Rzymian do ucieczki. Jednocześnie lekka konnica numidyjska Carthalo prowadziła nieustępliwą walkę z elitą kawalerii Rzymu. Po zwycięstwie na lewym skrzydle, Maharbal ruszył na wojska Warrona, biorąc jazdę rzymską w dwa ognie. Pod naporem silniejszych przeciwników również drugie skrzydło Rzymian rzuciło się do ucieczki. Po zlikwidowaniu wrogiej jazdy, zgodnie z życzeniem Hannibala, Maharbal uderzył od tyłu na zwyciężających w centrum Rzymian.

W tej części bitwy legiony rzymskie miały przewagę i już przełamywały wygięty w ich stronę łuk piechoty Hannibala. Paradoksalnie ten sukces zarazem spowodował mimowolnie wciągnięcie Rzymian w pierwszą fazę pułapki -€“ okrążenia.

Okrążenia synów wilczycy​

Naciskając na wycofujących się Iberów i Galów Rzymianie nie zauważyli, że ci rozciągali swoją linię tworząc powoli półkole otaczające wroga. W tym czasie jazda kartagińska rozprawiła się z resztkami konnicy rzymskiej na skrzydłach, po czym zawróciła na tyły wroga zamykając pierścień okrążenia.

​

Rzymianie zostali otoczeni i zwycięska dla nich dotąd bitwa zmieniła się w krwawą jatkę. W legionach zapanowała panika spotęgowana silnym wiatrem sypiącym w oczy Rzymian tumany pyłu. Grozę powiększało to, że Hannibal polecił na początku bitwy nie brać jeńców. W rezultacie blisko 60 000 Rzymian zostało zabitych, około 10 000 (głównie obrońców obozu) wzięto do niewoli. Jedynie ok. 2 000, głównie konnych, udało się umknąć z pułapki. Konsul Paulus poległ podczas bitwy, podobnie jak 29 trybunów wojskowych (z 48) i 80 senatorów zaś Warron został pochwycony przez Numidów podczas próby ucieczki. Straty kartagińskie wyniosły zaledwie 6 700 ludzi - głównie Iberów i Galów.

 

Zemsta Dydony Odcinek 4 - Kontrofensywa Rzymu

​

Rok 215 p.n.e nie był zbyt pomyślnym rokiem dla republiki, która powoli traciła grunt pod nogami. Same Lacjum centrum rzymskiej potęgi znajdowało się w permanentnym stanie zagrożenia przed łupieżczymi wyprawami Etrusków, dowodzonych przez Carthala. Etruskowie palili i grabili notorycznie pola i wioski oddalone od garnizonów co przy jednoczesnej blokadzie portu w Ostii mogło skutkować w bliskiej przyszłość głód w mieście, jeśliby został przerwany szlak z Kapuą. Klęski Rzymu i nęcenie obietnicami wolności jakie składał Hannibal sprawiło, że coraz więcej dawniejszych sprzymierzeńców zwracało się przeciw Rzymowi. Obywateli Rzymskich osiedlonych w tych miastach pozbawiono majątków i wygnano, nie zawsze jednak ogłoszenie niepodległości odbywało się tak łatwo, Kapua stolica Kampanii pierwsza poczuła gorzki smak wolności. Po panice jaka zapanowała po Kanaach, w Kapuach biedota wszczęła krwawe zamieszki. Przybycie do miasta kanneńskich niedobitków pod dowództwem trybuna Tytusa Kryspina odwróciło jednak sytuacje diametralnie. Dzięki poparciu Kryspina przez sfery wyższe miasta, które obawiały się ludowego przewrotu jak u Etrusków, Rzymianie przeszli do kontry. Pod osłoną nocy Kryspin otoczył swoimi legionistami oraz sługami możnych dwie dzielnice biedoty, otwarcie popierające Hannibala. Te wydarzenie opisał sam Kryspin w swoim pamiętniku

Kolejni sojusznicy​

W Meleventum armia Hannibala spotkała się z ludźmi Gajusza Poncjusza gdzie za zamkniętym drzwiami obaj dowódcy armii oraz ich najbliżsi współpracownicy uzgodnili ze sobą zobowiązanie poszczególnych armii wobec siebie. Wynikiem tych rozmów było zawiązanie sojuszu przeciw Rzymowi oraz wspomożenie oddziałów Hannibala 5 tysięcznym korpusem Samnitów pod dowództwem Klaudiusza Poncjusza syna Gajusza.

Archimedes i jego machiny​

Na Sycylii tymczasem oddziały Himilkona natrafiły nieopodal Messyny na opór Rzymian, którzy wycofali się do miasta. Kartagińczyk nie posiadający sprzętu oblężniczego ani ludzi zdolnych do zbudowania takich konstrukcji rozłożył obóz pod miastem rozpoczynając oblężenie miasta. Z pomocą przeciw Rzymianom na wyspie przybyli Grecy, głównie Syrakuzańscy pod wodzą swego tyrana Hierona. Razem z hoplickimi tarczami, mieczami i włóczniami oddziały Himilkona dostały też wsparcie w postaci jednego z największych umysłów uwczeczesnych czasów - Archimedesa.

​

Rok 214 p.n.e zastał Hannibala na południowym skrawku Italii pod murami Tarentu, którego zawzięcie broniła rzymska załoga Fulwiusza Flaukkusa. Kolejne bezskuteczne szturmy coraz bardziej zniechęcały Hannibala do oblegania miasta tym bardziej, że na północy Etruskowie byli coraz bardziej spychani na północ. Jesień tego roku także nie niosła dobrych wieści - Samnici doznali sporej porażki nieopodal Umbrii. Sytuacja w Etrurii poprawiło się jednak dzięki przybyciu- zdobywającego wcześniej miasta Korsyki i Sardynii - Bomilkara.

Bomilkar​

Tak na prawdę przybycie Bomilkara do Italii nie było jedynie na celu wspomożenie sił kartagińskich, ale również - na co wskazuje wybranie na dowódce właśnie Bomilkara - miał zapewne "patrzeć na ręce" Barkidom. Sam Bomilkar był jednym z bliskich współpracowników Hannona - największego przeciwnika politycznego Barkidów, który opierał się na arystokracji ziemskiej. Owi arystokraci w początkowej euforii dali swe poparcie dla Hannibala teraz jednak zaczęli podejrzewać go o plany sięgające o wiele dalej niż pobicie Rzymu.

​

Rzym po upadku Messyny, której w wyniku blokady kartagińskiej floty nie był w stanie pomóc, skupił się na pozbyciu na północnej granicy kleszcza jakim byli Etruskowie. Rzymianom, którymi dowodzili młody Tytus Kryspin oraz doświadczony Fabiusz Maximus, udało się otoczyć siły kartagińskiej Karthala [ ok 2. tyś galów i 500 Numidów ] w wiosce nieopodal Volsinii. Etruskom Tarkwiniusza mimo najszczerszych chęci nie udało się przedostać do obrońców co nie wróżyło zbyt dobrze ludziom Karthala. Mimo odparciu kilku szturmów Rzymian sytuacja w wiosce pogarszała się z dnia na dzień. W mieście panował duży ścisk, któremu wtórowały dźwięki wydawane przez bydło - tłamszczone od tygodnia w prowizorycznych pomieszczeniach.



Karthalo nie mogąc wytrzymać swojej bezsilności wobec oblegających, myśląc już czasami o decyzji kapitulacji, przemierzał wąskie uliczki przepełnionej wioski ujrzał pewną scenę. Dwóch Numidów próbowało wymusić na Etrusku sprzedanie swojego woła na ten on nie chciał przystać. Karthalo mimowolnie spojrzał na przyczynę sprzeczki i rzucającego się na ścianie cień woła i kłócących się ludzi. Gdy już miał rozsądzić spór pomiędzy obiema stronami, nagle wpadł na pewien pomysł, który wydawał mu się tak niedorzeczny - ale w tej sytuacji na pewno był warty próby...

​

Noc tej doby była dosyć mroczna, światło dawały jedynie pochodnie. Wśród mroków nocy Rzymski wartownik jednak dostrzegł w wiosce wroga głośne odgłosy. Słysząc te odgłosy natychmiast pobiegł do namiotu Kryspina, gdzie zastał go przy pisaniu jakiegoś dziennika - nie owijając jednak w bawełnę szybko opowiedział swoje spostrzeżenia otrzymując rozkaz ogłoszenia w obozie stanu gotowości. Po nie więcej jak 10 minutach Rzymianie zgromadzili swoje główne siły gdzie zmierzały jak się zdawało siły wroga. Nagle w oddali zapaliły się setki pochodni które galopem zmierzały ku rzymskim liniom. Rzymianie przygotowując się na starcie z zaciekawieniem słuchali tajemnicze odgłosy, po czym ujrzeli szeregi rozjuszonego bydła z pochodniami przywiązanymi do rogów. Spotkanie zdezorientowanych Rzymian z przestraszoną i poganianą przez Numidów rogacizną było niezbyt pomyślne dla tych pierwszych. Rzymianie którzy nie zdążyli uskoczyć przed rozjuszonymi zwierzętami ginęli pod ich kopytami. Sam Kryspin, któremu chyba tylko fortuna uratowała po raz kolejny życie, uskoczył w ostatniej chwili z trasy rogacizny, za którą w szybkim tempie podążały oddziały Numidów, Galów i miejscowych Etrusków z rodzinami.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Od autora - dzięki za komenty i repy fajnie wiedzieć że ktoś to czyta
@PolishEmpire - faktycznie rywalizacja miedzy AAR-ami w tym dziale nie należy do największych :geek:. Miejmy nadzieje że paradox za rok, dwa jak wyda te wszystkie dodatki,dlc, skiny, inwazje marsjan, saturian i innych super potrzebnych dodatków do ck i innych tych wszystkich "nowożytnych" gierek wezmą się za drugą cześć rome, bo z tego okresu napewno da się więcej wycisnąć niż to co mamy teraz

 

Zemsta Dydony - Odcinek 5 - Początek Końca


Sytuacja w italii w 213 p.n.e​

Upadek Tarentu który nastąpił na wiosnę 213 p.n.e był początkiem masowego przechodzenia miast na kartagińską stronę. Ta sytuacja pozwoliła Barkidom na skierowanie swoich sił ku Lacjum, gdzie Rzym zorganizował swoją ostatnią redutę obrony. Rzym pomimo swojej beznadziejnej sytuacji nie był w stanie zaakceptować ultimatum Hannibala - zrzeknięcia się zdobyczy w czasie I wojny latyńskiej* oraz uznanie niezależności italskich sprzymierzeńców Kartaginy. Także w Etrurii dzięki strategi unikania walnego starcia oraz taktyce spalonej ziemi prowadzonej przez Karthala i Tarkwiniusza, zmusiły wygłodzonych Rzymian do odwrotu z Etrurii.

jedna z prób wyrwania się z fenickiego okrążenia​

Na początku czerwca armia Hannibala stanęła u brzegów Tybru. W tym samym czasie do Rzymu powracały legiony Maximusa z Etrurii gdzie po kilku większych starciach z Kartagińskimi zwiadowcami wycofały się do miasta. Oprócz oddziałów Hannibala pod murami Rzymu pojawił się Himilkon wraz z grekami sycylijskimi. Pojawił się również Archimedes kierujący oddziałami inżynieryjnymi, które miały zacząć sypać groble na Tybrze. Działanie to miało na celu odcięcie Rzymu od strony morza, gdzie rzymska flota odzyskała kontrole na morzu.

W mniej więcej w tym samym czasie rzymski senat pogrążał się w anarchii, obrady wypełniały się głównie atakami poszczególnych stron politycznych oskarżeniami tych drugich. Czasami prowadziło to nawet do bójek pomiędzy senatorami. Śmierć Fabiusza Maximusa tylko pogłębiła tą niczym gangrena chorobę senatu, niszczącą od węwnątrz morale obrońców. Podczas gdy politycy Rzymu kłócili się pomiędzy sobą, z miasta uciekało coraz więcej ludzi. Choć nie mieli wielkich szans na unikniecie kartagińskich patroli było to chyba ich jedyne wyjście by ratować życie.

Rzymski Triumwirat od lewej Katon, w środku Tytus Kryspus, a na prawej młody Scypion​

Hannibal słysząc o wielkich napięciach za murami miasta, uznał że kwestią czasu jest kiedy miasto podda się, nie narażając w ten sposób jego ludzi na miecze zrozpaczonych obrońców. Czas jaki w ten sposób Rzym otrzymał wykorzystał Kryspin, który razem z pomocą swoich współpracowników [ Katona i Scypiona ], przejął władzę wkraczając na czele swoich zwolenników do senatu, wtrącając bardziej opornych senatorów do wiezień na Awentynie. Swoją moc prawną członkowie triumwiratu - jak nazywała ich trójporozumienie rzymska ulica - zdobyli na zgromadzeniu ludowym na którym Kato wygłosił płomienną mowę mającą na celu ukazania ich zamachu stanu jako stanu wyższej konieczności. Przedstawił także w imieniu całej trójki plan reform jakie miały pomóc uchronić Rzym, w którym zawarte były
- powołanie do armii wszystkich mężczyzn w wieku od 15 do 45 lat
- każdy niewolnik, który postanowi walczyć w imię Rzymu po wojnie zostanie wyzwolony
- zostaje zarekwirowanie mienia senatorów, bogatych ekwitów oraz osób, które opuściły Rzym - na potrzeby wojenne
- na czas oblężenia w mieście zostają wprowadzone wojskowy regulamin
- każda osoba podejrzana o współprace z wrogiem zostanie osądzona przez Triumwirat

Rozłożenie wojsk Barkidzkich pod Rzymem​

Gdy Hannibal wysłał propozycje kapitulacji miasta, Rzym był jednak już gotów na odparcie ataku. Przez tydzień jaki minął na oczekiwaniu Hannibala, Rzymianie naprawili stare i nadwyrężone czasem mury miejskie, nowi rekruci zaś przeszli gruntowne przeszkolenie wojskowe, zaś dowództwo opracowało strategiczny plan obrony miasta. Odpowiedź odmowna zdziwiło dosyć Kartagińczyka lecz jedynie co mógł w tej chwili zrobić to przygotować wojska do ostatecznego szturmu tej wojny.


Pod mury miasta przybyły zastępy Kartagińczyków i sojuszników z całej Italii cała pula wojska jaką dysponował Hannibal była największa jaką dysponowali Kartagińczycy w tej wojnie, sięgała ono około 80 tyś żołnierzy. Liczba obrońców według różnych szacunków liczyła około 200 tyś ludzi wliczając w to jednak także kobiety, dzieci i starców.

Pierwszy szturm​

Przez całe dwa dni na miasto prowadzono ostrzał z machin wojennych skonstruowanych pod nadzorem Archimedesa. Tuż po zaprzestaniu ostrzału na mury miasta ruszyły oddziały Samnitów i Etrusków pod dowództwem Karthala na mury w dzielnicy Awentynu. Po początkowych sukcesach np. zdobycie murów na niektórych odcinakach walki na arenę śmiertelnych zmagań przybyły oddziały straży przybocznej Tytusa Kryspina, które z łatwością wyparły italskich sprzymierzeńców poza mury miasta. Straty wśród atakujących były dosyć znaczne co oznaczało wyłączenie na jakiś czas oddziałów Italików z walki.

Początek ofensywy​

Kolejny szturm został przeprowadzony na odcinku wzgórza rzymskiego Eskiwilinu gdzie jak twierdził jeden z pojmanych rzymskich dezerterów, mur był w kiepskim stanie, zaś siły rzymskie w tej części były dosyć nieliczne i słabo wyszkolone. Tym razem walczyć z wrogiem mieli Greccy hoplici oraz oddziały libijczyków Himilkona. Atak nastąpił w przeciwieństwie do poprzedniego w czasie mroków nocy, szturmujący podkradli się dosyć blisko z drabinami, niestety tuż przed przybiciem drabin do rzymskich murów rzymianie ogłosili alarm co skończyło myśli Himilkona o niespodziewanym ataku. Jednak zgodnie z przewidywaniami murów broniło jedynie kilka oddziałów rzymskich hastatii, które zostały z łatwością wyparte z murów przez greków.
Zaraz potem Libijczycy Himilkona otworzyli bramy z czego skwapliwie skorzystała celtyberska kawaleria Maharbala, która zgniotła nagłą szarżą zmierzających w stronę murów princepsów dowodzonych przez Scypiona.

Zakres zdobyczy Kartaginy​

Po zwycięskim szturmie Himilkon dał znak ludziom do podpalania rzymskich budynków, co było znakiem do szturmu jaki rozpoczął właśnie Hannibal na czele swych doborowych oddziałów. Celem ataku był odcinek murów od Kapitolu aż do Kwirynału co przy zamieszaniu i znacznej przewadze Kartagińczyków pozwoliło na gładkie przejęcie celów. Dalszemu jednak marszowi w kierunku Palatynu przeszkodziła zapobiegliwość Katona, który zorganizował prawie natychmiast do obrony pobliskie oddziały Rzymskie. Mimo tego jednak większość celów jakie stawiały sobie za zadanie wojska Barkidy zostały wykonane.

Kartagina staje się niebezpieczna dla zwykłych ludzi jak nigdy dotąd​

Podczas krwawych zmagań na rzymskich ulicach w Kartaginie sytuacja stawała się napięta - stronnicy Hannona uzyskiwali coraz większe wpływu, głosząc głośno o potrzebie pozbycia się Hannibala jako człowieka niebezpiecznego dla republiki. Sklepy czy mieszkania osób związanych z Barkidami stawały się coraz częściej ofiarami pożarów, a oni sami byli zagrożeni napadami zamaskowanych nożowników nasyłanych prawdopodobnie przez Hannona i jego popleczników.


*I wojna punicka = I wojna latyńska

 

Zemsta Dydony - Odcinek 6 - Upadek Palatynatu

Rzymianie pomału tracą grunt pod nogami, w dosłownym znaczeniu​

Palatynat razem z Awentynem pod dowództwem Tytusa Kryspusa i Katona twardo stawiał opór, co prawda okupili to dużą daniną krwii, cel jednak jakim było utrzymanie Palatynatu został osiągnięty. Również odcięci na Wiminale i Kwirynale ludzie Scypiona stawiali stanowczy opór odpierając raz po raz ataki greków, libijczyków czy Numidów.


Podczas oblężenia miasta podczas narady dowództwa wojsk sojuszniczych w namiocie Hannibala, do obozu przybył wysłannik z Kartaginy z specjalnym listem od Rady Starszych. List odebrał Mago, ponieważ Hannibal w tym czasie razem z Maharbalem szukali słabych punktów w rzymskich fortyfikacjach.
Czytając list Mago zaczął nagle wykrzykiwać na cały głos całą wiązankę wyzwisk i przekleństw jakie mógł zaoferować mu fenicki język, widząc zdziwienie wśród towarzyszących mu ludzi Mago po chwili zastanowienie
- Ci zdziecinniali starcy żądają żeby Hannibal odpowiedział na zarzuty dotyczące wyimaginowanej próby zamachu stanu prowadzonej przez niego...
- Niedorzeczność- mruknął Himilkon - mogę się założyć o cały majątek, że za wszystkim stoi stary Hannon
- Carthalo poślij kogoś po mojego brata, w końcu tu o niego chodzi - powiedział pośpiesznie Mago, po czym zwracając się do reszty towarzyszy - sytuacja jest niezbyt dobra, jeśli Hannibal wyruszy przed sąd zostanie zapewne skazany, zaś jeśli się nie stawi to zostanie uznany za winnego i uznany za mąciciela pokoju...- nagle przerwał gdy do namiotu wszedł Hannibal
-Widzę że list nie jest zbyt optymistyczny - rzekł Hannibal widząc smętne miny towarzyszy, po czym spojrzał szybkim rzutem oka na list - cóż ... spodziewałem się tego już od dłuższego czasu dochodziły do mnie słuchy o coraz większych naciskach na rade ze strony Hannona, ale nie spodziewałem się że odważa się mnie oskarżyć...- po czym dodał po chwili - będziemy grać na zwlokę w tej sprawie dopóki nie rozwiążemy spraw na miejscu, Carthalo przygotuj bo to będzie twoje zadanie
- Jak rozkażesz panie - powiedział Carthalo

Jeden z taranów używanych podczas burzenia rzymskich ulic​

Wojska Hannibala na początku 212 p.n.e po nieudanych kolejnych szturmach przyjęły strategie burzenia kolejnych ulic i domostw prowadząc jednocześnie ostrzał z machin oblężniczych Archimedesa na miasto. Po kilku miesiącach walk i kolejnych serii wyburzeń udało się zdobyć Kartagińczykom wzgórza Celsius i Kwirynał, zaś wzgórze Wiminału prawdopodobnie już niedługo się podda.

Rycina nieznanego autora przedstawiająca Hannona​

Rada starszych w Kartaginie powoli zaczęła już tracić cierpliwość wysłuchując kolejne wymówki Hannibala i usprawiedliwienia ze strony Carthala by nie stawić przed sądem, Hannon zaś otwarcie głosił wyjecie spod prawa Hannibala i ludzi którzy go poprą, co po wielu sesjach udało mu się przeprowadzić korzystając z tymczasowego poparcia członków tzw. "bagna"*.

Kartagiński statek handlowy z przełomu III i II wieku przed naszą erą​

Ustawę tę wykorzystali właściciele ziemscy popierający działalności Hannona wytaczając szereg procesów osobom które wcześniej im się sprzeciwiały. Carthalo w czasie głosowania był nie obecny w mieście, gdyż poinformowany kilka godzin wcześniej razem ze stronnikami Hannibala odpłynął z Thapsus na statku do Kordoby.

Na wieść o wyjęciu spod prawa Hannibala, morale w armii stały się bardzo wojownicze, hasła by Hannibal stratował słoniami Hannona jak i całą Rade Starszych były bardzo popularne. Sam Hannibal odpowiadał wymijająco na tą sprawę głosząc potrzebę rozprawienia się raz na zawsze z Rzymską republiką, a dopiero później zastanawiać się co powinno się zrobić ze zgrają, która obecnie rządzi w mieście Dydony.

Wieść o podziale wśród swoich wrogów w Rzymie została przyjęta nieco z niedowierzaniem, w które jednak uwierzyli po przybyciu do miasta wysłannika Bomilkara proponującego pomoc w walce z Barkidami. Nadzieja jaka wtedy się ukazała została niestety zaraz brutalnie zabrana gdy doszła wiadomość, że kartagińska flota stacjonująca na Sardynii obaliła dowództwo Bomilkara i jego popleczników, wysyłających ich zakutych w łańcuchy wraz z posłańcem nad Tybr.

W Iberii Hazdrubal dzięki uprzedzeniu go przez Carthalo o sytuacji w Kartaginie szybkimi i krwawymi decyzjami pozbył się możliwego oporu w podlegających mu miastach wysłał też swych popleczników do Mauretanii i Numidii by pozyskać tamtejszych władców do sprawy swojego brata.

Płonący Rzym
​

Palatynat w czasie tych wszystkich wydarzeń trawił pożar jaki wywołały podpalone pociski z balist i katapult. Chaos jaki wtedy zapanował wykorzystał Hannibal atakując wrogie umocnienia wszystkimi pobliskimi jednostkami wypierając z łatwością Rzymian walczących w tym czasie z żywiołem. Wielu Rzymian wraz z rodzinami dostało się do kartagińskiej niewoli. Jedynie niewielka garstka ludzi, którymi dowodził Katon udało się wycofać do pobliskiej świątyni Janusa gdzie opierali się jeszcze kilka godzin, dopóki obrońcy w akcie desperacji podpalili świątyni ginąc w płomieniach. Mimo wysiłków o jakie postarało się dowództwo nie znaleziono martwego ani tym bardziej żywego Tytusa Kryspusa.

Nowy porządek na terenach półwyspu Apenińskiego​

Upragniony upadek Rzymu w końcu nastąpił. Dawne tereny rzymskiej republiki zostały podzielone miedzy sojuszników kartagińskich sami zaś obywatele miasta zostali rozesłani po targach niewolniczych całego świata śródziemnomorskiego. Zachowania porządku przy podziale rzymskich terenów miał pilnować, ku swemu niezadowoleniu, Mago.

Hannibal tymczasem przygotowywał całe lato swoją armię, zwalniając ze służby chcących wrócić do domów mieszkańców Italii jak i zaciągając młodych wojowników chcących walczyć pod komendą człowieka, który zburzył Rzym. Na początku listopada nowo zaciągnięte oddziały, razem z weteranami wojny z Rzymem, zaokrętowali się na statki w Ostii. Wyładowane w ten sposób statki wyruszyły w kierunku Afryki gdzie miał się rozstrzygnąć, spór jaki trwał od lat pomiędzy Hannonem a rodziną Barkasów.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 7 - Pokój, błogosławiony pokój ​

​

Wrzesień 212 p.n.e flota rady starszych zebrana na prędko została rozbita u wejścia do portu miasta Thapsus, gdzie dzięki stworzenia formacji klina ze statków Barkidzi z łatwością rozdzielili na dwie części wroga, następnie niszcząc z łatwością oddzielone floty wroga.

Po wygranej bitwie wojska z desantowały się w Thapsus, gdzie nieoczekiwanie mieszkańcy wydali zakutych w dyby dowódców miasta a sami mieszkańcy obiecali wierność Barkidom zobowiązując się jednocześnie do zaopatrywania armii inwazyjnej.

Październik 212 p.n.e. Senat Kartagiński
Obrady rady starszych odbywały się zgodnie z harmonogramem, jak zwykle rozpatrując sprawy błahe. Mimo tego spokoju można było wyczuć w powietrzu atmosferę strachu i zwątpienia z powodu nadchodzących wrogów. Sielankową atmosferę przerwało wtargnięcie do senatu postaci Hannona, który wrócił właśnie z Malty.
- Senatorzy ! Hannibal wylądował w Thapsus A wy co robicie ?!! Debatujecie... Zabił naszych przedstawicieli w tym mieście A wy co na to ? - omawiacie między sobą zbiory oliwki... z każdym dniem jest coraz silniejszy - A wy co ?!! omawiacie konsekwencje kapitulacji miasta... - w tym momencie jego słowa przerwał jeden z umiarkowanych przedstawicieli
- Hannonie, nie chcę sprzeciwiać się z twoją zasłużoną dla republiki postacią, lecz starcie z Hannibalem w polu może być naszym największym błędem. Jego weterani rozbiją z łatwością naszych niedoświadczonych poborowych i najemników, według mnie powinniśmy zastosować taktykę spalonej ziemi na jego drodzę. Jednocześnie próbując zablokować jego dostawy żywności z Sycylii.- przemówił Senator nieco podenerwowanym głosem senator
Hannon zareagował na te słowa wskazaniem owego człowieka swym przybocznym Numidom. Po chwili ci pochwycili senatora bez większych problemów. Cisza jaka nastąpiła przerwał Hannon mówiąc - Czas debat minął, teraz czas na działania. Od dzisiaj wprowadzam stan wojenny w mieście i przejmuję funkcję sufetów na czas zakończenia problemów z Hannibalem. - Te słowa wywołały wrzawę w senacie, którą uciszył Hannon wyciągając swój miecz z pochwy - Każdy sprzeciwiający zostanie uznany za zdrajcę republiki i zostanie rzucony lwom na pożarcie.

Hannon w Kartaginie na obradach rady wprowadził stan wojenny. Owe działania pozwoliły Hannonowi z całą energią zorganizować obronną armię, która w szybkim czasie osiągnęła liczebność 45 tyś.

decydujące starcie​

Bitwa nad rzeką Bagradas (maj 211 p.n.e.)

W roku 211 p.n.e. doszło do kolejnych walki Rzymian z Kartagińczykami na terenie Afryki Płn. Siły Hannona wynosiły 25 000 piechoty i 5 000 jazdy. Wspierane były przez Numidyjczyków króla Misagenesa w sile ponad 30 000 ludzi.

uzbrojenie najemników Ksantipossa​

Walki przyniosły jednak sukces Barkidom, którzy zmusili do wycofania się Hannończyków oraz Numidów. Po odbudowaniu sił i zebraniu ponad 50 000 wojowników pieszych i 10 tyś konnych Numidów, Hannon oraz Misagenes zdecydowali się wydać bitwę Hannibalowi nad Bagradasem. Wojska hannońsko-numidyjskie wzmocnione licznymi oddziałami nowo zaciągniętymi najemnikami greckimi dowodzonymi przez Ksantipossa rozbiły obóz na tzw. Wielkiej Równinie nad rzeką Bagradas. Tutaj też doszło do spotkania z armią Barkidzką, liczącą około 30 tyś piechoty oraz 7 tyś kawalerii wszelakiej narodowości i uzbrojenia.

Na lewym skrzydle Hannibal ustawił ciężkozbrojna kawalerie dowodzoną przez swojego starego przyjaciela, Maharbala. Na prawej części swojej armii ustawił z kolei głównie lekkozbrojnych Numidów dowodzonych przez Himilkona. Sam zaś w centrum, razem z bratem Magonem, nadzorował zgodność działania piechoty ze swoim planem.

Hannończycy w szyku bitewnym​

Bitwę rozpoczął atak jazdy Maharbala na zgrupowanie Numidyjczyków, którzy zmuszeni zostali do wycofania się. Równocześnie wojska Himilkona uderzyły na skrzydła gdzie znajdowali się greccy najemnicy Ksantipossa. Po wyparciu wojowników Ksantipossa, kawaleria Himilkona jak i piechota Hannibala okrążyła przebywających w centrum Kartagińczyków Hannona, których wycięto w pień. Korzystając z zaangażowania Barkidów w walkę z mężnie walczącymi Hannończykami, Misagenes wraz ze swoimi wojskami opuścił pole walki. Król Numidyjczyków niedługo potem rozpoczął rozmowy pokojowe z Hannibalem. Hannon zaś ranny dostał się do niewoli co nie wróżyło mu nic dobrego...

​

Parada zwycięska wojsk Hannibala w Kartaginie​

Siły Hannończyków w mieście były w porównaniu z armią Hannibala nieliczne - składała się głównie z libijskich rekrutów i greków Ksantipossa, którym udało się wycofać z przegranej bitwy nad Bagradassem. Mimo to obrońcy nie poddali miasta przez dobre dwa tygodnie odpierając szturmy ze strony Barkidów. Dopiero dzięki amnestii dla żołnierzy, którzy stanęli po stronie stronników Hannona, jak i obietnica wypłaty zaległego żołdu grekom Ksantipossa, najemnicy poddali miasto. Podczas wchodzenia do miasta setki mieszkańców witało żołnierzy Hannibala, którzy przywrócili honor Kartaginie, rozwiązując raz na zawsze rzymski problem jak i kończąc despotyzm właścicieli ziemskich. Hannibal wkroczył do miasta w złotym rydwanie prowadzonym przez dwa iberyjskie rumaki, w ślad zaś za nim Hannon podążał w swoistej "drodze krzyżowej" podczas, której jego osłabiony ranną organizm zmarł z wycieńczenia.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 8 - Rządy Hannibala - część 1


drzewo genealogiczne Barkasów. Czyżby Kartagina miałaby zostać na powrót królestwem ?​

Za swoją tymczasową siedzibę Hannibal obrał pałac Hannona o wielkim przepychu i ciekawym umiejscowieniu na wzgórzu kartaginy - Byrsy. Zaraz po objęciu władzy Hannibal ściągnął do nowego pałacu swoją iberyjską małżonke - Imilcar oraz swoich dwóch synów-bliźniaków Adonnibala i Adherbala urodzonych tuż po jego wyprawie do Italii, teraz zaś chłopców w wieku 8 lat

Hannibal, mimo namów ze strony Himilkona czy Maharbala, pozostawił instytucję rady starszych, poszerzając jednak znacznie jej skład i pozbywając się z niej ludzi wcześniej głośno popierających Hannona. Zaraz na początku swego panowania wymógł na radzie zatwierdzenie jego wyboru na dożywotniego sufeta, z założeniem jednak że jest to stan wyjątkowy .

Zarekwirowane ziemie właścicieli ziemskich zostały albo rozdane weteranom wojen hannibalskich lub co zdarzało się cześciej - rozdawano libijczykom, którzy wcześniej uprawiali tą ziemie jedynie jako dzierżawcy.

Żołnierze i Kupcy - dwie warstwy społeczne, którym objęcie władzy przez Hannibala dało obfite plony​

Hannibal opierał się w swych rządach na dwóch filarach - jednym z nich była armia, która gotowa była bez zastanowienia wskoczyć za swym wodzem w ogień, drugim zaś byli kupcy, których faworyzował nowy władca Kartaginy od zawsze w sporach z właścicielami ziemskimi. Dopóki obie grupy popierały jego działania Hannibal mógł trzymać się pewnie "cuglów" władzy nad Kartaginą

Edykty, prawa czy ogłoszenia wydane przez nowe władze rosną.​

Ciekawą formą wzmocnienia zarówno swej władzy jak i próba zreformowania nieco skostniałego systemu kartagińskiej repubuliki był pomysł stworzenia obywatelstwa kartagińskiego, które mogli mieć nie tylko rdzenni fenicjanie ale również żołnierze, którzy będą stale służyć w armii przez 20 lat. Po skończeniu zaś służby, oprócz nagrody jakim było obywatelstwo, otrzymywali ziemie w której z cześć dziedzictwa Barkidów [ początkowo głównie w Iberii ].

Obywatelstwo kartagińskie
-dawało możliwość uczestniczenia w miejscowych wyborach urzędników wiejskich, miejskich czy dzielnicowych
-prawo bycia wybieranym na wszystkie urzędy
-zaciąganie się do korpusu oficerskiego w armii
-odpowiadanie za przestępstwa przed kartagińskich sądem
, pomijając prawa miejscowych.
-pozwalało na udział, bez pośredników, w handlu dalekomorskim.

Obywatelstwo kartagińskie można było nabyć poprzez
-rodzica, który posiadał obywatelstwo kartagińskie.
-służbe 20-letnią w armii Kartaginy.
-nadanie obywatelstwa przez suffeta.

Oprócz obywatelstwa Kartagińskiego, które bez problemu zdobyła jedynie klasa wyższa oraz bardziej majętna klasa średnia miasta Kartaginy, stworzono obywatelstwo fenickie przysługujące fenickim mieszkańcom imperium, którymi byli głównie kupcy i rzemieślnicy w miastach, mimo że było sporo uboższe niż obywatelstwo pierwszej kategorii dawało możliwość
- uczestniczenia w miejscowych wyborach urzedników wiejskich, miejskich czy dzielnicowych
- udziału, bez pośredników, w handlu dalekomorskim.
- zaciąganie się do korpusu oficerskiego w armii

Co prawda ustalaniu nowych zarządzeń zajmujące rządzących, jak i ludność zadowoloną z okresu pokoju, niepokoi jedna rzecz - buta jaką się charakteryzuje od jakiegoś czasu król Misagenes. To zachowanie może zapowiadać kolejny konflikt w jakim Kartagina zostanie zmuszona wkroczyć swoją armią.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 9 - Rządy Hannibala - część 2



Niedługo i Kartagina będzie posiadała tak obszerną bibliotekę, jak ta tutaj w Aleksandrii​

W czasie reform ustroju Kartaginy, do pałacu Barkidy przybył sędziwy już Archimedes wraz ze swymi uczniami. Pojawienie się tego genialnego człowieka było dosyć niespodziewane, jednak jak się później okazało,został wygnany z rodzimych Syrakuz przez nowego władce miasta - Filona. Archimedesowi i jego towarzyszom po kilku dniach przebywania w pałacu została zaproponowany nadzór nad stworzeniem instytucji mającej odgrywać role ptolemejskiego Muzejonu, dostał także propozycje nadzoru edukacji synów Hannibala - Adonnibala, Adherbala i w przyszłości niedawno narodzonego, Hamilkara.
Archimedes po chwili namysłu zgodził się na oba pomysły, zaznaczając jednak, że Hannibal nie będzie się narzucał swojego zdania w badaniach prowadzonych na terenie instytutu [ później zwanym często Archimediomem ].

Złoto i przyprawy - towary po które ciągną do dalekiej afryki coraz większe rzesze Kartagińczyków​

Pokój pozwolił na ponowną dominacje Kartagińczyków w handlu w zachodniej części morza śródziemnego, a nawet po za nim, o czym świadczy chyba najlepiej stałe wyprawy morskie eskadr statków handlowych na tereny późniejszego imperium Wagadou* w celu zakupienia tutejszej egzotycznych przedmiotów. Co prawda nieznane prądy co jakiś czas porywały w kierunku oceanu kartagińskie statki, jednak zyski jakie Fenicjanie otrzymywali na tych ryzykownych wyprawach tylko wzmagały ich wyprawy. Z czasem na tych terenach powstała kolonia kupiecka żyjąca z pośrednictwa pomiędzy miejscowymi a kupcami.

Chłopcy mimo usilnych starań Archimedesa i innych nauczycieli nie byli zbyt pilnymi uczniami, zamiast ślęczeć nad papirusowymi zadaniami czy czytać dzieła antycznych mistrzów tragedii woleli jednak lekcje fechtunku czy słuchać dokonań ojca w jego opowiadaniach. Na dworze Hannibala walczyły ze sobą stronnictwa zarówno Adonniballa i Adherbala, każde z nich próbując zaszkodzić drugim. Cichej wojnie na dworze ucięła łeb decyzja wybrania na swego następce Adonnibala przez Hannibala. Oprócz porażki jaką ponieśli wtedy stronnicy Adherbala wywołało rozłam w rodzinie sufeta, gdyż jego żona Imilcar zareagowała na to z wyraźnym niezadowoleniem, ponieważ sama by wolała by to Adherball objął insygnia następcy, awantura jaka z tego powodu wynikła stała się przyczyną opuszczeniem przez Imilcar wraz z Adherbalem domu ojca. Jednak mimo podziału jaki nastąpił wśród bliskich braci, ci nie ukazywali tego wobec siebie, a być może po prostu Adherball pogodził się z wizją bycia jedynie podporą w przyszłych rządach brat .

W Italii mimo końca wojny nadal płynie krew strumieniami, wszystko za sprawą Magona, który podjudza jednych przeciw drugim, niczym gladiatorów na arenie - na śmierć i życie.​

Mago nadzorując po cichu kartagińskie interesy w Italii przez kolejne lata podburzał jednych przeciwko drugich wspomagając ambitnych dowódców czy przekupując łasych na podarki mieszczan. Taka polityka wobec byłych sprzymierzeńców miała swoje zarówno zalety jak i wady. Z jednej strony uniemożliwiało to powstaniu jakiegoś większego związku italskiego co było napewno po myśli Kartaginy, z drugiej strony jednak wywoływało to powoli nienawiść do niegdysiejszych kartagińskich wyzwolicieli. Jednak w ówczesnym czasie najbardziej realnym zmartwieniem Kartaginy byli libijscy Nasamończycy, koczujący na terenach pomiędzy lagidzką Cyrenejką a miastami podporządkowanymi Kartaginie.
Samo ich sąsiedztwo nie było problemem, jednak ci libijscy barbarzyńscy wiedząc o protekcji jaką ich otacza Egipt śmiało łupili miasta i wioski przygraniczne. Pewnego razu odważyli się nawet szturmować Leptis Magnę [ największe miasto na tych terenach ] czemu jednak skutecznie przeciwstawił Gulussys - niedawno mianowany namiestnik tych terenów.

Nasamończycy sprawiają coraz większe problemy​

Pałac Sufeta, Kartagina
- Witam wszystkich przybyłych na zebranie - rozpoczął uroczyście zbliżający się do 50-siątki Hannibal- Jak zapewne wiecie w niedługim czasie Gullusus razem z Maharbalem wyruszą z kampanią odwetową na Nassamończyków by ukrócić ich łupieżcze rajdy na miasto Leptis Magna...
-Ale nie jesteśmy pewni jak podejdą do tej sprawy Lagidzi - wciął się w słowa ojca 17 - letni już Addonnibal. - dlatego zostanie ogłoszony stan alarmu w pobliskich garnizonach, z kolei armię ma cofnąć wszelkie przepustki by dysponować możliwie jak najszybciej pełną siłą bojową.
-Właśnie - powiedział nieco z nutą złości w słowach - dodatkowo zarządzam zorganizowanie nowego zaciągu do armii by mieć odpowiednią silę do wyparcia egipskiej armii w razie jej wkroczenia na ziemie Kartaginy, jakieś pytania ?
-Tak - odpowiedział Carthalo - są przeprowadzone jakieś kroki by poprosić Seleucydów o pomoc w razie konfliktu ?
-Niestety - odpowiedział Mago - Antioch uważa, że nie powinien mieszać się w ten konflikt otwarcie z powodu Partów jacy napierają od wschodu na jego państwo.
-Jeszcze jakieś kwestie do wyjaśnienia ? - po czym dodał po chwili Hannibal - Nie ? w takim razie zarządzam koniec narady, możecie się rozejść do swych zajęć.
Zanim jednak wszyscy wyszli Hannibal złapał za ramię swego syna - Musimy coś o czymś porozmawiać - zaczął nieco formalnie przekazywać wiadomość - jako że jesteś moim następcą, i jako, że osiągnąłeś wiek męski, moją powinnością jest znaleźć ci godną ciebie żonę, i właśnie dlatego musisz kogoś poznać.
Adonnibal nieco ze skwaszoną miną - Jak uważasz ojcze...



*terytorium dzisiejszej Ghany, Mali

------------------------------------------
de Ptysz -dziękuje
kamil 3212 - w google grafice znalazłem ten obrazek - niestety nie pamiętam jaką frazę wtedy wpisałem

 

Zemsta Dydony - odcinek specjalny - Sytuacja w basenie morza śródziemnego w 201p.n.e.

zachodnia afryka północna i iberia ​

Długoletni konflikt w jaki wdała się Kartagina umożliwiła zjednoczenie większości plemion pod swym berłem przez króla Misagenesa, obecnie zaś Misagenes stara się ocieplić stosunki z nowymi kartagińskimi władzami, patrząc jednak jednocześnie łapczywie na niezależną jeszcze Mauretanię.

Hazdrubal przez cały okres wojen swego brata najpierw w Italii, a później w Afryce, wiernie strzegł Iberii przed zarówno iberyjskimi plemiona, rzymskimi konsulami [takimi jak starszy Scypion] czy przed Gadiryjskimi głupcami popierającymi działania Hannończyków. Obecnie dzięki jego przezorności kartagińska Iberia jest terenem na tyle spokojnym by poszerzyć dziedzictwo Dydony na pobliskie tereny. Większe plemiona jakie warto odnotować to Luzytanie i Kantabrowie jednak kwestią czasu jest zakończenie ich niezależności

wschodnia afryka północna ​

Potęga w tym regionie jest Egipt który pod władzą dynastii Ptolomeuszy udało się umocnić swoje granice jak i poszerzyć swoje tereny aż do II katarakty, dzięki podbojowi państwa Kuszytów. Oprócz Egiptu w regionie występują także państewka plemion libijskich ze szczepów Nasamończyków jak i Marmarydejczyków, jednak kwestią czasu jest ich niezawisłość z powodu ekspansji pobliskich państw - Kartaginy i Egiptu

Mezopotamia​

Potęgą w tym regionie nadal jest Monarchia Seleucydów, która pomimo przegranej wojny z Egiptem nadal jest groźnym imperium, próbując co jakiś czas zjednoczyć dawne imperium Aleksandra. Po przegranej wojnie przeciwko koalicji państw Egipt-Partia-Pont syn zmarłego Seleukosa - Antioch - podbił Partię a Pont rozbił przy pomocy sojuszu z Macedonią, z terenów zaś dawnej Medii, podbitej razem z reszta państwa Arsacydów, stworzył państwo zależne powiązane ścisłym sojuszem z Monarchią.

Azja Mniejsza ​

Tereny Azji Mniejszą są prawdziwym kotłem w którym do końca nie wiadomo kto zdobędzie przewagę nad resztą. Południową część obejmują w zarząd Ptolemeusze, zachodnie wybrzeże zaś jest podzielone pomiędzy Pergamon Attalosa, archonta podległego Seleucydom jak i Bitynię, która niedawno podbiła tereny starej greckiej koloni - Bizancjum. Na wschód od wybrzeża swoim państwem rządzi Mitrydates, który mimo udziału w zwycięskiej koalicji anty-seleudzkiej, nie jest pewny utrzymania swej korony, wszystko za sprawa Macedonii, która zaczeła od pewnego czasu łapczywie patrzeć w tą stronę świata.

Kaukaz​

Na Kaukazie głównym mocarstwem regionalnym jest Armenia rządzona przez władców z dynastii Orontydów, stosują oni wszystkie możliwe chwyty jakie mają do dyspozycji by osłabić Seleucydów, ostatnimi czasy co prawda Antioch mocno poturbował Armenię niszcząc ziemie i miasta jak i zabierając kilka miasteczek przygranicznych, lecz Ormianie z całą pewnością oczekują tylko na jakieś potkniecie Antiocha by spróbować odzyskać swe ziemie i utopić greków w ich krwi.

Oprócz Ormian warto wspomnieć o Iberach-kaukaskich oraz ich pobratymcach Kolchidyjczykach, co prawda na razie są odcięci od świata murem jakim są armeńskie armie, jednak niedługo może się to zmienić. Obok nich osiedlił się także Sarmacki szczep Achajów stale sprawiający kłopotów swym sąsiadom.

Królestwo Bosforskie
​

Ostatnimi czasy greccy mieszkańcy tych terenów zostali wyparci z cześć swych ziem przez wojowniczych Roksolańczyków. Mimo tego jednak można powiedzieć, że na tych terenach istnieje pat miedzy obiema stronami bo Roksolanie nie mogą sobie pozwolić na dobicie przeciwnika ostatecznie ze względu na hordy kolejnych Sarmackich szczepów raz po raz nawiedzających ich tereny, grecy z kolei są za słabi, jak na razie, by odbić swoje ziemie.

Grecja i Italia​

Grecja
Filip Antygonid dzięki zwycięskim wojnom z sojuszem Epirsko-Etolskim przyłączył te państwa do swych włości. Jednocześnie starał się ocieplić stosunki z Ligą achajską chcąc zapewnić sobie pokój z ich strony podczas jego wyprawy do Azji mniejszej. Obecnie Macedonia jest napewno gotowa do rozprawienia się z wrogami jacy staną na drodze do aspiracji Antygonidów.
Wspomniana Liga Achajską zmieniła się sporo od czasów Arastosa, obecnie jest monarchią legitymującą się oficjalnie na podstawie delfickiej wyroczni, która nakazała wprowadzić boży porządek na terenach Ligi przez obecnego władcy - Aristomachosa z Teryd. Sparta, która uznała to za świętokradczy zamach została pobita w bitwie pod Mantineją i włączona w struktury nowej monarchii
Na wodach morza śródziemnego można zauważyć jeszcze cichą działalność dwóch niezależnych jak dotąd republik greckich - Krety i Rodos jednak muszą one cały czas lawirować miedzy hellenistycznymi potęgami by utrzymać swoją niezależność.
Z Barbarzyńskich plemion jakich znajdują się całe dziesiątki na północ od Macedonii warto wspomnieć o Ilirach rządzonych przez króla Prinnesa, Iliryjczycy w przeciwieństwie do swych pobratymców przyjęli greckie wynalazki jak i system rządzenia w którym władca jest namiestnikiem bogów na ziemi, co prawda na granicy z Macedonią dochodzi często do łupieżczych rajdów z obu stron to jednak raczej nie zanosi się szybko na wojnę pomiędzy tymi krajami

Italia
Po zburzeniu Rzymu w Italii nie ma hegemona, który by zastąpił role Rzymu. Sytuacji tą wspierają Kartagińczycy, szczególnie aktywny jest tutaj Mago, który stał prawdopodobnie za obaleniem rządów Tarkwiniusza w Etrurii przez nieznanego wcześniej Tyberiusza Kwintusa. W związku Samnickim tymczasem Gajusz Poncjusz oddał władze w stworzony przez siebie senat a sam zaś usunął się ze sceny politycznej co prawda istnieją niejakie pogłoski o wpłynięciu na jego decyzje Mago ale napewno są fałszywe.
Związek Wielkiej Grecji podobnie jak przed rzymską agresją ma ustrój republikański, w którym główną role odgrywała rada pięćdziesięciu zajmowana w dużej mierze przez środowiska kupieckie. W Syrakuzach, które dzięki wojnie z Rzymem dostały tereny Messyny doszło do przewrotu w którym zginęła cała rodzina królewska. Władze po Hieronowym trupie otrzymał dowódca jego armii Filon Proktyda opierając swoją władze głównie na najemnikach, którzy czują się bezkarni w mieście za jego rządów.
Kartagińskie posiadłości na Sardynii, Korsyce i Sycylii znajdowały się w stanie względnego pokoju, który strzegł młodszy brat Hannibala - Mago, ze swojej posiadłości w Panormus, patrząc jednak uważnie na kolejnych władców Italii i ich aspiracje

Celtia
​

Celtią - Kartagińczycy nazywali tak tereny Celtyckie znajdujące się za Pirenejami jak i również tereny niziny padońskiej [ rzymianie nazywali te tereny galią przedalpejską ] gdzie obecnie plemiona Allobrogów, Bonnończyków czy Mediolańczyków zajmujące niegdysiejsze rzymskie prowincje. W Celtii właściwej [ rzymska terminologia - Galia zaalpejska ] Na razie nie widać większych oznak dominacji jakiegoś jednego plemiona nad całą Celtią. Na pewno jednak plemiona, które są regionalnymi mocarstwami wśród Celtów są Lemowicy jak i Paryzjanie którzy podporządkowali sobie pobliskie plemiona. Wartym odnotowania jest także fakt że germańscy Eburowie rządzeni przez Amalaryka podporządkowali sobie pobliskie plemię celtyckich Nerwiów.
Oprócz Celtów na tych terenach warto wspomnieć o greckiej Massalia - związanej wcześniej z Rzymem, teraz jednak zdana jedynie na własne miecze, włócznie i tarcze w napadach z Celtyckimi łupieżcami.



----------------------------
- Holmes - dzięki

 

Zemsta Dydony - Odcinek 10 - Kraina Faraonów

kartagińska dominacja w Iberii​

W czasie przygotowań do odwetu na Nasamończykach, w Iberii Hazdrubal kończył właśnie kampanie przeciwko Kantabrom i Luzytańczykom, przyłączając ich tereny do swojego namiestnictwa

Mago zmarł, a na półwyspie italskim znowu zaczyna się robić gorąco​

Przygotowania do wojny jakie rozpoczęły się w całej Afryce skutecznie powstrzymała zabójstwo brata Hannibala - Magona, przez zamaskowanego bandytę. Śmierć ta wstrząsnęła władcą republiki aż tak, że plany kampanii zostały odłożone na przyszłość. Z rozluźnienia łańcuchu jakim był Mago wraz ze swoją siatką wywiadowczą dla Italii, skorzystały miasta-państwa i plemiona powstałe na gruzach republiki rzymskiej, rzucając się sobie do gardeł. Potwierdzeniem tej tezy okazały się wojny pomiędzy Etruskami a Bonończykami oraz starcie pomiędzy Massalią a liguryjskim plemieniem Allobrogów.
W pierwszym starciu etruskie wojska Tytusa Kwintusa wpadły w zasadzkę w lesie nieopodal Bononi. W wyniku czego ten pod groźbą utraty życia zrzekł się praw do Umbrii. Z kolei Massalijczykom udało się podporządkować Allobrogów poprzez postrach jaki wywołało zniszczenie przez Greków głównego grodu Allobrogów - Genui.

czas buty Nasamończyków właśnie się zakończył ​

Do wznowienia przygotowań do wojny z Nasamończykami nakłoniły sufeta dopiero po kilku miesiącach Adonnibal.
Na czele wyprawy ku Nasamonii wyruszyli dwaj dowódcy - Fenicjanin Paltiball oraz Numida Gulussys.
Do wyprawy zebrano ok 30 tyś ludzi. Tak duża liczba wojska miała na celu powstrzymać chęć dołączenia do konfliktu ze strony Egiptu jak i przestraszyć koczownicze plemię. Mimo prób oporu już w ciągu miesiąca wojska spod znaku Dydony zajęły wszystkie ważniejsze miasta dokonując formalnego przyłączenia tego terytorium do Kartaginy

Ptolemeusze zaczynają tracic grunt pod nogami​

Brak reakcji na zajęcie państwa Nasamończyków przez Kartagińczyków wśród Egipcjan było spowodowane najazdem plemion z płw. arabskiego na terytoria egipskiej Celesyrii.

Problemy jakie napotykały ostatnimi czasy monarchię Ptolomeuszy wyczuł spostrzegawczy Antioch czego niejako skutkiem jest propozycja sojuszu z jego strony. Chęć osłabienia egipskiej potęgi była głównym z powodów dzięki , którym wspierały kartagińską racje stanu dążąca do rozstrzygnięcia siłowego sporu z Ptolomeuszy. Innym powodem były pomysły, bardzo rozpowszechnione wśród kartagińskich polityków jak i u kapłanów, wyzwolenia spod obcych rządów miast Fenicji, skąd jak wiadomo pochodzą założyciele takich starożytnych miast jak Kartagina, Thapsus czy Panormus.

Punktem zapalnym, który rozpoczął wojnę, było przybycie do kartagińskiej metropolii poselstwa od greckich przedstawicieli miast Cyrenajki, niezadowolonych z rosnących podatków, których żądała Aleksandria. Najbliżsi współpracownicy Hannibala wraz z nim uznali to za znakomity pretekst do wszczęcia wojny, do którego niezwłocznie przystąpili wysyłając posłańców do dowódców przygranicznych. Wysłano także posłańca na dwór do Antiochii by wymusić na Seleucydach respektowania sojuszu.

Egipska armia ​

Wojska lądowe jak i niedługo później morskie z Hannibalem i Adonnibalem na pokładzie poruszały się wzdłuż wybrzeża podążając do Cyrenę. Antioch po tygodniu namysłu przystąpił do wojny z Egiptem licząc na wykrojenie sobie azjatyckich posiadłości. Aż do Cyreny greccy mieszkający na tych terenach podchodzili obojętnie do nowych władców, dopiero załoga Cyreny postanowiła bronić miasta aż do przybycia posiłków. Wbrew jednak wszelkim przewidywaniom do wojny po stronie Egiptu przyłączyły się greccy italscy rodyjscy jak i kreteńscy, którzy prawdopodobnie czuli się zagrożeni pozycją jaka Kartagina uzyskała pod rządami Hannibala. Oprócz tego do wojny przyłączyli się nowi sojusznicy Egiptu, którzy chcieli zapobiec zbytniemu wzrostowi potęgi Seleucydów, Macedonia i Pont

Królestwo Pontu i jego armię przechylają zwycięstwo w Azji mniejszej na stronę Egiptu ​

Dołączenie do wojny Pontu pomogło w znaczący sposób Egiptowi, który mógł na jakiś czas przestać martwić się zagrożeniem ze strony Seleucydów w Azji Mniejszej, gdzie pomimo starań tamtejszego namiestnika większość miast trafiła w ręce wroga.

Achajowie i ich ofensywa​

Pomoc w walce z Macedonią przyszła niespodziewanie ze strony Achajów, którzy uznali to za dobry moment na uwolnienie spod Macedońskiego jarzma greków z północy. Po początkowych sukcesach jakimi było wyparcie Macedończyków z Etolii i Tesalii, nastał czas gdy to Macedonia odzyskała inicjatywę zdobywając podstępem grecki Korynt.

Aleksandria zdobyta​

Cyrena przeszła w ręce Kartagińczyków podstępem - Gulussys przekazał za pomocą szpiega radzie miasta, że jeśli miasto się podda to mieszkańcy jak i ich mienie zostanie oszczędzone przed grabieżą, na co ci przystali otwierając następnej nocy bramy do miasta. Zaskoczony garnizon, który został otoczony w koszarach miasta, mimo beznadziejnej sytuacji nie chciał się poddać. Numidyjski dowódca kazał podpalić budynek, w którym byli zgromadzeni oporni. Krzyki konających zagłuszany dźwięki wydawane przez ogień. Po uzupełnieniu zapasów armia kartagińska podążała w kierunku Aleksandrii nie spotykając żadnych wrogich oddziałów, podczas marszu przez pustynie nieocenione byli libijscy przewodnicy z plemienia Marmaridów. Kartagińczycy przybyli pod mury Aleksandrii na początku września, miasto choć monumentalne i piękne było niemal opustoszałe co było spowodowane, jak się dowiedzieli u miejscowych libijczycy, tym że faraon wraz z armią wycofał się do Syrii. Mieszkańcy zaś w większości uciekli z miasta spodziewając się grabieży miasta przez zdobywców.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 11 - Prominentny więzień

​

Mimo zdobycia Aleksandrii - stolicy Monarchii Ptolemejskiej - do całkowitego zwycięstwa w wojnie było jeszcze daleko. Ptolemeuszowi udało się przekonać do dołączenia po swojej stronie greków z Wielkiej Grecjii oraz Etrusków. Kartagińczykom udało się natomiast przeciągnąć na swoją stronę Massalijczyków.Niestety Masalijska pomoc nie zdała się na wiele - Etruskowie nauczeni rozwagi w czasie wojny z Celtami, pobili Greków pod Segestą i odebrali im Ligurię

Etruskowie w Iberii ​

Etruskowie niedługo potem naciskani przez Egipcjan do rozpoczęcia realnej wojny z Kartaginą, na lato roku 195 p.n.e. pod dowództwem Lucjusza Licyniusza Sceavoli przeprawiły się na statkach do Kartagińskiej Iberii. Siły Etruskie odznaczyły się w Iberii zdobywając szybkim marszem wiele miast przygranicznych.

Macedońska dominacja trwa
​

W Grecji siły związku Achajskiego zostały rozbite w wielkiej bitwie pod Cheroneą gdzie Macedończycy( jak niegdyś ich przodkowie ) pobili greckich kuzynów z południa. Filip Antygonid w traktacie pokojowym z Achają zrobił z niej państewko ograniczone do jedynie Achaji właściwej, resztę zaś miast związkowych włączył do Macedonii.

Sycylia na razie stracona​

Z kolei greccy italscy wykorzystali zajęcie Kartagińczyków na innych frontach, zajmując kartagińską część Sycylii. Dalsze ich działania powstrzymało jednak rozbicie greckiej floty w cieśninie Meseńskiej.

Egipska flota uciekła z Fenicji niemal w ostatnim momencie​

Egipska flota ( a raczej jej resztki ) jakim udało się wypłynąć z Aleksandryjskiego portu unikając pościgu kartagińskich "piątek". udała się do egipskich portów w Fenicji. Na początku roku 194 p.n.e. kiedy egipska flota odzyskała możliwości ofensywne a Seleucydzi są już bliscy zajęcia fenickich portów. Ptolemeusz chcąc uniknąć dostania się w ręce wroga, uznał że powinien przenieść wojnę na grunt wroga - kartagińską Afrykę. W planach flota pełna egipskich falangitów miała dopłynąć do zachodniej Sycylii gdzie uzupełniłaby zapasy jak i szeregi, skąd wyruszy ku Kartaginie. Jak to jednak bywa w życiu - nie zawsze plany pokrywają się z rzeczywistością

Bitwa morska, prawdopodobnie ostatnia operacja wojskowa ze strony Egiptu w tej wojnie​

Cały plan przebiegał prawidłowy dopóki u wybrzeży Sycylii burza jaka się rozpętała zniosła flotę aż do wybrzeży Iberii. Jakby tego było mało flota ( dowodzona przez Hannibala ) dopadła Egipcjan nieopodal portu Nowej Kartaginy. Walka jaka niedługo później rozgorzała na morzu była wysoce jednostronna - wymęczona sztormem i zniszczeniami egipska flota próbowała prowadzić walkę z kartagińskimi piątkami, jednak z mizernym efektem. Pierwsze okręty zostały staranowane przez dzioby "piątek". Kolejne zaś stały się celem ostrzału z amfor pełnych jadowitych węży i skorpionów. Panika jaka wtedy wybuchła na egipskich okrętach bardzo ułatwiło Kartagińczykom dokonanie abordażu, który ucementował losy bitwy.
Wśród wielu jeńców jacy wtedy dostali się do niewoli był także Ptolemeusz. Początkowo próbował podszywać się jako jeden z wioślarzy, jednak został wydany przez swoje ręce nieskalane nigdy pracą.

Kapitulacja Egiptu i podział jego ziem między zwycięzców. ​

Katastrofalny los jaki spotkał wyprawę Ptolemeusza wraz z uwiezieniem jego samego, doprowadził Egipt do rozmów pokojowych z wrogimi mocarstwami. Co prawda nie oznaczało to końca wojny, ale pokonanie Egiptu znacznie zbliża datę końca konfliktu. Tereny przybrzeżne Cyrenajki, o które wybuchła wojna, dostały się Kartaginie, Seleucydzi otrzymali zaś tereny Cylicji oraz Fenicji. Oprócz tych dwóch państw na przegranej Egiptu zyskali także inni. Marmaridzi podporządkowując sobie tereny pustyni libijskiej, z kolei nubijscy Kuszyci wywołali powstanie przyłączając do swoich włości ( oprócz terenów zamieszkiwanych przez Nubijczyków) także takie miasta jak starożytne Teby.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 12 - Koniec zmagań

Sztandary Kartaginy ponownie powiewają nad Italią​

Po upadku Egiptu nadszedł czas na nauczkę dla sprzymierzeńców Egiptu. Pierwsi mieli się o tym przekonać grecy z Magny Greacii, flota miasta Dydony pojawiła się na przyległych akwenach już kilka miesięcy po upadku Egiptu. Żołnierze kartagińscy Gullusysa w liczbie 20 tysięcy wyładowani nieopodal miasta Heraklei, zostali gorąco przywitani przez greckich hoplitów i pełtasów dowodzonych przez stratega Nikona. Bitwa jaka się odbyła była krótka i krwawa - podczas wymiany ciosów pomiędzy formacjami piechoty obu stron, kawaleria z Numidyjskim dowódcą na czele rozbiła z zaskoczenie greckich pełtasów i zaatakowała od tyłu walczących już hoplitów greckich. Większość greków została wybita a resztki jakie przeżyły pouciekały do ufortyfikowanych miast.

"Biada zwyciężonym" ​

Rozbicie armii Wielkiej Grecji pozwoliło na bezproblemowe odcięcie od dostaw ważniejszych greckich miast. Dało to niedługo potem efekty w kapitulacji kolejnych miast. Widząc beznadzieje dalszej walki geruzja głównego miasta Wielkiej Grecji - Tarentu zgodziła się na żądania kartagińskiego posła. Mianowicie Tarent zrzekał się protekcji nad miastami Brucjii i Lukanii
oraz zobowiązał się do płacenia corocznego haraczu Kartaginie.



Po grekach przyszedł czas na Etrusków, Gullusys po zapewnieniu przez Samnitów neutralności, a nawet pomocy z zaopatrzeniem jego armii na terenach etruskich, wyruszył ku ruinom niegdysiejszego Rzymu gdzie rozbił tymczasowy obóz. Etruskowie mimo informacji od swych greckich szpiegów, nie byli przygotowaniu na odparcie wroga. Kolejne miasta( wiedząc, że szansa przybycia odsieczy jest znikoma ) kapitulowały przed Numidyjczykiem bez walki. Etruskie wojska pustoszące od jakiegoś czasu tereny Iberii przypirenejskiej usłyszawszy o zagrożeniu ojczyzny próbowało się przebić Galią do ojczyzny. Jednak Galowie przez których tereny maszerowali, postanowili zabić niechcianych przybyszy zaskakując ich obóz w nocy i wybijając Etrusków do nogi.
Brak jakichkolwiek szans na odsiecz zmusiło króla Etrusków broniącego się do tej pory w Volsinii, do kapitulacji miasta. Warunki nie były jednak zbyt ciężkie - Etruria została obłożona jedynie trybutem ,który nie był co prawda niski, ale za to Kartagina nie mieszała się w sprawy wewnętrzne Etrurii.

Nie tylko Kartagina wygrała na tej wojnie
​

Podporządkowanie półwyspu Apenińskiego uciszyło dotąd aktywną lobby propokojowe, gdyż do tej pory różnego rodzaju eskadry różnych nacji jak i piraci łupili statki handlowe na czym tracili głównie kupcy. Obecnie jednak ponownie zapewniono bezpieczeństwo handlarzom na morzu. Na wschodzie tymczasem Seleucydom udało się rozbić sojusz pontyjsko-armeński zabierając obu krajom prawie polowe terytorium co w ich sytuacji i tak nie było najgorszą opcją. Tymczasem Hannibal rozpoczął przygotowania do podporządkowania sobie morskich republik - Rodos i Krety, jako pierwszy cel wybrano Rodos

Kto by się spodziewał po rodyjczykach takiej werwy do walki ...​

Do wyprawy przygotowano ok 20 tysięcy zarówno piechurów jak i kawalerzystów, na czele zaś ich stanął sam Hannibal. Flota przybiła do wybrzeży Rodos w marcu 190 p.n.e, maszerując niemal natychmiast w kierunku miasta stołecznego, oblężenie miasta mimo świetnego przygotowania oblegających przedłużało się niezmiernie. Wszystko dzięki świetnej organizacji Rodyjczyków, którzy bardzo aktywnie palili wrogie maszyny oblężnicze, podrzucali ciała ofiar epidemii jakie wybuchły w mieście, organizowali wypady na obóz wroga. W wyniku tych działań liczba wojsk spod znaku Dydony zmalała w strasznym tempie, któremu nawet Hannibal nie mógł zapobiec. Przybycie zaś posiłków Macedońskich na wyspę zmusiło do zwinięcia obozu i wycofania się na okręty podczas którego Kartagińczycy byli bardzo podatni na wrogi ostrzał. Liczba pojmanych, zmarłych i zaginionych sięgała przeszło 10 tysięcy żołnierzy.

Koniec walk, na razie​

Powrót Hannibala do Kartaginy odbył się w ciszy przygnębienia nad stratą wielu żołnierzy, którzy zginęli na daremno pod murami Rodos. Wymieniona przyczyna przekonała Hannibala do zawarcia pokoju z Macedonią, w związku z czym wysłano do Pelli propozycję rozejmu miedzy obiema wrogimi obozami. W Pelli nastroje były podobne jak w Kartaginie, która także poniosła duże straty w czasie długoletnich walk z wrogiem, dlatego propozycję rozejmu przywitano z radością.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 14 - Kres pewnej epoki

​

Okrojona Kraina Faraonów przechodzi kolejny kryzys. Przyczyną kryzysu byli Nabatejczycy zamieszkujący tereny na wschód od Judei. W czasie wojny cerenejskiej faraon by zaskarbić sobie ich lojalność nadal im sporą niezależność, ustanawiając także na czele satrapii Arabii przywódce Nabatejczyków - Tarfona. Niedawna śmierć faraona Ptolemeusza sprawiła, że Tarfon wraz ze swoim Nabatejskimi rodakami postanowił oderwać całą satrapię od Egiptu. Faraon oczywiście zebrał armię by poskromić buntowników, jednak mało prawdopodobne jest by udało im się zgromadzić siły wystarczające do całkowitego zwycięstwa.

​

Niedawny sojusznik Kartaginy - Antioch zwany Wielkim niepokojąco się wzmocnił po upadku Egiptu Lagidów, pozbawiony hamulca jakim byli Ptolemeusze, rozpoczął serie zwycięskich wojen gromiąc armię Pontu, Armeni jak i Egiptu. Ta zaborcza polityka wywołała ochłodzenie stosunków dyplomatycznych z Kartaginą, a następnie doszło do zerwania sojuszu pomiedzy państwami. Kartagińska racja stanu zmieniła się o 180 stopni, próbując zacieśnić związki z państwami zagrożonymi grecką agresją.

​

W Kartaginie można było dostrzec fascynacje nad okresem wojen Hannibalskich. Pisarze tworzyli głównie peany na temat wielkich bitew jak Kanny, Trebia czy oblężenie Rzymu, gloryfikując jednocześnie postać Hannibala jak i jego dowódców oraz żołnierzy, chcąc w ten sposób zwrócić swoją uwagę sufeta. Bywały jednak wyjątki, takim wyjątkiem był dziennik Milkirama Metalida - który był setnikiem libijskiego oddziału piechoty. Milkiram brał udział w większości wojen Hannibalskich pokazując punkt widzenia prostego żołnierza, pokazując jednocześnie żołnierskie przesądy i zwyczaje. Także architektura tego okresu może się pochwalić dużą ilością nabytku związanym z tą fascynacją. Są nimi łuki triumfalne, zapożyczone od Etrusków a zbudowane by upamiętnić zwycięskie wojny, posągi sufeta i jego dowódców umieszczane w wielu miejscach. Jednak główną budowlą tego okresu jest wielka świątynia Apolla, którego kult w ciągu ostatnich 20 lat zwiększył się dość znacznie dzięki wierze żołnierzy w jego opiekuńczy patronat nad nimi, który - jak głoszą - okazał to wiele razy.

​

Egipt, który w ciągu 10 lat stał się, ofiarą krwawej wojnie domowej w wyniku której na dobre oderwała satrapia Arabii, następnie agresji ze strony Seleucydów w wyniku, której został pozbawiony posiadłości w Azji Mniejszej, teraz został zaatakowany przez króla Macedonii - Filipa. Macedońska falanga przeszła po wyniszczonym kraju niczym rozjuszony słoń, łupiąc i grabiąc resztki jakie pozostały po poprzednich plądrowaniach. Aż trudno uwierzyć że Filip nie pokusił się o całkowite przejęcie dziedzictwa Lagidów, a zadowolił się jedynie Judeą prawdopodobnie ze względu na króla Ilirii gromadzącego od jakiegoś czasu wojska na granicy z Macedonią.

​

Wydarzenie roku 175 p.n.e. skończyło pewną epokę w dziejach Kartaginy. Hannibal - pogromca Iberów, Rzymian, hannończyków jak i Egipcjan - przegrał swoją ostatnią bitwę o życie z bogiem śmierci. Przez prawie tydzień walczył z wysoką gorączką aż w końcu ją przegrał. Parę minut przed śmiercią otoczony przez rodzinę, najbliższych przyjaciół jak i lekarzy, ostatnimi siłami nakazał wszystkim opuścić pokój, oprócz swemu synowi Adonnibalowi.
Ostatnie słowa tego wielkiego władcy spisał kronikarz jego następcy grek Tales z Messyny
- "Urodziłem się żeby podnieść ten kraj z kolan na jakich go zostałem, żyłem by utopić Rzym w krwi za wszystko krzywdy z ich strony, teraz zaś umieram byś mógł kontynuować dzieło moje i mojego ojca - nie zawiedź nas." - słowa wymawiał coraz ciszej, aż ostatnie słowo było praktycznie nieme, aż odszedł w objęcia śmierci. Adonnibal wychodząc z komnaty i zmierzając korytarzem, słyszał jedynie płacz kobiet który rozchodził się donośnie wśród wszechogarniający ciszy jaka wtedy nastała.

---------------------------------------
alukart - czytelnik nasz pan

 

Zemsta Dydony - Odcinek 12 - Kres pewnej epoki

​

Okrojona Kraina Faraonów przechodzi kolejny kryzys. Przyczyną kryzysu byli Nabatejczycy zamieszkujący tereny na wschód od Judei. W czasie wojny cerenejskiej faraon by zaskarbić sobie ich lojalność nadal im sporą niezależność, ustanawiając także na czele satrapii Arabii przywódce Nabatejczyków - Tarfona. Niedawna śmierć faraona Ptolemeusza sprawiła, że Tarfon wraz ze swoim Nabatejskimi rodakami postanowił oderwać całą satrapię od Egiptu. Faraon oczywiście zebrał armię by poskromić buntowników, jednak mało prawdopodobne jest by udało im się zgromadzić siły wystarczające do całkowitego zwycięstwa.

​

Niedawny sojusznik Kartaginy - Antioch zwany Wielkim niepokojąco się wzmocnił po upadku Egiptu Lagidów, pozbawiony hamulca jakim byli Ptolemeusze, rozpoczął serie zwycięskich wojen gromiąc armię Pontu, Armeni jak i Egiptu. Ta zaborcza polityka wywołała ochłodzenie stosunków dyplomatycznych z Kartaginą, a następnie doszło do zerwania sojuszu pomiedzy państwami. Kartagińska racja stanu zmieniła się o 180 stopni, próbując zacieśnić związki z państwami zagrożonymi grecką agresją.

​

W Kartaginie można było dostrzec fascynacje nad okresem wojen Hannibalskich. Pisarze tworzyli głównie peany na temat wielkich bitew jak Kanny, Trebia czy oblężenie Rzymu, gloryfikując jednocześnie postać Hannibala jak i jego dowódców oraz żołnierzy, chcąc w ten sposób zwrócić swoją uwagę sufeta. Bywały jednak wyjątki, takim wyjątkiem był dziennik Milkirama Metalida - byłym setnikiem libijskiego oddziału piechoty. Milkiram brał udział w większości wojen Hannibalskich pokazując punkt widzenia prostego żołnierza, pokazując jednocześnie żołnierskie przesądy i zwyczaje. Także architektura tego okresu może się pochwalić dużą ilością nabytku związanym z tą fascynacją. Są nimi łuki triumfalne, zapożyczone od Etrusków a zbudowane by upamiętnić zwycięskie wojny, posągi sufeta i jego dowódców umieszczane w wielu miejscach. Jednak główną budowlą tego okresu jest wielka świątynia Apolla, którego kult w ciągu ostatnich 20 lat zwiększył się dość znacznie dzięki wierze żołnierzy w jego opiekuńczy patronat nad nimi, który - jak głoszą - okazał to wiele razy.

​

Egipt, który w ciągu 10 lat stał się, ofiarą krwawej wojnie domowej w wyniku której na dobre oderwała satrapia Arabii
,następnie agresji ze strony Seleucydów w wyniku, której został pozbawiony posiadłości w Azji Mniejszej, teraz został zaatakowany przez króla Macedonii - Filipa. Macedońska falanga przeszła po wyniszczonym kraju niczym rozjuszony słoń, łupiąc i grabiąc resztki jakie pozostały po poprzednich plądrowaniach. Aż trudno uwierzyć że Filip nie pokusił się o całkowite przejęcie dziedzictwa Lagidów, a zadowolił się jedynie Judeą prawdopodobnie ze względu na króla Ilirii gromadzącego od jakiegoś czasu wojska na granicy z Macedonią.

​

Wydarzenie roku 175 p.n.e. skończyło pewną epokę w dziejach Kartaginy. Hannibal - pogromca Iberów, Rzymian, hannończyków jak i Egipcjan - przegrał swoją ostatnią bitwę o życie z bogiem śmierci. Przez prawie walczył z wysoką gorączką aż w końcu przegrał. Parę minut przed śmiercią otoczony przez rodzinę, najbliższych przyjaciół jak i lekarzy, ostatnimi siłami nakazał wszystkim opuścić pokój, oprócz swemu następcy.
Ostatnie słowa tego wielkiego władcy spisał kronikarz jego następcy grek Tales z Messyny
- "Urodziłem się żeby podnieść ten kraj z kolan na jakich go zostałem, Żyłem by utopić Rzym w krwi za wszystko krzywdy z ich strony, teraz zaś umieram byś mógł kontynuować dzieło moje i mojego ojca." - słowa wymawiał coraz ciszej, aż ostatnie słowo było praktycznie nieme, aż odszedł w objęcia śmierci. Adonnibal wychodząc zmierzając korytarzem słyszał jedynie płacz kobiet.




-------------------------------------------------
~~ alukart - jeszcze raptem jakieś 1400lat i nadejdzie czas na Indian

 

Zemsta Dydony - Odcinek 15 - Trucizna jest królową

​

Po miesiącu jaki upłynął od śmierci Hannibala, Kartagina zaczęła się przygotowywać do uroczystości koronacji Adonnibala. Decyzje te nie wszyscy akceptowali, szczególnie ludzie starsi związani w jakiś sposób z poprzednim ustrojem. Ale także młodzi idealiści, zafascynowani instytucją republiki, nie dostrzegając jednak wad i zagrożeń jakie za sobą niosła. Mimo tego cała uroczystość przebiegła bez większych przeszkód. Drogę z portu, gdzie zaczynała się uroczystość, do celu jakim był gmach rady starszych przebył na dość niezwykłych środku transportu, jakim był rydwan zaprzęgnięty w lwy. Dalsza cześć uroczystości, która odbyła się już w budynku, została zwieńczona przyozdobieniem skroni pary królewskiej złotą koroną.

​

Niedługo potem Kartagina była świadkiem kolejnej uroczystości - ślubu następcy tronu z wnuczką przyjaciela Hannibala - Maharbala, którego poparcie w czasie gdy nowa władza jeszcze nie ostygła była bezcenna. Było to małżeństwo co prawda z przyczyn politycznych, jednak obyło się bez prób buntu przeciw decyzji rodziny wśród państwa młodych. Uroczystość zaślubin wobec bogów odbyło się w świątyni Baala-Zwycięzcy.

​

Pierwszą decyzja dotycząca polityki zagraniczną, podjętą przez nowego władcy, była kontynuacja prób stworzenia koalicji państw skierowanych przeciw monarchii Seleucydów. Macedonia oraz Bitynia odpowiedziały pozytywnie widząc rosnące zagrożenie ze strony Antiocha, inne kraje - jak Pont, Iberia czy Arabia boją się ryzykować wejść w drogę Seleucydom.

​

Śmierć Adonnibala jest przynajmniej zastanawiająca, człowiek nie skarżący się na żadne dolegliwości, po zjedzeniu obiadu zaczyna się coraz gorzej czuć, narzekając jednocześnie na bóle brzucha. Nadworny lekarz podejrzewał truciznę jednak gdy zaczęto szukać kucharza, który miał przygotować danie - znaleziono go już martwego, prawdopodobnie na wskutek zawału. Nie wiedząc jako substancją został zatruty władca, lekarze byli bezsilni, patrząc bezsilnie na agonie władcy, która nadeszła nad ranem. Nowy władca widząc w śmierci ojca próbę restauracji republiki ze strony ludzi zapatrzonych w poprzedni ustrój, rozpoczął serię aresztowań i zabierania majątku podejrzanym. Jednak mimo tych działań śmierć Adonnibala nie została wyjaśniona, podobnie osoba, która zleciła otrucie władcy pozostaje nieznana.


-------------------------------------



~drakensang - jak dla mnie jest to jeden z lepszych modów do Eu3

 

Zemsta Dydony - Odcinek 16 - Nowy władca - Nowy porządek

​

Podczas fali represji, jaka zawładnęła stolicą, rozpowszechniło się szczególnie donosicielstwo. W wyniku oszczerstw w ręce kata trafili wybitni dowódcy kampanii Egipskiej -Gullusys i Paltibaal, a wraz z nimi ich współpracownicy. Mimo tego Bomilkar nadal czuł się zagrożony przez ukrytych wrogów, szczególnie bał się śmierci ze strony trucizny - by temu zapobiec miał specjalnego sługę próbującego przed nim każdej potrawy i płynu.

szeregowiec "świętego zastępu" - uzbrojenie i zbroja wzorowane są na greckich​

Oprócz tego Bomilkar stworzył oddziały "Świętego Zastępu" gwardię przyboczną, do której przynależeli zasłużeni żołnierze armii polowych. Oprócz prestiżu z jakim wiązała się służba u potomka wielkiego Hannibala, do służby zachęcał także podwójny żołd żołnierzy polowych. Wraz z ochroną Barkidy, obowiązkami "Świętego Zastępu" było pilnowanie porządku w mieście oraz pełnienia funkcji miejskiej straży pożarnej. Dowódcą tej jednostki został zaufany przyjaciel Bomilkara - Milkiram Carosid, którego rodzina wywodzi się od Celtyberów.

​

Za panowania Bomilkara uwidocznił się problem wyzwoleńców, których liczba wzrastała z roku na rok. Gospodarka kartagińska nie była w stanie wchłonąć takiej liczby ludzi, co skutkowało z jednej strony wzrostem rekrutów do armii libijskiej, z drugiej zaś strony znacznie wzrosła ilość biedoty i elementu przestępczego. Receptą na tę niepożądane zjawisko społeczną była szeroka akcja kolonizacyjna zarówno w Iberii jak i na terenach Afryki. W wyniku tego język fenicki zaczął dominować na skolonizowanych terenach wypierając rdzenne języki

​

Bomilkar w sprawach sercowych nie był tak ostrożny w sprawie swego bezpieczeństwa. Jedna z jego przygód zaowocowała 9 miesięcy później przyjściem na świat córki Astarte. Bomilkar mimo rad swojego otoczenia by nie uznał dziecka, zaś jej matkę wysłał w jakiś daleki zakątek iberii, przyjął dziecko nadając mu także swoje nazwisko i związane z tym przywileje. Uznanie dziewczynki wywołało furię u jego żony, którą jednak zignorował władca Kartaginy.

​

Podczas gdy w afryce Bomilkar oddawał się kolejnym intrygom i miłosnym przygodom, namiestnik Lukanii i Brucji pałał żądzą bogactw sąsiadującego Tarent. Oprócz tego dochodzi też działalność kupców z Tarentu, którzy z powodzeniem konkurują z kartagińskimi handlarzami w tej części morza śródziemnego. Dzięki dofinansowaniu ze strony punickich handlarzy, namiestnikowi udało się przekonać dowódce tutejszego garnizonu Abdmelqarta do rajdu na Tarent, która oficjalnie miała ukarać miasto finansujące buntowników w Lukanii. Zaskoczeni pojawieniem się Kartagińczyków, mieszkańcy miasta otworzyli bramy, po wcześniejszych zapewnieniach o ocaleniu miasta. Abdmelqart jednak nie dotrzymał danego słowa, dając swym żołnierzom dwa dni na złupienie miasta. Los mieszkańców był niewiele lepszy od losów miasta - zostali sprzedani do niewoli. Bomilkar gdy doszły do niego donosy o tym zdarzeniu, wyraził jedynie dezaprobatę, że nikt go nie uprzedził o ataku - nie przejmując się zbytnio losem miasta.

 

Zemsta Dydony - odcinek specjalny nr 2

​

Iberia jest prowincją Kartaginy nieodłącznie związana z rodem Barkasów. Po podboju tego kraju przez Hamilkara został stworzony skomplikowany system sojuszy, danin i wymuszeń, który w skuteczny sposób wymuszał posłuszeństwo. W ciągu kilkudziesięciu lat jakie upłynęły od podboju tych terenów przez Hamilkara Iberia sporo się zmieniła - szczególnie pod względem etnicznym. Kolejne akcje kolonizacyjne, przesiedlenia tubylców, zmuszanie Iberów do darmowej pracy w kopalniach srebra oraz asymilacja warstw wyższych tubylczego społeczeństwa doprowadziło do punicyzacji wielu terenów Iberii poprzez wypieranie tubylczych bogów, języka czy stylu życia na rzecz kartagińskich

​

Kartagina według tradycji została założona w 814 p.n.e. przez tyryjskich uchodźców politycznych, obecnie jest największym miastem morza śródziemnego osiągając liczbę 400 tyś mieszkańców. Podobnie jak w Iberii, w afryce widać proces punicyzacji wśród libijskich chłopów i mieszczan, który przyśpieszył znacznie od czasów upadku republiki. Nawet plemiona Numidyjskie odczuwają w coraz większym stopniu ten proces poprzez sąsiedztwo kartagińskich i libijskich rolników. Nie zawsze jednak istniał pokój pomiędzy osadnikami a koczownikami, co potwierdziło się podczas buntu Getulów i Garamantów - kilka lat wcześniej.

​

Tereny Korsyki, Sardynii i Sycylii powróciły do kartagińskiej macierzy po II wojnie latyńskiej, mimo 20 letniego panowania Rzymian, Fenicjanie nadal stanowią większość ludności miast. Inaczej sprawy się mają jeśli chodzi o gospodarkę - rabunkowa polityka gospodarcza, prowadzona przez kolejnych rzymskich namiestników i działania wojenne odcisnęły piętno na tej prowincji w postaci zniszczonych i wyludnionych miast i wsi. Jedynie Lilybaeum miasto stołeczne tych wysp zostało przywrócone wyglądem do lat swej świetności. Grecy z dawnej "Wielkiej Grecji" początkowo sprawiali sporo problemów zdobywcom, jednak w końcu doszło do kompromisu - greckim kupcom pozwolono na swobodną działalność na terenie Apeninów, miejscowym oligarchom przyznano z kolei ziemie wywłaszczonych buntowników.

​

Cyrenajka przyłączona jeszcze przez Hannibala, zamieszkana jest głównie przez greków i libijczyków. Wierzenia tutejszych greków uległy przeobrażeniu pod wpływem rdzennych libijczyków. W wyniku tego greckiego Zeusa zaczęto utożsamiać z egipskim Amonem, Herę z Izydą itd. W przeciwieństwie do greków apenińskich, cyrenejskim silna władza kartagińska była na rękę - punickie garnizony zapewniały bezpieczeństwo przed koczowniczymi. Przynależność do Kartaginy otwierało także wielki i chłonny rynek Morza Śródziemnego dla tutejszych towarów jak przyprawy czy wonności co na pewno uatrakcyjniało związki z Kartaginą.

​

Liczebność żołnierzy wojsk czynnych w 166 p.n.e. osiągnęło liczbę 137 tysięcy ludzi należących do bardzo miedzy sobą zróżnicowanych oddziałów. Tak duża liczba wojsk w czasie pokoju jest spowodowana zbliżającą się wojną z Imperium Seleucydów, która prędzej czy później wybuchnie - obie strony czekają jedynie na pretekst. Flota w porównaniu z armią była zaniedbywana przez kolejnych sufetów, teraz jednak - z powodu zbliżającego się konfliktu - rozpoczęto program rozbudowy sił morskich, które mają się powiększyć o 300 %.

​

Ludność imperium Kartaginy według spisu ludności z 167 p.n.e osiągnęło liczbę ok 5,5-6 milionów ludzi w tym prawie miliona niewolników, liczbą ludności Kartagina ustępowała jedynie państwu Seleucydom. Duża liczba niewolników, szczególnie w metropolii, może w przyszłości doprowadzić do problemów z tą grupą społeczną. Głównym towarami eksportowym Kartaginy jest zboże, żelazo, wino i drewno mniejszą role pełni marmur i konie.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 18 - W krainie przodków

​

Sytuacja pod koniec roku 165p.n.e​

U kresu roku 165 p.n.e. Kartagina i jej sojusznicy kontrowali Azję Mniejszą, dalszy marsz został wstrzymany z powodu wysokich strat wojsk inwazyjnych, z początkowej liczby 90 tyś zostało niecałe 50 tyś zdolnych do walki. Tak wysokie straty były bardziej spowodowana przez epidemie ospy, jaka dotknęła tereny Azji Mniejszej. Antioch - korzystając z chwilowego zawieszenia broni z Kartaginą - wysłał stratega Perseusza na południe, by rozprawić się raz na zawsze z państwem Nabatejczyków. Z kolei sojusznicze wojska króla Medii zostały skierowane na północ do królestwa Bosforskiego, którego król coraz bardziej sympatyzował z Kartaginą.

​

Podczas gdy w Azji Mniejszej trwa rozejm, armia cyrenejska dowodzona przez Germelqarta prowadzi oblężenie Aleksandrii. Mimo prób przerwania oblężenia przez Egipcjan wracających z Synaju, szczelny pierścień wokół Aleksandrii trwa nadal. Jeśli sytuacja niedługo się nie zmieni - Germelqart wkroczy do miasta podobnie jak Gulussys kilkadziesiąt lat wcześniej.

​

Tymczasem w Numidii Cecyliuszowi udało się przekonać kilka plemion numidyjskich do obalenia sędziwego już króla Numidii, Misagenesa. Władca Numidii - zagrożony utratą koroną - rozpoczął pertraktacje z Kartaginą, zgadzając się na odstąpienie terenów nadmorskich zwycięzcom. Koniec zmagań z Numidyjczykami pozwoliło wysłać większość żołnierzy Cecyliusza na wschód do Azji Mniejszej.

​

Uzupełnienia - jakie przybyły wraz z kuzynem sufeta Maharbalem Barką - pozwoliły Kartagińczykom na wznowienie ofensywy w kierunku Antiochii. Jednocześnie wysłano w kierunku gór Kaukaskich oddział pod dowództwem wspomnianego już Maharbala, który ma za zadanie przywrócić rządy bosforańskich Spartoidów nad tymi terenami i rozgromić grasujących tu Medów.

​

Upadek Aleksandrii i Memfis zmusił egipskiego władcy do pertraktacji z okupantem, warunki zwycięzców były niezbyt wygórowane. Wymuszały na faraonie zerwanie sojuszu z Antiochem i - co ważniejsze - zmuszało Egipcjan do sprzedaży zboża przez kartagińskich pośredników. Po wykluczeniu z gry Egiptu siły Germelqarta pomogły Nabatejczykom wyprzeć Greków do wcześniejszej granicy. Co nie było zbyt trudne jako, że zdemoralizowani upadkiem Antiochii grecy pierzchli na sam widok wroga, niedługo potem wyzwolono Judeę, gdzie z zaskoczeniem zostali ciepło przyjęci przez arcykapłana świątyni Jerozolimskiej - Machabeusza. Na początku zaś 163 p.n.e. Cyrenajczycy wkroczyły do Tyru. Witani przez ludność gałązkami palmowymi Kartagińczycy wkraczali dumnie w mury miasta-matki, tak długo ujarzmianej przez kolejne prymitywne ludy. Przez kilka dni jakie oddziały kartagińskie przebywały w mieście, Germelqart dyskutował na temat przyszłości Tyru z arcykapłanem Baala-Amona sondując jego poparcie dla rządów Kartagińczyków.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 18 - W krainie przodków

​

Sytuacja pod koniec roku 165p.n.e​

U kresu roku 165 p.n.e. Kartagina i jej sojusznicy kontrowali Azję Mniejszą, dalszy marsz został wstrzymany z powodu wysokich strat wojsk inwazyjnych, z początkowej liczby 90 tyś zostało niecałe 50 tyś zdolnych do walki. Tak wysokie straty były bardziej spowodowana przez epidemie ospy, jaka dotknęła tereny Azji Mniejszej. Antioch - korzystając z chwilowego zawieszenia broni z Kartaginą - wysłał stratega Perseusza na południe, by rozprawić się raz na zawsze z państwem Nabatejczyków. Z kolei sojusznicze wojska króla Medii zostały skierowane na północ do królestwa Bosforskiego, którego król coraz bardziej sympatyzował z Kartaginą.

​

Podczas gdy w Azji Mniejszej trwa rozejm, armia cyrenejska dowodzona przez Germelqarta prowadzi oblężenie Aleksandrii. Mimo prób przerwania oblężenia przez Egipcjan wracających z Synaju, szczelny pierścień wokół Aleksandrii trwa nadal. Jeśli sytuacja niedługo się nie zmieni - Germelqart wkroczy do miasta podobnie jak Gulussys kilkadziesiąt lat wcześniej.

​

Tymczasem w Numidii Cecyliuszowi udało się przekonać kilka plemion numidyjskich do obalenia sędziwego już króla Numidii, Misagenesa. Władca Numidii - zagrożony utratą koroną - rozpoczął pertraktacje z Kartaginą, zgadzając się na odstąpienie terenów nadmorskich zwycięzcom. Koniec zmagań z Numidyjczykami pozwoliło wysłać większość żołnierzy Cecyliusza na wschód do Azji Mniejszej.

​

Uzupełnienia - jakie przybyły wraz z kuzynem sufeta Maharbalem Barką - pozwoliły Kartagińczykom na wznowienie ofensywy w kierunku Antiochii. Jednocześnie wysłano w kierunku gór Kaukaskich oddział pod dowództwem wspomnianego już Maharbala, który ma za zadanie przywrócić rządy bosforańskich Spartoidów nad tymi terenami i rozgromić grasujących tu Medów.

​

Upadek Aleksandrii i Memfis zmusił egipskiego władcy do pertraktacji z okupantem, warunki zwycięzców były niezbyt wygórowane. Wymuszały na faraonie zerwanie sojuszu z Antiochem i - co ważniejsze - zmuszało Egipcjan do sprzedaży zboża przez kartagińskich pośredników. Po wykluczeniu z gry Egiptu siły Germelqarta pomogły Nabatejczykom wyprzeć Greków do wcześniejszej granicy. Co nie było zbyt trudne jako, że zdemoralizowani upadkiem Antiochii grecy pierzchli na sam widok wroga, niedługo potem wyzwolono Judeę, gdzie z zaskoczeniem zostali ciepło przyjęci przez arcykapłana świątyni Jerozolimskiej - Machabeusza. Na początku zaś 163 p.n.e. Cyrenajczycy wkroczyły do Tyru. Witani przez ludność gałązkami palmowymi Kartagińczycy wkraczali dumnie w mury miasta-matki, tak długo ujarzmianej przez kolejne prymitywne ludy. Przez kilka dni jakie oddziały kartagińskie przebywały w mieście, Germelqart dyskutował na temat przyszłości Tyru z arcykapłanem Baala-Amona sondując jego poparcie dla rządów Kartagińczyków.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 19 - Ku Seleucji

Sytuacja w roku 162 p.n.e.​

​

Wiosną roku 162 p.n.e. Wojska sojusznicze - który powiększyły się niedawno o wojska sojuszniczych Bosforańczyków i wojowników kaukaskich- okupywały praktycznie wszystkie tereny nadmorskie Seleucydów. Obecnie główny ciężar walk skierował się na pustynne tereny na zachód od Seleucji. Jednocześnie żołnierze ( w tym oddziały Świętego Zastępu ) Milkirama napierały na tereny Górnej Mezopotamii wzdłuż Eufratu i Tygrysa.

​

Oprócz tego na północy Maharbal wraz ze swoimi ludzi przebijał na północ w kierunku, oblężonych przez Medów, Greków. Drogę zatarasowali im egipscy najemnicy Seleucydów, którzy mimo mniejszej liczebności świetnie wykorzystali góry w jakich przyszło im się bronić. Egipcjanie jednocześnie poprosili o pomoc z wrogiem Medów, w zamian za co ci zwinęli oblężenie i uciekli do sprzymierzonych plemion( na wschód od królestwa bosforańskiego ). Egipcjanie poddali się dopiero nad ranem, kiedy to zostali zaatakowani od tyłu przez Greków. Medowie z kolei jeszcze przez kilkanaście miesięcy grabili tereny przygraniczne, unikając walnego starcia.

​

Germelqart po wyzwoleniu Fenicjan skierował się na wschód gdzie napotkały oddziały lekkozbrojnych Arabów dowodzonych przez Ahijasza z rodu Heroda. Razem z jego ludźmi skierował się dalej na wschód - ku Seleucji. Podróż przez pustynie, jaka oddzielała Fenicję od Mezopotamii, miała zapewnić zaskoczenie i tak już pod upadłych na duchu Seleucydów. Los jednak chciał inaczej, satrapa Mezopotamii - Aesyliusz - dowiedział się jednak w jakiś sposób o celu Germelqarta i we wrześniu 162 p.n.e starł się z wrogiem kilkanaście kilometrów od Seleucji. Siły obu stron były w miarę wyrównane, do momentu gdy lekkozbrojni Arabowie rozpierzchli się na widok szarżujących Hetajrów. Mimo to Kartagińczycy, nie mając wyjścia, walczyli aż do końca. Jedynie garstce jeźdźców udało się uciec, w tym Germelqartowi, zranionemu w bark greckim mieczem.

krwiożerczy Atrebaci nadchodzą​

Tymczasem po celtyckiej stronie Pirenejów wrogie plemię Atrebatów zbierało wojowników i przygotowywało się do przekroczenie Pirenejów. Na wieść o tej mobilizacji oddziały kartagińskie dowodzone przez sufeta, stacjonujące wcześniej w Nowej Kartaginie, przebazowano ku Celtom na północ. W samą porę gdyż właśnie wtedy celtyckie hordy zaczęły swój marsz, bitwa jaka się odbyła, przelała ogromne ilości krwi. Początek bitwy rozpoczęli kartagińscy procarze obrzucając wroga kamieniami, z galijskiej strony poleciały z kolei kamienie, strzały, różnego rodzaju dzid. Po wykończeniu się broni miotającej galijska piechota chwyciła za topory, dzidy i miecze rzucając się bezładnie w kierunku wroga. Atak bezprecedensowej furii oraz przewaga liczebna barbarzyńców przełamała szyk Kartagińczyków, którzy rzucili się do ucieczki.

Alkohol szkodzi - w tym wypadku ze skutkiem śmiertelnym...​

Galowie początkowo ścigali wroga, aż do momentu gdy w ich ręce wpadł obóz Kartagińczyków, a dokładniej przebywające tam beczki z winem - sprowadzona tu z okazji urodzin sufeta. Brak pościgu ze strony Galów pozwolił sufetowi na zebranie uciekających żołnierzy. Wieczorem kiedy Kartagińczycy wkraczali do swojego wcześniejszego obozu - ujrzeli tłumy pijanych Galów, z trudem mogących utrzymać się na nogach, a co dopiero mówiąc o podjęciu walki. Wściekli wcześniejszym pogromem, żołnierze Bomilkara rozpoczęli rzeź bezbronnych niczym dzieci Celtów. Jak podaje Himilkon w swoim dziele - z 40 tyś Galów uciec udało się jedynie garstce ludzi, którzy byli wystarczająco trzeźwi by wsiąść na konie.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 20 - Zwycięstwo

Podczas zimy 161p.n.e. oddziały Milkirama przemaszerowały tereny Międzyrzecza bez większych starć z wrogiem, z kolei na wiosnę 160 p.n.e Kartagińczycy stanęli u bram Seleucji - stolicy Antiocha. Jako, że miasto nie było przygotowane na długie oblężenie, Kartagińczycy otoczyli szczelnym pierścieniem miasto - już po tygodniu widziano na ulicach pierwsze ofiary głodu. Antioch zaniepokojony beznadziejną sytuacje przyjął propozycje tajemniczego człowieka o imieniu Artavazd. Owy człowiek w zamian za kwotę 100 talentów (kwotę astronomiczną jak na te czasy ) obiecał zabić dowódce wroga. Jego działanie opisał Himilkon spisując relacje jednego z weteranów wojny syryjskiej.

​

​

Mimo zamordowania Milkirama, Kartagińczycy stali się bardziej zawzięci niż wcześniej, jednemu ze szturmów udało się nawet przejąć kontrole nad dolnym miastem. Antioch nie widząc żadnej możliwości ratunku podał miasto w marcu roku 160p.n.e., godząc się jednocześnie z przegraną swojej monarchii w tej wojnie.

​

W ciągu miesiąca w Tyrze zebrali się wysłannicy Kartaginy, jej sojuszników oraz Seleucydów. Celem tego zjazdu było okrojenie przegranych Seleucydów, w granicach jednak rozsądku bo Antioch zawsze mógł zerwać rozmowy i wznowić walki, z drugiej strony Kartaginie także nie zależało zbytnio na wzmocnieniu ponad innych któregoś z sojuszników. Oprócz tych racji stanu dochodzą do tego osobiste plany sufeta co do Fenicji i Judei, których przyszłe trony mieli obsadzić jego nieślubni synowie ze związku z Astarte - Balhanno i Azimilik. Po wielu sporach (np. Pont i Bitynia spierały o przynależność Frygii), targach (Kartagina musiała jakoś wykupić Judeę należącą do Macedonii), jałowych dysputach ( z dyplomatami Macedonii i Bosforańczykami przybyli filozofowie, kłócący się cały czas o wszystko i o nic zarazem, wciągając w swe kłótnie otoczenie ) czy nawet pojedynkach ( syn króla Pontu "pochwalił" żonę Bityńskiego dyplomaty, który wyzwał w odpowiedzi go na pojedynek) udało się Germelqartowi wyprowadzić porozumienie, które zadowalało mniej lub więcej wszystkie strony.

​

W czasie tych dyplomatycznych manewrów armie dotychczas walczące na wschodzie zostały przewiezione na obcas italskiego buta, skąd skierowały ku stolicy Etrurii. Bojowie wraz z Etruskami próbowali powstrzymać marsz sztandarów miasta Dydony, jednak daremnie - zostali kolejno rozbici w dwóch bitwach w Lukanii. Po tych zwycięstwach kolejne miasta zaniechały oporu zdając się na laskę zwycięzców, pokój zawarto dopiero gdy Kartagińczycy maszerowali przez ruiny Rzymu, ku Volsinni.

​

W Italii dla odmiany zawarcie pokoju odbyło się całkowicie po myśli Kartaginy - do włości potomków Dydony dołączono tereny Kampanii, rdzennej Samnicji oraz Lacjum.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 21 - Gra o tron

​

Koniec wojny syryjskiej przyjęto w Kartaginie z ulgą - podczas przedłużającego się konfliktu ucierpiał handel morski zmagający się z plagą korsarstwa. Nie lepiej stało rolnictwo - w Afryce stale zagrożone ze strony napierających ludów libijskich, w Iberii zaś ze strony buntowników palących płody rolne Kartagińczyków i ich popleczników. Jeszcze przez długie lata po wojnie syryjskiej Kartagińczycy musieli się zmagać z buntami w Afryce i Iberii, w ostateczności i tak nie pozbywając się całkowicie buntowników.

​

Problemy wewnętrzne, z jakimi borykała się Kartagina, sprawiły chwilowy brak zainteresowania sprawami Azji. Wykorzystały to Macedonia i Monarchia Seleucydów dokonując rozbioru królestwa Bitynii, jak i okrojeniu terytorium Pontu.
Jednak nie długo potem doszło do poróżnienia się między sojusznikami o wpływy w Azji, co sugeruje w przyszłości kolejne przetasowania na Wschodzie.

​

To mniej więcej w tym czasie w Kartaginie skończona została reforma armii rozpoczęta już kilka lat wcześniej, ale zatrzymana wybuchem wojny syryjskiej. Od tej pory oddziały Kartagińskie zostały podzielone na zgrupowania, podległe dowódcy okręgu (będącego jednocześnie najwyższym urzędnikiem cywilnym w prowincji ). Każde zgrupowanie miało dysponować, oprócz ciężkiej piechoty, oddziałami łuczników/procarzy, kawalerią - zarówno lekką jak i ciężką -,oddziały inżynieryjne oraz kontyngenty wojsk sprzymierzonych . Inną ważną zmianą było ostateczna zmiana uzbrojenia i sposobu użycia ciężkiej piechoty - porzucono powolną taktykę falangi, na rzecz mobilniejszych ( i bardziej uniwersalnych) jednostek uzbrojonych w prostokątną tarcze, krótki miecz i kilka oszczepów.

​

Po reformie militarnej charakterystyczne było zjawisko zwiększenia się władzy nad podległymi sobie obszarami. Rozbudzona żądza władzy nowych dowódców ujawniła się w próbach przyłączenia do swych włości ziem drobnych sąsiadów ich prowincji. Jednym z takich ofiar stały się terytoria Związku Samnickiego. Pretekstem do przyłączenia tych terenów było udzielanie schronienia zbiegom z kartagińskiej Italii. Fakt przyłączenia nowych terenów nie był w samej Kartaginie wydarzeniem godnym uwagi, pochłoniętej coraz bardziej uwidaczniającymi się walkami o tron sufeta.

​

Ważne wydarzenie działy się także na północ od Kartaginy. Wódz Atrebatów ( Dumnorix) pokonał grożących mu Germańskich Eburonów, a następnie podbił kraj dawnego najeźdźcy. Te zwycięstwa militarne i poparcie wśród celtyckich kapłanów ( druidów ) pozwoliło Dumnoriksowi ogłosić się wodzem całej Galii. Do pełnego zjednoczenia Galii brakuje jedynie przyłączenie plemienia Arwenów, którymi od niedawna zaczęli rządzić germańscy zdobywcy.

​

Kartagina zewnętrznie potężna i silna, w rzeczywistości była słaba przez pałacowe intrygi i walki o tron. Podczas jednego z nich zginął otruty Adonnibal - syn i następca Bomilkara. Plotki głoszą, że stała za tym jego żona Iberyjka Cartimandua, chcąc w ten sposób przyśpieszyć rządy ich pierworodnego syna - Bomilkara.

​

Śmierć pierworodnego syna nie zrobiło jednak na Bomilkarze zbytniego wrażenia - pogrążony w kolejnych miłostkach wydawał się tym wydarzeniem niewzruszony. Uwodzenie córek i żon swych podwładnych spowodowało skierowanie wobec siebie ukrytej nienawiści u ich ojców i mężów. Czarę goryczy przelał jednak jego romans z córką swojego stryja - Tamar, skandal jaki wybuchł w Kartaginie, stał się pretekstem do wywołania rebelii wśród wszystkich niezadowolonych z rządów Bomilkara.

​

Na czele rebelii stanął drugi syn Bomilkara - Hannibal, który mając poparcie praktycznie całej rady swojego ojca - uzyskał poparcie ludu miasta, z kolei stacjonujący w Kartaginie Święty Zastęp przekonał obietnicą wzrostu żołdu. Wraz z uzyskanymi poplecznikami rozpoczął obleganie Byrsy( kartagińskiej cytadeli ) na której bronił się Bomilkar wraz z wiernymi sobie oddziałami.

 

Zemsta Dydony - Odcinek 22 - Podzielony Dom

​

Oblężenie Byrsy zakończyło się w momencie śmierci od ran sufeta - Bomilkara. Jego ludzie pozbawieni dowódcy skapitulowali, oddając wzgórze siłom rebeliantom Hannibala. Ten sukces sprawił, że za rebelią opowiedzieli się dowódcy Afryki ( od słupów Heraklesa po Kartaginę ), Sycylii, Korsyki czy Sardynii. Jednocześnie jednak dowódcy Libii, Cyrenajki i Iberii poparli prawowitego następce ( niedawno przybyłego do Kapui) wnuka poprzedniego sufeta - 6-letniego Bomilkara.

​

Za "lojalistami" opowiedziała się także flota, która wypłynęła z Kartaginy w kierunku Cyrenajki. Niestety sztorm w jaki wpadły okręty pokrzyżował te plany, niszcząc doszczętnie całą flotę. Większość rozbitków utonęła, wielu dostało się do pirackiej niewoli - kończąc u handlarzy niewolników na wschodzie.

​

Po kilku latach pasywnej wojny, wypełnionego grabieżczymi rajdami obu stron, walki wznowiono w 140 p.n.e. kiedy to Peneasz Cecyliusz* rozpoczął swój marsz ku Kartaginie z Cyrenajki, a Hannon Audaksyd** z Iberii. Ten drugi został rozbity w bitwie pod Hipponą (139 p.n.e. ), przejmując jednak wcześniej większość miast na zachód od Hippon. Mimo tego zwycięstwa, Hannibal nie sprostał cyrenajczykom Cecyliusza, przegrywając z nimi w bitwie pod Utyką (139 p.n.e. ) i nad Bagradasem (138 p.n.e.). Plany obrony przed wrogiem w Kartaginie pogrzebało przejście tego miasta na stronę lojalistów ( koniec 138 p.n.e. ). Te wydarzenia zmusiły Hannibala do ufortyfikowania miasta Hippon, czekając na cud. Cud nastąpił niespodziewanie na początku 137p.n.e., kiedy to etruscy piraci, za ogromną opłatą, zaproponowali ewakuację jego armii do Cyrenajki gdzie niedawno Mettalion Barkid***, na czele 14 tyś sprzymierzonych koczowników, przejął rządy w prowincji.

* Peneasz Cecyliusz - http://kartaginainna-historia.wikia.com/wiki/Peneasz_Cecyliusz
** Hannon Audaksyda - http://kartaginainna-historia.wikia.com/wiki/Hannon_Audaksyd
*** Mettalion Barkid - http://kartaginainna-historia.wikia.com/wiki/Mettalion_Barkid

​

Sytuacja na początku 137p.n.e

W Cyrenajce, dzięki poparciu koczowników z plemienia Marmaridów, udało się za pomocą terroru i gróźb zgromadzić ogromne skarby w krótkim czasie. Za tę pieniądze wynajęto 20 tyś najemników greckich, a z ich pomocą udało się przeprowadzić Hannibalowi i Mettalionowi udaną ofensywę w Libii, która sięgnęła aż po Ciniti.

​

Zwycięska passa zakończyła się w bitwie pod Ciniti (136 p.n.e. ) od której zaczął się paniczny odwrót do Cyrenajki, zakończony oblężeniem Cyreny ( 135 p.n.e. ). Hannibal dostał się w ręce lojalistów ranny podczas szturmu na miasto, Mettalion został wydany przez plemię libijskie, w którym szukał schronienia. Jednocześnie na Sardynii i Korsyce rebelianci zostali obaleni i wydani w ręce wroga przez przekupionych najemników. Upadek Sardynii i Korsyki wyznaczył ostateczny koniec wojny domowej.

​

Z okazji zwycięstwa w wojnie domowej urządzono w Kartaginie triumf połączony z koronacją Bomilkara II, rozpoczynając w ten sposób swoje niezależne rządy. Pierwszą decyzją nowego władcy było skazanie na śmierć przez ukrzyżowanie Hannibala, i kilku jego najbliższych współpracowników, innym pozwolił opuścić kraj na statku zmierzającym na wschód. O ile wobec wysoko postawionych osób Bomilkar nie okazywał zbytnio litości, to wobec osób które nie odznaczyły się zbyt widoczne w rządach jego oponenta - zastosował akt ułaskawienia.

​

Wojna domowa zniszczyła wielkie obszary Afryki - majątek całego życia wielu ludzi został zarekwirowany lub zniszczony przez maszerujące armię. Uciekając przed wojną, zubożeni kartagińscy chłopi, uciekali do prowincji w których panował względny pokój. Ten spontaniczny ruch kolonizacyjny poparli gubernatorzy prowincji, ułatwiając kupno ziemi przybyszom poprzez wywłaszczenie starych właścicieli. W wyniku tych działań doszło do punicyzacji niektórych regionów w Iberii ( północna i zachodnia część półwyspu ) i Italii ( głównie Kampania ).